Göçmen Ve Sığınmacılarla Sosyal Hizmet Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Irkı, dinî, milliyeti, belli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasi düşünceleri nedeniyle zulüm göreceği konusunda haklı bir korku taşıyan ve bu yüzden ülkesinden ayrılan ve korkusu nedeniyle geri dönemeyen veya dönmek istemeyen ancak başvuru yaptığı ülkede resmi durumu henüz netlik kazanmamış kişilere ne ad verilir?
Göçmen |
Mülteci |
Göçebe |
Konar-göçer |
Sığınmacı |
Sığınmacı ve mülteci kavramları genellikle birbirleriyle karıştırılmaktadır. mülteci “ırkı, dinî, milliyeti, belli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasi düşünceleri nedeniyle zulüm göreceği konusunda haklı bir korku taşıyan ve bu yüzden ülkesinden ayrılan ve korkusu nedeniyle geri dönemeyen veya dönmek istemeyen kişi”dir. Sığınmacılar ise uluslararası sınırlar içinde koruma arayışında olan ancak mülteci statüleri henüz karara bağlanmamış kişilerdir.
2.Soru
Mültecilerin çalışma koşullarını düzenleyen uluslararası düzenlemeler var mıdır?
Salt fiziksel olarak bulunanların hakkı, |
Bulundukları ülke Anayasa'sının kendi vatandaşlarına sunduğu haklar, |
Hukuka uygun olarak bulunanların hakkı, |
Ülkenin vatandaşlarına sunduğu haklar, |
Hukuka uygun olarak kalanların hakkı, |
Hukuka Uygun Olarak Kalanların Hakları,
Mülteci statüsünün verilip verilmediğine bakılmaksızın geçici yahut daimi ikamet izni verilenlerin, ülkede hukuka uygun olarak kaldıkları kabul edilir. Hukuka uygun olarak kalan mülteciler, Salt Fiziksel Olarak Bulunanlar ve Hukuka Uygun Bulunanların yararlandığı haklardan yararlanacaklardır. Ayrıca başka haklara da sahip olacaklardır. 1951 Mülteciler Sözleşmesi bu haklarla ilgi düzenlemeler ve maddeleri de kapsamaktadır. Mültecilere tanınan bu haklar;
* Çalışma hakkı,
* İş yaşamında, sömürü ve istismardan korunma hakkı tanınmıştır. Mültecilere çalışma hakkının tanınmasının yanı sıra devletler, çalışma koşullarında vatandaşlarından daha elverişsiz bir düzenleme yapamayacaktır.
*Sosyal güvenlikten yararlanma hakkı,
*Kamu yardımlarından yararlanma hakkı,
* Yabancılarla eşit düzeyde konut edinme hakkı,
* Vatandaşlarla eşit düzeyde fîkrî mülkiyet hakkı,
* Siyasi amaç ve kâr amacı taşımayan dernekler ile meslek sendikaları ile ilgili haklar,
* Vatandaşlarla eşit düzeyde mahkemelere ulaşma hakkı,
Salt Fiziksel Olarak Bulunanların Hakları;
Bir mültecinin kendi ülkesinden başka ülkede bulunuşunun ilk boyutunu, fiziksel bulunuş oluşturur. Kişinin mülteci olup olmadığı belli değildir; durumu resmi makamlarca incelenecektir. Bu kişilerin statülerinin henüz belirlenmemesi, kesinlik ve resmiyet kazanmaması, korunmayacakları anlamına gelmez, Geri gönderilmeme ilkesi, bu kişilerin en büyük hakkıdır. Ayrıca, bu kişilerin fiziksel güvenliği insan hakları hukuku çerçevesinde güvence altındadır. Mülteciler ülkeye yasa dışı yollarla girdikleri için tutuklanamaz ve cezalandırılamaz. Mülteci Sözleşmesi'nin bazı hükümleri gerekse uluslararası insan hakları hukuku, mültecilerin, yaşamlarını sürdürmeleri için gerekli olan temel ihtiyaçlara ulaşma hakkı bulunduğunu belirterek bu konuda devletlere yükümlülük getirmektedir. 1951 Mülteci Sözleşmesi, mülkiyet hakları ve vergi yükümlülükleri ile bazı hükümler getirmiştir. Fiziksel bulunuş düzeyinde mültecilerin sahip olduğu kabul edilen haklardan biri de aile birliği hakkıdır. Mültecilerin yararlanması gereken haklardan bir diğeri, düşünce, vicdan ve din özgürlüğüdür. Eğitim hakkı, statüleri belirsizlik taşımakta olsa bile, ülkede bulunan mültecilerin sahip olduğu haklardandır. 1951 Mülteci Sözleşmesi, mültecilere diğer yabancılardan daha elverişsiz bir muameleyi yasaklamaktadır. 1951 Mülteci Sözleşmesi, her mülteciye kimlik çıkartma yükümlülüğü getirmektedir. Böylece mülteciler, henüz resmi olarak mülteci olmamış olsalar bile, mevcut statülerini belgeleme imkanları olmakta ve kendilerine tanınan haklardan yararlanmak için talepte bulunma olanağı sağlanmaktadır. Fiziksel olarak ülkede bulunmuş olmakla sahip olunan haklar konusunda en son olarak değinilmesi gereken hak, mültecilerin mahkemelere baş vurma hakkıdır.
Hukuka Uygun Olarak Bulunanların Hakları,
Bir mültecinin bir ülkede bulunuşu, sadece fiziksel bulunuşunun ötesinde bir resmiyet taşıyor olabilir. Söz gelimi, bir başka ülkede mülteci olarak yaşayan ancak geçici bir süre için 1951 Mülteci Sözleşmesi tarafı olan bir devlette bulunan mülteci, bir devletin koruma sağladığı bir mülteci olmamakla birlikte, mülteci statüsü nedeniyle uluslararası korumanın kapsamındadır. Bunun yanında iltica talebinde bulunmuş ve taleplerinin sonucunu bekleyen, hatta iltica talepleri kabul edilmemekle birlikte ret kararının temyiz sonucunu bekleyen kişilerin, aynı çerçevede, ülkede hukuka uygun bulundukları kabul edilir.Söz konusu devletin bu durumdaki kişilere mülteci hukuku bağlamında sağlaması gereken ilave haklar bulunmaktadır. Ülkede hukuka uygun şekilde bulunan mülteciler, sınır dışı edilmeme hakkına sahiptirler. Bunun aksine ülkede sadece fiziksel olarak bulunan kişilerin sınır dışı edilmeme hakları yoktur. 1951 Mülteci Sözleşmesi'nin 32(1). maddesi '' Taraf devletlerin, ülkelerinde yasal olarak bulunan bir mülteciyi, ulusal güvenlik veya kamu düzeni ile ilgili sebepler sebepler dışında sınır dışı etmeyecektir'' hükmünü içermektedir. Böyle bir hüküm bir yandan mülteciler için sınır dışı edilmemeyi bir hak olarak ortaya koyarken, diğer yandan da ulusal güvenlik ve kamu düzenini istisna olarak getirmektedir. Bununla birlikte ulusal güvenlik ve kamu düzeni istisnaları da mülteciyi tümden korumasız bırakmaz. Aynı maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları bunları düzenlemiştir. Seyahat ve oturma özgürlüğüne sahiptir. Kendi işinde çalışarak gelir elde etme özgürlüğüne de sahiptir.
3.Soru
Devlet eliyle iskân edilmelerini istememek şartıyla yurda kabul edilenlere ne ad verilir?
Toplu göçmen |
İskanlı göçmen |
Serbest göçmen |
Mülteci |
Sığınmacı |
Sorunun doğru cevabı C şıkkıdır. Soruda serbest göçmen kavramının tanımı yapılmaktadır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kırdan kente yönelik iç göç hareketinde kırsal alanların itme faktörlerinden biridir?
Daha iyi şartlarda kalıcı iş bulma umudu |
Sanayi ve hizmet sektöründe istihdam olanakları |
Ulaşım ve iletişim teknolojilerinin gelişimi |
Toprağın miras yoluyla parçalanması |
Sağlık alanında yatırımların kentlerde yoğunlaşması |
Kırdan kente yönelik olan iç göç hareketliliği, kentlerin çekme faktörleri ve kırsal alanların itme faktörleri ile açıklanabilir. Kırsal alanların itme faktörleri şu şekilde sıralanabilir:
- Kırsal alanda nüfus artışı,
- Tarımda makineleşme,
- Tarım alanların yetersizliği ve düşük verimliliği,
- Toprağın miras yoluyla parçalanması ve belli ellerde yoğunlaşması,
- Bunların sonucunda kırsal alanda açığa çıkan işsizlik,
- Doğal afetler,
- O¨zellikle 1980’lerden itibaren Güneydoğu’da artan toplumsal ve siyasi çatışmalar ile terör sonucunda can güvenliğinin tehdit altında kalması.
Doğru cevap D'dir.
5.Soru
Göçmenlere yönelik sosyal hizmetlerin ne zaman ele alınmaya başlandığı söylenebilir?
17. yüzyıl |
18. yüzyıl |
19. yüzyıl |
20. yüzyıl |
21. yüzyıl |
İlk olarak 1920’lerde göç olgusu sosyal hizmete ilişkin kitaplarda dikkate alınmıştır. Göçmenlere yönelik sosyal hizmetler de 19.yy’dan bu yana söz konusu olmuştur. Doğru cevap C'dir.
6.Soru
"Taraf Devletler, ülkelerinde yasal olarak bulunan bir mülteciyi, ulusal güvenlik veya kamu düzeni ile ilgili sebepler dışında sınır dışı etmeyeceklerdir”
Yukarıdaki metin hangi yasal düzenlemeye aittir?
İskân Kanunu Uygulama Yönetmeliği |
1934 tarihli 2510 sayılı İskân Kanunu |
1951 tarihli Mülteci Sözleşmesi |
5543 sayılı İskân Kanunu |
1967 tarihli Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Protokol |
Sorunu doğru yanıtı C şıkkıdır. 1951 Mülteci Sözleşmesi’nin 32(1). maddesi, “Taraf Devletler, ülkelerinde yasal olarak bulunan bir mülteciyi, ulusal güvenlik veya kamu düzeni ile ilgili sebepler dışında sınır dışı etmeyeceklerdir” hükmünü içermektedir.
7.Soru
Göç ile ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğrudur?
Yüksek vasıflı göçmenler ayrımcı birtakım uygulamaların mağduru olmazlar. |
Birinci kuşak göçmenler imalat sanayii, inşaat ve madencilik sektörlerindeki kirli, tehlikeli ve zor olan işlerde istihdam edilmiştir. |
İstihdam alanında eşit fırsatlar ve sosyal hareketlilik fırsatları sağlanmasa da göçmen çocuklarının eğitim alanında başarılı bir performans göstermeleri oldukça anlamlıdır. |
Göçmenlerin entegrasyonu ancak göçmenlerle yerli gruplar arasında önemli farklar olduğunda gerçekleşebilir. |
Avrupa’nın genelinde gerek Kuzey Afrikalı gerekse de Türkiyeli göçmenlerin çocuklarının eğitim alanında kitlesel bir başarısından söz edilebilir. |
Avrupa’daki göçmenlerin iş piyasasındaki durumlarını ve mesleki yapılarını yakından incelediğimizde özellikle birinci kuşak göçmenlerin imalat sanayii, inşaat ve madencilik sektörlerindeki kirli, tehlikeli ve zor olan işlerde istihdam edildiklerini görüyoruz. Doğru cevap B'dir.
8.Soru
Cumhuriyet döneminin en önemli ve ilk göç hareketi hangi ülke ile olmuştur?
Makedonya |
Hırvatistan |
Bulgaristan |
Yunanistan |
Arnavutluk |
Cumhuriyet döneminin en önemli ve ilk göç hareketi, 1923 yılında esasları belirlenen ve karşılıklı bir göç niteliğindeki Türk – Yunan mübadelesi ile gerçekleşmiştir.
9.Soru
1951 Mülteci Sözleşmesi 1A(2) maddesinin yaptığı tanım çerçevesinde, mültecilik statüsünün varlığından bahsedebilmek için bazı koşulların bulunması gerekir. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan birisi değildir?
Zulme uğramaktan haklı nedenlerle korkma |
Zulme uğrama korkusunun ırk, din, tabiiyet gibi durumlardan kaynaklanması |
Ülkesi dışında bulunma |
Kendi ülkesinin korumasından yoksun bulunma, yararlanmak istememe veya ülkesine geri dönememe |
Ülkesinde vatandaşlıktan çıkarılma |
1951 Mülteci Sözleşmesi 1A(2) maddesinin yaptığı tanım çerçevesinde, mültecilik statüsünün
varlığından bahsedebilmek için şu koşulların bulunması gerekir:
1. Zulme uğramaktan haklı nedenlerle korkma
2. Zulme uğrama korkusunun ırk, din, tabiiyet (milliyet), belirli bir toplumsal gruba mensup olma veya siyasi düşüncelerden kaynaklanması
3. Ülkesi dışında bulunma
4. Kendi ülkesinin korumasından yoksun bulunma, yararlanmak istememe veya ülkesine geri dönememe, dönmek istememe
10.Soru
1951 tarihli Mülteci Sözleşmesi’ndeki coğrafya ve zaman sınırlamasını kaldıran yasal hukuki düzenleme aşağıdakilerden hangisidir?
359 sayılı Kanun |
1967 tarihli Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Protokol |
Geçici Koruma Yönetmeliği |
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu |
5543 sayılı Kanun |
Sorunun doğru yanıtı B şıkkıdır. 1967 tarihli Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Protokol, 1951 Sözleşmesi’ndeki coğrafya ve zaman sınırlamasını kaldırmıştır.
11.Soru
I. Kuşaklar arasında yaşanan kültürel çatışma
II. Mahallede yaşanan kültürel çatışma
III. Bireyin iç dünyasında yaşadığı kültürel çatışma
IV. Aile içi kültürel çatışma
Abadan-Unat’a göre, aşağıdakilerden hangisinde göçmenlerin yaşadığı kültürel anlaşmazlıklar doğru olarak verilmiştir?
I ve II |
III ve IV |
I ve III |
II, III ve IV |
I, II ve IV |
Abadan-Unat’a (2002) göre, göçmenlerin yaşadığı kültürel anlaşmazlık iki türlüdür, ilki kuşaklar arasında yaşanan kültürel çatışma ikincisi ise bireyin iç dünyasında yaşadığı kültürel çatışmadır. Doğru cevap C'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi göçün sürekliliğini açıklayan kuramlardandır?
Ulusaşırı Kuram |
Yeni Ekonomi Kuramı |
Dünya Sistemler Kuram |
Neoklasik Ekonomi Yaklaşımı |
İtme-Çekme Kuramı |
Göçün Sürekliliğini Açıklayan Kuramlar
a)Ağ Kuramı
b)Kurumsal Kuram
c)Göç Sistemleri Yaklaşımı
d)Kümülatif Nedensellik
e)Ulusaşırı Kuram
13.Soru
- Genç nüfusun toplam nüfus içindeki payı azalmıştır.
- Nüfus artış hızı artmıştır.
- Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki payının artmıştır.
Küreselleşme ekonomik, toplumsal ve siyasal alanda yol açtığı değişikliklerin yanı sıra Avrupa ülkelerinin de içinde yer aldığı gelişmiş ülkelerde nüfusu da etkilemiştir. Buna göre yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
Yalnız II |
I ve III |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Küreselleşmenin ekonomik, toplumsal ve siyasal alanda yol açtığı değişikliklerin dışında Avrupa ülkelerinin de içinde yer aldığı gelişmiş ülkelerde nüfus artış hızının çok yavaşladığı hatta kimi ülkelerde negatif olduğu ve nüfusun mutlak anlamda gerilediği bilinmektedir. Genç nüfusun toplam nüfus içindeki payı azalırken yaşlı nüfusun payının artmasının iş gücü piyasaları açısından çok önemli sonuçları olmuştur. Halen yüksek işsizlik oranları iş gücü piyasalarına damgasını vursa da 21. yüzyılın ilk yarısında (2015’ten sonra) iş gücü açığının büyümesi kaçınılmaz görülmekte, bu açığın kapatılmasında iş gücü göçü önemli bir araç olmaya aday gözükmektedir (Toksöz, 2006).
14.Soru
Göçmen kavramı Türk hukukunda ne zaman tanımlanmıştır?
1930 |
1931 |
1932 |
1933 |
1934 |
Göçmen kavramı Türk hukukunda 1934 tarihli 2510 sayılı İskân Kanunu tarafından yaratılmış ve tanımlanmıştır.
15.Soru
Türkiye, 1951 Mülteci Sözleşmesi’ne hangi yasal düzenleme ile taraf olmuştur?
359 sayılı Kanun |
5510 sayılı Kanun |
Geçici Koruma Yönetmeliği |
1967 tarihli Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Protokol |
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu |
Sorunun doğru cevabı A şıkkıdır. Türkiye Sözleşmeyi 29.08.1951 tarihinde
imzalamış, 29.08.1961 tarihli ve 359 sayılı Kanun ile Sözleşmeye taraf olmuştur.
16.Soru
Irkı, dinî, milliyeti, belli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasi düşünceleri nedeniyle zulüm göreceği konusunda haklı bir korku taşıyan ve bu yüzden ülkesinden ayrılan ve korkusu nedeniyle geri dönemeyen veya dönmek istemeyen ve bu gerekçeyle başka bir ülkede yaşama hakkını elde eden kişiye ne isim verilir?
Göçmen |
Mülteci |
Göçebe |
Konar-göçer |
Sığınmacı |
Sığınmacı ve mülteci kavramları genellikle birbirleriyle karıştırılmaktadır. mülteci “ırkı, dinî, milliyeti, belli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasi düşünceleri nedeniyle zulüm göreceği konusunda haklı bir korku taşıyan ve bu yüzden ülkesinden ayrılan ve korkusu nedeniyle geri dönemeyen veya dönmek istemeyen kişi”dir. Sığınmacılar ise uluslararası sınırlar içinde koruma arayışında olan ancak mülteci statüleri henüz karara bağlanmamış kişilerdir.
17.Soru
'Kitlesel sığınma olaylarında gözlemlenen sorunların çözümü için iki önemli kavram geliştirilmiştir. Devletlerin kitlesel sığınma taleplerini ilk aşamada olumlu karşılamasını, ancak sonrasında 1951 Mülteci Sözleşmesi’nin getirdiği yükümlülüklerle (yani mültecilik statüsü tanıma ve bu statünün gereklerinden yararlandırmayla) bağlı olmayarak farklı bir kalıcı çözüm bulma olanağına sahip olması anlamına gelir.' Bu tanım ile ilgili ortaya çıkan sonuç aşağıdakilerden hangisidir?
korunma talebi |
külfet paylaşımı |
geçici koruma |
iade etme |
geri gönderme yasağı |
Geçici koruma, devletlerin kitlesel sığınma taleplerini ilk aşamada olumlu karşılamasını, ancak sonrasında 1951 Mülteci Sözleşmesi’nin getirdiği yükümlülüklerle (yani mültecilik statüsü tanıma ve bu statünün gereklerinden yararlandırmayla) bağlı olmayarak farklı bir kalıcı çözüm bulma olanağına sahip olması anlamına gelir
18.Soru
Türkiye'de bulunan Suriyeliler hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Ülkelerine yakın bir tarihte geri dönebilmeleri mümkündür. |
Kamp dışındaki mülteci nüfusu azalmaktadır. |
Suriyeli mülteci nüfusunun varlığının ekonomik etkileri vardır. |
Entegrasyon sorunu bulunmamaktadır. |
Dil ve iletişim bir sorun teşkil etmemektedir. |
Mültecilerin ülkelerine yakın bir tarihte geri dönebilmelerinin imkânsız olduğu giderek belirginleşiyor. Sürekli büyüyen Suriyeli mülteci nüfusunun varlığı, ev sahibi toplumu ekonomik, sosyal ve siyasi bakımdan derinden etkilemektedir. Doğru yanıt C'dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi uluslararası göçleri kolaylaştıran etmenlerden biri değildir?
İletişim ve ulaşım alanındaki teknik gelişmeler |
İşverenlerin iş gücü maliyetlerini yüksek tutma isteği |
İş gücü piyasalarının esnekleşmesi ve enformelleşmesi |
Küreselleşmeyle birlikte merkez ve çevre ülkeler arasındaki ilişkilerin sıkılaşması |
Daha önce göç eden yakınların sunduğu sosyal ağlar |
Göçün tarihsel olarak geçmişteki ve 20. yüzyıldaki nedenlerine bakıldığında, kapitalizmin dünya çapında egemenliğini kurma sürecinde bu gelişimin asli unsuru olarak kapitalist birikim sürecinin yayılmacı niteliğinin ve işverenlerin iş gücü maliyetlerini düşük tutma isteğinin uluslararası düzeyde iş gücü talebine, dolayısıyla emek göçüne yol açtığı görülür.Küreselleşmeyle birlikte merkez ve çevre ülkeler arasındaki ilişkilerin sıkılaşması da uluslararası göçü desteklemektedir, ünkü dünya ekonomisinin merkezlerinde de iş gücü piyasalarının esnekleşmesi ve enformelleşmesiyle özellikle hizmet sektöründe göçmen iş gücüne ihtiyaç duyulmaktadır. İletişim ve ulaşım alanındaki teknik gelişmeler göçü kolaylaştırıp, ucuzlaştırmış, daha önce göç eden yakınların sunduğu sosyal ağlar göç etmeyi daha kolay hâle getirmiştir.
20.Soru
Doğal ya da insan ürünü nedenlerden dolayı içerisinde yaşama ve refaha yönelik tehditleri de içeren bir zorlama unsuru bulunan göç hareketini tanımlamak için kullanılan genel terim aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
İç Göç |
İsteğe Bağlı Göç |
Zorunlu Göç |
Dış Göç |
Zincirleme Göç |
Alanyazındaki bilgilere göre zorunlu göç, doğal ya da insan ürünü nedenlerden dolayı içerisinde yaşama ve refaha yönelik tehditleri de içeren bir zorlama unsuru bulunan göç hareketini tanımlamak için kullanılan genel terimdir (örn. mültecilerin, ülkesinde yerinden edilmiş kişilerin hareketleri ve doğal, çevresel, kimyasal, nükleer felaketler, açlık ya da kalkınma projeleri nedeniyle gerçekleşen hareketler).
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ