Eleştiri Kuramları Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 12 Soru1.Soru
İzleksel eleştirinin belli bir yöntem oluşturamamasına neden olan sebep aşağıdakilerden hangisidir?
Dilsel bir okumadan çok, yapıtla ve yazarla yakınlık, hatta özdeşlik kurmak.
|
Dilsel bir okumadan çok, yapısalcı yaklaşım ve izleklerin seçiminde nesnelliğin ön plana çıkması.
|
Dilsel bir okumadan çok, göstergeler ve fenomenlerden hareketle dış dünyayı açıklamaya çalışmak.
|
Dilsel bir okumadan çok, ruhçözümsel (psikanalitik) yaklaşımı ve izleklerin seçiminde öznelliğin ön plana çıkması, yazarla, şairle özdeşlik kurmanın güçlüğü ve belirsizliği.
|
Dilsel okumadan çok, sadece yazarla, şairle yakınlık hatta özdeşlik kurmak.
|
2.Soru
Dominique Fernandez ruhsalyaşamöyküsel incelemenin ilgi alanını tanımlarken aşağıdakilerden hangisine başvurur? I Yapıtın kimi özelliklerinde çocukluktaki ruhsal yaralanmaların (travmalar) yansımalarının bulunması II Yapıtın kaynağında yer alan insan unsuru III İnsanla yapıt arasındaki etkileşimin incelenmesi IV Sanatçının bilinçaltı
I ve III
|
II ve III
|
I ve III
|
II, III ve IV
|
I, II, III ve IV
|
3.Soru
Ruhçözümleyimin Yansılamaları başlıklı inceleme hangi yazara aittir?
Charles Baudouin |
Dominique Fernandez |
Charles Mauron |
Sigmond Freud |
Jean-Michel Garet |
Fernandez, Ruhçözümleyimin Yansılamaları (Incidences de la psychanalyse,1970) başlıklı incelemesinde, ruhsalyaşamöyküsü adını verdiği yazınsal bir eleştiri türü karşısında eleştirmenlerin ve yazarların oluşturduğu karşıtlar birliğini aydınlatmaya ve yöntemini savunmaya çalışır.
4.Soru
“kabul edilebilir bir neden açıklamak, yazanın / konuşanın bakış açısını konuyla uygun hale getirmek” aşağıdakilerden hangisinin işlevidir?
Buluş |
Hareket |
Düzenleyiş |
Hareket |
Anlatma Biçimi |
“kabul edilebilir bir neden açıklamak, yazanın / konuşanın bakış açı- sını konuyla uygun hale getirmek” düzenleyişin işlevidir.
5.Soru
Bir edebî eserde işlenen konunun anlamca ortaya koyduğu ana yönelime ne ad verilir?
Kategori |
Yananlam |
İzlek |
Simge |
Görüngü |
İzlek (tema), TDK sözlüğünde kısaca şöyle tanımlanmıştır: “Bir edebî eserde işlenen konunun anlamca ortaya koyduğu ana yönelim”.
6.Soru
M.Ö. I. yüzyılda yazıldığı tahmin edilen ve çok önemli bir eleştiri kitabı olarak kabul edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
Arınma |
İfade Sanatı |
Yüce Üzerine |
Taklit |
Poetika |
MÖ. I. yüzyılda yazıldığı tahmin edilen Yüce Üzerine (Traité de Sublime), çok önemli bir eleştiri kitabıdır. Yazarı bilinmemektedir.
7.Soru
"Bütün canlılar nefes alır. Bitkiler de canlıdır. Bitkiler de nefes alır." cümlesindeki küçük önerme nedir?
Bütün canlılar |
Bitkiler |
Bütün canlılar nefes alır |
Bitkiler de canlıdır |
Bitkiler de nefes alır |
Tasım, kanıtlamalarda sıklıkla başvurulan bir akıl yürütme biçimidir. Anlatımlarda, kanıtlara dayanarak sonuçlar çıkarma tümdengelimsel akıl yürütme işini belirtir. Herkesin bildiği
“Tüm insanlar ölümlüdür”. (Büyük önerme)
“Sokrates insandır”. (Küçük önerme)
“Sokrates de ölümlüdür.” (Çıkarım)
üçlü yapısı bir tasımdır. İlk iki önerme üçüncü önermenin öncülleridir. Birincisine büyük önerme denir, genel bir kuralı, durumu ya da ilkeyi belirtir (Her
insan ölümlüdür). İkincisine küçük önerme denir, çünkü genel önermeden yola
çıkarak tikel bir durumu belirtir (Sokrat da insandır). Sonuncu önerme ise bir
çıkarım ve sonuçtur (Sokrat da ölümlüdür). Olası öncüller üzerine kurulur ve yalnızca gerçeğe benzer bir sonuca ulaşır. Tasım iki biçimde olabilmektedir: evrensel
- tikel karşıtlığı üzerine ya da olumlu- olumsuz karşıtlığı üzerine.
8.Soru
17. Ve 18. yy. da Fransa’da hakim olan eleştiri türü hangisidir?
İdealist – kuramsal |
İdealist – yorumlayıcı |
Kuramsal – yorumlayıcı |
Açıklayıcı – yorumlayıcı |
Kuramsal – açıklayıcı |
XVII. ve XVIII. yüzyılda Fransız edebiyatında idealist ya da kuramsal (teorik) bir eleştiri anlayışı vardır. Bütün eserler aynı doktrine göre ve kabul edilmiş bir ideale göre yargılanıyordu. Sanatta ahenk, düzen, kurallara uyma ve ölçü, ahlak, nezaket, saygı, dürüstlük ve efendilik vazgeçilemeyecek niteliklerdi.
9.Soru
I. İzlekçilik
II. Yapısalcılık
III. Toplumbilim
IV. Yazınbilim
V. Yazınsal göstergebilim
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri iç eleştiri yapılırken kullanılan yöntemlerdendir?
I, II, IV ve V |
I ve III |
II, III ve V |
I, IV ve V |
III, IV ve V |
Toplumbilim dış eleştiride yararlanılan bilim dallarından biridir. İzlekçilik, yapısalcılık, yazınbilim ve yazınsal göstergebilim ise iç eleştiride yararlanılan bilim dallarıdır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sözbilimin aşamalarından değildir?
Buluş |
Düzenleyiş |
Figür |
Bellek |
Hareket |
Sözbilimin aşamaları buluş, düzenleyiş, anlatma biçimi, bellek ve harekettir. Cevap C'dir.
11.Soru
I. Alıcıya uygun olmak zorundadır
II. Yenilikçi ve anlaşılır olmalıdır.
III. Açık ve kısa olmalıdır.
Yukarıdaki özellikler sözbilimin hangi kavramına aittir?
Yargılayıcı söylem |
Övgü-Yergi Söylemi |
Anlatma Biçimi |
Biçem |
Düzenleyiş |
Biçem alıcıya uygun olmak zorundadır. Açık, kısa, konuya uygun, canlı,yenilikçi ve anlaşılır olmalıdır.
12.Soru
- Anlam Betileri,
- Sözcük Betileri,
- Düşünce Betileri,
- Kuruşla İlgili Betiler.
Yukarıdakilerden hangisi / hangileri söylemde / metinde kullanılan betiler arasında yer almaktadır?
I ve III |
Yalnız III |
Yalnız I |
Hiçbiri |
Hepsi |
Farklı araştırmacılar söylemde/metinde kullanılan betilerle ilgili bazı sınıflandırılmalar yapmışlardır. En bilineni şudur: anlam betileri, sözcük betileri, düşünce betileri ve kuruluşla ilgili betiler. Doğru yanıt E'dir.