Depolanabilirlik

GSYH açısından 2011 itibarı ile diğer ülkelere bakıldığında ABD, Çin ve Japonya ilk üç sırayı almaktadırlar.

Merkezi Ürün Sınıflaması kısaltması CPC dir.

Homojenlik Hizmet kavramı içerisine dahil edeceğimiz faaliyetlerin taşıması gereken özelliklerden değildir.

Ulaştırma sektörü ihracatında 2010 yılında en yüksek payı %43,2 ile Avrupa Birliği elde etmiştir. Bunu %9,1 ile ABD, %5 ile Japonya izlemektedir. Türkiye 8,4 milyar dolarlık bir değer ve %1.1’lik pay ile 13’ncü sırada yer almıştır. Ulaştırma sektörü ithalatında ise, ilk iki sıra değişmemiş ancak 63,3 milyar dolarlık ithalatı ile Çin üçüncü sıraya yerleşmiştir.

Nüfus bir ülkenin sahip olduğu insan sayısını ifade etmektedir. Ekonomik açıdan insan gücü olarak da nitelendirilebilecek bu kavram ülkenin üretim gücünün en önemli aktörüdür. 2011 yılı itibariyle nüfus açısından bakıldığında dünyanın en büyük nüfusa sahip ülkesi Çin’dir. Türkiye ise 73 milyon 950 bin nüfus miktarı ile dünyanın en büyük nüfusa sahip 18. ülkesidir.

İspanya

Sınır Ötesi Arz (Cross Border Supply); hem tüketicilerin ve hem de hizmet sağlayıcılarının hareket etmeksizin yaptığı işlemlerdir. Bu tür hizmetler, ticarete konu olan mallara benzemektedir. Hizmet objesi sınır ötesine geçerek uluslararası ticarete konu olmaktadır. Obje milli sınırlardan geçerken, hizmet sağlayıcıları ve tüketiciler hareketsiz kalmaktadır. Şekil 3.1’de A ülkesindeki tüketiciler ile B ülkesindeki hizmet sağlayıcıları ülke sınırlarının dışına çıkmaktadır. Hizmet objesi milli sınırları aşarak tüketiciye ulaşmaktadır. Uluslararası hizmetler ticaretinde en ekonomik ticaret şekli, sınır ötesi arzdır. Bilgi yoğun hizmet faaliyetleri ve bilgi temelli hizmetler (lisans, AR+GE, veri yönetimi, danışmanlık, finans, haberleşme ve e- ticaret) bu gruba girmektedir. Bu şekilde ticareti yapılan hizmetler, ayrılmış hizmetler ticareti veya uzun mesafeli (uzak) hizmetler ticareti şeklinde de tanımlanmaktadır.

Dünya üzerindeki çok sayıda bağımsız ülke, kendilerinde üretilmeyen bazı mal, hizmet ve üretim faktörlerini başka ülkelerden ithal, kendilerinde bulunan ve üretilen bazı mal ve üretim faktörlerini ise diğerlerine ihraç ederler. Uluslar arası ekonomik ilişkiler bağlamında mal akımları en eski olanıdır. Dar anlamda dış ticaret yalnızca mal akımları anlatılır. Mal akımlarının dış ticaret üzerindeki ağırlığından dolayı ülkenin yalnızca mal ithal ve ihracına dış ticaret denir.

Temel mal grupları açısından dünya mal ticareti incelendiğinde Demir – Çelik, kimyasal ürünler, ofis ve telekom ekipmanları, otomotiv ürünleri, tekstil ve giyim sektörlerinin imalat olarak % 67.1 oranı ile en yüksek payı aldığını söyleyebiliriz. Petrol ve maden ürünleri ve petrol, bu bütün içinde daha düşük bir paya sahip görünmektedir. Fakat imalat bütününü parçalara ayırdığımızda tekstil sektörü en düşük paya sahiptir.

Petrol

Dünya Gümrük Örgütü

2012 yılı itibariyle 1.354,86 nüfusuyla dünyanın en kalabalık nüfusa sahip ülkesi Çin’dir. Çin’i, Hindistan, ABD, Endonezya, Brezilya, Pakistan, Bagladeş, Nijerya, Rusya, Japonya, Meksika, Filipinler, Vietnam, Etiyopya, Almanya, Mısır, İran, Türkiye, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Tayland izlemektedir.

Dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD’nin 2008 yılında 14 trilyon 369 milyar 075 milyon olan GSYİH’nın krizin etkisiyle 2009 yılında 14 trilyon 119 milyar 050 milyon dolara gerilediği ancak 2010 ve 2011 yıllarında bir toparlanma yaşadığı görülmektedir.

Satınalma gücü paritesi (SAGP), ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıklarını ortadan kaldırarak, farklı para birimlerinin satın alma gücünü eşitleyen bir değişim oranıdır. SAGP’nin amacı, GSYİH ve bileşenlerinin uluslararası reel karşılaştırmasına yönelik göstergelerin elde edilmesidir. Örneğin, 1 kg dana etinin fiyatı Türkiye’de 15 TL, ABD’de 20$ ise; dana eti için 1 ABD dolarının satın alma gücü paritesi; SAGP(Tür/ABD)= 0.75 TL /Dolar olarak hesaplanır.

Türkiye 33 milyar dolar ile hizmet ihracatında 33’üncü sırada yer alırken, hizmet ithalatında ise, 18 milyar dolar ile 40’ıncı sırada yer almaktadır.

Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH), belli bir dönem bir ülke içinde (genellikle bir yıl) üretilen nihai (tamamlanmış) mal ve hizmetlerin toplam değerini ifade etmektedir. Bu değer aynı zamanda o ülkede elde edilen toplam gelir ve harcama değerlerini de göstermektedir. Dolayısıyla GSYH değeri, o ülkenin üretim gücünün yanı sıra o ülkedeki elde edilen gelirlere bağlı olarak gerçekleşen harcamalar hakkında da genel hatları ile bilgi sunmaktadır.

Türkiye GSYİH içinde hizmetler sektörünün payı son dönemler dikkate alındığında yaklaşık %60 düzeylerindedir. Hizmetler sektörü, kamu hizmetleri, özel kuruluşların üretmiş olduğu hizmetler (bankacılık, sigortacılık, telekomünikasyon, eğitim, danışmanlık, perakendecilik gibi…), turizm, dinlenme, eğlence gibi hizmetler, avukat, hekim, kuaför gibi kişisel hizmetleri kapsamaktadır. İnşaat, hizmet sektörü değil üretim sektörü içinde yer almaktadır.

Dünya hizmet ticaretinin ülkeler bazındaki gelişimi ayrıntılı olarak Tablo 3.2’de verilmiştir. ABD 2010 yılında global hizmet ihracatından %14’lük pay alarak 515 milyar dolarlık ihracat ile ülke bazında dünyanın en büyük ihracatçısı olmuştur.

Özellikle 2008 krizinden sonra 2009 yılında sektördeki %13’lük daralma bunda etkili olmuştur. Çin ve Avustralya ise seyahat hizmetleri ihracatçısı olarak öne çıkan ülkeler arasında yer almaktadır. Türkiye ise, 21,2 milyar dolarlık ihracatı ile sıralamada önemli bir yer tutmaktadır.