Yenilenebilir olmayan enerji kaynakları bugün için enerji kaynaklarımızın %80’ini oluşturan kömür, ham petrol, doğal gaz gibi fosil yakıtlar ve uranyum’dan oluşmaktadır.

Kömürler makroskobik olarak incelendiginde yapısında gözle görülebilen parlak, yarı parlak veya mat bantlar bulunmaktadır. Bu bantlı bilesenlere litotip ismi verilir.

Doğal gaz konutlarda pişirme, sıcak su elde etme ve ısınma amacıyla kullanılır. Doğal gaz, kentler arasında çelik borularda yüksek basınçla (40-70 bar) taşınır.

Dünya toplam kömür rezervlerinin %34’ünü linyit olusturur.

Yeraltı işletmeciliğinin temel işlemleri;

Hazırlık

Üretim

Tahkimat

Nakliyat

Havalandırma

Su atılması olarak sıralanabilir.

Hidrojenleme süreçleri olefinlerin doyurulması, kükürtlü, azotlu bileşiklerin, koku, renk ve yapışkan özellikli yapıların giderilmesi için kullanılır. Bu amaçla besleme akımı hidrojen ile karıştırılarak ısıtılır ve katalitik reaktöre beslenir. Reaktörden çıkan ürün soğutularak hidrojen, safsızlıklar ve yüksek kaliteli ürün ayrılır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Isıl bozunma, Katalizör yüzeyinde birincil katalitik reaksiyonlar, Birincil ürünler arasındaki ikinci katalitik reaksiyonlar, ve Birincil ürünler arasındaki ikinci katalitik reaksiyonlar akışkan yataklı katalitik parçalanma süreçleridirler. Propan, butan, etan ayırıcı ve nafta parçalayıcılar ise, gaz ve hafif ürünlerin elde edildiği sürecin ayrıştırılma üniteleridirler.

Ke= (My –Ma) / Md

Ke = (64 -16) / 3 = 16 m³/ton olarak bulunur.

Hafif benzinin daha yüksek oktanlı izomerlerine dönüştürme sürecine "izomerleşme" denmektedir.

Denizlere ve göllere, akarsular, rüzgârlar vasıtasıyla kum, çakıl, karada yaşayan organizmalar taşınmıs, bu taşınan malzemeler deniz diplerinde tabakalar hâlinde çökelleri oluşturmuştur. Denizlerde yasayan canlıların (yosunlar, mantarlar, bakteriler, planktonlar, algler vs.) kalıntıları da deniz dibindeki çökellere karışmıstır.

Kömür heterojen bir maddedir ve buna bağlı olarak farklı yoğunluklardaki maddelerden oluşur. Kömürün yoğunluğu kömürleşme derecesine, uçucu madde, nem ve içerdiği kül oranına bağlıdır. Gözenekli maddelerin yoğunluğu ise, yığın yoğunluğu, görünür yoğunluk ve gerçek yoğunluk olmak üzere üç farklı başlıkta incelenir.

Odun, kömür, ham petrol, doğal gaz birincil, elektrik ise ikincil enerji kaynağıdır.

Bu evre turbalaşma olarak adlandırılır. Bataklıktaki bitki ve organik artıkların biyokimyasal süreci olarak da tanımlanır. Kömürlerin ataları olarak bilinen turbaların oluşumda rol oynayan en önemli faktörler; coğrafi, biyokimyasal, fiziksel şartlar ve jeolojik iklim olarak sıralanabilir. Uygun coğrafi koşullar altında, bitki artıkları, sıcaklık ve nemin etkisiyle bataklıklardaki bakteriler aracılığıyla biyokimyasal bozunmaya uğrar. Biyokimyasal bozunma sonucunda hümik asit ve türevleri oluşur. Böylece organik kütlenin aromatikliği artmış olur.

Batman Rafinerisi ülkemizde ilk kurulan rafineridir. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde 1955 yılında kurulmuştur. Bu rafineride genel olarak Batman petrolleri işlenmektedir. Ülkemizin en düşük kapasiteli petrol işleme tesisidir. Daha sonra 1960 yılında kurulan İstanbul Petrol Rafinerisi AŞ (İPRAŞ) tarafından, Marmara bölgesinde İzmit Körfezi’nin Tütünçiftlik bölgesinde İzmit rafinerisi yaptırılmış, 1961 yılında 1,0 milyon ton/yıl olan ham petrol işleme kapasitesi 1982 yılında 11,5 milyon ton/yıl olmuştur. İzmir rafinerisi Türkiye’nin giderek artan petrol ürünleri ihtiyacının karşılanabilmesi amacıyla, Ege bölgesinde 1972 yılında kurulmuştur. Kırıkkale rafinerisi 1986 yılında ülkemizin Orta Anadolu bölgesinde işletmeye alınmıştır.

Doğru cevap B şıkkıdır.

Ham petrol gibi doğal gaz da içerdiği sülfür miktarına göre tatlı veya yumuşak (düşük sülfürlü) ve acı veya sert (yüksek sülfürlü) olarak tanımlanır. Doğal gazın diğer bir tanımı da bulunduğu kaynakta ham petrol ile bir arada olup olmadığını belirtir. Ham petrol yataklarında bulunan doğal gaz, bağlı doğal gaz olarak tanımlanır. Eğer doğal gazın bulunduğu yatakta önemli miktarda petrol bulunmaz ise doğal gaz bağımsız olarak belirtilir.

Türkiye'de bilinen belli başlı ham petrol sahaları Batı Raman, Karakaş, Kuzey Karakaş, Raman ve Adıyaman'dır.

Partikül çapı 6 mm olan kömür partiküllerinin yakma işleminde kullanılan siklon ocaklar, yatay silindir görünümündedir. Siklon ocaklara teğetsel olarak beslenen kömür, hava ile birlikte yakılır. Yüksek sıcaklığın etkisi ile kömür tanecikleri ince tabaka hâlinde siklonun iç çeperlerine yapışır ve yanma işlemi gerçekleşir. Diğer yakma sistemleri farklı türdeki kömürleri yakmak için kullanılmaktadır.