Gelişimsel Tanı Ve Değerlendirme Yöntemleri Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangisi özel eğitime ihtiyacı olan çocukların tipik gelişim gösteren çocukların bulunduğu eğitim kurumunda ayrı bir sınıf olarak programını yürüterek eğitim alabileceği bir uygulamadır?
Kaynak oda |
Özel eğitim okulu |
Özel eğitim sınıfı |
Destek eğitim odası |
Yatılı özel eğitim okulu |
Özel eğitim sınıfı ise tipik gelişim gösteren çocukların bulunduğu eğitim kurumunda ayrı bir sınıf olarak programını yürütmektedir. Bu çocuklar kendisi gibi özel gereksinimli çocuklarla birlikte eğitim almakta, okul faaliyetlerinde diğer çocuklarla bir araya gelebilmektedir. Doğru cevap C'dir.
2.Soru
Yirmi yaşında, trafik kazası geçirdikten sonra zihinsel işlevlerinde sorunlar yaşamaya başlayan Ahmet için uygulanan zeka testi sonucunda zeka bölümünün 62 olduğu belirlenmiştir. Ahmet'e zeka geriliği tanısı konulamamasını belirleyen en önemli etken nedir?
Zeka bölümünün tanı kriterlerinin üstünde olması |
Erkek cinsiyetine sahip olması |
18 yaşından büyük olması |
Zeka testinin kazadan sonra uygulanmış olması |
Psikolojik durumunun dikkate alınmamış olması |
Bir bireyin zihinsel engelli sayılabilmesi için;
• Zihinsel işlevlerde önemli bir sınırlamanın olması (zekâ bölümün 70 ve daha altında olması),
• İki veya daha fazla uyum becerilerinde (iletişim, kişisel bakım, sosyal uyum, sağlık ve güvenlik, fonksiyonel faaliyetler gibi) yetersizliğin olması,
• Engellerin 18 yaşından önce olması, olarak belirtilmektedir.
Ahmet'e tanı konulamamasında en önemli etkenin 18 yaşından büyük olması olduğu kabul edilebilir. Doğru yanıt C seçeneğidir.
3.Soru
Aileler ile uzmanların işbirliği sırasında aşağıdaki yapılardan hangisi dikkat edilmesi gereken hususlar arasında yer almaz?
Kültürel yapı |
Eğlence anlayışı |
İnanç ve değerler |
Ekonomik yapı |
Sosyal durum |
Aile ve uzman her zaman aynı fikirde olmayabilirler. Önemli olan ailenin kültürel, ekonomik, toplumsal gerçeklerini dikkate alarak iş birliğini sağlamaktır. Doğru cevap B'dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çocuğu tanıma ve değerlendirme çalışmalarında aileden bilgi alma yollarından biri değildir?
Anne baba ile yapılan görüşme |
Ev ziyaretleri |
Anket |
Komşu ziyaretleri |
Aile ve çocuğun doğal ortamlarında yapılan doğrudan gözlemler |
Çocuğu tanıma ve değerlendirme çalışmaları kapsamında aileden bilgi alma yolları farklı kaynaklardan elde edilen verileri içermektedir. Bu veriler anne ve baba ile yapılan görüşme, anket, ev ziyaretleri gibi çalışmalardan ya da aile ve çocuğun doğal ortamlarında yapılan doğrudan gözlemlerden elde edilebilir.
5.Soru
Hangisi kısa dönemli hedef yazımının temel ilkelerinden değildir?
Birey |
Davranış |
Koşul |
Ölçüt |
Bilgi |
Kısa dönemli hedef yazımının dört temel ilkesi vardır. Bunlar; “birey, davranış, koşul ve ölçüttür". Doğru cevap E'dir.
6.Soru
Öğretimi çocukların özelliklerine uygun düzenlemek isteyen öğretmenlerin yapabilecekleri öğretimsel uyarlamalardan birisi değildir?
Öğretim sürecini yapılandırmak |
Çocuğu tanılamak |
Öğretim yönetimini yapılandırmak |
Sınıf ortamını düzenlemek |
Öğretim işleyişini yapılandırmak |
Öğretimi çocukların özelliklerine uygun düzenlemek isteyen öğretmenlerin sınıfındaki özel ihtiyaçları olan çocuklar hakkında diğer alan uzmanlarından ve ailelerden bilgiler edinmeli ve bu bilgileri dikkate alarak öğrenme çevresinde, öğretim sürecinde, yönetiminde ve işleyişinde gerekli uyarlamaları yapmalıdır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, özel gereksinimli çocukların ailelerine sunulabilecek hizmetlerden biri değildir?
Çocuğa sağlanan devlet yardımları hakkında bilgilendirme yapmak |
Çocuğa sunulan eğitim hakkında geri bildirimlerde bulunmak |
Ailedeki diğer üyeleri özel gereksinimli çocuklar hakkında eğitmek |
Aile üyeleri için kaygı ile baş etme programları yönetmek |
Çocuk için yüksek beklentilere sahip olmalarının önemini vurgulamak |
Özel gereksinimli çocuk ailelerinin tıbbi, eğitim ve sosyal hizmet gereksinimleri bulunmaktadır. Bu kapsamda, devlet yardımları, eğitim süreci ve özel gereksinimli çocuklar hakkında bilgiler vermek ile aile üyelerinin kaygı gibi baş etmekte zorlandıkları duygularla ilgili olarak yardım süreçlerini devreye sokmak bu ailelere sunulabilecek hizmetlerdendir. Özel gereksinimli çocuklarla ilgili olarak gerçekçi beklentilerin oluşturulması gerekliliği bulunurken, bu çocukların ailelerine yüksek beklentilere sahip olmaları gerektiğini bildirmek ise, sunulması beklenen hizmetlerden biri değildir. Doğru yanıt E’dir.
8.Soru
Çevredeki özelliklerin, niteliklerin, nesnelerin, yani değişkenlerin gözlenerek sembollerle, özellikle de sayı sembolleriyle ifade edilmesi aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ifade edilmektedir?
Tanılama |
Değerlendirme |
Ölçme |
İzleme |
Tarama |
Ölçme, çevredeki özelliklerin, niteliklerin, nesnelerin, yani değişkenlerin gözlenerek sembollerle, özellikle de sayı sembolleriyle ifade edilmesidir. Diğer bir anlatımla ölçme, niteliği nicelik hâline getirme işidir. Ölçme bir betimleme işlemidir. Örneğin, çocuğun zekâ testinden aldığı puan ölçme sonucudur. Çünkü burada zihinsel bir nitelik sayısal bir değere dönüştürülmektedir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gelişimsel bozukluklar arasında yer almaz?
Otizm |
Zihinsel engel |
Serebral palsi |
Konuşma ve dil bozuklukları |
Üstün yeteneklilik |
Gelişimsel gecikmelerin tespit edilme dönemleri incelendiğinde ise
gelişimsel sorunların büyük çoğunlukla bebeklik ve erken çocukluk döneminde yapılan gelişimsel tanılama ve değerlendirme süreci sonucu ortaya çıktığı görülmüştür (Williams ve Holmes, 2004; Kuleli-Sertgil, 2014). Özellikle yaygın olarak otizm, zihinsel engel, işitme ya da görme bozukluğu, serebral palsi, konuşma ve dil bozuklukları ve öğrenme güçlüğü görülmektedir. Ayrıca ailenin sahip olduğu zihinsel rahatsızlıklar, çocuk ihmal ve istismarı, ailenin stres seviyesi, evlilikte yaşanan çatışmalar, yoksulluk, tek ebeveynlik gibi
çevresel risk koşulları da çocukların gelişimsel olarak gecikmeler yaşamasına neden oluşturabilir. Doğru yanıt E şıkkıdır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çocuğu tanıma ve değerlendirme sürecinde, çocuk sağlığı ile ilgili olarak ailelerden edinilebilecek bilgiler arasında yer almamaktadır?
Rutin doktor kontrolleri |
Evin ısısı |
Çocuğun oyun ve etkinlik alanları |
Ailenin sağlık güvencesi |
Evde sigara içilme durumu |
Çocuk sağlığı ile ilgili olarak ailelerden edinilebilecek bilgiler: Rutin doktor kontrolleri, evin ısısı, aydınlık olması, hijyen, evde sigara içilme durumu, ailenin aşılar ve çocuk hastalıkları ile ilgili bilgi düzeyleri ve tutumları, ailenin sağlık güvencesi gibi bilgilerdir. Çocuğun oyun ve etkinlik alanları , çocuğa ait özel alan başlığı altındadır. Doğru yanıt C seçeneğidir.
11.Soru
Kaynak oda uygulamasının tam zamanlı kaynaştırmadan güçlü olan özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
Öğrencinin eksik öğrenmelerinin bireysel destekle giderilmesi |
Öğrencinin sınıfından bir süreliğine ayrılması |
Öğrenci ile özel eğitim öğretmenin ilgilenmesi |
Öğrencinin ailesi ile işbirliği içinde çalışılması |
Öğrenci için bireyselleştirilmiş eğitim planı hazırlanması |
Kaynak odada eğitim, bireysel ya da küçük grup eğitimi olarak özel eğitim öğretmeni tarafından verilmektedir. Kaynak oda uygulamasında her ne kadar çocuk sınıf dışına çıkıyorsa da çocuğa verilecek destek, sınıfa verilen derse paralellik gösterecek ya da dersle ilgili eksiğini kapatacak nitelikte olmaktadır. Bu kapsamda, tam zamanlı kaynaştırma ile karşılaştırıldığında, öğrencinin eksik öğrenmelerinin kaynak odada desteklenmesi, güçlü olan özelliği kabul edilebilir. Aile ile işbirliği, bireyselleştirilmiş eğitim planı hazırlanması ve özel eğitim öğretmeninin ilgilenmesi durumu, diğer özel eğitim uygulamalarında da gözlenmektedir. Doğru yanıt A’dır.
12.Soru
“Çocuk için hedeflenen amaçların model olma, genişletme, uyarlama yoluyla çocuğun günlük yaşantısında yer alan rutinler, geçişler, etkinlikler gibi doğal yaşantılarının içerisine yedirilerek çocuk için anlamlı öğrenme fırsatlarına dönüştürülmesi” olarak açıklanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Yıllık eğitim planı |
Bireyselleştirilmiş eğitim planı |
Grup eğitim programı |
Doğal öğretim teknikleri |
Yarı zamanlı kaynaştırma |
Soruda açıklaması verilen kavram, doğal öğretim teknikleridir. Doğru yanıt D’dir.
13.Soru
“Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Geliştirme Birimi” kurulmasının ifade edilmesi hangi yıl kabul edilen Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği ile olmuştur?
1990 |
1995 |
2000 |
2005 |
2010 |
Ülkemizde 2000 yılında kabul edilen Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nin 63. maddesinde özel eğitim ve kaynaştırma uygulamaları yapılan okul ve kurumlarda BEP’i geliştirmek, izlemek ve değerlendirmek amacıyla “Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Geliştirme Birimi” kurulması ifade edilmiştir. Doğru cevap C'dir.
14.Soru
I. Görüşme
II. Hata analizi
III. Zeka testi
IV. Ev ödevi
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri, BEP hazırlama sürecinde öğrencinin var olan eğitsel performans düzeyinin belirlenmesinde yararlanılan araçlardandır?
I, II ve III |
I ve II |
II ve III |
I, III ve IV |
I, II ve IV |
Öğrencinin var olan eğitsel performans düzeyinin belirlenmesi sürecinde öğretmenler gözlem, görüşme, yazılı sınavlar, hata analizi, çalışma örneği analizi, ev ödevleri, ölçüt bağımlı araçlar gibi informal değerlendirme araçlarını kullanarak özel gereksinimli öğrencisinin bir becerideki ustalık derecesini belirlemeyi amaçlar. Performans düzeyi belirleme çoğunlukla informal değerlendirme araçları ile yapılan eğitsel değerlendirme süreci sonucunda gerçekleştirilir. Doğru yanıt E seçeneğidir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi öğrencileri değerlendirmede informal araçlar içinde yer almaz?
Kontrol listesi |
Çalışma örneği analizi |
Gözlem |
Standart testler |
Programa dayalı değerlendirme |
Standart testler informal değerlendirme araçları içinde yer almaz.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Sameroff ’un çoklu risk modeline uygun bir ifade değildir?
Çocuğun hayatında bulunan risk faktörleri çocuğun gelişimini olumsuz etkiler. |
Risk faktörlerinin sayısı arttıkça olumsuz etkileri artar. |
Yaşamında çoklu risk faktörü bulunan çocukların zeka puanı olumsuz etkilenir. |
En az iki-üç risk faktörünün birlikte bulunması çocukların gelişimsel olarak geride kalmasına neden olabilir. |
Ailede yoksulluk, madde kullanımı ve aile içi şiddet risk faktörleri arasındadır. |
Sameroff ’un çoklu risk modeline göre çocuğun hayatında bulunan risk faktörleri çocuğun gelişimini olumsuz etkilemektedir. Bu risk faktörleri ailede yoksulluk, madde kullanımı, aile içi şiddet, olumsuz disiplin, düzenli bakım ve sevgi veren bir yetişkinin eksikliği, fiziksel ya da psikiyatrik hastalıklar, ihmal ve istismar olarak sıralanabilir. Yaşamında en az sekiz ya da dokuz risk faktörü var olan çocuklar diğer çocuklara göre gelişimsel olarak önemli ölçüde geride kalabilmektedir. Yaşamında çoklu risk faktörü bulunan ve bulunmayan çocuklar arasında zekâ puanlarında da farklılıklar belirlenmektedir (Sameroff ve Fiese, 1992). Çalışmalar risk faktörlerinin birikimli etkilerinin olduğunu ve risk faktörlerinin sayısı arttıkça olumsuz etkilerinin arttığını göstermektedir. Doğru cevap D'dir.
17.Soru
Ailenin her bir üyesinin diğer üyelerden etkilendiğini ve diğer üyelerini etkilediğini açıklayarak ailenin özelliklerini ve çocuk üzerindeki etkilerini tanımlayan kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Aile sistemleri kuramı |
Bağlanma kuramı |
Çoklu risk modeli |
İnsan gelişiminin ekolojik modeli |
Etkileşimsel ebeveynlik kuramları |
Aile sistemleri kuramı ailenin her bir üyesinin diğer üyelerden etkilendiğini ve diğer üyelerini etkilediğini açıklayarak ailenin özelliklerini ve çocuk üzerindeki etkilerini tanımlamaktadır.
18.Soru
Hangisi çocukların gelişimsel değerlendirmelerinin sonuçlarının yorumlanmasında yapılmaması gerekenlerden biridir?
Çocukların doğuştan getirdikleri ve içinde büyüdükleri ortama ait farklı özellikleri olabileceği göz önünde bulundurmak |
Her çocuğun farklı bireysel özellikleri olduğunu ve gelişiminin farklı süreçte izlediğini unutmamak |
Gelişim basamaklarını ve sonuçlarını zekâ ölçmek olarak ele almak |
Çocuğun ölçme anındaki ve sonrasındaki fiziksel ve ruhsal durumunu dikkate almak |
Çocukları yapamadıkları beceriler için yargılanmamak |
Çocukların gelişimsel değerlendirmelerinin yapılarak sonuçlarının yorumlanması ve izlem programının yapılması önemlidir. Değerlendirme sonuçlarının yorumlanmasında özellikle dikkatli olunması gerekmektedir. Gelişim basamaklarını ve sonuçlarını zekâ ölçmek olarak ele alınmamalıdır. Doğru cevap C'dir.
19.Soru
- Ali kendisinden pantolunu giymesi istendiğinde 4 denemenin 3’ünde uygun şekilde giyer.
- Ali kendisinden adresini söylenmesi istendiğinde 4 denemenin 3’ünde uygun şekilde giyer.
- Ali kendisinden dişini fırçalaması istendiğinde 4 denemenin 3’ünde uygun biçimde fırçalar.
- Ali tek ayak üzerinde 5 saniye beklenmesi istendiğinde 4 denemenin 3'ünde uygun biçimde yapar.
Yukarıda verilen kısa dönemli amaçlardan hangileri öz bakım becerileri alanına yönelik yazılmıştır?
I, II, III |
II, III,IV |
III, IV |
I, III |
I, II, III,IV |
- Ali kendisinden pantolunu giymesi istendiğinde 4 denemenin 3’ünde uygun şekilde giyer.
- Ali kendisinden dişini fırçalaması istendiğinde 4 denemenin 3’ünde uygun biçimde fırçalar, maddeleri özbakım becerileri ile ilgilidir.
20.Soru
İlk kez 1959 yılında Lloyd Dunn tarafından geliştirilen, 1974 yılında Fullbright görevlisi Jack Katz ve Ankara Rehberlik ve Araştırma Merkezi görevlileri tarafından Türkçe’ye uyarlanan ve 2-12 yaş arasındaki çocukların dil gelişim düzeylerini ölçmeyi amaçlayan test aşağıdakilerden hangisidir?
Türkçe Erken Dil Gelişim Testi |
Metropolitan Okul Olgunluğu Testi |
Türkçe İfade Edici ve Alıcı Dil Testi |
Peabody Resim Kelime Testi |
Bracken Temel kavram Testi |
Peabody Resim Kelime Testi (Peabody Picture Vocabulary Test): İlk kez 1959 yılında Lloyd Dunn tarafından geliştirilmiş olan ve 1974 yılında Fullbright görevlisi Jack Katz ve Ankara Rehberlik ve Araştırma Merkezi görevlileri tarafından Türkçe’ye uyarlanmıştır. 2-12 yaş arasındaki çocukların dil gelişim düzeylerini ölçmeyi amaçlayan testin güvenirliği .71 ile .81 arasında değişmektedir. Peabody Resim Kelime Testi’nin materyalleri; her biri 4 resimden oluşan 100 kart ve çocukların verdiği cevapların uygulayıcı tarafından kaydedildiği bir kayıt formudur. Test ortalama olarak 10 ile 15 dakika arasında sürmekte ve arka arkaya 8 sorudan 6 yanlış cevap verinceye kadar devam edilmektedir (Tulu, 2009).
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ