Epistemoloji Ara 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aristoteles’in töz kavramı için aşağıdakilerden hangisi geçerlidir?
“Biçim” tözün unsurlarından biri değildir. |
Bir heykelin mermer maddesi onun tözüdür. |
Her tikel nesne bir tözdür. |
Töz bir “bu” olarak gösterilemeyendir. |
Töz evrende ayrı durabilir ancak tek başına var olamaz. |
Aristoteles’e göre, tikel her nesne bir tözdür. Bir insan, bir papatya, bir tencere töz statüsünde olan şeylerdir. Buna ek olarak insan, kurbağa, martı gibi doğal türlerin de bir anlamda töz olduğunu söyler.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “bilişsel” kavramının zihinsel işlevler yelpazesinin içerisinde yer almaz?
Hayal kurma |
Bellek işlevleri |
Akıl yürütme |
Duyular aracılığıyla algılama |
Bilgilenme |
‘Bilişsel’ sıfatı, genelde, bir “üst düzey zihinsel işlevler yelpazesi” için kullanılır. Bu yelpazenin kapsamındaki işlevlerin en önde gelenleri duyular aracılığıyla algılama, bellek işlevleri, akıl yürütme ve bilgilenmedir. Bu işlevlerin tümü, üst düzey zihinselliği gerektiren süreçler içerir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi epistemolojinin temel konularından biri değildir?
Bilginin kavramsal unsurları
|
Bilginin olanaklılığı
|
Bilginin önermeselliği
|
Bilginin toplumsal boyutu
|
Bilginin kaynağı
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilişsel bir durum değildir?
Çocukluğunda oynadığı oyunları anımsamak
|
Evrende yaşayan başka canlıların olup olmadığı konusunda akıl yürütmek
|
Ağaçlardan düşen yaprakların kurumuş olduğunu algılamak
|
Bir önermenin geçerlilik denetlemesini yapmak
|
Yüzüne çarpan soğuğu hissetmek
|
5.Soru
İdeaların veya tümellerin doğanın içinde yer alamayacağını savlayan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Sokrates |
Aristo |
Descartes |
Moore |
Platon |
Platon, ideaların veya tümellerin doğanın içinde yer alamayacağını savlar.
6.Soru
I. Öncüller iyi bilinen önermeler olmalı
II. Sonuç önermesi öncülleri bilgisel olarak aynen tekrarlamamalı
III. Öncüller sonucu yeterince güçlü bir düzeyde desteklemeli
Eğer bir çıkarım bir fikri veya tezi başarıyla savunacaksa yukarıdaki koşullardan hangisini veya hangilerini sağlamalıdır?
I ve III |
I ve II |
I, II ve III |
Yalnız III |
Yalnız I |
Eğer bir çıkarım bir fikri veya tezi başarıyla savunacaksa,
I. Öncüller iyi bilinen önermeler olmalı
II. Sonuç önermesi öncülleri bilgisel olarak aynen tekrarlamamalı
III. Öncüller sonucu yeterince güçlü bir düzeyde desteklemelidir.
7.Soru
Epistemolojinin ana temasına göre, insan denen canlıyı, insan yapan nedir?
Biyolojisinin diğer canlılara göre farklı olması |
İnsanın manevi yönünün ayırıcı olması |
Bilgi kavramı ve bilgiyi gerçekleştirebilmesi |
İş yapan, iş üreten canlı olması |
Üretim ekonomisine sahip tek canlı olması |
Biz insanların dünyanın etkilerine bilinçli bir şekilde açık canlılar olmamızın sonuçlarından biri, bilgi edinebilen, bilgi yoluyla karmaşık işler başarabilen varlıklar olmamızdır. Bu da bizi bu ünitenin (epistemoloji) ana teması olan bir noktaya getirir: Genel olarak ifade edildiğinde, insan denen canlıyı insan yapan (ve kayda değer bir düzeyde diğerlerinden farklı kılan) en önemli özelliklerden birinin bilgi kavramı veya bilginin gerçekleşmesinde yattığını düşünürüz.
8.Soru
Tanrı ideası hangi düşünüre aittir?
Descartes |
Hume |
John Locke |
Kant |
George Berkeley |
Descartes’a göre, zihnimizde Tanrı idea’sının oluşmasının sebebi sonlu deneyimler olamaz. Sonsuz nitelikleri içeren bu ideanın kaynağı, sonsuz bir varlıktır yani Tanrının kendisidir.
9.Soru
Descartes'in epistemolojik görüşleri ile ilgili olarak aşağıdaki cümlelerden hangisi doğru değildir?
Descartes, inanç sisteminin çok sayıda yanlış önerme içerdiğini fark ederek, inandığı fikirlerin tümünü kökten bir şekilde sorgular.
|
Descartes bilgi konusunda şüpheciliği belli bir amaca yönelik olarak yürütür.
|
Descartes, algısal ve matematiksel bilginin güvenilirliğine ilişkin kökten sorular sorar.
|
Tanrı'nın varlığına ilişkin bilgi sorgulanamaz.
|
2+3=5 gibi doğruluğundan kesinlikle şüphelenmeyeceğimiz bir bilgi türünde şüphelenmek olanaklıdır.
|
10.Soru
“İnsanlar haksızlık yapmamalıdır” ifadesi hangi kavram için bir örnektir?
Kanıt |
Normatif cümle |
Önerme cümlesi |
İnanç |
Gerekçe |
Etik kurallar, normatif önermelerin en bilinen örnekleridir. Bu nedenle soruda geçen ifade etik bir kuralı vurguladığından, normatif cümle örneğidir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, “inanç” kavramına ilişkin yanlış bir bilgidir?
Güven kavramı ile ilintilidir |
Bilgiye yönelmenin bir parçasıdır |
Dinsel bağlamları çağrıştırır |
Bilgiyi hedeflemenin bir yoludur |
İnsanların sahip olduğu inançlar doğrudur |
İnsanlar genelde dünyaya ve evrene dair inançlarının doğru olmasını arzu ederler fakat bir inanç, inanç etiketini hak etmek için doğru olmak zorunda değildir. Bu nedenle insanların sahip olduğu inançlar doğru olabileceği gibi, yanlış da olabilir.
12.Soru
İçeriği genelde bir nesne veya bir özellik olan düşünsel ya da zihinsel durum nedir?
İdea |
Töz |
Gerçeklik |
Bilgi |
Nesne |
“İdea”, temel anlamı itibarıyla, “içeriği genelde bir nesne veya bir özellik olan düşünsel ya da zihinsel durum” olarak tanımlanabilir. Örneğin, benim zihnimde, armut, kirpi, adalet, altıgen, Tanrı, Noel Baba gibi çok farklı türde idealar bulunmaktadır.
13.Soru
Şüpheci düşüncelere karşı aldığı sağduyusal tavırla tanınan düşünür kimdir?
Moore |
Descartes |
Hume |
Aristotales |
Locke |
Şüpheciliğin sonuçları pek çok düşünüre oldukça rahatsız edici geldiğinden dolayı, felsefe tarihinin önde gelen isimlerinden bazıları bu konuyla derinlemesine ilgilenmiş ve çözüm üretmeye çalışmışlardır. Bu çabalar içinde en bilinenlerden biri, İngiliz düşünür George Edward Moore’un (1873-1958) sağduyusal argümanıdır. İngiliz felsefesinin önemli düşünürlerinden olan G.E.
Moore özellikle şüpheci düşüncelere karşı aldığı sağduyusal tavırla tanınır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Berkeley’in ‘’var olmak algılamaktır.’’ savını destekleyen görüşlerden biri değildir?
Nesne olarak tanımladığımız bir şeyi, hiç kimse onu algılamasa da algılandığı haliyle var olacağını düşünmek gerekçelendirmesi olanaksız bir fikirdir
|
İdea zihinsellikten arınmış maddeyi temsil eder
|
Algılarımıza sunulan ve zihnimizde temsil ettiğimiz her nesne algısal olarak duyumsanabilir bir nesnedir
|
İdea veya zihin tarafından kirletilmemiş, kendi nesnelliği içinde var olan madde bizim için anlaşılır bir varlık parçası değildir
|
Bir idea, yalnızca bir ideaya benzeyebilir
|
15.Soru
‘Sınırlanmış olan yalnızca bilgimiz değil, aynı zamanda bize nesne olarak görünen şeylerdir’ Bu ifade kapsamında Kant’ın düşüncesi hangi başlıkla ilişkilendirilebilir?
Ontoloji: Bilişsel Sınırların Varlıksal Sonuçları |
Epistemoloji: Metafizik Bilgi |
Ontoloji: Metafizik |
Episteme |
Doksa |
Kant’a göre bize görünen dünya ve onun nesneleri bizim bilişsel sınırlarımız olarak karşımıza çıkmak durumundadır.
16.Soru
Aristoteles’e göre "töz" kavramıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Tikel her nesne bir tözdür.
|
Tözler ayrı durabilme özelliğine sahiptirler.
|
Tözler başka bir varlığa bağlı olmaksızın var olamazlar.
|
Tikel fiziksel varlıklar tözdür.
|
Töz bir ‘’bu’’ olarak gösterilebilir.
|
17.Soru
Bir elmanın elma olarak varlıksal alanda belirmesi elmanın hangi boyutuyla ilişkilidir?
Bilgisel |
Epistemolojik |
Ontolojik |
Soyut |
Pragmatik |
Doğadaki bir domates, “domates” olarak varlık alanında belirebiliyorsa,
bunun nedeni değişmeyen ve yok olmayan domates ideası yüzündendir.
Bu, işin ontolojik (yani varlıksal) tarafıdır.
18.Soru
Epistemolojinin “......” kavramı üzerine geliştirilen kuramsal bir çalışma türüdür.
Toplum |
Bilgi |
Ahlak |
Ruh |
Din |
Epistemolojinin “bilgi” kavramı üzerine geliştirilen kuramsal bir çalışma türüdür. Doğru cevap, B'dir.
19.Soru
“Dogmatizm” kavramına ilişkin aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Dogmatik insanların genel tavrı ılımlı ve esnek olarak nitelendirilir. |
Dogmatizm ve şüphecilik önemli bir oranda zıt kavramlar olarak alınabilir. |
Dogmatizmden farklı olarak “ılımlı tutuculuk” olağan ve kabul edilebilir bir tavır değildir. |
Belli bir inanç sistemine sıkı sıkıya bağlı olan insanlar için “dogmatik” ifadesi kullanılamaz. |
Dogmatik insanlar yeni bilgiler ışığında inanç sistemlerini gözden geçirmeye eğilimlidirler. |
Şüpheciliğin tersi olan kavramların içeriğinde ve o kavramların barındırdığı sakıncalarda aramak gerekir. Şüpheciliğin tersi olan kavramlar içinde en önemlisi dogmatizmdir.
20.Soru
Tabula rasa kavramsallaştırması aşağıdaki felsefecilerden hangisine aittir?
John Locke |
David Hume |
George Berkeley |
Descartes |
Hegel |
Zihnin boş bir levha olduğunu imleyen tabular asa kavramı ünlü düşünür John Locke’a aittir. Ve Locke literatürde bu kavramla bilinmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ