Etik Final 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Her zengin ülkenin, okyanusta zengin insanlarla dolu bir cankurtaran sandalı olduğu, yanında da bu sandala binmeye çalışan yoksulların yüzdüğü kabul edilir. I. Cankurtaran sandalının kapasitesi değişmeyeceğinden sandala kimse alınmamalıdır II. Dış yardım yoksul sandallarının sayısını artırmaya yarar III. Yoksulluğun nedeni, doğal kaynakların zenginler tarafından sömürülmesidir IV. Dış yardım uzun vadede de yoksulların zararınadır V. Tüm insanlar bu gezegende yaşamı paylaştığına göre kaynaklar da adil olarak paylaşılmalıdır. Yukarıdaki ifadelere göre aşağıdakilerden hangisi Hardin’in yoksulluk ve açlık konusundaki görüşünü yansıtır?
I, II, III
|
I, II, V
|
I, III, IV
|
II, III, IV
|
I, II, IV
|
2.Soru
Hangisi etiğe bilgi alanı olma yolunu açan noktadır?
Kişiyi temel alması
|
Toplumu temel alması
|
Ahlak kurallarına dayanması
|
Normlar oluşturmaya çalışması
|
Kültürlere ilişkin olması
|
3.Soru
Aşağıdaki düşüncelerden hangisi metaetiğin doğmasına neden olmuştur?
Etiğin alanın çok dar olması düşüncesi
|
Meslek alanlarında da etiğe ihtiyaç duyulması
|
Etik kavramların tanımlanabilir nitelikte olması
|
Pozitif bilimler dışında bütün bilgi alanlarının metafizik kabul edilmesi görüşü
|
Etiğin günlük hayatta yeterince kullanılmıyor olması
|
4.Soru
Shaftesbury, Thomas Hobbes’un hangi düşüncesine karşı çıkar?
“Kendini koruma güdüsüyle” belirlenmiş insan anlayışının ve kendini sevmenin insanın en temel güdüsü olduğu savına |
“Doğal hukuk” görüşüyle bağlantılı bir etik anlayışına |
Etik konuları dinden ayırmasına |
"İnsan, doğasından gelen hiçbir bilgi, kavram ve ilkeye sahip değildir" savına |
"İnsanda doğal olarak etik duyarlık bulunduğu"savına |
Shaftesbury, Thomas Hobbes’un “kendini koruma güdüsüyle” belirlenmiş insan anlayışının ve kendini sevmenin insanın en temel güdüsü olduğu savına karşı çıkar. Ona göre kendini sevme, iyilikten daha aşağıda duran bir eğilimdir. İnsanda doğal olarak bulunan bir duygudan gelen etik duyarlık, insanın “kendini koruma ve kendini sevme” güdüsünden daha dikkate değer bir yanıdır.
Doğru cevap A seçeneğidir.
5.Soru
Eylemlerimizin sonuçlarıyla, bizim teknik-endüstriyel etkinliklerimizin tüm yeryüzündeki doğrudan ve dolaylı sonuçlarının, yarattığı risklerin bugün bizim tarafımızdan ele alınması gerektiğini vurgulayan etik görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Öznelcilik
|
Niyet etiği
|
Sorumluluk etiği
|
Şüphecilik
|
Zihniyet etiği
|
6.Soru
I. İnsan, her şeyden önce kendi varlığını ayakta tutmaya, koruyup sürdürmeye çalışır.
II. İnsanın doğal durumu (status naturalis) aslında bir savaş durumudur.
III. İnsan, doğuştan etik bir varlık değildir.
Yukarıdaki düşüncelerden hangisi/hangileri ünlü düşünür Thomas Hobbes'a aittir?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Hobbes’a göre “insan, her şeyden önce kendi varlığını ayakta tutmaya, koruyup
sürdürmeye çalışır; bu, onun ana güdüsüdür; onun bütün eylemlerini belirleyen, bu güdüdür. Bu da insanı doğa nimetlerinden elden geldiğince çok yararlanmaya sürükler. Ama bu yüzden de herkes, ister istemez, birbirinin düşmanı
olur ve ‘herkesin herkese karşı savaşı’ (bellum omnium contra omnes) başlar.
Bu durumda ‘insan, insanın kurdu’ (homo homini lupus) olur (Gökberk, 2005:
252). Böylece Hobbes’a göre insanın tüm eylemlerini yöneten ilke, “kendini koruma ve sevme içgüdüsü”dür. Dolayısıyla insanın doğal yapısında başkalarını
gözeterek eylemde bulunma eğilimi yoktur. Doğal durumu/yapısı gereği bencil
olan insan, diğer insanlarla yaşarken yalnızca kendini düşünür. İnsanda doğal
olarak bulunan “kendini koruma güdüsü”, başkasıyla ilişki durumunda bir tehdit ve tehlike oluşturur, yani savaş durumuna yol açar. İnsanın doğal durumu
(status naturalis) aslında bir savaş durumudur. Bunun çözümü ise insanın yurttaşlık durumuna (status civilis) girmesidir (Gökberk, 2005: 253). Bu da yasal
düzenlemeler yapmayı ve “devlet kurmayı” gerektirmektedir. Hobbes, kendini
koruma içgüdüsü ile hareket eden insanın, barışı sağlamak için insanlararası
ilişkiler alanında bazı ilkeleri akıl yolu ile ortaya koyması gerektiğini söyler.
Hobbes için insan, doğuştan etik bir varlık değildir; etik ilkeler, türün yararı
için, akıl yoluyla ortaya konulur. Doğru cevap E seçeneğidir.
7.Soru
Hartmann etiğinde, değerin ve değerlerin a priori bilinmesi anlamına gelen değer duygusunun sınırını, değer bilincinin darlığı yasasıyla birlikte aşağıdakilerden hangisini oluşturur?
Değer körlüğü ve değer yanılsaması |
Değer sınıflaması |
Vicdan |
Ödev ahlakı |
Meta-etik |
“Hartmann etiğinde, değerin ve değerlerin a priori bilinmesi anlamına gelen
değer duygusunun sınırını, değer bilincinin darlığı yasasıyla birlikte “değer körlüğü” ve “değer yanılsaması” oluşturur. Doğru yanıt A seçeneğidir.
8.Soru
Aristoteles etik soruları ele aldığı kitabında araştırmasının “bir siyaset araştırması” olduğunu belirtmektedir. Aristoteles'e göre siyaset en önemli etkinliktir. Bunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
İnsan için iyi olanı amaçlaması
|
İnsanları eleştirel düşünmeye yönlendirmesi
|
Özünde adaleti barındırması
|
İnsanlara rasyonel bakış açısı kazandırması
|
Fikir özgürlüğünü amaçlaması
|
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi meta-etiğin sorularından biri değildir?
“Doğru” ve “yanlış” kavramlarının anlamı nedir?
|
Ahlâki yargılar normatif yargılardan nasıl ayrılır?
|
İyi ve mutlu bir yaşam için uyulması gereken ilkeler nelerdir?
|
“Doğru” ve “yanlış” kavramlarını içeren yargıların işlevi nedir?
|
Etik yargıların geçerli oldukları gösterilebilir mi?
|
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi cinayet işleyenlerin ölüm cezasıyla cezalandırılması gerektiğini savunan görüşün ileri sürdüğü gerekçelerden biridir?
Ölüm cezasının caydırıcı bir etkisinin bulunmadığı
|
Ölüm cezasının suçlunun değişme şansını ortadan kaldırmış olması
|
Ölüm cezasının suçluları rehabilite etmeye yönelik olmaması
|
Cezalandırılmanın intikam almaya yönelik olduğunun kabul edilmesinin bir sonucu olarak ölüm cezasının, dişe diş, göze göz ilkesi bağlamında öngörülmüş olması
|
Ölüm cezası ile ilgili verilen hatalı karardan geri dönüş olanağının olmaması
|
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Aristoteles’in görüşlerinden biri değildir?
Bütün insanlar doğal olarak bilmek isterler.
|
Bilmek insanın en temel gereksinimidir.
|
Varlığını sürdürebilmek için insan doğal olarak ilişkide olduğu var olanları bilmek zorundadır.
|
Bilgi insanın bir varlık koşuludur.
|
İnsan insanın kurdudur.
|
12.Soru
Özgürlük Üzerine ve Kadının Köleleşmesi adlı eser hangi düşünüre aittir?
John Stuart Mill |
Kant |
Hume |
Hobbes |
Bentham |
J. S. Mill, toplum sorunlarına, iktisat ve politika konularına, özgürlük ve kadınla ilgili sorunlara eğilmiştir. Bu bakımdan Özgürlük Üzerine ve Kadının Köleleşmesi adlı eserleri dikkate değerdir.
Doğru cevap A seçeneğidir.
13.Soru
"Erdem nedir? Erdemli olmak nedir? Kaç tür erdem vardır?" gibi sorulara yanıt arayan filozof kimdir?
Sokrates |
Aristoteles |
Platon |
Demokritos |
Epikouros |
Aristoteles, “erdem nedir?” sorusunu, insan ruhunun yapısının bilgisine dayanarak yanıtlar. Aristoteles erdemleri iki türe ayırır: Bunlar, “düşünme yetisinin (dianoia/dıtoqıa’nın) erdemleri” ile “karakterin (ethos’un) erdemleri”dir.
14.Soru
Etik sorunlar“akıl-duygu” ikilemi denen bir tartışmaya zemin hazırlamıştır. Bu tartışmalardan biri insandaki etik boyutun kaynağının akıl olduğunu söyleyen, diğeri ise bu boyutun kaynağının duygu olduğunu savunan iki farklı anlayış ortaya çıkmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu tartışma sonucunda varılan ortak düşüncedir?
Etik sorunlar“akıl-duygu” ikilemi denen bir tartışmaya zemin hazırlamıştır. Bu tartışmalardan biri insandaki etik boyutun kaynağının akıl olduğunu söyleyen, diğeri ise bu boyutun kaynağının duygu olduğunu savunan iki farklı anlayış ortaya çıkmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu tartışma sonucunda varılan ortak düşüncedir?
İnsanda esas olan ve onu “başarıya” götüren şey “bencillik”tir. |
Erdem değerlidir. |
Etik boyutun toplumun iyiliğine ve kültürün gelişmesine bir katkısı yoktur. |
Bütün insanların erdemli olduğu bir toplum olamaz. |
Bencillik, her türlü verimli eylemin kaynağı ve toplum yaşamının gelişmesini sağlayan unsurdur. |
18. yüzyılda Hobbes ve Locke daha çok hukukla ilgisinde bir etik kavramını benimsemiş, aranan kuralların, ilkelerin akılla oluşturulabileceğini belirtmiştir. Hutcheson, Shaftesbury, Hume ise insandaki “etik kategorilerin” (etik boyutun) kaynağının ne olduğunu anlamaya çalışmışlardır. Etik sorunlara bu yönelim, bugün “akıl-duygu” ikilemi denen bir tartışmaya zemin hazırlamıştır. Bu tartışmalardan, biri insandaki etik boyutun kaynağının akıl olduğunu söyleyen, diğeri ise bu boyutun kaynağının duygu olduğunu savunan iki farklı anlayış ortaya çıkmıştır. Ama her iki anlayış da, erdemin değerli olduğunu düşünmüş ve onu insanın doğal bir özelliği ile - akıl ya da duygu ile - temellendirmeye çalışmıştır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi daha önce etikle ilgili görülmeyip 20. yüzyılda etiğin ilgi alanına girmiş bir kavramdır?
Özgürlük
|
Savaş
|
Ödev
|
Bilgi
|
Değer
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi J. S. Mill'in, hazlar arasında elde edilen mutluluğun yalnız niceliği bakımından değil, niteliği bakımından da fark olduğu görüşünü destekleyen bir düşüncedir?
Kimi mutluluk çeşitleri diğerlerinden daha fazla tercih edilir. |
Mutluluk çeşitlerinin her biri aynı oranda tercih edilir. |
Düşünce hazları beden hazlarına göre daha çok istenir. |
İnsan kendi mutluluğunu kendisi sağlamalıdır. |
Ancak özgür insan mutlu olabilir. |
J. S. Mill’e göre de eylemlerimiz mutluluğu sağladığı ölçüde doğrudur. Mutsuzluğa yol açtıklarında ise yanlıştırlar. Ancak, J. S. Mill, hazlar arasında elde edilen mutluluğun yalnız niceliği bakımından değil,niteliği bakımından da fark olduğu görüşündedir. Bundan dolayı kimi mutluluk çeşitleri diğerlerinden daha çok değerli sayılır ve istenir veya tercih edilir. Burada bir hazzın ve onun getirdiği mutluluğun daha tercih edilir veya istenir olmasında şu nokta belirleyicidir: “Deneyip bildikleri iki şeyden birini bütün insanlar - ya da hemen hemen bütün insanlar - daha çok istiyorlar, ona erişmek için daha çok çaba gösteriyorlarsa bu şey ötekinden daha değerlidir”
17.Soru
Meta-etik ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Meta-etik, etik yargılar vermek anlamına gelir.
|
Meta-etik, pozitivist ve analitik geleneğin etiğe uygulanmasıdır.
|
Meta-etik kuramları 20. yüzyıl etiğinde ağırlıklı bir yere sahip olmuştur.
|
Meta-etiğin birincil etkinliği çözümlemedir.
|
Meta-etiğin çözümleme etkinliğini genellikle temellendirme etkinliği izler.
|
18.Soru
Aşağıdaki filozoflardan hangisi özellikle kadının insan hakları sorununa eğilerek kadının hukuk, siyaset ve kültür alanlarında eşitliğini savunmaktadır?
Francis Hutcheson |
Antony Ashley Cooper |
David Hume |
John Locke |
John Stuart Mill |
19. yüzyılda James Mill’in oğlu olan John Stuart Mill (1806-1873), Locke ve Hume’un başlattığı çizgiyi izlemiştir. Babası tarafından eğitilen ve çok küçük yaşlarda geniş bilgi donanımı edinen J. S. Mill, toplum sorunlarına, iktisat ve politika konularına, özgürlük ve kadınla ilgili sorunlara eğilmiştir. Özellikle kadının insan hakları sorununa eğilerek kadının hukuk, siyaset ve kültür alanlarında eşitliğini savunması önemlidir. Doğru yanıt E seçeneğidir.
19.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi çıkartılırsa Platon'un düşünceleri açıklanmış olur?
İyi ve mutlu bir yaşamın olanağını sunabilecek bir devlet tasarlamak öncelikli konudur.
|
Beş önemli nokta; erdem, adalet, insanın yada ruhun yapısı, iyi ideası, siyaset yada devlet tir.
|
Dört tane ana erdem vardır; bilgelik, cesaret veya yiğitlik, ölçülülük, adalet tir.
|
İnsan ruhunun yapısı üç kısımdan oluşmaktadır.
|
İster aile ister devlet olsun her türlü toplumsal bağlanma kişinin bağımsız yaşamasına engeldir.
|
20.Soru
“İyi” kavramını Platon’daki belirsizliğinden ve yalnızca düşünülen bir şey (ideaların ideası olan idea) olma durumundan sıyırıp ona belirlenebilir ve gözlemlenebilir bir içerik kazandıran filozof kimdir?
Sokrates |
Cicero |
Epikouros |
Aristoteles |
Demokritos |
“İyi” kavramını Platon’daki belirsizliğinden ve yalnızca düşünülen bir şey (ideaların ideası olan idea) olma durumundan sıyırıp ona belirlenebilir ve gözlemlenebilir bir içerik kazandıran filozof Aristoteles'tir. Bu içeriğe daha yakından bakıldığında Aristoteles’in, Demokritos’tan beri ele alınan iyi ve mutlu yaşam sorusuyla ilgili ana kavramlar olarak sorgulanan “iyi”, “mutluluk” ve “erdem” kavramları arasındaki ilişkiye önemli bir açıklık getirir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ