Etik Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
"İnsan herşeyden önce kendi varlığını ayakta tutmaya, koruyup sürdürmeye çalışır, bu onun güdüsüdür; herkes ister istemez birbirinin düşmanıdır; herkesin herkese karşı savaşı vardır" gibi eylemleri yöneten ilke hangisidir ve hangi filozofa aittir?
Kendini koruma ve savunma içgüdüsü-Hobbes
|
Toplumsal ve hukuksal ilkeler-Locke
|
İyiyi ve kötüyü belirleyen haz ve acı-Locke
|
Ahlak sorunlarının temelindeki bilgi-Bacon
|
İnsanda doğal olarak bulunan etik duyarlılık-Shaftesbury
|
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi M. Scheler tarafından kurulan ve N. Hartmann tarafından geliştirilen etiğe genel olarak verilen isimdir?
Biçimselci etik |
İçerikli değerler etiği |
Meta-etik |
Uygulamalı etik |
Meslek etiği |
M. Scheler tarafından kurulan ve N. Hartmann tarafından geliştirilen etiğe de “içerikli değerler etiği” demek neredeyse bir gelenek haline gelmiştir. Doğru yanıt B seçeneğidir.
3.Soru
Ötanazi, kürtaj, pornografi, savaş, şiddet, kadın sorunları gibi sorunlar aşağıdakilerden hangisinin kapsamına girmektedir?
Uygulamalı etik
|
Değerler etiği
|
Çözümleme
|
Temellendirme
|
Meslek etiği
|
4.Soru
Tüm ahlak normlarının geçerliliğinin kişilere veye kültürlere bağlı olduğunu , onlara göre değiştiğini iddia eden görüş nedir?
Ahlaksal gerçekçilik
|
Etik nesnelcilik
|
Etik görecelik
|
Etik şüphecilik
|
Uygulamalı etik
|
5.Soru
"Kendi hayatımızı tehlikeye atmadan, insanların ölmesini önleyebilecekken insanların açlıktan ölmesine göz yummak, onları tutup öldürmekle aynı şeydir; çünkü nasıl onları öldürmek apaçık kötüyse, belli koşullarda onları açlıktan ölmeye bırakmak da aynı derecede kötüdür." sözleriyle Cankurtaran Sandalı Etiği'ni eleştiren kimdir?
D. Hume
|
E. Tugendhat
|
P. Singer
|
J. Habermas
|
N. Hartmann
|
6.Soru
Bütün canlıların merkezde olduğu, aslında merkez diye adlandırılabilecek bir yerin olmadığı, tüm canlıların değerli olduğu, bu nedenle tüm canlılara etik bakışla yaklaşılması gerektiği düşüncesidir. ifadesi aşağıdakilerden hangisi için kullanılmıştır?
Benmerkezcilik |
Canlımerkezcilik |
İnsanmerkezcilik |
Ekomerkezcilik |
Antroposentrizm |
Canlımerkezcilik : Bütün canlıların merkezde olduğu, aslında merkez diye adlandırılabilecek bir yerin olmadığı, tüm canlıların değerli olduğu, bu nedenle tüm canlılara etik bakışla yaklaşılması gerektiği düşüncesidir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kant'ın Ahla^k Metafiziğinin Temellendirilmesinde ele aldığı, “Her defasında insanlığa, kendi kişinde olduğu kadar başka herkesin kişisinde de, sırf araç olarak değil, aynı zamanda amaç olarak davranacak biçimde eylemde bulun” görüşünü yansıtan ahlak yasasının buyruğudur?
Kesin buyruk |
Ödev buyruğu |
Pratik buyruk |
Koşullu buyruk |
Önkoşul buyruk |
Ahla^k Metafiziğinin Temellendirilmesinde de Kant, bu ahla^k yasasını üç buyruk şeklinde dile getirir ve bunlara “kesin buyruk”, “ödev buyruğu” ve “pratik buyruk” adını verir. Buyruğun genelliğinin vurgulandığı “kesin buyruk” şöyle der: “Ancak aynı zamanda genel bir yasa olmasını isteyebileceğin maksime göre eylemde bulun”. O¨devin istisnasızlığının vurgulandığı “ödev buyruğu” da şöyle der: “Eyleminin maksimi sanki senin istemenle genel bir doğa yasası olacakmış gibi eylemde bulun”. İnsan olmanın koşulsuz değerine vurgu yapan “pratik buyruk” ise şöyle dile getirilmiştir: “Her defasında insanlığa, kendi kişinde olduğu kadar başka herkesin kişisinde de, sırf araç olarak değil, aynı zamanda amaç olarak davranacak biçimde eylemde bulun”.
8.Soru
Erdemlerin ve kötülüklerin, övülen ve yerilen belli özellikler olduğunu savunan David Hume erdemleri kaça ayırmıştır?
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
9.Soru
I. Değerler kişinin yönelimiyle var olur II. Etik sorunlar rasyonel yöntemlerle çözülebilir III. Tüm ahlak normlarının geçerliliği kültürlere bağlıdır IV. Etikte temellendirme mümkündür V. Bilgi her zaman bilenin kendisine yönelmesinden bağımsız olarak var olur Yukarıdaki ifadelere gore aşağıdakilerden hangisi etikte nesnelliği savunanların görüşlerini içerir?
I, II, III
|
I, II, IV
|
I, III, V
|
II, III, IV
|
II, IV, V
|
10.Soru
Erdemlerin ve kötülüklerin, övülen ve yerilen belli “özellikler” olduğunu öne
süren Hume, erdemleri dörde ayırır. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri değildir?
Toplumsal erdemler |
Kendimize yararlı olan özellikler olan erdemler |
Bize doğrudan doğruya hoş gelen özellikler olan erdemler |
Başkalarına doğrudan doğruya hoş gelen özellikler olan erdemler |
Doğuştan gelen erdemler |
Erdemlerin ve kötülüklerin, övülen ve yerilen belli “özellikler” olduğunu öne
süren Hume, erdemleri dörde ayırır:
1) Toplumsal erdemler: İyilikseverlik ve adalet,
2) Kendimize yararlı olan özellikler olan erdemler,
3) Bize doğrudan doğruya
hoş gelen özellikler olan erdemler,
4) Başkalarına doğrudan doğruya hoş gelen
özellikler olan erdemler. Bunlar arasında asıl erdem ya da tam erdem olma özelliğinin toplumsal erdemlerde bulunduğunu düşünür.
Doğru cevap E seçeneğidir.
11.Soru
Etiğin pratikle ilişkisi, teorik bir etkinlik olarak görülen felsefede zaman zaman tartışma konusu olmuştur. Etiğin doğrudan ya da dolaylı olarak pratikle ilgili olduğu düşünülerek kimi zaman etik, başka bazı disiplinlerle birlikte, “pratik felsefe” başlığı altına yerleştirilmiş; bilgi felsefesi, mantık, varlık felsefesi gibi disiplinlerden oluşan “teorik felsefe”nin karşısına konulmuştur. Bu bağlamda aşağıdakilerden hangisi G. E. Moore'un Principia Ethica’da savunduğu görüşü temsil etmektedir?
Etiğin pratikle ilişkisi, teorik bir etkinlik olarak görülen felsefede zaman zaman tartışma konusu olmuştur. Etiğin doğrudan ya da dolaylı olarak pratikle ilgili olduğu düşünülerek kimi zaman etik, başka bazı disiplinlerle birlikte, “pratik felsefe” başlığı altına yerleştirilmiş; bilgi felsefesi, mantık, varlık felsefesi gibi disiplinlerden oluşan “teorik felsefe”nin karşısına konulmuştur. Bu bağlamda aşağıdakilerden hangisi G. E. Moore'un Principia Ethica’da savunduğu görüşü temsil etmektedir?
Pratik teori olarak pratik felsefe, “teorik teori” gibi kendi başına amaç değildir. |
Etik ve siyaset felsefesinin praksisle ilgilenmesi çok doğal görülebilir. |
Etiğin doğrudan ödevi bilgidir, praksis değildir. |
Pratik teori praksisin hizmetindedir. |
Pratik felsefe, ancak ikincil olarak ve yan bir sonuç olarak faydalı olduğundan, kendisi amaç olan bilgiye, hakiki teoriye yaklaşmaktadır. |
Aristoteles, etiği siyasetle ilişkisinde ele alır. Etik, ona göre, siyaset yapmanın amaçladığı şey olan mutluluğu sağlamanın yollarıyla ilgili bir araştırmadır. İnsanın eylemlerinin hep amaçladığı mutluluğun nasıl elde edilebileceğini ya da hangi tür eylemlerle insanın mutlu olabileceğini araştırmakta- dır Aristoteles. Aristoteles etiği bu bilgiyi ortaya koyma peşindedir.
Aristoteles örneğinde olduğu gibi “etik ve siyaset felsefesinin praksisle ilgilenmesi çok doğal” görülebilir; “ama onların bu etkinlikleriyle bilgiyi değil de eylemi hedeflemeleri o kadar doğal görülmemektedir”. “G. E. Moore Principia Ethica’da karşıt görüşü savunur: “Etiğin doğrudan ödevi bilgidir, praksis değildir”
12.Soru
Aşağıdaki açıklamalardan hangisi çıkartılırsa Thomas Hobbes un düşünceleri açıklanmış olur?
Etik sorunlara bakış şeklini belirleyen şey, doğal insan düşüncesine dayalı insan anlayışıdır.
|
İnsan dünyasının siyasetle ilgili sorunlarına öncelik vermiştir.
|
İnsanın tüm eylemlerini yöneten ilke, kendini koruma ve sevme içgüdüsüdür.
|
Etik sorunları daha çok toplumsal ve hukuksal bakımdan ele alır.
|
İnsan, doğuştan etik bir varlık değildir. Etik ilkeler, türün yararı için, akıl yoluyla ortaya konulur.
|
13.Soru
Epikouros’un haz anlayışı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
İnsan için iyi olan tek şey haz; kötü olan tek şey ise, acıdır.
|
Maddi hazlar öncelikli olduğundan bunlardan vazgeçilmesi söz konusu değildir.
|
Hiçbir haz kötülük olmadığından hazdan kaçınmak gerekmez.
|
Haz mutluluk için gerekli olduğundan her türlü hazza yönelmek gerekir.
|
İyi ve mutlu bir yaşam için gereken haz iç dünyamızda yaşadığımız hazdır.
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ontolojik bakışın tanımıdır?
Değerleri bilinç aktları olarak değil, kendi başına varolan şeyler olarak görür.
|
Nesne edindiği şeyin kendisine yönelen, varolanı varolan olarak bağlantıları içinde ele alan bakıştır.
|
Değerlerin varlık tarzı belirli bir zamanda ve yerde bulunan, teklik gösteren real var olanlardan farklıdır.
|
Real varlıklar gibi kendi başına vardırlar, ama belli bir yerde ya da zamanda değildirler; teklik de göstermezler.
|
Değerler alanı ideal varlık alanı içinde yer almaktadır.
|
15.Soru
Scheler’in Kant’a eleştirisinin temelinde Kant’ın ahlaklılığın temellendirirken, biçimselliğe yönelik eleştirisinden sonra ,insanı yalnızca akıl sahibi varlık olarak görmesi ya da akıl sahibi varlık olarak insana yönelen tutumu yer almaktadır. Böylece ona göre Kant, ahlaklılığı duygularından, isteklerinden, arzularından, sevgi ve nefretinden arındırılmış bir akıl varlığına, onun kendi deyişiyle bir “X’e” dayandırmaktadır. Yukarıda bahsedilen ifadelerden hangisi çıkartılırsa Scheler'in Kant'a eleştirisinin temelinden bahsedilmiş olur?
Kant’ın ahlaklılığı temellendirirken, insanı yalnızca akıl sahibi varlık olarak görmesi.
|
Ak›l sahibi varlık olarak insana yönelen tutumu
|
Biçimselliğe yönelik eleştirisi.
|
Kant, ahlaklılığı duygularından, isteklerinden arındırılmış akıl varlığına dayandırmaktadır.
|
Kant, ahlaklılığı sevgi ve nefretinden ar›ndırılmış bir akıl varlığına dayandırmaktadır.
|
16.Soru
I. Kendiliğinden hazır bulunan ve kolayca elde edilecek bir ilke değildir.
II. Ancak “akıl” ile sağlanabilir ve bunun için de çaba gereklidir.
III. İnsanın ruhunun (iç dünyasının) sarsılmaması için ölçülülük gereklidir.
Yukarıda verilen bilgilerden hangisi/hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Bu durumda mutluluk, hazla ilgili olmakla birlikte, mutlu yaşam için hazdan
daha öncelikli bir ilke vardır. Bu ilke ölçülülüktür. Çünkü insanın ruhunun (iç
dünyasının) sarsılmaması için ölçülülük gereklidir. Ölçülülük ise, kendiliğinden hazır bulunan ve kolayca elde edilecek bir ilke değildir. Ölçülülük, ancak
“akıl” ile sağlanabilir ve bunun için de çaba gereklidir. Dolayısıyla, Demokritos’a
göre “mutlu” ve “iyi” yaşam yalnızca hazza ve hazzın gelişigüzel elde edilmesine
değil, aynı zamanda ölçülülüğe bağlıdır. Doğru cevap E seçeneğidir.
17.Soru
Shaftesbury, Hobbes' un hangi görüşünü kabul etmemiştir?
'Kendini koruma güdüsüyle' belirlenmiş insan anlayışının ve kendini sevmenin insanın en temel güdüsü olduğu savını
|
İnsanda esas olan ve onu 'başarıya' götüren şeyin 'bencillik' olduğu görüşünü
|
Hukuka uygun bir toplumsal düzenlemenin ve buna uygun etik ilkelerin koşullarının belirlenmesi gerekliliğini
|
İnsanın doğuştan etik bir varlık olmadığı savını
|
Etiği dinden bağımsız şekilde ele alınması gerektiği görüşünü
|
18.Soru
Bentham' ın temellerini attığı 'faydacılığı' benimseyen filozof aşağıdakilerden hangisidir?
Thomas Hobbes.
|
John Locke.
|
Anthony Ashley Cooper.
|
Francis Bacon.
|
John Stuart Mill.
|
19.Soru
Hangi türden olursa olsun, kendi içinde bir değer biçme, ezbere değerlendirme, sonuçta değerlendirilen kişi veya grupları daha aşağı, daha değersiz görme tutumuna ne ad verilir?
Taraf tutma |
Ayrımcılık |
Tarafsızlık |
Etik |
Öngörü |
Ayırımcılık, hangi türden olursa olsun, kendi içinde bir değer biçme, ezbere
değerlendirme, sonuçta değerlendirilen kişi veya grupları daha aşağı, daha değersiz görme tutumudur.
20.Soru
“Ahlak kurallarının (etiğin) bilgisel olmadığını”, “ahlak buyruklarına isteyerek uyulduğunu, onları ifade edenin isteyerek aldığı kararları dile getirdiğini”, “bilgiyi örnek alan bir etik kurmanın olanaksız” olduğunu ileri süren filozof aşağıdakilerden hangisidir?
Nicolai Hartmann
|
İonna Kuçuradi
|
Max Scheler
|
Immanuel Kant
|
H. Reichenbach
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ