Epistemoloji Ara 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi şüpheciliğin içerisinde yer alan mantıksal kavramlar arasında değildir?
Çıkarım |
Tümdengelim |
Tümevarım |
Olgusal düzenlilikler |
Deneysellik |
Olgusal düzenliliklerin gözlemlenmesine dayanan tümevarımsal çıkarımlar bağlamında sahip olduğumuzu düşündüğümüz bilgiye ilişkindir. Çıkarım, en az bir öncülden hareket edilen ve bir sonuca varılan düşünce zincirine verilen addır. Tümdengelimsel çıkarım, veya kısaca tümdengelim, öncüllerden sonucun %100 kesinlikle çıktığı durumlar için kullanılır. Tümevarımsal çıkarım, veya kısaca tümevarım, öncüllerden sonucun kesin bir şekilde çıkmadığı durumlar için kullanılır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi üst düzey zihinsel işlevler arasında yer almamaktadır?
Duyular aracılığıyla algılama |
Bellek işlevleri |
Akıl yürütme |
Bilgilenme |
İnce kas kullanımı |
Duyular aracılığıyla algılama, bellek işlevleri, akıl yürütme ve bilgilenme üst düzey zihinsel işlevler yelpazesi kapsamında ele alınabilirken, ince kas kullanımı motor becerilerdendir.
3.Soru
Dünya dışında canlıların olduğuna inana birinin ciddiye alınabilmesi sunduğu hangi iki kavrama bağlıdır?
hipotez-sav |
argüman-varsayım |
inanç-teori |
kanıt-gerekçe |
bilgi-düşünce |
Dünya dışında canlıların olduğuna inana birinin ciddiye alınabilmesi epistemolojik açıdan sunduğu kanıt ve gerekçelere bağlıdır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi epistemolojinin özelliklerindendir?
Deneysel bir yöntemi vardır. |
Bilgi edinme amacı gütmektedir. |
Bilginin bilimsel niteliğini yükseltme amacındadır. |
Kuramsal bir çalışma alanıdır. |
Bilgi dağarcığımıza yeni bilgiler ekler. |
Epistemoloji farklı bilim dalları gibi bilgi edinme, bilgi dağarcığını genişletme ve bilimsel bilginin niteliğini yükseltme gibi amaçlar gütmez. Epistemoloji kuramsal bir çalışma türüdür.
5.Soru
Genel kanıya göre metafiziğin “varlık” kavramı ile doğrudan ilgilenen dalı hangisidir?
Ontoloji |
Epistemoloji |
Mitoloji |
Hakikat |
Fizik |
Genel kanıya göre ontoloji, metafiziğin “varlık” kavramı ile doğrudan ilgilenen dalı olarak kabul edilmektedir.
6.Soru
Felsefecilerin uğraştığı metafizik aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak açıklanmıştır?
Varlığın kendisi |
Ruhsallık |
Dünya dışı varlıklar |
Tanrı ve sonsuz güç |
Etik |
Felsefecilerin uğraştığı metafizik, esas olarak, gerçekliğin yapısının akılcı yöntemlerle ortaya konulması, “varlık” kavramının
aydınlatılması ve varlık alanında egemen olan temel ilkelerin açıkça çıkarılması
gibi düşünsel işlevleri kapsar. Kısacası, fiziksel bilimlerden farklı olarak metafizik,
varlığın kendisiyle ilgilenir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Yunanca logos kelimesinin anlamlarından biri değildir?
Açıklama |
Gerekçe |
Söz |
Mantık |
Deneysel |
Yunanca ‘episteme’ ve ‘logos’ kelimelerinin birleşiminden oluşan ‘epistemoloji’ deyiminde yer alan logos “açıklama”, “gerekçe”, “mantık”, “söz” ve “bilim” gibi anlamlara gelmektedir.
8.Soru
Maddeciliğin tersi, “içine ideanın veya düşünsel unsurların girmediği bir varlıksal kesitin olamayacağı” tezine karşılık gelen ve bazen de, evrenin yapımsal temelinde maddeden ziyade madde dışı düşünsel veya ruhsal unsurların bulunması görüşüne ne ad verilir?
Materyalizm |
Mistisizm |
İdeacılık |
Deneyimcilik |
Sürrealizm |
İçine ideanın ve düşünsel unsurların girmediği teze dayanan bu görüşe ideacılık denilir. Ve Berkeley tarafından savlanmıştır.
9.Soru
Descartes ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Algı ve matematik de dahi en güvenilir bilgiden dahi şüphe edilebilir |
Evren daimi bir düzen içinde ve yanıltmadan var olur |
Ben düşündüğüm ve şüphelendiğim her an var olmak durumundayımdır |
Şüphe duyma düşünme işlevine dâhildir |
Ben, zihinsel olarak bir var olma durumudur |
Evren daimi bir düzen içinde ve yanıltmadan var olur, savı Descartes’ın savunduğu şüpheci usçulukla ile çelişir. Ona göre benin zihinsel konumu daimi bir şüphe ve arama süreci ile var olmaktadır. Keskin bir kesinlik ile değil.
10.Soru
Kant usçu bir düşünür olsa da en çok etkilendiği deneyimci düşünür kimdir ?
Descartes |
George Berkeley |
John Locke |
Gottfried Wilhelm Leibniz |
Hume |
Kant’ın Hume’a katıldığı en önemli nokta, “insan aklının deneyime hiç başvurmaksızın bazı evrensel veya metafizik doğruları keşfedebileceği” tezinin kabul edilemez bir düşünce olduğudur.
11.Soru
Felsefede, “gerçekliğin yapısının akılcı yöntemlerle ortaya konulması, “varlık” kavramının aydınlatılması ve varlık alanında egemen olan temel ilkelerin açığa çıkarılması gibi düşünsel işlevleri kapsayan” kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Epistemoloji |
Töz |
Tikel |
Tümel |
Metafizik |
Günlük yaşamda çoğunlukla ruhsallık, uzaydan gelen canlılar, gizemli doğaüstü güçler gibi konularla ilintilendirilse de, felsefecilerin uğraştığı metafizik, esas olarak, gerçekliğin yapısının akılcı yöntemlerle ortaya konulması, “varlık” kavramının aydınlatılması ve varlık alanında egemen olan temel ilkelerin açığa çıkarılması gibi düşünsel işlevleri kapsar. Kısacası, fiziksel bilimlerden farklı olarak metafizik, varlığın kendisiyle ilgilenir.
12.Soru
"Teori" kavramının anlamı hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Soyut |
Zor |
Anlaşılmaz |
İzlemek |
Araştırmak |
"teori" sözcüğü Yunanca kökenlidir ve "bakmak, izlemek" anlamına gelmektedir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi eski Yunan felsefecilerin sıkça kullandığı "nous" sözcüğünün çevirilerinden biri değildir?
Kavrama |
Zihin |
Sezgi |
Akıl |
His |
Eski Yunan felsefecilerinin sıkça kullandığı nous kavramına kısaca değineceğiz. Nous çağdaş dillere çevrilmesi oldukça zor bir deyimdir. Önerilen bazı çeviriler zihin, kavrama, sezgi ve akıl olmuştur.
14.Soru
Descartes’tan sonra gelen felsefeciler arasında şüpheci eğilimleri en belirgin olan İskoç düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
David Hume |
Descartes |
Hegel |
Sokrates |
Aristotales |
Descartes şüpheci akıl yürütmenin en güzel örneklerini sergilemiş olsa da, kendisi şüpheci fikirlere sahip bir düşünür değildi. Descartes’tan sonra gelen felsefeciler arasında şüpheci eğilimleri en belirgin olan›, İskoç düşünür David Hume’dur (1711-1776).
15.Soru
Töz kavramı aşağıdakilerden hangisine aittir?
Platon |
Hume |
Descartes |
Aristotales |
Kant |
Aristoteles, töz kavramı ile, Platon’un tümeller kuramını bir açıdan devam ettirmekle birlikte, o kuramı önemli anlamlarda değiştirmeye de yönelir.
16.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi, günümüz insanının doğaya olan merakının eski çağlarda yaşayan bir insandan daha az olmasının nedenini en iyi şekilde açıklamaktadır?
Daha fazla besine daha kısa zamanda ve daha az emekle sahip olabilmesi |
Teknolojik gelişmeler nedeniyle evren hakkında daha fazla bilgi sahibi olması |
Daha korunaklı yaşam alanlarında yaşayabiliyor olması |
Kişilerarası ilişkilerin teknoloji üzerinden sürdürülebilir olması |
Bilgiye eski zamanlardan daha az önem veriliyor olması |
Evrene dair inceleme ve araştırmalar hâlen kesintisiz bir şekilde devam ediyor olsa da, kozmos artık bizim için “eski çağlardaki bilgi düzeyiyle karşılaştırıldığında” görece olarak epeyce bilindik ve anlaşılır bir durumdadır. Bu nedenle de doğaya ilişkin pek çok bilgiye hali hazırda sahip olan günümüz insanının eski çağlarda yaşayan insanlarla kıyaslandığında daha az meraklı olduğu söylenebilir.
17.Soru
İnsanın etik varlığı ve yaşama biçimi konularının felsefede ön plana çıkmaya başlaması hangi düşünür zamanında gerçekleşen önemli bir değişimdir?
Kant |
Spinoza |
Aristoteles |
Platon |
Sokrates |
Antik dönemin ilk düşünürlerinin başka bir deyişle, Sokrates öncesi dönemde fikir üreten felsefecilerin ortak bir özelliği, doğanın düzeninin anlaşılması sorunsalına gösterdikleri özel ilgidir. Sokrates’le gelen önemli bir değişim ise, insanın etik varlığı ve yaşama biçimi konularının felsefede ön plana çıkmaya başlamasıdır. Etik ve politik konular, Sokrates’i izleyen Platon ve onun öğrencisi olan Aristoteles için de çok büyük önem taşırlar.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi logos kavramını açıklayan kavramlardan biri olamaz?
Mantık |
Bilim |
Sebep |
Kelam |
İnanç |
Yunanca bir deyim olan logos, biyo-loji, psiko-loji, epistemo-loji gibi disiplin adlarında son ek olarak da yer alır ve “açıklama”, “gerekçe”, “sebep”, “mantık”, “bilim”, “kelam” gibi değişik anlamlara gelir. Logos, en genel anlamıyla, “akla ve akılcılığa ait olan” ile ilintilendirilmiştir.
19.Soru
“Düşünüyorum o halde varım” cümlesiyle tanınan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Marks |
Kant |
Hume |
Descartes |
Searle |
Düşünme işlevi ki şüphe duyma da buna dâhildir, düşünen bir şeyin olmasını gerektirir. Ve bu şekilde Descartes o bilinen sloganına ulaşır: “Düşünüyorum, o hâlde varım”.
20.Soru
Hayvan ve insanların sahip olduğu, bitki gibi diğer canlı türlerinde olmayan ayırıcı özellik aşağıdakilerden hangisidir?
Algı yetisi |
Çoğalma |
Solunum yapma |
Beslenme |
Büyüme |
Canı olan yani, dar bir anlamda bakıldığında, kendiliğinden değişim yaratabilen varlıklar arasında hayvanlara ve insanlara özgü özelliklerden biri, algısal olarak dünyaya açık olabilmektir. Bir taş parçası veya demir kütlesi dünyadan fiziksel olarak etkilenebilir; ancak “almaya” açık değildir. O halde, algı yetisine sahip olma tüm hayvan türlerinde ortak olarak bulunan bir özellik olarak kaydedilebilir. Doğru cevap, A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ