Epistemoloji Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
W. V. O. Quine gibi 20. yüzyıl Amerikan pragmacıları aşağıdakilerden hangisini vurgulamışlardır?
Bilim, dogmatizm ürünüdür. |
Felsefe bizi Tanrı'ya götüren tek yoldur. |
Felsefe bilim olmadan bir hiçtir. |
Bilim sağduyudan türemiştir. |
Felsefe ve bilim arasında bir uçurum vardır. |
W. V. O. Quine gibi 20. yüzyıl Amerikan pragmacılarının (“eylemciler” olarak da anılırlar) vurguladığı önemli bir nokta, bilimin aslında sağduyudan türediği ve ikisi
arasında bir uçurumun değil sürekliliğin olduğudur
2.Soru
Toplumsal olarak dolaşımda bulunan ve farklı iletişim birimleri arasında aktarılabilen unsurlar tanımı hangi kavrama aittir?
Bilgi |
Nesnellik |
Simgesellik |
Nedensellik |
Enformasyon |
Soruda açıklaması verilen kavram enformasyon kavramıdır. Bu kavram, bilgi açısından “hammadde” olma anlamı taşımaktadır.
3.Soru
Demokritus’un başını çektiği grup her oluşumun ve değişimin ........’ın birleşip ayrılmalarının bir sonucu olduğunu öne sürdükleri kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Toprak |
Hava |
Su |
Ateş |
Atom |
Demokritus’un başını çektiği “atomcular” ise görünür nesnelerin yapıtaşlarının gözle görünmeyen atomlar olduğunu ve dünyamızdaki her oluşum ve değişimin atomların birleşip ayrılmalarının bir sonucu olduğunu öne sürmüştü.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi maddeciliğin doğru tanımıdır?
Evrenin yapısal temelinde maddeden ziyade madde-dışı, düşünsel veya ruhsal unsurların bulunduğu savıdır. |
Var olanların yalnızca maddesel nesneler (veya maddesel töz) olduğunu, zihinsel veya ruhsal tözün olmadığını savlayan felsefi görüştür. |
Bilgimizin tek kaynağının duyu verileri ve algılar olduğunu savlayan görüştür. |
İnsanlar dünyayı algılama ve anlama süreçlerinde etken değil edilgen bir yapı sergilediğini gösteren görüştür. |
Nesnel nitelikler hem nesnelerdedir hem de zihnimizde temsil eden görüştür. |
Maddecilik, genel olarak, var olanların yalnızca maddesel nesneler (veya maddesel töz) olduğunu, zihinsel veya ruhsal tözün olmadığını savlayan felsefi görüştür.
5.Soru
Meditationes de Prima Philosophia (Latinceden Türkçeye çevirisiyle ilk Felsefe Üzerine Düşünceler veya kısaca Düşünceler) adlı eser hangi felsefeciye aittir?
Sokrates |
Platon |
Aristotales |
Hegel |
Descartes |
Descartes’ın Meditationes de Prima Philosophia (Latinceden Türkçeye çevirisiyle ilk Felsefe Üzerine Düşünceler veya kısaca Düşünceler) başlığı altında sunduğu irdelemeler, okuyanı şaşırtan ve felsefi merakları olanların da oldukça ilgisini toplayacak bazı ifadelerle başlar.
6.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
İnsanlar ve diğer memeliler arasında önemli bazı benzerlikler olsa da, hayvanların da “bilgi sahibi olduklarını” söylemek tartışmaya açık bir iddiadır. |
İnsanların sahip olduğu dünya bilgisi, hayvanlarınkinden farklı olarak dilsel ve kavramsaldır. |
Günümüz insanının dünyası büyük oranda kavramlar ve dilsellik aracılığıyla şekillenmiştir. |
İnsanın sahip olduğu bilginin en önemli niteliği logos içermesidir. |
İnsanın en ayırıcı özelliklerinden biri bilinçsiz bir şekilde bilgi edinmeye açık olmaktır. |
Biz insanların dünyanın etkilerine bilinçli bir şekilde açık canlılar olmamızın sonuçlarından biri, bilgi edinebilen, bilgi yoluyla karmaşık işler başarabilen varlıklar olmamızdır. Bu da bizi bu ünitenin ana teması olan bir noktaya getirir: Genel olarak ifade edildiğinde, insan denen canlıyı insan yapan (ve kayda değer bir düzeyde diğerlerinden farklı kılan) en önemli özelliklerden birinin bilgi kavramı veya bilginin gerçekleşmesinde yattığını düşünürüz.
7.Soru
Enformasyon hakkında aşağıda sunulan seçeneklerden hangisi doğrudur?
Enformasyon yoluyla edinilen bilgi doğrudur. |
Enformasyon öznel bilgiler sunar. |
Enformasyon kişisel deneyimler yoluyla edinilir. |
Enformasyon işlenmiş bilgidir. |
Enformasyon bilgi sahibi olmayı sağlar. |
Enformasyon yoluyla edinilen bilgiler işlenmiş değil, ham madde olma özelliği taşırlar ve her zaman doğru oldukları iddia edilemez. Bununla birlikte, kişisel deneyimler yoluyla değil, internet, kitaplar vb gibi kaynaklardan edinilen, bu nedenle de nesnel olan bilgiler içerirler.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi epistemolojinin amaçlarından biridir?
Bilgiyi kuramsal olarak kullanma. |
Bilgi edinme. |
Bilgi dağarcığını genişletme. |
Bilginin bilimsel niteliğini yükseltme. |
Bilgiyi deneysel olarak kullanma. |
Epistemolojinin “bilgi” kavramı üzerine geliştirilen kuramsal bir çalışma türü olduğunu belirtmiştik. Farklı bilim dalları, bilgi edinme, bilgi dağarcığını genişletme ve bilginin bilimsel niteliğini yükseltme gibi amaçlar güderken, epistemoloji “bilgi” kavramının kendisine kuramsal bir bakış getirmeyi hedefler. Başka bir deyişle, epistemoloji bilgi dağarcığımıza yeni bilgiler eklemektense, bilgiyi felsefi açıdan mercek altına alır.
9.Soru
Günlük yaşamın durumları karşısında pratik, ayakları yere basan ve işe yarar sonuçlar verebilen kararlar alma ya da yargılarda bulunma eğilimi olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Şüphecilik |
Dogmatizm |
Sağduyusal tavır |
Mantıksal olanaksızlık |
Yöntemsel şüphe |
Soruda açıklaması verilen kavram, sağduyusal tavır’dır.
10.Soru
Bilginin nesnellik kavramı ile ilişkisi açısından aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Bilginin nesnellik kavramıyla bir ilişkisi olamaz; çünkü bilgi yalnızca insanları ilgilendirir
|
Bilgi, arzulama, inanma ve hissetme gibi zihinsel durumların nesneler tarafından nasıl temsil edildiğini anlama sürecidir
|
Nesnellik, "nesne olma durumu"nu sorgulama anlamına geldiği için bilgilenme üstü bir arayıştır
|
Bilgi, nesnelerle özneleri karşı karşıya getirir
|
Bilginin içeriğinin belirlenmesi kişilerin öznel tercihlerinden bağımsız olarak gerçekleşmektedir
|
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi öğrenilmiş bedensel bilmeye örnek olarak verilebilir?
Dağa tırmanmayı öğrenme |
Şarkı söylemeyi öğrenme |
Doğada yönünü bulabilme |
Arkadaşının bir olay karşısında üzüldüğünü farketme |
Dört işlemi öğrenme |
Öğrenilmiş bedensel bilmede bedeni kullanarak yapılan etkinlikler vardır. Dolayısıyla dağa tırmanmayı öğrenme beden kullanmayı gerektirir. Doğru cevap A'dır.
12.Soru
Descartes’ın bilginin olanaklılığı konusuna “hiçbir şeyi peşinen bilgi olarak kabul etmeden” başlamasının nedeni nedir?
bilginin olanaklı olmadığını baştan bilmesi |
daha önce bilgi olarak kabul ettiği düşüncelerin yanlış olduğunu fark etmesi |
bilginin bilinebilirliği ile olanaklılığı arasındaki keskin farkı fark etmiş olması |
her düşünce parçasının doğrulanabilir bir tarafının olduğuna inanmayışı |
bilginin deneysel bir sorgudan geçirilmekdikçe doğru olmayacağına kanaat getirmiş olması |
Fransız düşünür Descartes’ın felsefi sorgulamalarına “hiçbir şeyi peşinen bilgi olarak kabul etmeden” başlamaya karar vermesidir. Bunun nedeni, Descartes’ın, daha önce “bilgi” olarak kabul etmiş olduğu düşünce parçalarının önemli bir kısmının yanlış olduğunun farkına varmasıdır.
13.Soru
Güvenilir veya kesin bilginin temelinde insan aklının yattığı veya gerçekliğin kavranmasının ancak akıl yoluyla olabileceği tezini ileri süren biri hangi felsefi akımı savunduğu söylenir?
Akılcı |
Rasyonelci |
Deneyimci |
İkici |
Usçu |
Usçuluğun esas olarak deneyimciliğin karşıtı olduğunu söylemek aslında önemli bir ipucu vermektedir. O yüzden, deneyimcilikten hareketle tanımlarsak, “usçu” olarak bilinen felsefeciler bilgimizin tek kaynağının duyu verileri ve algılar olmadığını düşünürler. Daha açık olarak ifade edildiğinde, güvenilir veya kesin bilginin temelinde insan aklının yattığı veya gerçekliğin kavranmasının ancak akıl yoluyla olabileceği tezini ileri süren akıma usçuluk denir.
14.Soru
Hangi ifade normatiftir?
Kamu malını çalmak yaygındır |
Büyük bankaları soymak zordur |
Hakkın olmayan bir şeyi almak utanç vericidir |
Hırsızlık yapmak yanlıştır |
Zenginden çalmak olağandır |
Betimleyici, tasvir edici veya anlatıcı nitelikte olan yani yalnızca bir durumu veya olguyu ileten cümleler, normatif olmayan ifadeler arasında sayılabilir. “Hırsızlık yapmak yanlıştır” cümlesi normatif bir ifade iken, “Büyük şehirlerde hırsızlık oldukça yaygındır” cümlesi ise betimleyici veya sergileyici bir yapıdadır. Bu tanım ve örneklere göre D şıkkı normatif, diğerleriyse betimleyicidir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi epistemolojinin temel soru ve konuları arasında yer almaz?
Bilginin hangi kapasitelerden kaynaklandığı |
Bilginin tanımı ve kavramsal unsurları |
Bilginin olanaklı olup olmadığı |
Bilginin toplumsal boyutu |
Bilginin genellenip genellenemeyeceği |
E seçeneği hariç diğer seçenekler epistemolojinin konu ve sorunları arasında yer alırken, bilginin genellenip genellenmeyeceği yer almaz.
16.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi deneyimciliğin arka planı ele alındığında doğru değildir?
Descartes deneyimci değil, usçu bir düşünürdür |
Descartes’ın metafizik görüşüne göre, zihin (veya ruh) ile maddenin alanları birbirinden bağımsız olarak vardır |
Descartes ve onu izleyenlerin insan bilgisi konusunda yaptığı araştırmalar, temsil epistemolojisi olarak da bilinen bir düşünme ve sorgulama alanının açılmasına neden olmuştur |
İdealar zihinsel değil maddeseldir |
Temsiller veya idealar her zaman gerçeklikle örtüşmek zorunda değildir |
İdealar zihinsel değil maddeseldir önermesi yanlıştır. Çünkü idealar gerçek dünyanın bilişsel anlamda, zihinsel olarak kavranmasına denk düşer. Bu durumda gerçek dünyanın zihinsel görüntüsü idea olarak tanımlanabilir. İdealar bu anlamda zihinsel ve soyut kavramlar olarak belirir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilgi ve enformasyon kavramlarını açıklamak için yanlış bir söylem olur?
Enformasyon toplumsal olarak dolaşımda bulunan ve farklı iletişim birimleri arasında aktarılabilen unsurlardır. |
“Sahip olma” kavramı hem “bilgi” hem de “enformasyon” için kullanılabilir. |
Bilgi ise, enformasyonla ortak özellikler taşımasının yanı sıra, “bilmek” kelimesinin gösterdiği gibi en temelinde fiil veya eylem kipinde ifade edilebilecek bir zihinsel durumdur. |
Her ne kadar “sahip olma” kavramı hem “bilgi” hem de “enformasyon” için kullanılabilir görünse de, bu iki kullanım arasında önemli farklar da vardır. |
Enformasyon, her ne kadar zihnimizin içinde işleyebileceğimiz bir unsur olsa da, insan bilgisi kavramına genelde atfedildiği şekliyle bir zihin durumu değildir. |
Bilgi ve enformasyon kavramlarının dilsel kullanımlarının birbiriyle tam örtüşmediğini belirtebiliriz. Her ne kadar “sahip olma” kavramı hem “bilgi” hem de “enformasyon” için kullanılabilir görünse de, bu iki kullanım arasında önemli farklar da vardır.
18.Soru
‘‘Tabula rasa’’ kavramı kime aittir?
Descartes |
John Locke |
Baruch de Spinoza |
David Hume |
George Berkeley |
‘‘Tabula rasa’’ deyimi Latince “boş levha” anlamına gelir ve bu kavram John Locke’dan bulunmuştur.
19.Soru
I. Betimleyici
II. Tasvir edici
III. Anlatıcı
Normatif kavramının anlamsal olarak tersi yukarıdakilerden hangisi ya da hangileridir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Normatif kavramının anlamsal olarak tersi, "betimleyici", "tasvir edici", "anlatıcı"dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iç durumlara yönelik farkındalık örneği olarak açıklanabilir?
Bir insanın güzel kokan bir çiçeğin kokusunu alması |
Bir insanın araba kullanmayı deneyerek öğrenmesi |
İnsanın rüzgar türü ile ilgili bilgisinin olması |
İnsanın nasıl mutlu olacağını bilmesi |
İnsanın yaşadığı gezegenin özelliklerini bilmesi |
İnsanın nasıl mutlu olacağını bilmesi, iç durumlara yönelik farkındalık örneği olarak açıklanabilir. Çünkü burada tamamen insanın kendisi ile ilgili bir farkındalığı söz konusudur. Doğru cevap D'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ