Epistemoloji Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
İnsan, bir kayadan farklı olarak organik değişim süreçlerine girme kapasitesine sahiptir. |
İnsan hayvanlarla aynı derecede, şaşırtıcı zihinsel yetenekler barındırır. |
Bir kayadan farklı olarak insan, gelişim süreçleri yaşar. |
İnsan beş duyusu aracılığıyla bir bitkiden farklı olarak kendini dışarıya açar. |
İnsan zihinsel yeteneklerini kullanarak kendini ve içine doğduğu dünyayı önemli oranda değiştirebilir. |
Bir kayadan farklı olarak insan organik değişim ve gelişim süreçlerine girme kapasitesine sahiptir. Bir bitkiden farklı olarak insan beş duyusu aracılığıyla kendini dışarıya açar. Ve diğer hayvanlardan farklı olarak, insan, şaşırtıcı zihinsel yetenekler barındırır ve bu yetenekleri kullanarak hem kendini hem içine doğduğu dünyayı önemli oranda değiştirebilir.
2.Soru
Yaşamı boyunca ülke sınırları dışına çıkmayacak olan bir kişinin İngilizce öğrenmesi, bilginin sahip olduğu değerlerden hangisi için örnek olabilir?
Nesnel olma |
Öznel olma |
Yaşamsal olma |
Araçsal olma |
Öz değere sahip olma |
Hiçbir zaman konuşulan ülkede yaşanılmayacağı bilinse de yabancı bir dil bilgisine sahip olma hem ekonomik hem toplumsal getirileri olan bir bilgidir. Bu nedenle burada araçsal bir rolü olduğu söylenebilir.
3.Soru
“Kafalarını gökyüzüne çevirdiklerinde bütün gezegenlerin dünyaya doğru yaklaştığını gördüler” ifadesi için aşağıdaki felsefi nitelemelerden hangisi kullanılabilir?
Fiziksel olarak olanaksız fakat mantıksal olarak olanaklı |
Fiziksel olarak olanaksız fakat eylemsel olarak olanaklı |
Mantıksal olarak olanaksız fakat fiziksel olarak olanaklı |
Mantıksal olarak olanaksız fakat eylemsel olarak olanaklı |
Eylemsel olarak olanaksız fakat fiziksel olarak olanaklı |
Bir olgunun veya durumun fiziksel olarak olanaksız olması, o olgunun bizim içinde yaşadığımız ve anladığımız fiziksel dünyanın görünen yapısıyla çelişmesi anlamına gelir. Soruda ifade edilen durum bunun bir örneğidir. “Mantıksal olanaksızlık” kavramı ise, içinde yaşadığımız evrenin mantıksal yapısıyla çatışan durumları ifade etmektedir. Fiziksel olanaksızlıklardan farklı olarak, mantıksal açıdan olanaksız bir durumu kafamızda bile canlandıramayız. Soruda verilen ifade ise kafada canlandırılabilir bir nitelik taşımaktadır.
4.Soru
Görüntü veya görünen aşağıda verilmiş olan kavramlardan hangisinin tersidir?
Şüphe |
Varlık |
Töz |
Gerçeklik |
Yokluk |
Buna karşın “gerçeklik nedir?” sorusu, çoğunlukla, ontolojik ağırlığı olan bir
soru olarak görülebilir. Gerçekliğin tersi, bu anlamda, görüntü veya görünendir.
5.Soru
Dogmatizm kavramına ilişkin aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Dogmatik insanlar genelde ılımlı ve esnektir. |
Dogmatizm şüphecilikle birlikte gelir. |
Esnek inançlara sahip insanlar için dogmatik sıfatı kullanılabilir. |
Dogmatik insanlar yeni fikirlere oldukça açıktır. |
Dogmatizm ve şüphecilik zıt kavramlardır. |
“Şüpheci tavır” olarak betimlediğimiz tavrın veya yaklaşımın içeriği nedir? Ve bu tavrı felsefi anlamda özel kılan şey nedir? Bunun yanıtını, şüpheciliğin tersi olan kavramların içerisinde ve o kavramların barındırdığı sakıncalarda aramak gerekir. Şüpheciliğin tersi olan kavramlar içinde en önemlisi dogmatizmdir.
6.Soru
Moore’un nesnelerin varlığı kavramı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Nesnelerin varlığı öznel ve zihinselliğe ait nitelikler barındırmasına bağlıdır
|
Nesnelerin varlığı zihnin dışında, zaman ve mekân içinde var olmaları anlamına gelir
|
Nesneler, sağduyuya uygun bir şekilde fiziksel özelliklere sahiptirler
|
Zihinden bağımsız bir tarzda fiziksel zaman ve mekânın içinde olmak, var olan nesne kavramının en özsel parçasıdır
|
Bir nesne zihinden ve özneden bağımsız ise vardır
|
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi inanç kavramının epistemolojik bağlamındaki kullanımlarından biri değildir?
Dinozorların bu gezegende yaşadığına inanıyorum.
|
Tanrıya inanıyorum.
|
Çimenlerin yeşil olduğuna inanıyorum.
|
İzmir’in Türkiye’nin başkenti olduğuna inanıyorum.
|
Güneşin dünyanın etrafında döndüğüne inanıyorum.
|
8.Soru
Aristoteles, tikel her nesneyi hangi sözcükle adlandırmaktadır?
Tike |
Tekel |
Tüm |
Doksa |
Töz |
Aristoteles’e göre, tikel her nesne bir tözdür
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir tümel nesne örneğidir?
Üzerimdeki palto
|
Merkür
|
Gezegen
|
Mehmet
|
Odamdaki vazo
|
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi usçuluk görüşünün tezlerinden biri değildir?
Gerçekliğin kavranması ancak akıl yoluyla olabilir
|
İnsan aklı bilginin temel kaynağıdır
|
Bilginin ortaya çıkmasında insan aklının yapısı özsel ve şekillendirici rol oynar
|
Güvenilir veya kesin bilginin temelinde insan aklı yatar
|
Bilginin oluşumunda en temel kaynak algıdır
|
11.Soru
Felsefede gerçeklik kavramının tersi olarak kullanılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Metafizik |
Töz |
Görünüş |
Hakikat |
İdea |
“Gerçeklik” kavram› ontolojik bağlamlarda karşımıza çıkar. Felsefede bu kavramın tersi “görünüş” veya “görüntü” dür.
12.Soru
"Epistemoloji" sözcüğünün Yunanca hangi sözcüklerin birleşiminden oluşmuştur?
episteme - logi |
episte - logos |
episteme - logos |
epis - logos |
epistheme - logos |
"Epistemoloji" Yunanca "episteme" ve "logos’ kelimelerinin birleşiminden oluşmuştur. Doğru cevap, C'dir.
13.Soru
Bilginin öz değeri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
İnsanlar sadece bilgiye felsefi bir merak yüzünden ilgi duyabilirler. |
Bilgi zaman zaman rahatsız edici sonuçlar doğurabilir. |
Bilgi yalnızca “doğal” ve “araçsal” gerekçelerle değil, kendi içinde ve kendinden dolayı da değerli bir kavramdır. |
Bilgi yararlarına dayalı olarak değer kazanır. |
Çoğu insan cahil veya kandırılmış bir konumda bulunmaktansa bir olayın doğrusunu veya aslını bilme yönünde tercih kullanır. |
Bilgi yalnızca “doğal” ve “araçsal” gerekçelerle değil, kendi içinde ve kendinden dolayı da değerli bir kavram olduğu için yarara dayalı bir değerlilikten söz edilmemelidir. Doğru cevap D'dir.
14.Soru
Aşağıdaki kavramlardan hangisi epistemoloji kavramı ile aynı anlama sahiptir?
Bilgi
|
Bilimsel
|
Bilgibilim
|
Bilim
|
Felsefe
|
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kant'ın analitik cümle tanımına uygundur?
Bir cümlenin yükleminin o cümlenin öznesinde zaten var olan bilgilere yeni bilgi katmadığı cümle
|
Doğruluğu mantık ilkelerinden elde edilemeyecek olan cümle
|
Deneyimsel olarak yeni bilgi taşıyan cümle
|
Yüklemde içerilen bilginin öznede içerilen bilginin ötesine geçtiği cümle
|
Dünyaya ilişkin yeni gözlemsel bilgi içeren cümle
|
16.Soru
“Canlı varlıklar hareket etme ve değişme potansiyeline sahiptir” görüşünü hangi düşünür savunmuştur?
Platon |
Descartes |
Hume |
Spinoza |
Aristotales |
Aristoteles (M.Ö. 384-322), bitkilerin, hayvanların ve insanların kendiliklerinden hareket veya değişim yaratabilme yetisine sahipken (örneğin, bir bitkinin boyunun uzaması, bir hayvanın yerini değiştirmesi, vb.), taşların ve kayaların kendiliklerinden devinim veya değişim yaratabilme kapasitesinden yoksun olduklarını gözlemlemişti. Taşlar ve kayalar, dışarıdan kaynaklanan nedenlerle yıpranıp dağılsalar da, “büyüme” ve “ölme” gibi süreçler veya durumlar yaşamazlar. Bu durum, eğer Aristoteles haklıysa, dünyanın varlıksal düzeninin kabaca ikiye ayrılabileceğini ve canlı-cansız ayrımının önemli bir niteliksel bölünmeye karşılık geldiğini gösterir. Aristotelesçi bir tarzda düşünürsek, bitkilerin, hayvanların ve insanların (yani canlıların) kendiliklerinden devinime yol açma ya da kendiliklerinden değişimden geçme potansiyelinin olduğunu belirtebiliriz.
17.Soru
‘’Balıkların karada yaşaması’’ durumu için aşağıdaki felsefi nitelemelerden hangisi doğrudur?
Fiziksel olarak olanaksız ancak eylemsel olarak olanaklı
|
Mantıksal olarak olanaksız ancak fiziksel olarak olanaklı
|
Mantıksal olarak olanaksız ancak eylemsel olarak olanaklı
|
Fiziksel olarak olanaksız ancak mantıksal olarak olanaklı
|
Eylemsel olarak olanaksız ancak fiziksel olarak olanaklı
|
18.Soru
Felsefi bir görüş olan………………. insan aklının kendisinin bilginin temel bir kaynağı olduğunu veya bilginin ortaya çıkmasında insan aklının yapısının özsel ve şekillendirici rol oynadığını savunur.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıda boş bırakılan kısma uygun olan ifadedir?
Deneyimcilik |
Şüphecilik |
İkicilik |
Usçuluk |
Rasyonelcilik |
Felsefi bir görüş olan usçuluk, deneyimcilikten farklı olarak, insan aklının (veya usunun) kendisinin bilginin temel bir kaynağı olduğunu veya bilginin ortaya çıkmasında insan aklının yapısının özsel ve şekillendirici rol oynadığını savunur.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi deneyimciliği ifade etmektedir?
Bilgimizin tek kaynağının duyu verileri ve algılar olduğunu savlayan görüştür. |
Bilginin oluşumunda en temel ve belirleyici unsur mantıktır. |
Algılarımız bize sürekli değişimin gerçekleştiği bilgilerini taşısa da, tek ve aynı nesneyi algılamaya devam etmekte olduğumuz bilgisini algılar değil akıl verir. |
İnsanlar dünyayı algılama ve anlama süreçlerinde etken değil edilgen bir yapı sergiler. |
Nesnel nitelikler hem nesnelerdedir hem de zihnimizde temsil edilirler. |
Bir cümleyle ifade etmek gerekirse, bilgimizin tek kaynağının duyu verileri ve algılar olduğunu savlayan epistemolojik görüşe deneyimcilik adı verilir. “Duyu verisi” ve “algı” arasındaki fark, bu bilişsel durumların karmaşıklık düzeyi ile ilgilidir.
20.Soru
"Önümüzdeki ay balıklar karaya çıkacak ve yürümeye başlayacaklar." ifadesi için hangi felsefi niteleme kullanılabilir?
Mantıksal olanaksızlık |
Fiziksel olanaklılık |
Fiziksel olarak olanaksız ancak mantıksal olarak olanaklı |
Fiziksel olarak olanaklı ancak eylemsel olarak olanaklı |
Fiziksel olarak olanaklı ancak mantıksal olarak olanaksız |
“Yarın güneşin doğmaması fiziksel açıdan olanaklı bir durum değildir” diyebiliriz. Buna karşın, kafamızda canlandırabileceğimiz bir durum olan “güneşin doğmamasının mantıksal anlamda olanaksız veya çelişik olmadığı açıktır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ