Elektrik Makinaları Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bir doğru akım makinasının konstrüksiyon katsayısı KA=10 olarak verilmiş olup endüvi 500 d/d ile dönmektedir. Bu makinada kutup başına akı 0.025 Wb’dir. Endüvide endüklenen gerilim aşağıdakilerden hangisidir?
25 V |
50 V |
75 V |
100 V |
125 V |
Endüklenen endüvi gerilimi için verilenler yerine konduğunda V olarak bulunur.
2.Soru
- Yüksek sıcaklıklarda mıknatısiyet özelliklerini koruma eğilimindedir.
- Günümüzde motor ve generatörlerde manyetik alan kaynağı olarak kullanılmazlar.
- Mıknatıslanma karakteristikleri sadece ikinci bölgede tanımlanır.
- Fabrika ortamında üretilir.
- Yüksek sıcaklıklarda kullanılmamalıdır.
Sabit mıknatıslara ilişkin olarak seçeneklerde yer alan ifadelerden hangisi/hangileri doğrudur?
I |
I ve III |
III, IV ve V |
I, III, IV ve V |
I, II, III, IV ve V |
Günümüzde motor ve generatörlerde manyetik alan kaynağı olarak sabit mıknatıslar yaygın olarak kullanılmaktadır. Sabit mıknatısların mıknatıslanma karakteristikleri sadece ikinci bölgede tanımlanır.
Sabit mıknatısların fabrika ortamında üretildiğine dikkat çekerek, kullanılan maddelerin yüksek sıcaklıklarda mıknatısiyet özelliklerini kaybettiğini belirtelim. Dolayısı ile bu mıknatıslar yüksek sıcaklıklarda kullanılmamalıdır. Bu bilgilerden de anlaşıldığı gibi III, IV ve V seçeneklerinde yer alan ifadeler doğrudur, dolayısıyla doğru cevap C’dir. Seçenek I’de yer alan ifade doğru değildir, sabit mıknatıslar yüksek sıcaklıklarda mıknatısiyet özelliklerini koruma eğiliminde değildir, tam tersine sabit mıknatıslar yüksek sıcaklıklarda mıknatısiyet özelliklerini kaybetmektedir. Seçenek II’de yer alan ifade de doğru değildir, çünkü günümüzde motor ve generatörlerde manyetik alan kaynağı olarak sabit mıknatıslar yaygın olarak kullanılmaktadır.
3.Soru
Sağ el kuralında baş parmağın dışındaki parmaklar hangi büyüklüğü gösterir?
Akım
|
Gerilim
|
Kuvvet
|
Akı
|
Alan
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi paramanyetik malzemelerin özelliklerinden biridir?
Manyetik alınganlıkları düşüktür
|
Manyetik geçirgenlikleri yüksektir
|
Kolay mıknatıslanırlar
|
Ters yönde mıknatıslanırlar
|
Düşük sıcaklıklarda mıknatıslanmaları düşer
|
5.Soru
Manyetik malzemelerin mıknatıslanma derecesi aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?
Manyetik akı yoğunluğuna
|
Manyetik alan şiddetine
|
Elektrik alan şiddetine
|
Aynı yönde yönelmiş domenlerin sayısına
|
Manyetik geçirgenliğe
|
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi asenkron motorlara yol verme yöntemlerinden biri değildir?
Doğrudan yol verme
|
Yüksek gerilimle yol verme
|
Rotor sargılarına seri direnç bağlayarak yol verme
|
Yumuşak yol verme
|
İnverter ile yol verme
|
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi üç fazlı transformatörlerde kullanılan bir bağlantı grubu değildir?
Zy0
|
Dd0
|
Yy0
|
Dy11
|
Yd11
|
8.Soru
Bir fazlı bir transformatörün primer sargısında endüklenen gerilimin etkin değeri 4.44kV'dir. Primer sargıya uygulanan gerilimin frekansı 50 Hz ve meydana gelen akının maksimum değeri 0.1 Weber ise, transformatörün sarım sayısı kaçtır?
10
|
20
|
50
|
100
|
200
|
9.Soru
- Elektromekanik enerji dönüşümü yapan bütün döner elektrik makinaları, motor veya generatör olarak çalıştırılabilirler.
- Motor çalışmada, makinaya verilen elektriksel enerji mekanik enerjiye; generatör çalışmada ise, makinaya verilen mekanik enerji elektriksel enerjiye dönüştürülür.
- Bir elektrik makinası, biri mekaniksel diğeri elektriksel olmak üzere iki farklı ortamı birbirine bağlar.
- Manyetik alan biri mekaniksel diğeri elektriksel olmak üzere bu iki farklı ortamı birbirine bağlamada önemli rol oynar ve ortak ortam olarak nitelendirilir.
- Elektriksel enerjiyi doğrusal hareketle mekanik enerjiye dönüştüren röle, kontaktör gibi cihazlarda da ortak ortam manyetik alandır.
- Röle mekanik enerjiyi doğrusal hareketle elektrik enerjisine dönüştürür.
Manyetik alanlar ve bu alanlarla ilgili kanunlar ve kavramlara ilişkin olarak seçeneklerde yer alan ifadelerden hangileri doğrudur?
I ve II |
I, III ve IV |
I, III, IV ve V |
II, IV, V ve VI |
I, II, III, IV ve V |
Manyetik alanlar ve bu alanlarla ilgili kanunlar ve kavramlar, elektrik makinalarının çalışma prensiplerinin temelini oluşturur. İki temel kanundan birincisi Biot-Savart Kanunu, ikincisi ise Amper Kanunu’dur. Elektromekanik enerji dönüşümü yapan bütün elektrik makinalarının ve transformatörlerin çalışma prensipleri, bu iki kanun ve diğer elektromanyetik kanunlar ile kolayca açıklanır. Bilindiği gibi elektromekanik enerji dönüşümü yapan bütün döner elektrik makinaları, motor veya generatör olarak çalıştırılabilirler. Motor çalışmada, makinaya verilen elektriksel enerji mekanik enerjiye; generatör çalışmada ise, makinaya verilen mekanik enerji elektriksel enerjiye dönüştürülür. Bu tanımlamalardan anlaşılacağı üzere bir elektrik makinası, biri mekaniksel diğeri elektriksel olmak üzere iki farklı ortamı birbirine bağlar. Manyetik alan, bu iki farklı ortamı birbirine bağlamada önemli rol oynar ve ortak ortam olarak nitelendirilir. Elektriksel enerjiyi doğrusal hareketle mekanik enerjiye dönüştüren röle, kontaktör gibi cihazlarda da ortak ortam manyetik alandır. Bu bilgilerden de anlaşıldığı gibi I, II, III, IV ve V seçeneklerinde yer alan ifadeler doğrudur, dolayısıyla doğru cevap E’dir. Röle ise mekanik enerjiyi doğrusal hareketle elektriksel enerjiye değil, elektriksel enerjiyi doğrusal hareketle mekanik enerjiye dönüştürür, seçenek VI’da yer alan ifade doğru değildir.
10.Soru
62 Hz frekansa sahip statorün açısal frekansı kaç rad/s’dir?
32021
|
124
|
240
|
389
|
40
|
11.Soru
Bir manyetik devreye uygulanan manyetik alan şiddeti sargı sayısı ve akımla doğru, yol ile ters orantılı olduğuna göre manyetik alan şiddetinin birimi aşağıdakilerden hangisidir?
Amper-metre/Sarım |
Amper-Sarım/metre |
Sarım-metre/Amper |
Sarım/Amper-metre |
Metre/Amper-sarım |
Verilen bilgilerden manyetik devreye uygulanan manyetik alan şiddeti değerinin,
H = NI/l
olarak hesaplanabileceğini görürüz. NI değeri, devredeki toplam Amper-sarım’dır. Bu değer sargı
tarafından manyetik devreye uygulanan manyetomotor kuvvet (mmk) olarak tanımlanır ve birimi (Amper-sarım/
metre) olarak da alınabilir.
12.Soru
Sargıya uygulanan gerilimin frekansına bağlı olarak yön değiştiren manyetik alan nedeniyle meydana gelen ısı kaybına ne ad verilir?
Girdap kayıpları |
Histeresiz kaybı |
Bakır kayıpları |
Kaçak akı kayıpları |
Gerilim kaybı |
Transformatörün primer (veya sekonder) sargısına alternatif bir gerilim uygulandığı zaman N-S manyetik kutupları meydana gelir. Aynı zamanda demir nüveyi oluşturan atomlar da manyetik alanla aynı yönde dizilirler. Manyetik alanın kutupları sargıya uygulanan gerilimin frekansına bağlı olarak yön değiştirir. Manyetik alanını yönü değiştiği zaman atomların dizilişi de yön değiştirir. Meydana gelen bu yön değişiminden dolayı atomlar birbiriyle sürtünürler ve demir nüvede ısı meydana gelir. Meydana gelen bu ısı kaybına transformatörün histeresiz kaybı denir.
13.Soru
70 Hz’lik bir gerilimle beslenen dört kutuplu bir asenkron motorun senkron hızı kaç devir/dakika olur?
1500 d/d |
1700 d/d |
1900 d/d |
2100 d/d |
2300 d/d |
Bir asenkron motorun senkron devir sayısı kutup sayısına ve motoru besleyen şebeke frekansına bağlıdır. Aşağıdaki formülle hesaplanır:
ns = 120.f/p
ns = 120x70/4
Buna göre 70 Hz’lik bir gerilimle beslenen dört kutuplu bir asenkron motorun senkron hızı 2100 d/d olur. Doğru cevap D'dir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi öteleme hareketi ile bir kuvvetin oluşturulduğu ve devrelerin açma-kapama işlemlerinde kullanılan cihazlardandır?
.
Röle |
Elektrik motoru |
Elektrik jeneratörü |
Transdüserler |
Transformatörler |
Öteleme hareketi ile bir kuvvetin oluşturulduğu ve devrelerin açma-kapama işlemlerinde kullanılan cihazlar röle ve elektromıknatıslardır
15.Soru
4 kutuplu, 36 oluklu bir stator için iki oluk arasındaki elektriksel açı kaç derecedir?
10
|
20
|
30
|
40
|
60
|
16.Soru
Bir DA makinasında kutup başına 0.02 Wb’lik akı elde edilmektedir. Makinanın konstrüksiyon sabiti Kw=75 olarak verildiğine göre, endüvenin 1000 d/d ile dönmesi sonucu endüklenen gerilim kaç volttur?
157
|
225
|
667
|
1050
|
1500
|
17.Soru
Bir toroidin ortalama yarıçapı iki katına çıkarıldığında, elde edilen manyetik akı yoğunluğu nasıl değişir?
Dörtte biri değerine iner.
|
Yarı değerine iner.
|
Değişmez.
|
İki kat artar.
|
Dört kat artar.
|
18.Soru
Genelde yüksek gerilimleri düşürmek için kullanılan üç fazlı transformatör bağlantı tipi aşağıdakilerden hangisidir?
Yıldız-Üçgen
|
Yıldız-Yıldız
|
Üçgen-Yıldız
|
Üçgen-Üçgen
|
Zik-Zak
|
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi düşük gerilimle yol vermenin en ekonomik yöntemidir?
Seri reakstans ile yol verme |
Yıldız-üçgen bağlantı yöntemi ile yol verme |
Oto trafosu ile yol verme |
Seri direnç ile yol verme |
İnverter ile yol verme |
Yıldız üçgen yol verme metodunda motor stator sargıları ilk olarak yıldız bağlanarak çalıştırılır. Motor belli bir hız değerine ulaştıktan sonra sargı stator sargı bağlantıları üçgen bağlanarak motor çalışmasına devam eder. Yıldız üçgen yol verme metodu en ekonomik düşük gerilimle yol verme metodudur. Doğru cevap B'dir.
20.Soru
Sağ el kuralında avuç içimiz hangi büyüklüğü gösterir?
Akım |
Gerilim |
Alan yönü |
Kuvvet |
Akı |
Sabit genlikli ve yönü değişmeyen bir manyetik alan içersine, I akımı taşıyan bir iletken yerleştirelim. İletkenin konumuna göre, manyetik alana ait kuvvet çizgileri iletkene her noktada dik olarak etki etsin. Bu iletkene etkiyen kuvvetin yönü sağ el kuralı ile bulunabilir. Sağ elimizi açtığımızda, birleşik duran dört parmağımız iletkendeki akım yönünü, avuç içimiz alan yönünü, başparmağımız iletkene etkiyen kuvvetin yönünü gösterir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ