Ev Endüstrisi Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun iş ve çalışma hürriyetinin ihlali bölümünde, çalışma hürriyetini ihlal eden kişiye nasıl bir ceza verilir?
Üç ay hapis cezası |
Bir hafta hapis cezası |
Uzaklaştırma cezası |
Altı aydan iki yıla kadar adli ve hapis cezası |
Sadece para cezası |
01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun iş ve çalışma hürriyetinin ihlali bölümünde aşağıdaki hüküm yer almaktadır: T.C.K m. 117. "1. Cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka aykırı başka bir davranışla, iş ve çalışma hürriyetini ihlâl eden kişiye, mağdurun şikayeti halinde, altı aydan iki yıla kadar adli ve hapis cezası verilir.
2.Soru
Aşağıdaki ülkelerin hangisinde ,evde çalışanın çalışma ilişkisinin fesihle son bulması halinde evde çalışana tazminat ödenmesi yolu benimsenmiştir?
Portekiz |
Türkiye |
Bulgaristan |
İtalya |
Macaristan |
Almanya, Portekiz ve Uruguay gibi çok az sayıda ülkede, evde çalışanın çalışma ilişkisinin fesihle son bulması halinde evde çalışana tazminat ödenmesi yolu benimsenmiştir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kayıt dışı faaliyetlerle ulusal gelirin yüzde 5’ine yakın gelir elde edilen ülkelerden birisi değildir?
İsveç |
İrlanda |
Türkiye |
Hollanda |
Avusturya |
1998 yılında AB Komisyonu 15 üyeli AB’nin toplum geliri dışında, kayıt dışı faaliyetlerle edilen gelirin yüzde 7 ile 16 arasında değişimini kestirmiştir. Bu anlamda, üye ülkeler kendi içinde üç kümeye ayrılmıştır. İlk kümede, kayıt dışı faaliyetlerle ulusal gelirin yüzde 5’ine yakın gelir elde edilen İskandinav ülkeleri, İrlanda, Avusturya ve Hollanda yer almıştır. İkinci kümede ve uçta kayıt dışı ekonomiden elde edilen gelirlerin yüzde 20’sinden fazlasını oluşturduğu İtalya ve Yunanistan’ın bulunduğu kestirilmiştir. U¨çüncü kümede ise, önceki iki uç arasında yer alan diğer üye ülkeler sıralanmıştır.
Türkiye’ye gelince, kayıt dışı ekonomide elde edilen gelirin ulusal gelirin yüzde 60’ına ulaştığına ilişkin kestirimlerde bulunduğu ve bunun yetkili kişilerce dile getirildiği medyadan izlenebilmektedir. 2004 yılı verileri esas alınırsa kayıt dışı istihdam yoluyla elde edilen gelirin 180 milyar ABD dolarına ulaştığı sonucuna varılabilir.
Doğru cevap C seçeneğidir.
4.Soru
Türkiye İstatistik Kurumunca Temmuz- Ağustos-Eylül 2005 dönemine ilişkin olarak yapılan saptamaya göre, ülkemizdeki toplam istihdamın ne kadarı kayıt dışı ekonomi içinde yer alır?
% 47,1 |
% 50,3 |
% 51,1 |
% 55,2 |
% 58,1 |
Türkiye İstatistik Kurumunca Temmuz- Ağustos-Eylül 2005 dönemine ilişkin olarak yapılan saptamaya göre, ülkemizdeki toplam istihdamın (22.838 bin) yarıdan çoğu (yüzde 51,1) kayıt dışıdır.
5.Soru
Temel amacı “işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemek olan yasal düzenleme aşağıdakilerden hangisidir?
4857 sayılı İş Kanunu |
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu |
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu |
4721 sayılı Türk Ticaret Kanunu |
5237 Türk Ceza Kanunu |
4857 sayılı İş Kanunu’nun amacı, “işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemektir” (m.1/I).
Doğru cevap A seçeneğidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ev endüstrisinde çalışanların gelirlerinin düşük olmasına yol açan temel faktörlerden birisi değildir?
Ev endüstrisinde yapılan işlerin genellikle emek yoğun işler olması |
Ev endüstrisinde yapılan işlerin bilinirliğinin olmaması |
Benzer ürünleri üretenler arasındaki rekabet |
Ürün çeşitliliğinin çok fazla olması |
Ürün fiyatının düşük olması |
Ev endüstrisinde yapılan işlerin genellikle emek yoğun işler olması, yüksek teknoloji gerektirmemesi nedeniyle üretilen ürünlerin fiyatları çok yüksek olmamaktadır. Buna bağlı olarak da kişiler, yüksek gelir elde edememektedirler. Ayrıca, ev endüstrisinde yapılan işlerin bilinirliğinin olmaması, örgü işlerinde olduğu gibi ürün çeşitliliğinin çok fazla olmayıp ev endüstrisinde çalışanların birbirlerinden görmek suretiyle sadece rengini değiştirmek gibi küçük değişikliklerle aynı ürünü üretmeleri ve buna bağlı olarak ürünlerin birbirine benzemesi ve benzer ürünleri üretenler arasındaki rekabet, ürün fiyatının düşük olmasına ve bunun sonucunda da ev endüstrisinde çalışanların gelirlerinin düşük olmasına yol açmaktadır. Ayrıca kendi hesabına çalışmada, evde yapılan işlere talep olmadığı ve kişiler ürünlerini satamadıkları zaman gelir elde edememektedirler. Bunun sonucunda da doğal olarak ev endüstrisinde çalışanların elde ettikleri gelir düşük olmaktadır.
Doğru cevap D seçeneğidir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kurum tarafından ödenen cenaze ödeneğini almakta önceliklidir?
Sigortalının eşi |
Sigortalının çocukları |
Sigortalının annesi |
Sigortalının babası |
Sigortalının kardeşleri |
İş kazası veya meslek hastalığı sonucu veya sürekli işgöremezlik geliri, malullük veya yaşlılık aylığı almakta iken veya kendisi için en az 360 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olan ölen sigortalının hak sahiplerine Kurum Yönetim Kurulu tarafından belirlenen ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı tarafından onaylanan tarife üzerinden cenaze ödeneği ödenir. Cenaze ödeneği, sırasıyla sigortalının eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine verilir (m.37/III).
Doğru cevap A seçeneğidir.
8.Soru
Evde çalışan kadınların yaşamları aşağıdaki kavramlardan hangilerinin etrafında şekillenmektedir?
Verimlilik, çabukluk ve norma uygunluk |
Çabukluk, temizlik ve üretkenlik |
Üretkenlik, verimlilik ve çabuk olma |
Verimlilik, norma uygunluk ve kalite |
Ücretsiz çalışma, verimlilik ve çabukluk |
Kişinin birey olarak kendini ortaya koyması, kişisel gelişimi, dünyaya, yaşama, çevresindeki olan
olaylara katılma sürecinde sergilediği davranışlardır. Evde çalışan kadınların tüm yaşamları verimlilik,
çabukluk ve norma uygunluk gibi kavramların etrafında şekillenmektedir (Turgut, 2006: 11). Evde
çalışan kadının gün içerisindeki çalışmaları göz önünde bulundurulduğunda, evde çalışan kadınlar
tarafından en çok ihmal edilen rolün birey olma rolü olduğunu söyleyebiliriz.. Doğru Cevap A'dır.
9.Soru
Kayıt dışı ekonomi ile formel ekonomi arasındaki eklemlenme nasıl gerçekleşmektedir?
Genç işgücü aracılığıyla |
Kayıt dışı istihdamla |
Ucuz işgücü aracılığıyla |
Taşeron uygulamasıyla |
Sendikalar aracılığıyla |
Kayıt dışı ekonomi ile formel ekonomi arasındaki eklemlenme esasen rekabetin maliyetlere bağlı olması nedeniyle uyum değişkeni haline getirilen ucuz işgücü aracılığıyla gerçekleşmektedir. Bu işgücü de genellikle enformel istihdam edilmektedir.
10.Soru
Evde çalışan kadınlar tarafından en çok ihmal edilen rol aşağıdakilerden hangisidir?
Akrabalık rolü |
Birey olma rolü |
Annelik rolü |
Eşlik rolü |
Ev kadınlığı rolü |
Kişinin birey olarak kendini ortaya koyması, kişisel gelişimi, dünyaya, yaşama, çevresindeki olan olaylara katılma sürecinde sergilediği davranışlardır. Evde çalışan kadınların tüm yaşamları verimlilik, çabukluk ve norma uygunluk gibi kavramların etrafında şekillenmektedir (Turgut, 2006: 11). Evde çalışan kadının gün içerisindeki çalışmaları gözönünde bulundurulduğunda, evde çalışan kadınlar tarafından en çok ihmal edilen rolün birey olma rolü olduğunu söyleyebiliriz. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ev endüstrisinin genel olarak olumlu yönlerinden birisi değildir?
İstihdamı artırmaya yardımcı olması |
Çalışanların gelir düzeyini artırması |
Kaynakların etkin dağılımını sağlaması |
Vergi gelirlerini azaltması |
Firmaların rekabet gücünü artırması |
Ev endüstrisi;
- İstihdamı artırmaya yardımcı olur
- Çalışanların gelir düzeyini artırır
- Kaynakların etkin dağılımını sağlar
- Firmaların rekabet gücünü artırır
12.Soru
İş organizasyonunun ikinci parçasında ise üretici ya da tasarımcı, hizmet veren ve tedarikçi olmak üzere işlev gören neler bulunmaktadır?
Taşeronlar |
Dağıtımcılar |
İş verenler |
İşçiler |
Pazarlamacılar |
İş organizasyonunun ikinci parçasında ise üretici ya da tasarımcı, hizmet veren ve tedarikçi olmak
üzere işlev gören taşeronluk yer almaktadır. Günümüzde çokuluslu taşeron işletmeler de etkinlik
göstermekle birlikte, teknik şartnamelere uygun biçimde işlev üstlenmiş taşeron işletmeler esasen emek
yoğun imalat aşamasında ucuz işgücünden yararlanmak üzere uzmanlaşmış ve aralarında ülkemizin de
yer aldığı teknolojik kapasiteye sahip gelişmekte olan ülkelerde yoğunlaşmaktadır. Bir başka deyişle,
esnek iş organizasyonunun ikinci parcasında asıl işlev gören küçük ve orta boy işletmelerdir. Bu
işletmelerin, formel olmaktan çok, esasen işgücü maliyetinden tasarruf etmek üzere enformel istihdama
başvurdukları ve yukarıda belirtilen 100 milyar dolarlık bir pazar payına ulaştıkları ileri sürülebilir. Bu
enformelleştirme çabası esasen mali sektördeki (yüzde 30'luk) kazanca denk bir geliri bu kez reel
sektörde güvence altına almakla sonuçlanmaktadır. Doğru Cevap A'dır.
13.Soru
"Ev endüstrisinde çalışanın kasten gizlenen ve usulüne göre gözden geçirme sırasında fark edilmeyecek olan ayıplar için sorumluluğu devam eder" ifadesi aşağıdaki borçlardan hangisine uygun olur?
Eserin yapılması |
Sadakat ve özen |
Malzeme ve iş araçları |
İşe başlama ve yürütme |
Ayıp nedeniyle sorumluluk |
Ev endüstrisinde çalışanın kasten gizlenen ve usulüne göre gözden geçirme sırasında fark edilmeyecek olan ayıplar için sorumluluğu devam eder ifadesi ayıp nedeniyle sorumluluk borcu ile ilişkili bir ifadedir.
14.Soru
Daha çok çalışma ortamında bulunan ve çalışanın sağlığını etkileyebilecek risk faktörleri karşısında çalışanın sağlığının korunması nasıl tanımlanmaktadır?
İş güvenliği |
İş sağlığı |
İş sağlığı ve güvenliği |
İş kazası |
Meslek hastalığı |
İş sağlığı ve güvenliğinin bir yönünü oluşturan iş sağlığı, daha çok çalışma ortamında bulunan ve çalışanın sağlığını etkileyebilecek risk faktörleri karşısında çalışanın sağlığının korunması anlamındadır.
İş güvenliği ise daha çok çalışanın teknik özellik taşıyan risklere karşı korunmasını ifade etmektedir.
Doğru cevap B seçeneğidir.
15.Soru
Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 10 Aralık 1948 tarih ve 217/A sayılı kararı ile onayladığı ve ülkemizde 6 Nisan 1949 tarihinde Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin aşağıda belirtilen maddelerinde çalışanların çalışma hayatı ile ilgili düzenlemeler yer almaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri olamaz?
Vergisini veren her işverenin, işyerinde çocuk işçi bulundurma hakkı vardır. |
Herkesin çalışma, işini serbestçe seçme, adaletli ve elverişli koşullarda çalışma ve işsizliğe karşı korunma hakkı vardır. |
Herkesin, herhangi bir ayrım gözetmeksizin, eşit iş için eşit ücrete hakkı vardır. |
Herkesin kendisi ve ailesi için insan onuruna yaraşır ve gerekirse her türlü sosyal koruma önlemleriyle desteklenmiş bir yaşam sağlayacak adil ve elverişli bir ücrete hakkı vardır. |
Herkesin çıkarını korumak için sendika kurma veya sendikaya üye olma hakkı vardır. |
Kanun maddesinin içeriği şu şekildedir:
*Herkesin çalışma, işini serbestçe seçme, adaletli ve elverişli koşullarda çalışma ve işsizliğe karşı korunma hakkı vardır.
*Herkesin, herhangi bir ayrım gözetmeksizin, eşit iş için eşit ücrete hakkı vardır.
*Herkesin kendisi ve ailesi için insan onuruna yaraşır ve gerekirse her türlü sosyal koruma önlemleriyle desteklenmiş bir yaşam sağlayacak adil ve elverişli bir ücrete hakkı vardır.
*Herkesin çıkarını korumak için sendika kurma veya sendikaya üye olma hakkı vardır.
16.Soru
Çalışma ilişkilerinde, ekonomik ve sosyal hak ve menfaatlerin korunması ve geliştirilmesi amacıyla ortaya çıkan sendikalılaşma faaliyeti aşağıdaki uygulamaların hangisi altında yer almaktadır?
İş sağlığı uygulamaları |
İş güvenliği uygulamaları |
Örgütlenmeler |
Yasal düzenlemeler |
Hukuki düzenlemeler |
Çalışma ilişkilerinde, ekonomik ve sosyal hak ve menfaatlerin korunması ve geliştirilmesi amacıyla örgütlenmeler önem taşımaktadır. Çünkü çalışma ilişkilerinde işverenler, sermaye sahibi olmaları nedeniyle özellikle emek arzının yüksek olduğu dönemlerde ve yerlerde çalışma şartlarını belirleme konusunda avantajlı durumda olmaktadırlar.
17.Soru
4857 sayılı iş kanununa göre evde çalışanlar aşağıdaki durumlardan hangisinde iş kanunu hükümlerine tabi olurlar?
Aile üyelerinin belirli bir iş bölümüne göre çalışması koşuluyla. |
El sanatları niteliği taşıyan işleri yapmak koşuluyla. |
3. derece dahil hısımları ile birlikte evde çalışmaları koşuluyla. |
3. derece dahil hısımları ile birlikte ev dışında bir yerde çalışmaları koşuluyla. |
Evdeki çocukların evde çalışılan işe dahil olmaları koşuluyla. |
Evde çalışanların çalışma ilişkilerinin iş sözleşmesine dayandığı kabul edilse bile İş Kanunu m.4/d uyarınca bir ailenin üyeleri veya 3. dereceye kadar (3. derece dahil) hısımları arasında dışardan başka biri katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı işlerde çalışanlara İş Kanunu uygulanmaz. Dolayısıyla ev endüstrisinde çalışanlar, yaşadıkları alanın bir kısmında 3. dereceye kadar hısımları ile el sanatı mahiyetinde işleri yaptıkları zaman İş Kanunu’nda yer alan düzenlemelerden yararlanamayacaklardır. Ancak evde çalışanlar, bu işleri 3. dereceye kadar hısımları ile yapmakla birlikte bu işleri yaşadıkları alanın dışında başka bir yer yapıyorlarsa veya evde yapmakla birlikte bu işlerde çalışmak üzere 3. dereceye kadar hısımların dışında dışarıdan birini istihdam ediyorlarsa bu kişiler İş Kanunu’nda düzenlenmiş olan hükümlere tabi olacaklardır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sendikaların evde çalışanlara örgütlenme konusunda az ilgi gösterme sebebi olabilir?
Çalışanların örgütlenmeye ihtiyaç duymamaları |
Sendikaların üye odaklı olması |
Evde çalışanların zamanının olmaması |
Sendikaların küçük ölçekli işyerlerine çok ilgili olmaları |
Çalışanların yaş ortalamasının yüksek olması |
Ev endüstrisinde yapılan çalışmanın genellikle kayıt dışı olarak görülmesi nedeniyle sendikalar, evde çalışanları örgütlemek konusunda ciddi çaba harcamamakta, onlara çok az ilgi göstermektedirler. Sendikaların üye odaklı olması ve sendikacıların hemen hemen tamamının erkek olması ve evde çalışanların çoğunlukla kadınlar olması nedeniyle sendikalar ev endüstrisinde çalışanlara pek ilgi göstermemektedirler. Ayrıca sendikalar, örgütlenmenin zor olması nedeniyle küçük ve orta ölçekli işyerlerine bile pek ilgi göstermedikleri için ev endüstrisinde çalışanlara ilgi göstermeleri çok olası bir durum olmamaktadır.
19.Soru
Özellikle kadınların evde çalışmaları düşünüldüğünde evde çalışmaya ilişkin aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Ev ile iş yeri aynıdır. |
Mesai kavramı yoktur. |
İki iş arasında sürekli hareketlilik vardır. |
Kadının evdeki iktidar ilişkilerinde söz hakkı olmasına etki eder. |
Kadının kendine ayırdığı zaman artar ve öz güveni gelişir. |
Evde çalışmada ev ile işyerinin ayrı olmaması, mesai kavramı olmadan çalışılması, her iki iş arasında sürekli hareketlilik hali kadına ait boş zaman bırakmamakta böylece kadın birey olarak kendine zaman ayıramamaktadır.
20.Soru
2001 yılında OECD ülkelerinin günlük yaklaşık 1 milyar ABD doları destek verdikleri sektör aşağıdakilerden hangisidir?
Kimya |
Tarım |
Giyim |
Hizmet |
Ulaşım |
2001 yılında OECD ülkeleri tarımı desteklemek için 311 milyar ABD doları ödemiştir. Bir başka deyişle, gelişmiş ülkelerin kendi tarım çalışanlarına günlük yaklaşık 1 milyar ABD doları destek verdiklerini vurgulamak gerekir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ