Genel Havacılık Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İnsan kulağı hangi değerler arası frekansı duyabilmektedir?
2 Hz - 200 Hz |
20 Hz - 2.000 Hz |
200 Hz - 20.000 Hz |
20 Hz - 20.000 Hz |
2.000 Hz - 20.000 Hz |
İnsan kulağı 20 Hz ile 20.000 Hz arasındaki frekansları duyabilmektedir. Bu nedenle bu aralık, duyulabilir frekans aralığı olarak tanımlanmıştır.
2.Soru
Hava aracının pist veya taksi yollarını kullanımı esnasında diğer hava araçları, yer araçları, yerdeki nesneler veya hayvanlar gibi unsurlarla temas etmesi şeklinde gerçekleşen kazalar hangi başlıkta yer almaktadır?
Hava aracının pist veya taksi yollarını kullanımı esnasında diğer hava araçları, yer araçları, yerdeki nesneler veya hayvanlar gibi unsurlarla temas etmesi şeklinde gerçekleşen kazalar hangi başlıkta yer almaktadır?
Uçuş Esnasında Hava Aracının Parçalanması Sonucu Meydana Gelen Kazalar |
Hava Araçlarının Havada Birbirleri ile C¸arpışması Sonucu Meydana Gelen Kazalar |
Uçuş Esnasında Hava Aracının Parçalanması Sonucu Meydana Gelen Kazalar |
Hava Araçlarının Yerde Birbirleri ile veya Diğer Objeler ile C¸arpışması Sonucu Meydana Gelen Kazalar |
Hava Aracı Dışında İnsanlara C¸arpma S¸eklinde Meydana Gelen Kazalar |
Hava Araçlarının Yerde Birbirleri ile veya Diğer Objeler ile C¸arpışması Sonucu Meydana Gelen Kazalar
Bu tür kazalar; hava aracının pist veya taksi yollarını kullanımı esnasında diğer hava araçları, yer araçları, yerdeki nesneler veya hayvanlar gibi unsurlarla temas etmesi şeklinde tanımlanır.
3.Soru
Yürürlükteki hukuk kurallarının bütününe ne denir?
Yürürlükteki hukuk kurallarının bütününe ne denir?
Anayasa |
Kurallar |
Mevzuat |
Kararname |
Kanun |
Mevzuat kavramı, yürürlükteki hukuk kurallarının bütünü şeklinde tanımlanmaktadır.
4.Soru
Motor gücü olmadan atmosferdeki hava akımları vasıtasıyla uçabilen hava araçlarına ne denir?
Helikopter |
Planör |
Quadrotor |
Uçak |
Zeplin |
Planör, motor gücü olmadan atmosferdeki hava akımları vasıtasıyla uçabilen hava aracıdır. Üzerine etki eden aerodinamik kuvvetler uçak üzerine etki eden kuvvetlerle aynıdır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi normal UFIT kaza nedenlerindendir?
Helikopter kuyruk rotorunun etkinliğini yitirmesi |
Hava aracının yapısal problemlerle karşılaşması veya sistem arızaları |
Helikopter ana rotorunda güç kaybına bağlı olarak dönü hızının (RPM’nin) azalması |
Pilotun uçuş bilgileri ile ilgili kafa karışıklığı ve endişe gibi nedenlerle uçağın kontrolünü kaybetmesi |
Yaklaşan vadi yüzeyinden uzaklaşmak üzere ani tırmanma hareketi esnasında meydana gelen türbülans ve rüzgar değişkenliği nedeniyle kontrol kaybının yaşanması |
Normal UFIT Uçuşu Kazaları
Literatürde genel havacılık ile ilgili UFIT uçuşunun normal operasyonu esnasında mey- dana gelen kazalar ile ilgili örnek kayıtlar bulunmaktadır. Bu örnek kayıtlarla ilgili genel durum ve kaza nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Motor gücünün kısmen veya tamamen kaybedilmesi sonucu hava aracının kontro- lünün yitirilmesi,
• Görerek uçuş kurallarına (VFR) göre hareket eden pilotun referans olarak kullan- dığı doğal yatay hattı kaybetmesi,
• Türbülanslı ortam ve buzlanma durumunun sebep olduğu kazalar,
Rotorcraft, ihtiyaç duyduğu taşıma kuvvetinin tamamını veya bir kısmını döner bir kanat sisteminden elde eden havadan ağır hava aracı türlerine verilen genel isimdir.
• Pilotun herhangi bir nedenle uçuş ile ilgili gerekli müdahaleleri yapamaması, doğ- ru karar verme becerisini yitirmesi,
• Akrobasi hareketleri yapan gösteri uçaklarının yaşadığı âni kontrol kaybı,
• Hava aracının yapısal problemlerle karşılaşması veya sistem arızaları.
6.Soru
Pistonlu ve turboprop motorlarda üretilen beygir gücü başına düşen motor ağırlığının mümkün olduğunca düşük olması aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?
Ekonomi |
Güvenirlik |
Gürültü |
Boyut |
Hafiflik |
Pistonlu ve turboprop motorlarda hafiflik, üretilen beygir gücü başına düşen motor ağırlığıdır. Doğru yanıt E şıkkıdır.
7.Soru
Uçağın üç eksen etrafındaki hareketleri aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Sapma, dalış, pruva |
Sancak, yunuslama, Rüzgar üstü |
Rüzgar altı, omuzluk, yatış |
Rüzgar üstü, rüzgar altı, omuzluk |
Yunuslama, yatış, sapma |
Uçağın üç eksen etrafında hareketleri ana uçuş kumandalarıyla sağlanır. Üç eksen etrafında yaptığı hareketlerin isimleri yunuslama, yatış ve sapma hareketidir. Yunuslama hareketi, uçağın yanlamasına eksen etrafında yaptığı hareketin adıdır. Yatış hareketi, uçağın uzunlamasına eksen etrafında yaptığı hareketin adıdır. Sapma hareketi ise, uçağın düşey eksen etrafında yaptığı hareketin adıdır
8.Soru
FAA’in Haziran 2014 tarihli verilerine göre genel havacılıkta ölümcül kazalara en çok neden birinci faktör nedir?
FAA’in Haziran 2014 tarihli verilerine göre genel havacılıkta ölümcül kazalara en çok neden birinci faktör nedir?
Uçuş esnasında hava aracının kontrolünün kaybedilmesi |
Güç sistemli hava aracında sistem bileşen hataları |
CFIT operasyonları |
Düşük irtifa operasyonları |
Bilinmeyen ya da saptanamayan unsurlar |
FAA’in Haziran 2014 tarihli verilerine göre genel havacılıkta ölümcül kazalara en çok neden olan on adet faktör, ortaya çıkma sıklığına göre aşağıda sıralanmıştır:
1) Uçuş esnasında hava aracının kontrolünün kaybedilmesi
2) CFIT operasyonları,
3) Güç sistemli hava aracında sistem bileşen hataları,
4) Düşük irtifa operasyonları,
5) Bilinmeyen ya da saptanamayan unsurlar,
6) Diğer unsurlar,
7) Yakıt ile ilgili nedenler,
8) Güç sistemi olmayan hava aracında sistem bileşen hataları,
9) Hava araçlarının havada birbirleri ile çarpışması,
10) A^ni rüzga^r değişimleri (windshear) ve fırtına.
9.Soru
İki farklı güç değeri arasındaki ilişkiyi gösteren terime ne ad verilir?
Knot |
Gürültü |
Decibel |
Taksi |
Apron |
Bir oranın logaritmik ifadesi şeklinde açıklayabileceğimiz decibel’e özellikle güç ile ilgili değerlerde, iki farklı güç değeri arasındaki ilişkiyi gösteren bir terim olarak kullanımına rastlarız.
10.Soru
I.Karbondioksit
II.Su buharı
III.Karbonmonoksit
Yukarıdakilerden hangileri, emisyon olarak tanımlanan kirleticilerdendir?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
İçerisinde yanmanın meydana geldiği her türlü makine veya motorda, kullanılan yakıtabağlı olarak bir takım kirleticiler meydana gelmektedir. Genel anlamda emisyon olarak tanımlanan bu kirleticilerden bazıları, yanma işleminin doğası gereği kaçınılmaz olarak üretilmektedir. Bunlara örnek olarak karbondioksit (CO2 ) ve su buharını (H2 O) verebiliriz. Bazı emisyon türleri ise kullanılan yanma teknolojisine bağlı olarak değişen oranlarda üretilmektedir. Örnek olarak karbonmonoksit veya azotoksitlerin (azotdioksit veya azotmonoksit) verilebileceği bu ikinci grup emisyonların miktarı, kullanılan teknolojiye bağlı olarak az ya da çok olabilmektedir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi genel havacılık hava araçlarının emisyon etkilerinden biridir?
Hava ulaşımında kullanılan tüm hava araçları, motorları vasıtasıyla hareket edebilmektedir. |
Karbondioksit, günümüzde en çok bilinen emisyon türüdür. Küresel ısınmaya önemli |
Su buharı da bir çeşit sera gazı olmakla birlikte bu gazın atmosferde bulunma süresi |
Karbonmonoksit gibi yanmamış hidrokarbonlar da motorların düşük devirlerinde yüksek miktarlarda ortaya çıkmakta olup, kullanılan yakıta bağlı olarak yüzlerce farklı bileşikte bulunabilmektedir. |
Hepsi |
GENEL HAVACILIK HAVA ARAÇLARININ EMİSYON ETKİLERİ
İçerisinde yanmanın meydana geldiği her türlü makine veya motorda, kullanılan yakıta
bağlı olarak bir takım kirleticiler meydana gelmektedir. Genel anlamda emisyon olarak
tanımlanan bu kirleticilerden bazıları, yanma işleminin doğası gereği kaçınılmaz olarak
üretilmektedir. Bunlara örnek olarak karbondioksit (CO2
) ve su buharını (H2
O) verebiliriz. Bazı emisyon türleri ise kullanılan yanma teknolojisine bağlı olarak değişen oranlarda
üretilmektedir. Örnek olarak karbonmonoksit veya azotoksitlerin (azotdioksit veya azotmonoksit) verilebileceği bu ikinci grup emisyonların miktarı, kullanılan teknolojiye bağlı
olarak az ya da çok olabilmektedir.
Hava ulaşımında kullanılan tüm hava araçları, motorları vasıtasıyla hareket edebilmektedir. Günümüzdeki hava araçlarında iki temel prensipte çalışan motorlar kullanılmaktadır. Bunlardan biri ve ilk ortaya çıkanı, otomobillerde de kullanılmakta olan pistonlu motorlardır. Bu motorların esas amacı, bir şaft vasıtasıyla bağlı oldukları bir pervaneyi
döndürmektir. İkinci grup motorlar ise jet itki prensibine göre çalışmakta olup özellikle
büyük yolcu uçaklarından savaş uçaklarına ve hatta kargo uçaklarına kadar geniş bir hava
aracı grubunda kullanılmaktadır.
Yukarıda bahsedilen her iki motor türünün en önemli ortak noktalarından bir tanesi;
her ikisinde de yanma işleminin gerçekleşiyor olmasıdır. Pistonlu motorlarda bu işlem
bir silindir içerisinde olurken, jet motorlarında ise motorun “yanma odası” adı verilen
bölümünde gerçekleşmektedir.
Yanma işlemi, bilindiği üzere yakıt, yakıcı (ateşleyici) ve yanmaya-uygun-ortam faktörleri bir araya getirildiğinde oluşmaktadır. Günümüzde motorlarda kullanılan yakıtların
büyük bir oranı petrol kaynaklı yakıtlardan (fosil yakıtlar) sağlanmaktadır. Bu yakıtların
temel özellikleri, kimyasal yapılarının büyük bir oranının karbon ve hidrojenden oluşmasıdır. Dolayısıyla içerisinde bu atomların bulunduğu bir yakıt, oksijen ile yakıldığında,
ürünler hanesinde iki temel molekülün ortaya çıkması beklenir. Bu moleküller, kaçınılmaz olarak elde edilen karbondioksit ve su buharıdır.
Karbondioksit, günümüzde en çok bilinen emisyon türüdür. Küresel ısınmaya önemli
etkisi nedeniyle en önemli sera gazı olarak da tanımlanan karbondioksit, petrol kaynaklı
tüm yakıtların yanması ile ortaya çıkan bir numaralı emisyon olarak düşünülebilir. Yanma esnasında yakıtın içerisindeki hidrojen ise oksijen ile birleşerek su buharı adı verilen gazı
oluşturur. Bu gazın etkisi atmosferin hangi yüksekliğinde üretiliyor oluşuna göre değişmekle birlikte, sera gazı etkisi ve bunun yanında yapay sirius bulut oluşumu gibi etkilerinden söz etmek mümkündür.
Su buharı da bir çeşit sera gazı olmakla birlikte bu gazın atmosferde bulunma süresi
diğer gazlara göre daha düşüktür. Su buharı ayrıca, uçakların havada iken arkasında görülen beyaz renkli izlerin oluşmasına neden olmaktadır. Bu izler daha sonra birleşerek
adeta bir battaniye gibi bir alan kaplar ve bu şekilde bir bulut kümesi meydana gelmesine
neden olur. Bu bulut kümesi de, yer küreden uzaya yansıyan güneş ışınlarını hapsederek
yer yüzeyinin ısınmasına sebep olur.
İkinci grup emisyonlarda ise karbonmonoksit, azotoksit, yanmamış hidrokarbonlar,
sülfürdioksit gibi gazlardan bahsedebiliriz. Bu emisyonların miktarı ise motor türüne,
yakıt tipine ve yanma işleminin gerçekleştiği yanma odası tipine göre değişir. Karbonmonoksit gazı zehirli bir gaz olup renksiz ve kokusuzdur. Solunduğunda baş dönmesi, baş
ağrısı, mide bulantısı ve kusma gibi etkilerin yanı sıra bilinç kaybı ve uzun süre maruz
kalındığında kalp krizi ve en sonunda da ölüm ile sonuçlanır. Çoğunlukla tam olmayan
yanma işlemlerinde ortaya çıkarlar. Bu durum motorlarda özellikle ilk çalıştırma ve düşük
devirlerde çalışma esnasında gözlenmekte olup, bu iki emisyon türünün en yüksek miktarda oluştuğu motor fazları, rölanti fazları olarak ifade edilebilir. Karbonmonoksit gibi
yanmamış hidrokarbonlar da motorların düşük devirlerinde yüksek miktarlarda ortaya
çıkmakta olup, kullanılan yakıta bağlı olarak yüzlerce farklı bileşikte bulunabilmektedir.
Bu bileşiklerin sağlık etkileri ile ilgili çok sayıda çalışma bulunmamasına rağmen genel
olarak bu emisyonlara uzun süreli maruz kalan kişilerde ciddi organik rahatsızlıklar, kanser ve erken ölümlere yol açabilecek problemlerin görülebileceği ifade edilmektedir.
12.Soru
Uçak emisyonlarının denetlenmesi hangi kurum tarafından yapılmaktadır?
FOCA |
ICAO |
FAA |
EPA |
IATA |
Günümüzde uçak emisyonlarının denetlenmesi ICAO tarafından yapılmaktadır.
13.Soru
Uçağın havada tutunmasını sağlayan kuvvet aşağıdakilerden hangisidir?
Taşıma kuvveti |
İtme kuvveti |
Çekme kuvveti |
Sürükleme kuvveti |
Yerçekimi kuvveti |
Aerodinamik kuvvetlerden bir tanesi olan taşıma kuvveti, uçağın havada tutunmasını
sağlayan kuvvettir. Uçaklarda bunu sağlayan elemanlar kanatlardır.
14.Soru
- Azotdioksitler
- Karbonmonoksit
- Hidrokarbonlar
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri motor gücü arttığında miktarı artan emisyonlardır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Uçak motorlarından kaynaklanan belli başlı emisyonların motor gücü ile değişimleri gösterilmektedir. Bu grafiğe göre, motorun hem düşük hem de yüksek güçte çalışması esnasında bir takım emisyonların yüksek miktarda oluştuğu durumlar ortaya çıkmaktadır. Örneğin, motorların rölanti durumunda oldukça yüksek miktarlarda karbonmonoksit ve yanmamış hidrokarbonların emisyonu söz konusu iken, motor gücünün artması ile bu emisyonlar azalmakta, ancak bu defa da azotoksitlerin miktarında ciddi bir artış gözlenmektedir.
15.Soru
'.........., özellikle havacılık ve denizcilikte kullanılan bir hız birimidir.'
Boş bırakılan yer için en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Decibel Kavramı |
Knot birimi |
Gürültü Kavramı |
Taksi fazı |
Kurşun Emisyonu |
Knot birimi, özellikle havacılık
ve denizcilikte kullanılan bir hız
birimidir
16.Soru
Alt sınıflandırmaları turbojet, turboprop, turboşaft ve turbofan motorlu uçakların motoru aşağıdakilerden hangisidir?
Fırçasız Motorlar |
Pistonlu Motorlar |
Senkron Motorlar |
Asenkron Motorlar |
Gaz Türbinli Motorlar |
Motorlu hava araçları da sahip oldukları motorlara göre birçok kategoride sınıflandırılabilir. Hava araçlarında kullanılan motorların tipi ve sayısı sınıflandırma çeşitlerinden sadece ikisidir. Örneğin; motor tipine göre bir uçak, piston motorlu uçak veya gaz türbin motorlu uçak şeklinde adlandırılabilir. Gaz türbinli motorların alt sınıflandırmalarına bağlı olarak da turbojet, turboprop, turboşaft ve turbofan motorlu uçak şeklinde daha ayrıntılı sınıflandırmalar da yapılabilir. Motor sayısına göre ise bir uçak; tek motorlu uçak veya çok motorlu uçak şeklinde tanımlanabilir.
17.Soru
Rotorcraft nedir?
Saniyelik dönüş hızıdır. |
Pistten kalkışı esnasında pist yüzeyidir. |
Buzlanma durumunun sebep olduğu kazalardır. |
Akrobasi hareketleri yapan gösteri uçaklarının yaşadığı âni kontrol kaybıdır. |
İhtiyaç duyduğu taşıma kuvvetinin tamamını veya bir kısmını döner bir kanat sisteminden elde eden havadan ağır hava aracı türlerine verilen genel isimdir. |
Rotorcraft, ihtiyaç duyduğu taşıma kuvvetinin tamamını veya bir kısmını döner bir kanat sisteminden elde eden havadan ağır hava aracı türlerine verilen genel isimdir.
18.Soru
Gaz türbinli motorlarda türbinin işlevi nedir?
Kompresörün döndürülmesi |
Yanma safhasının başlatılması |
Emilen havanın basıncının artırılması |
Dışarıdan hava emilmesi |
Sıkıştırılmış havanın sıcaklığının artırılması |
Gaz türbinli motorlarda türbinin temel işlevi kompresörü döndürmektir. Yanma olayı sonucunda ortaya çıkan ısı enerjisi ile yanmış ve yanmamış gazların genleşmesi sağlanmaktadır. Genleşen hava, yanma odasından sonra türbin kısmına yönlendirilmektedir. Türbin kısmında kompresörde olduğu gibi dönen ve sabit parçalar bulunmaktadır. Genleşen sıcak gazların sahip olduğu enerji, türbinin dönen kısımlarını döndürerek enerjisinin bir kısmını kaybetmektedir. Türbinin döndürülmesi için harcanan enerji, türbine bağlı olan bir şaft ile kompresörün döndürülmesini sağlamaktadır. Türbinden çıkan sıcak gazlar motorun son kısmı olan egzoz kısmında hızlandırılarak atmosfere atılmaktadır.
19.Soru
Helikopterlerde bulunan kuyruk rotoru hangi kuvveti oluşturmak amacıyla kullanılmaktadır?
Sapma kuvveti |
Çekme kuvveti |
İtme kuvveti |
Taşıma kuvveti |
Anti tork kuvveti |
Kuyruk rotorunun ana görevi, helikopterin kendi çevresinde olan dönmeyi engellemesidir. Burada kuyruk rotoru anti-tork kuvveti oluşturarak buna engel olur.
20.Soru
Genel havacılık motorları arasında, hangi tür motorların emisyon kapsamındaki çevresel etkileri, diğerlerine göre önemli bir farklılık gösterir?
Pistonlu motorlar |
Turbofan motorlar |
Turboprop motorlar |
Turbojet motorlar |
Jet motorlar |
Genel havacılık uçakları arasında, pistonlu motorlu olanların emisyon kapsamındaki çevresel etkileri, diğer motorlara göre önemli bir farklılık göstermektedir. Pistonlu motorların yakıtları AVGAS (aviation gasoline) adı verilen bir yakıt türü olup, vuruntunun önlenmesi ve valflerin sağlıklı çalışabilmesi için yakıt içerisine tetraetil kurşun (TEL) formunda kurşun katkısı yapılarak yakıtın oktan sayısı arttırılır. AVGAS’ın en çok kullanılan 100 oktanlı düşük kurşun içerikli türünde yakıtın litresinde 0.6 gr kurşun bulunmaktadır.
Havadaki kurşun oranının artmasının kandaki kurşun seviyesini arttırması ve bunun da kalıcı ve ciddi nörolojik hasarlar ve ölümlere yol açabileceği ifade edilmektedir. EPA’ya (Çevre Koruma Kurumu) göre 1990’dan bu yana bu etkiler üzerine yapılmış 6000’den fazla çalışma, çocuk yaşta düşük dozda kurşuna maruz kalan bireylerin IQ, öğrenme, hafıza ve davranış problemleri ile ilgili rahatsızlıklar yaşayabileceklerini göstermektedir. EPA, ayrıca kurşunun atmosferdeki kalıcılık etkisi sebebiyle bir kere atmosfere salındığında bu etkilerin yıllar boyunca sürebileceğini belirtmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ