Felsefe Final 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Thales’in ilk bilim adamı-filozof kabul edilmesinin en önemli nedeni nedir?
"Sayı nedir?" sorusunu yanıtlamaya çalışması. |
Dış dünyaya baktığında neredeyse sonsuz sayıda farklı şeylerden oluşan bir çokluk görmüş olması ve bu çokluğun ancak kendisinden türemiş olduğuna inanılan bir birliğe indirgenerek anlamlı olabileceğini düşünmesi. |
Yeryüzündeki şeyleri bir tarafa bırakıp “gökyüzünde olup bitenlere” ilgi göstermesi. |
Bir görünüş-gerçeklik ayrımı yaparak neyin gerçekten var olduğunu araştırmış olması. |
Doğal olayların, doğaüstü güç ve nedenler yoluyla değil de doğal nedenleriyle açıklanması gerektiğini kabul etmesi. |
Bilim ile felsefe arasında bir ayrımın olmadığı bir çağda yaşayan Thales, Batılı anlamda ilk filozof ve bilim adamı olarak kabul edilir. Felsefi görüşleri yanında astronomi ve matematiğe dair çalışmalarıyla da tanıdığımız Thales’in ilk bilim adamı-filozof kabul edilmesinin en önemli nedeni, onun “doğal olayların, doğaüstü güç ve nedenler yoluyla değil de doğal nedenleriyle açıklanması gerektiği” kabulüdür. Buna göre, doğadaki olayları tanrıların hiddetiyle izah etmekten oluşan açıklama, efsaneye dayalı bir açıklamadır; o, belli bir olaya ilişkin genelleştirilemeyen, hiçbir şekilde test edilip sorgulanamayan ve sadece kabul edilmesi istenen bir açıklamadır. Oysa olup bitenleri veya doğadaki değişmeleri, Pythagorasçıların veya Empedokles’in yaptığı gibi, nitelikleri niceliğe indirgeyerek veya nesneleri meydana getiren temel öğelerin oransal değişimleri yoluyla açıklamak, tamamen doğal nedenlere dayanan, bütünüyle akli ve test edilebilir bir açıklamadır. Dahası, akla dayalı bir anlamlı kılma çabasından oluşan bilim ya da felsefede sunulan açıklama genel ya da evrensel bir açıklama olmak durumundadır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi siyaset felsefesinin temel problemleri hakkında söylenemez?
Siyaset felsefesinin problemleri yeni ele alınmaya başlanmıştır.
|
Siyaset felsefesinin lokal problemleri vardır.
|
Siyaset felsefesinin yerel problemleri vardır.
|
Siyaset felsefesinin kavramsal problemleri vardır.
|
Siyaset felsefesinin normatif problemleri vardır.
|
3.Soru
Bir felsefe disiplini olarak etiğin doğuşu hangi yüzyıla denk gelmektedir?
MÖ. V Yüzyıl |
MS. V Yüzyıl |
MS. VII Yüzyıl |
MÖ. II Yüzyıl |
MÖ. III Yüzyıl |
Bir felsefe disiplini olarak etik aşağı yukarı milattan önce beşinci yüzyılda başlamıştır; onu ortaya çıkaran en önemli şey de Sokrates ve Platon gibi filozofların insan hayatının amacı ve erdemli bir hayatın niteliği üzerinde düşünmeye başlamaları olmuştur.
4.Soru
İnsanın üç faaliyet alanlarından oluştuğunu ve sanatı bunlardan üçüncüsü olan üretim faaliyetiyle açıklayan düşünür kimdir?
Sokrates |
Platon |
Aristoteles |
Baumgarten |
Kant |
Sanat, insanda söz konusu olan üç ayrı faaliyet türünden biriyle ilişkili olarak ortaya çıkar. İlk kez Aristoteles tarafından sınıflandırılıp temellendirilen bu üç faaliyetten birincisi anlama, öğrenme veya bilme faaliyetidir (theoria). ‹kincisi eylemde bulunma (praxis), üçüncüsü de bir şeyler vücuda getirme veya üretim faaliyetidir (poiesis). İnsandaki söz konusu üretme faaliyeti, ya kullanım değeri taşıyan, faydalı şeyler ya da estetik değer taşıyan güzel şeyler meydana getirme faaliyeti olarak gerçekleşir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özcü sanat anlayışlarından birisidir?
Kurumsal Sanat Anlayışı
|
Tarihsel Sanat Anlayışı
|
Gerçekçi Sanat Anlayışı
|
Marksist Sanat Anlayışı
|
Formalist Sanat Anlayışı
|
6.Soru
Aşağıda verilen estetik yargı ve özellikleriyle ilgili bilgilerden hangisi doğru değildir?
Bir nesneyle ilgili estetik bir yargı, bir başkasının fikrine, beğenisine dayanır |
Öznel temeller üzerinde, kişisel beğeniyi dışa vuran beğeni yargısı olarak tanımlanabilir |
Bir nesne karşısında hissedilen bir tepkiye dayanır |
Yasa ve kuralların estetik yargıda hiçbir rolü yoktur |
Salt haz ya da hoşlanmaya dayanan öznel bir temele dayanır |
Estetik yargı, bir nesne karşısında hissedilen bir tepkiye dayanır. Bir nesneyle
ilgili estetik bir yargı, bir başkasının fikrine, beğenisine, ikinci elden bir kaynağa
dayanmak yerine, doğrudan doğruya kişisel tanıklığı gerektirir
7.Soru
Cemaat ya da topluluğu politik analizin merkezine koyan ideoloji aşağıdakilerden hangisidir?
Liberalizm |
Komünoteryanizm |
Faşizm |
Anarşizm |
Sosyalizm |
Liberalizmin karşısında, onun değer sistemi ve politik analizin merkezine bireyi koyduğu yerde, cemaat ya da topluluğu koyan komünoteryanizm bulunur.
8.Soru
Diğer ideolojilerden, devlete bütünüyle karşı çıkma konusunda ayrılan görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Faşizm |
Anarşizm |
Muhafazakârlık |
Liberalizm |
Sosyalizm |
Faşizm (baskıcılık), devleti neredeyse ilahlaştırır. Muhafazakârlık (tutuculuk) da devletin bireyler üzerinde mutlak bir otoritesi olması gerektiğini savunur. Bu iki görüşe karşıt olarak liberalizm (özgürlükçülük), devleti sınırlama eğilimi sergilerken sosyalizm (toplumculuk) de devleti geçici bir kötülük olarak görür. Ancak, bütün bu karşıt görüşler devletin varlığını olumlama noktasında birleşirler. Yalnızca anarşizm (kargaşacılık) devlete bütünüyle karşı çıkar. Doğru cevap B'dir.
9.Soru
I. Normatif Yönelim
II. Analitik Yönelim
III. Eleştirel Yönelim
Eğitim Felsefesinde zemini temizlemeye, yanlış kavrayış ve hatalı izlenimleri açığa çıkarmaya, ideolojilerin yarattığı yanılsamaları bertaraf etmeye çalışan yönelim hangisi veya hangileridir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
Günümüz eğitim felsefesinde kendisini gösteren üçüncü temel yönelim, kritik ya da eleştirel eğilimdir. Söz konusu yönelim de aslında büyük ölçüde analitik yönelime benzer şekilde zemini temizlemeye, yanlış kavrayış ve hatalı izlenimleri açığa çıkarmaya, ideolojilerin yarattığı yanılsamaları bertaraf etmeye çalışır.
10.Soru
Ödevle ilgili kavramlar kullanan ve yalnızca ahlaki eylemin doğruluğu veya ödeve uygunluğu üzerinde yoğunlaşan etik anlayışı hangisidir?
Teleolojik etik |
Analitik etik |
Deontolojik etik |
Etik egoizm |
Teorik etik |
C Deontolojik etik
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, beşeri ve politik meselelerin çözümünde, insan aklının gücüne kuşkuyla bakan yaklaşımdır?
Liberalizm
|
Muhafazakârlık
|
Faşizm
|
Anarşizm
|
Milliyetçilik
|
12.Soru
Estetik terimini felsefeye sokan düşünür kimdir?
David Humen |
Auguste Comte |
Homeros |
Alexander Baumgarten |
Benedetto Croce |
Terimi felsefeye sokan, onu felsefenin belli bir alanı ya da disiplinini ifade etmek için ilk kullanan kişi, ünlü Alman düşünürü Alexander Baumgarten (1714-1762) olmuştur. Onun ilk, temel duyum anlamına gelen aisthesis sözcüğünden yola çıktığı söylenebilir.
13.Soru
Realizmin modern versiyonu olan, bilimin en büyük güç haline geldiği modern uygarlığın felsefesini ifade eden felsefenin adı nedir?
İdealizm |
Naturalizm |
Hümanizm |
Realizm |
Nihilizm |
Realizmin modern versiyonu natüralizmdir. Natüralizm, bilimin en büyük güç haline geldiği modern uygarlığın felsefesini ifade eder.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi geleneksel devletin bir özelliğidir?
Bireyciliğin doğuşuyla ortaya çıkmıştır.
|
15. yüzyıl öncesindeki devlet biçimidir.
|
Seküler bir karaktere sahiptir.
|
Merkezi bir iktidar yapısını ifade etmektedir.
|
Modernleşmenin politik ifadesidir.
|
15.Soru
Sanat eserinin ses, renk, söz benzeri birtakım araçların kullanılmasıyla hayata geçirilen boyutu aşağıdakilerden hangisidir?
Anlam
|
Değer
|
İçerik
|
Soyut
|
Fiziki
|
16.Soru
“Beğeni standardına” ampirik bir temel sağlayan isim aşağıdakilerden hangisidir?
Kant
|
Hume
|
Baumgarten
|
Pythagoras
|
Carnap
|
17.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi, toplum sözleşmesini geliştiren düşünürlerden biri değildir?
Hobbes |
Spinoza |
Locke |
Rousseau |
Godwin |
Devleti açıklamaya yönelik bir teori olarak onu bir sözleşmeye dayandıran toplum sözleşmesi teorisi; Hobbes, Spinoza, Locke, Rousseau, Kant ve Rawls benzeri düşünürler tarafından geliştirilip benimsenmiştir. Godwin, devlete karşı olan anarşizmi savunur. Doğru cevap E'dir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ölüm cezasına karşı çıkan filozofların belli başlı argümanlarından biri değildir?
Hayatın değeri ilkesinin ihlaline vurgu yaparlar. |
Suçlunun kurbanlar ya da toplum üzerindeki etkisine işaret ederler. |
Ölüm cezasının caydırıcı etkisinin hiç olmadığı veya sınırlı olduğu fikrine işaret ederler. |
Ölüm cezasının eşitsizliği olgusu üzerinde dururlar. |
Ölüm cezasının toplumun yasaları üzerindeki etkisini vurgularlar. |
İdam cezasının savunuculuğunu yapanların sıklıkla kullandıkları argüman, cezanın toplumun yasaları üzerindeki etkisine gönderme yaparlar. Söz konusu argümana göre, ölüm cezasının yürürlükte olması, yasaların yaptırım gücünü artıran bir etken olmak durumundadır.
19.Soru
Metafiziğin imkansız olduğunu, bilginin deneyime dayanması ve var olmayan bir alana ilişkin salt akla dayalı bir bilginin yanılsamadan başka bir şey olmadığı savunarak pozitivizmi kuran düşünür kimdir?
Bergson |
Kant |
Heidegger |
Comte |
Hegel |
Pozitivizmin kurucusu Comte açısından da metafizik, din ya da teolojinin bir uzantısı veya kalıntısından başka bir şey değildir. Onun eleştirisi belli bir ideolojiyi, katışıksız bir bilim ideolojisini yansıtan bir eleştiri olmak durumundadır. Gerçekten de Comte metafiziği entelektüel ilerlemenin tarihindeki bir evre olarak değerlendirmişti. O, bilginin standart örneği olarak ampirik bilimi görmüş, bilimin gözlemlenebilir olgular arasındaki yasalı ilişkileri araştırdığı için güvenilir bir yol gösterici olduğunu kabul etmişti. Bu yüzden, metafiziğin imkânsız olduğunu söyledi. Bunun nedeni, onun gözünde bilginin deneyime dayanması, var olmayan bir alana ilişkin salt akla dayalı bir bilginin yanılsamadan başka bir şey olmamasıdır. İnsan zihninin sadece olgun olmayan bir evresinde ortaya çıkan metafizik düşünüş, Comte’a göre, ilerlemenin önünde bir engel teşkil eder; o, işte bu yüzden yok olmaya veya edilmeye mahkûmdur.
20.Soru
1980 ve 1990 larda ortaya çıkan Alasdair MacIntyre ve Charles Taylor gibi düşünürlerce temsil edilen, politik analizin merkezine cemaat ve topluluğu koyan toplum teorisi aşağıdakilerden hangisidir?
Komünoteryanizm
|
Demokrasi
|
Monarşi
|
Markisism
|
Oligarşi
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ