Gelişimsel Tanı Ve Değerlendirme Yöntemleri Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 14 Soru1.Soru
Çocuğun akranlarından bilişsel, motor, sosyal-duygusal, dil gelişimi ya da fiziksel bağlamda farklı özelliklere sahip olması durumu şeklinde açıklanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Bireysel özellik |
Gelişimsel gerilik |
Çocuk gelişimi |
Gelişimsel tanılama |
Beceri eksikliği |
Soruda açıklaması verilen kavram, gelişimsel gerilik kavramıdır. Doğru yanıt B’dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çocuklarda beslenme sorununa yol açabilecek özelliklerden biri değildir?
Çocuğu gereğinden fazla yemeye zorlama |
Yeni besinlerin denenmesinde baskı yapılması |
Çocuğa şeker oranı yüksek gıdaların erken yaştan itibaren sunulması |
Çocuklara yiyeceklerini belirlemede seçme şansı verilmesi |
Doyma kararının çocuktan alınması |
Beslenme yetersizlikleri kadar beslenmeye gereğinden fazla odaklanmak da beslenme sorunlarına yol açmaktadır. Ailenin çocuğu gereğinden fazla yemeye zorlaması, doyma kararının çocuktan alınması, yeni besinlerin denenmesinde baskı yapılması, çocuğa şeker oranı yüksek gıdaların erken yaştan itibaren sunulması, ödül olarak kullanılması ya da bu gıdalara yönelik aşırı kısıtlamaların olması, öğünlerdeki olumsuz duygusal atmosfer çocuklarda beslenme sorunlarına yol açabilecek özellikler olarak sayılabilir.
3.Soru
Ülkemizde gelişimsel değerlendirme ve tanılama sonrasında özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitim alabileceği okullardan kaynak oda ile ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır?
Kaynak oda çocuğun sosyalleştiği ve oyun kurabildiği yerdir. |
Bireysel yahut küçük grup olarak eğitim verilir. |
Çocuğa verilen destek sınıfta verilen desteğe paralellik gösterir. |
Amacına uygun düzenlenmezse etkili değildir. |
Sınıf öğretmenleri ve kaynak oda öğretmeni iş birliği içindedir. |
Kaynak odada eğitim, bireysel ya da küçük grup eğitimi olarak özel eğitim öğretmeni tarafından verilmektedir. Kaynak oda uygulamasında her ne kadar çocuk sınıf dışına çıkıyorsa da çocuğa verilecek destek, sınıfta verilen derse paralellik gösterecek ya da dersle ilgili eksiğini kapatacak nitelikte olmaktadır. Kaynak oda uygulamalarında bu konuya dikkat edilmesi gerektiğine vurgu yapılmaktadır. Bazı araştırmacılar, kaynak oda uygulamasının amacına uygun olarak iyi düzenlenmediğinde çok etkili olmadığını belirtmişlerdir (Baker ve Zigmond, 1995). Kaynak oda uygulamalarının amacına uygun hizmet verebilmesi için sınıf öğretmenlerinin ve kaynak oda öğretmenlerinin iş birliği içinde olması ve program planlamalarında karşılıklı görüş alışverişinde bulunmaları gerekmektedir. Doğru cevap A şıkkıdır.
4.Soru
Gelişimsel değerlendirme yapan uzmanın taşıması gereken önemli özelliklerden biri profesyonel yardım ilişkisi kurabilme becerisine ne ad verilmektedir?
Uygun değerlendirme araç ve teknikleri kullanma |
Profesyonel ilişki kurma |
Gelişimsel değerlendirme için uygun ortam sağlama |
Mesleki gelişmeleri izleme |
Disiplinler arası anlayışa ve ekip çalışması becerilerine sahip olma |
Profesyonel ilişki kurma,Gelişimsel değerlendirme yapan uzmanın taşıması gereken önemli özelliklerden biri profesyonel yardım ilişkisi kurabilme becerisidir.
5.Soru
Ayşe Öğretmen, sınıfında bulunan ve üçü de hafif düzeyde zihinsel engelli tanısı olan kaynaştırma öğrencileri için öğrencilerin ailelerini de sürece katarak bir BEP hazırlamış ve BEP'te belirlenen adımları öğrencilere uygulamaya başlamıştır. Dönem sonunda hangi öğrencinin amaçlarına ne kadar ulaştığı ile ilgili bir dönem sonu değerlendirmesi de gerçekleştirmiştir.
Ayşe Öğretmen'in kaynaştırma öğrencileri için gerçekleştirdiği bu sürecin hangi noktasının önemli bir eksiklik olduğu söylenebilir?
Hafif düzeyde zihinsel engelli çocuklar için BEP hazırlamış olması |
Öğrencilerin cinsiyetlerini dikkate almamış olması |
Öğrencilerin ailelerini sürece katmış olması |
Öğrencilerinin her biri için ayrı ayrı BEP hazırlamamış olması |
Öğrencilerine ek özel eğitim hizmetleri sunmamış olması |
Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı, her öğrencinin mevcut durumu dikkate alınarak, o öğrenciye özel olacak şekilde oluşturulmalıdır. Bu kapsamda, Ayşe Öğretmen'in üç öğrenciye de aynı programı uygulamış olması, önemli bir eksiklik olarak değerlendirilebilir. Doğru yanıt D seçeneğidir.
6.Soru
Öğrencinin kaynaştırma eğitimine yerleştirilirken herhangi bir uzman görüşü alınmadan ya da çocuğun ailesine sormadan karar alınması durumu hangi süreçte eksiklik olduğunu gösterir?
Müdahale |
Değerlendirme |
İzleme |
Gözlemleme |
Tarama |
Öğrenci kaynaştırma ortamına yerleştirilmeden önce çocuğun kaynaştırma eğitimi için uygun bir aday olup olmadığının belirlenmesi gerekir. Bunun için bir dizi test uygulaması, aile görüşmesi, belki diğer uzmanlarla görüşme gerçeklestirilir ve bir uygun/uygun değil kararı verilir ki bu süreç değerlendirmedir.
7.Soru
- Okuldaki özel gereksinimli öğrencilerin hepsine ortak amaçlar oluşturulur.
- Birey, davranış, koşul ve ölçüt olmak üzere dört temel ilkesi vardır.
- Kısa dönemli amaçlara belirlenen zaman aralığında varılmazsa amaç bir daha çalışılmaz.
- Kısa dönemli amaçlarda bireyin kazanacağı davranış gözlenebilir olmalıdır.
- Kısa dönemli amaç ifadesinde birden fazla davranış yer alır.
Yukarıda kısa dönemli amaçlar hakkında verilen hangi bilgiler doğrudur?
I, II, V |
I,IV,V |
II, IV |
I, II, III, IV |
II, IV |
- Birey, davranış, koşul ve ölçüt olmak üzere dört temel ilkesi vardır.
- Kısa dönemli amaçlarda bireyin kazanacağı davranış gözlenebilir olmalıdır, maddeleri doğru iken diğer maddeler kısa dönemli amaçlar açısından yanlıştır.
8.Soru
Bir okul, okulda Bilim ve Sanat Merkezine devam eden 3. Sınıf 21 özel yetenekli öğrenciyi aynı sınıfta almıştır. 4. Sınıfa giden özel yetenekli 5 öğrenciye ise matematik, fen bilgisi, Türkçe ve sosyal bilgiler derslerinin haftalık 2’şer saatini birlikte farklılaştırılmış bir program uygulamaktadır.
Bu okulda 3 ve 4 .sınıf öğrencileri için uygulanan programlar hangi seçenekte doğru şekilde verilmiştir?
3 tam zamanlı kaynaştırma, 4 yarı zamanlı kaynaştırma |
3 gündüzlü özel eğitim okulu, 4 özel eğitim sınıfı |
3 özel eğitim sınıfı, 4 gündüzlü özel eğitim okulu |
3 kaynak oda, 4 tam zamalı kaynaştırma |
3 özel eğitim sınıfı, 4 kaynak oda |
Kaynak odada eğitim, bireysel ya da küçük grup eğitimi olarak özel eğitim öğretmeni tarafından verilmektedir. Kaynak oda uygulamasında her ne kadar çocuk sınıf dışına çıkıyorsa da çocuğa verilecek destek, sınıfta verilen derse paralellik gösterecek ya da dersle ilgili eksiğini kapatacak nitelikte olmaktadır. Özel eğitim sınıfı ise tipik gelişim gösteren çocukların bulunduğu eğitim kurumunda ayrı bir sınıf olarak programını yürütmektedir. Bu çocuklar kendisi gibi özel gereksinimli çocuklarla birlikte eğitim almakta, okul faaliyetlerinde diğer çocuklarla bir araya gelebilmektedir. Bu bakımdan 3. Sınıf öğrencileri özel eğitim sınıfı, 4. Sınıf öğrencileri ise kaynak oda hizmeti verildiği söylenebilir. Doğru cevap E’dir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ince motor gelişim ile ilgili değildir?
Düğme iliklemek |
Fermuar çekmek |
Çatal kaşık kullanarak yemek yemek |
Tek ayak üstünde sıçramak |
Kalemle karalama yapmak |
Tek ayak üzerinde sıçrama becerisi kaba motor gelişim ile ilgilidir. Doğru cevap D’dir.
10.Soru
"Bireylerde yakınlık arama ve yakın ilişkiler kurma yönünde evrensel bir eğilim bulunmaktadır. Bebeğin annesi ile erken dönemde yaşadığı deneyimleri içselleştirerek oluşturduğu modeller sonraki ilişkileri için temel oluşturmaktadır. Bu ilk temel ilişkide ortaya çıkan yetersizlikler ya da meydana gelen aksamalar bağlanmayı olumsuz yönde etkilemektedir."
Yukarıda yer alan ifadeler aşağıda yer alan kuramlardan hangisini açıklamaktadır?
Bağlanma kuramı |
Etkileşimsel ebeveynlik kuramı |
Aile sistemleri kuramı |
İnsancıl yaklaşım kuramı |
Ekolojik model kuramı |
Bağlanma kuramı Bowlby tarafından geliştirilen ve çocukların yetişkinlerle ilişkilerini
açıklayan önemli yaklaşımlardan biridir. Kurama göre bireylerde yakınlık arama ve yakın
ilişkiler kurma yönünde evrensel bir eğilim bulunmaktadır ve bu eğilim bebeklikten itibaren başlamaktadır. Bebeğin annesi ile erken dönemde yaşadığı deneyimleri içselleştirerek oluşturduğu modeller sonraki ilişkileri için temel oluşturmaktadır. Bu ilk temel ilişkide ortaya çıkan yetersizlikler ya da meydana gelen aksamalar bağlanmayı olumsuz yönde etkilemektedir. Bebeklik döneminde geliştirilen güvenli ya da güvensiz bağlanma stilleri ileri çocukluk ve yetişkinlik döneminde değişime dirençlidirler bir yetişkinin varlığında yaşamlarını sürdürebilecekleri gerçeği nedeniyle bebekler bakım veren kişi ile etkileşimi sağlamaya yardımcı davranışlar (emme, izleme, gülümseme, ağlama, dokunma) ile donanımlı olarak dünyaya gelirler. Diğer yanıtlar çocukların yetişkinlerle ilişkilerini açıklayan diğer kuramlardır. Doğru cevap A'dır.
11.Soru
BİLSEM tanılama sürecinde psikometrik test sonuçlarına göre özel yetenekli tanısı alan öğrencilere gelişim özelliklerine uygun farklılaştırılmış eğitim programları sunulmaktadır. Buna göre BİLSEM tanılama süreci ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
Psikososyal tanılama yapılmaktadır |
Eğitsel tanılama yapılmaktadır |
Tıbbi tanılama yapılmaktadır |
Tıbbi ve eğitsel tanılama yapılmaktadır |
Eğitsel ve psikososyal tanılama yapılmaktadır |
BİLSEM tanılamasında psikometrik testler kullanılarak bir sınıflama yapıldığından tıbbi tanılama kriterlerini, tanı sonrasında eğitsel farklılaştırmalar yapıldığından ise eğitsel tanılama kriterlerini karşılamaktadır. Psikososyal tanılamada ise psikolojik ve sosyal süreçlerin dinamik ilişkisi incelendiğinden BİLSEM tanılamasının bu tanılama türü ile ilişkisinden söz edilemez. Doğru cevap D’dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi erken eğitim sürecine dayalı aile merkezli felsefenin altındaki temel varsayımlardan biri değildir?
Ailenin kültürel kimliğine, inançlarına, değerlerine ve başa çıkma tarzlarındaki farklılıklara saygı esastır. |
Aile hem çocuğun hayatında hem de uzmanlarla ilişkide sürekli olarak yer almaktadır. |
Amaçların belirlenmesinde uzmanların öncelikleri esastır. |
Aile ve uzman arasında iş birliğine dönük bir güven ilişkisi gereklidir. |
Çocuğu en iyi tanıyan kişiler çocuğun aile bireyleridir. |
Erken eğitim sürecine dayalı aile merkezli felsefenin altındaki temel varsayımlar aşağıdaki biçimde özetlenebilir (Baird ve Peterson, 1997): • Çocuğu en iyi tanıyan kişiler çocuğun aile bireyleridir. • Aile, kendisi ve çocuğun geleceğiyle ilgili kararlar alabilen bir yapıdır. • Aile hem çocuğun hayatında hem de uzmanlarla ilişkide sürekli olarak yer almaktadır. • Amaçların belirlenmesinde ailenin öncelikleri esastır. • Aile ve uzman arasında iş birliğine dönük bir güven ilişkisi gereklidir. • Ailenin kültürel kimliğine, inançlarına, değerlerine ve başa çıkma tarzlarındaki farklılıklara saygı esastır.
13.Soru
I. Savaşır, Sezgin ve Erol tarafından 1994 yılında geliştirilmiştir.
II. Temel amacı 0-6 yaş aralığındaki çocukların genel gelişimlerinin taranmasıdır.
III. 154 madde ve dört alt boyuttan (dil-bilişsel, ince motor, kaba motor, sosyo beceri-öz bakım) oluşmaktadır.
IV. Ebeveynler doldurabileceği gibi 36-72 ay grubunu öğretmenler de doldurabilmektedir.
Özellikleri yukarıda verilen değerlendirme aracı aşağıdakilerden hangisidir?
Denver II Gelişimsel Tarama Testi |
Ankara Gelişim Tarama Envanteri (AGTE) |
McCarthy Tarama Testi |
Çocukluk Otizmi Derecelendirme Ölçeği (ÇODÖ/ CARS) |
Psikoeğitimsel Profil Ölçeği |
Ankara Gelişim Tarama Envanteri (AGTE) Savaşır, Sezgin ve Erol tarafından 1994 yılında geliştirilmiştir. Envanterin temel amacı 0-6 yaş aralığındaki çocukların genel gelişimlerinin taranmasıdır. 154 madde ve dört alt boyuttan (dil-bilişsel, ince motor, kaba motor, sosyo beceri-öz bakım) oluşan envanteri ebeveynler doldurabileceği gibi 36-72 ay grubunu öğretmenler de doldurabilmektedir. Doğru cevap B'dir.
14.Soru
Profesyonel ilişki bağlamında alınan bilgilerin başkalarıyla paylaşılmaması hangi etik ilke kapsamındadır?
Gizlilik/Anonimlik |
Dürüstlük |
Özerklik |
Ayrımcılığa karşı olma |
Seçimlere saygı |
Profesyonel ilişki bağlamında alınan bilgilerin başkalarıyla paylaşılmaması gizlilik kapsamındadır.