Epistemoloji Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hume'a göre sahip olduğumuz bilgi türleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Ussal bilgi ve deneysel bilgi |
Biçimsel bilgi ve mantıksal bilgi |
Deneysel bilgi ve deneyimsel bilgi |
Deneyimsel bilgi ve mantıksal bilgi |
Ussal bilgi ve duyusal bilgi |
Hume’a göre biz temel olarak iki tür bilgi sahibi olabiliriz: Duyu verilerine dayanan deneyimsel bilgi ve mantıksal (veya “biçimsel”) bilgi.
2.Soru
Dışsalcılık ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Bir özne belli bir gerekçeli inanca sahipse, o inancı gerekçelendiren olgulara bilgisel erişiminin olması şart değildir. |
Bir öznenin inancını gerekçelendiren bir olgunun gerçekten var olması gereklidir. |
Gerekçe öznenin bilgisi dışında olabilir. |
Temelcilerin çoğu dışsalcılık görüşünü benimser. |
Gerekçelerin geriye gitme sorununda dışsalcılık önemli bir yer tutar. |
Dışsalcılık ile geriye gitme sorunu arasında hiçbir bağ yoktur.
3.Soru
Kaç çeşit farkındalık tipinden söz edilebilir?
3 |
2 |
4 |
5 |
6 |
1. İç hâllere dair farkındalık
2. İçgüdüsel farkındalık
3.Öğrenilmiş bedensel bilme
Doğru yanıt A'dır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bağdaşımcılık kuramını savunanlar arasında yer alır?
Branshard |
John Searle |
William James |
Wittgenstein |
Berkeley |
Karşılık kuramının en büyük rakibi olan bağdaşımcılık kuramını savunanlar Bradley ve Blanshard olmuştur.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yine temsilciliği savunan bir diğer düşünürdür?
Hume |
Kant |
Marks |
Descartes |
Russell |
Temsilciliğin en bilinen savunucularından bazıları John Locke ve Bertrand Russell’dır.
6.Soru
“Yalın nesneleri değil nesnelerin “yönlerini” algılarız. Başka bir deyişle algılarımız, aynı deneyimsel inançlarımız gibi önermesel yapıdadır.” görüşünü savunan felsefeci aşağıdakilerden hangisidir?
John Locke |
Bertrand Russell |
John Searle |
David Hume |
Descartes |
Searle bizim yalın nesneleri değil nesnelerin “yönlerini” algıladığımızı savlar. Başka bir deyişle bizim algılarımız, aynı deneyimsel inançlarımız gibi önermesel yapıdadır.
7.Soru
"___________ kuramını savunan düşünürlere göre, “doğru” yüklemi fazladan bir bilgi içermez. Bir önermeyi dile getirmekle onun doğru olduğunu söylemek arasında bir fark yoktur." Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uygun olur?
Bağdaşım |
Gereksizlik |
Karşılık |
Pragmacılık |
Doğruluk |
Gereksizlik kuramını savunan düşünürlere göre, “doğru” yüklemi fazladan bir bilgi içermez. Bir önermeyi dile getirmekle onun doğru olduğunu söylemek arasında bir fark yoktur. Doğru cevap B'dir.
8.Soru
Karşılık Kuramı'nı savunanların doğru kavramını aşırı derecede nesnelleştirdiğini savunan görüş hangisidir?
Gereksizlik |
Pragmacılık |
Örtüşme |
Bağdaşımcılık |
Eylemcilik |
Bağdaşımcı görüşe göre; karşılık kuramını savunanlar doğru kavramını bir yönüyle aşırı ölçüde nesnelleştirmektedir.
9.Soru
"Tek kişiye özgü bir dilin olanaksızlığı" argümanı hangi düşünüre aittir?
Wittgenstein |
David Hume |
Vrinda Dalmiya |
Richard Rorty |
Quine |
Bu akıl yürütme Wittgenstein’ın tek kişiye özgü bir dilin olanaksızlığı argümanı olarak bilinir ve pek çok yorumcunun da üzerinde uzlaştığı gibi bu argüman günlük dilsel eylemlerimizde toplumsallığın ya da toplumsal boyutun nasıl bir rol oynadığı konusunda kritik bir öneme sahiptir
10.Soru
Hume’a göre bir nesnenin bağımsız ve sürekli olarak var olduğu konusundaki ideamızın kaynağı nedir?
Algının kendisi |
İnsan aklının felsefi bir tarzda çalışması |
Soyut akıl yürütme |
İmge oluşturma yetisi |
Algının kesintisizliği |
Hume’a göre, zihnimizde “nesnelerin algıdan bağımsız ve sürekli var olma”ideasını oluşturan yetimiz imgelemdir (hayal gücü).
11.Soru
Alvin Goldman’a göre önermesel bilginin tanımı şu şekildedir: “Eğer ve sadece aşağıdaki koşullar sağlanırsa K kişisi O¨ önermesini biliyordur: O¨ önermesi K kişisinin O¨’ye ilişkin inancı ile uygun bir nedensel ilişki içindeolmalıdır.” Bu bilgi tanımında Goldman geleneksel bilgi tanımındaki hangi unsuru görmezden gelmektedir?
İnanç |
Gerekçe |
Yeterlilik |
Yanlışlama |
Etkisizleştirici |
Geleneksel bilgi tanımı inanç, doğruluk ve gerekçe unsurlarını taşır. Alvin tanımında gerekçe yerine nedensellikten söz ettiği için doğru cevap Gerekçe şıkkıdır.
12.Soru
- Algılayan bir insanın varlığı
- Öznelerce algılanan gerçek bir nesnenin varlığı
- Temsil işlevini gerçekleştirecek olan zihinsel durumların veya algısal verilerin dolayımı
Temsilcilik görüşüne göre, algının oluşması için yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri gerekmektedir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
II ve III |
I, II ve III |
Temsilcilik görüşüne göre, algının oluşması için üç ayrı şey gerekmektedir. Birincisi, algının oluşması için algılayan bir insanın varlığı gerekir. İkincisi, algı ancak öznelerce algılanan gerçek bir nesne ile mümkündür. Ve son olarak da, algının olması, temsil işlevini gerçekleştirecek olan zihinsel durumların veya algısal verilerin dolayımını gerekli kılar.
13.Soru
Aşağıdaki görüşlerden hangisi gerekçelerin geriye gitmesinin algısal düzleme gelindiğinde durmak zorunda olduğunu savunur?
Temelcilik |
Bağdaşımcılık |
Gerekçelendirme |
Algısallık |
Yoğunlaşma |
Gerekçelendirme zincirinde bir önermenin en sonunda varacağı nokta veya dayanak ne olabilir? Temelci felsefecilere göre, gerekçelendirilmesi gereken inanç veya önerme ne kadar uzun ve karışık bir haklılaştırma zinciri gerektirirse gerektirsin, en nihayetinde algısal inançlara gelindiğinde gerekçelendirme süreci sonlanmak zorundadır.
14.Soru
Toplumsal epistemoloji ve feminist epistemoloji ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğru değildir?
Toplumsal epistemolojinin hareket noktası, epistemolojik düzlemde olması gerekene ancak olanın dolayımıyla ve irdelenmesiyle varılacağı fikrinde bulunabilir. |
Toplumsal ve feminist epistemoloji, epistemolojinin soyut ve zihinsel doğasına indirilmiş bir darbedir. |
Bilginin klasik çözümlemesi üzerine çalışan felsefeciler herhangi bir şekilde öznenin alt yapısını ve toplumsal kimliğini dikkate almamışlardır. |
Geleneksel epistemolojik yaklaşımlar farklılıkları göz ardı etmiş ve hayalî bir evrensel özne tasarlamışlardır. |
Feminist bilgi kuramcılarına göre, geleneksel bilgi çözümlemesinin “evrensel” ve “nesnel” bir açıklama sunduğu söylenebilir. |
Feminist bilgi kuramcılarına göre, geleneksel bilgi çözümlemesinin “evrensel” ve “nesnel” bir açıklama sunduğu söylemek doğru değildir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi doğru konusunda yeni bir seçenek sunmaktansa, doğrunun “gereksiz” bir niteleme olduğunu savunan düşünürlerden biridir?
Thomas Aquinas |
Frank Ramsey |
Rusell |
Descartes |
William James |
Frank Ramsey ve Peter Strawson gibi 20. yüzyıl düşünürleri tarafından savunulmuş olan gereksizlik kuramının diğer kuramlardan en büyük farkı, doğru konusunda yeni bir seçenek sunmaktansa, doğrunun “gereksiz” bir niteleme olduğunda ısrar etmesidir.
16.Soru
Epistemolojinin merkezinde yatan esas konunun bilgisel gerekçelendirme olduğunda ısrar etmiş olan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Platon |
Descartes |
P. Sartre |
J. L. Pollock |
Pisagor |
“Gerekçe” kavramının epistemolojideki yerine ve önemine ilişkin iki farklı yaklaşım olduğunu en başta belirtmemiz gerekiyor. J. L. Pollock gibi bazı bilgi kuramcıları, epistemolojinin merkezinde yatan esas konunun bilgisel gerekçelendirme olduğunda ısrar etmişlerdir.
17.Soru
Rorty’ye göre, hangi birey kendi düşünsel zeminini sorgulama yeteneğine sahiptir?
Varlıklı birey |
Pozitif birey |
Entelektüel birey |
İronik birey |
Sanatsever birey |
Rorty’ye göre, bir düşünürün ironik olması ve olumsallığa değer vermesi önemli niteliklerdir. İronik birey kendi düşünsel zeminini sorgulama yeteneğine sahiptir. Olumsal düşüncenin temelinde ise, hiçbir görüşün veya kuramın nihai, mutlak veya gerekli olamayacağı fikri yatar.
18.Soru
Gerekçelendirme söz konusu olduğunda, inanç sistemine gözlem şartı koyan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Armstrong |
Kitcher |
Lehrer |
BonJour |
Wittgenstein |
Gerekçelendirme söz konusu olduğunda, bir inanç sisteminin şu kurala uyması gerekir: Sistem, bilen öznenin çevresi ile etkileşimi sonucu oluşacak gözlemsel inançlara kapalı olmamalıdır. Bu ek koşula gözlem şartı adını veren düşünür BonJour’dur.
19.Soru
Bilginin ne olduğunu aydınlatma konusuyla ayrıntılı ve sistematik bir tarzda ilk ilgilenen düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Bilginin ne olduğunu aydınlatma konusuyla ayrıntılı ve sistematik bir tarzda ilk ilgilenen düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Aristotales |
Platon |
Sokrates |
Descartes |
Konfüçyüs |
Bilginin ne olduğunu aydınlatma konusuyla ayrıntılı ve sistematik bir tarzda ilk ilgilenen düşünür Platon'dur.
20.Soru
Önerme ve doğru-yanlış kavramlarının ilişkisi ile ilgili verilenlerden hangisi doğrudur?
Her önerme doğru ya da yanlış değildir. |
Yargı ve iddialar doğru ya da yanlış olamazlar. |
Bir önerme doğru ya da yanlış değeri alabilir. |
Bir önerme sonuçta doğru olmak zorundadır. |
Bir önerme doğru ya da yanlışsa yargı olmaktadır. |
“Ah bu dikkatsiz sürücüler!” cümlesinden farklı olarak, örneğin, “Bazı sürücüler araçlarını dikkatsiz kullanırlar” cümlesi bir yargı veya iddia ile karşımıza çıktığı için, içinde bir “önerme” barındırır ve doğru veya yanlış değeri alabilir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ