Günümüz Fıkıh Problemleri Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Organ nakli ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Organ naklinin, cismanî haşir ve organların kıyamet günü şahitlik edeceği inancıyla ve genel olarak İslam'daki dini sorumluluk esaslarıyla bağdaşıp bağdaşmadığı tartışılmaktadır. |
Günümüzde İslam bilginlerine göre nakledilen organ haşir sırasında asıl sahibine geri dönecektir. |
Kur'an-ı Kerîm'de kıyamet günü insanın ağzının mühürleneceği, ellerinin |
Alıcı ve vericinin kişilik özellikleri ve dini sorumluluğu İslam nazarında önem arz etmemektedir. |
İslam cinsi, milliyeti, rengi, dini ve konumu ne olursa olsun her insana insan olarak bakmakta ve eşit bir yaşama hakkı tanımaktadır. |
Organ nakli, alıcı ve vericinin kişilik özellikleri ve dini sorumluluğu bakımından da bazı tereddütler doğurmaktadır. Ancak İslam bilginlerinin önemli bir çoğunluğu bu yönden de organ naklini engelleyen bir gerekçenin bulunmadığını belirtirler. Bu durumu da şöyle açıklarlar: Duygu, düşünce, akıl, inanç gibi manevi ve ruhi özellikler organların biyolojik yapısına bağlı değildir. Bu yüzden organ nakli ile kişilik transferi olmaz.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kadınların Özel Hallerinde Oruç Tutamayacağı Görüşü'nün dayandığı sebeplerden biri değildir?
Hadislerde geçiş şekli |
Hükmî kirlilik olması |
Namaza benzetilmesi |
Oruç tutamamanın sıkıntı oluşturması |
Hastanın oruçlarını kazaya bırakabilmesi |
Kadınların özel hallerinde oruç tutamayacakları hadislerde geçiş şekliyle, hükmi kirlilik ve hastalık durumuyla ilişkilendirilmiştir. Oysa D seçeneğindeki "oruç tutamamanın sıkıntı oluşturması", oruç tutmanın kolaylığı emreden dinimiz ile ilgili olarak kadınların özel hallerinde oruç tutabileceklerini destekleyen bir unsurdur. Doğru cevap D seçeneğidir.
3.Soru
Deist (Sadece Allah'ın varlığını kabul eden) olduğunu iddia eden bir kasabın kestiği hayvanın etini yemenin hükmü nedir?
Helal |
Haram |
Mekruh |
Vacip |
Müstehap |
Müslümanlar açısından eti yenen hayvanlar grubuna giren bir hayvanın etinin helal olabilmesi için, bir Müslüman veya Yahudilik, Hıristiyanlık gibi özü itibariyle ilahî kaynaklı dine mensup birisi (ehl-i kitap) tarafından kesilmesi gerekir.
4.Soru
Talak nedir?
Yargı yoluyla boşanma |
Boşamayı yasaklayan siatem |
Tek taraflı irade ile kocanın boşaması |
Karı-kocanın anlaşmasıyla evliliğe son verme |
Kadının kocasını boşaması |
İslam’da evliliği sonlandırma şekillerinden birisi boşamadır (talak). Boşama, kocanın tek taraflı iradesiyle evliliği sonlandırma beyanından ibarettir. Doğru cevap C'dir.
5.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Fıkıh amaç itibariyle ilahî nitelikli değildir. |
İslâm dininin nihâî hedefi kul ile Allah arasında en güzel bağı kurmaktır. |
Fıkıh, kaynak itibariyle ilahî bir sistemdir. |
İslâm, herhangi bir coğrafî bölge, zaman veya ırk ayırımı olmaksızın bütün insanlığa hitap eden bir dindir. |
Esneklik İslâm'ın değişmezliği ve ebedî yürürlüğü ilkelerinden ayrı bir özellik değildir. |
Fıkıh amaç itibariyle de ilahî niteliklidir. İslâm dininin nihâî hedefi kul ile Allah arasında en güzel bağı kurmak, böylece O’nun rızasına ulaşmayı sağlamaktır. İslâm’da mevcut olan her türlü teşrî nitelikli düzenleme ve yönlendirmeler insanın yalnız Allah’a kul olmasını amaçlamaktadır. İslâm’a göre yaratılışın gerçek amacı da Allah’a kul olmaktır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ayet ve hadislerde haram kılınan yiyecek ve içeceklerden birisi değildir?
Ölmüş hayvan eti |
Akıtılmış kan |
Domut eti |
Allah'tan başkası adına kesilen hayvan |
Soğukkanlı hayvanların etleri |
? Ölmüş hayvan eti (meyte)
? Akıtılmış kan
? Domuz eti
? Allah’tan başkası adına kesilen hayvanlar
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ayet ve hadislerde haram kılınan yiyeceklerden değildir?
Ölmüş hayvan eti |
Akıtılmış kan |
Domuz eti |
Allah'tan başkası adına kesilen hayvan |
At eti |
Âyet ve hadislerde haram kılınan yiyecek ve içecekler şunlardır:
Ölmüş hayvan eti (meyte): Dinî usûle uygun kesilmeden öldürülmüş ya
da kendiliğinden ölmüş hayvanlar meyte grubuna girer. Mâide sûresinin
üçüncü âyetinde bu durumun değişik şekillerde ortaya çıkabileceği ifade
edilmiştir. Bunlar, boğulmuş, sert bir cisimle vurularak öldürülmüş, yüksek
bir yerden atılma veya düşme sonucu ölmüş, başka bir hayvanın darbesiyle
ölmüş ve yırtıcı ya da pençeli hayvanların öldürüp parçaladığı hayvanın eti
şeklinde belirtilmiştir. Aslında ölmüş hayvan sınıfına dahil olmakla birlikte
balık ve çekirge ölüsü, Hz. Peygamber’in (s.a.) beyanıyla helal olan
gıdalardan sayılmıştır.
Akıtılmış kan: Eti yenen hayvanlardan da olsa, canlı veya ölü hayvanın
vücudundan akıp ayrılmış olan kan haramdır.
Domuz eti: Kur’ân’da etinin haram olduğu belirtilen tek hayvan
domuzdur.
Allah’tan başkası adına kesilen hayvanlar: Putlara (dikili taşlar) adanan
hayvanlar da bu kapsamda değerlendirilir.
8.Soru
İstihale nedir?
İki farklı maddenin ayrıştırılamayacak şekilde iç içe geçmesi |
Dinen tüketilmesi helal madde |
Haram olan maddenin şekil ve mahiyet değişikliğine uğraması |
Mevcut haliyle dinen yenilip içilmesi haram olan şey |
Kur'an'ın helal-haram ölçütü olarak belirlediği şeyler |
İstiha^le, hayvansal veya bitkisel bir ürünün bir halden başka bir hale geçmesi demektir. Bunun somut göstergesi ise, şekil ve isim değişikliğidir. Yiyecek ve içecekler söz konusu olduğunda istiha^le, haram olan gıdanın şekil ve mahiyet değişikliğine uğramasını ifade eder. Doğru cevap C'dir.
9.Soru
I. Hac
II. Hastalık
III. Yolculuk
IV. Kıtlık
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri namazı cem etmenin sebepleri arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve IV |
I, II ve III |
I, II, III ve IV |
Kıtlık zem sebepleri arasında yer almaz.
10.Soru
Fıkıh ilmi bir bakıma mükellefin eyleme dönük bütün davranışlarıyla, hayatın
bütün pratikleriyle ilgili hüküm üretme faaliyetidir. Fıkıh terminolojisinde bu faaliyeti yürüten kişilere ne ad verilir?
Peygamber |
Halife |
İmam |
Fakih |
El-Fikhü’l-ekber |
Fıkıh ilmi bir bakıma mükellefin eyleme dönük bütün davranışlarıyla, hayatın
bütün pratikleriyle ilgili hüküm üretme faaliyetidir. Fıkıh terminolojisinde bu faaliyeti yürüten kişilere fakih adı verilir. Doğru cevap D seçeneğidir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi suni döllenme ve tüp bebekle ilgili caiz görülmeyen uygulamalardan biri değildir?
Kocanın sperminin yabancı yani arada evlilik bağı bulunmayan bir kadından alınan yumurta hücresiyle döllendirilmesiyle oluşan embriyonun karısının rahmine yerleştirilmesi |
Yabancı bir erkeğin spermi kullanılarak yapılan döllendirme sonucu oluşan embriyonun kadının rahmine yerleştirilmesi |
Eşlerden alınan yumurta ve sperm hücrelerinin dışarıda döllenmesi sonucu oluşan emriyonun, gebe kalmaya gönüllü bir başka taşıyıcı kadının rahmine yerleştirilmesi |
Kocanın spermi ile karısının yumurtasının dışarıda döllendirilmesiyle oluşan emriyonun, kocanın diğer karısının rahmine yerleştirilmesi |
Kocanın sperminin alınarak mikroenjeksiyon yöntemi ile karısının döl yatağı veya rahminde uygun bir yere yerleştirilmesi |
Suni döllenme ve tüp bebekle ilgili caiz olmayan uygulamalar şunlardır: Kocanın sperminin yabancı yani arada evlilik bağı bulunmayan bir kadından alınan yumurta hücresiyle döllendirilmesiyle oluşan embriyonun karısının rahmine yerleştirilmesi, ? yabancı bir erkeğin spermi kullanılarak yapılan döllendirme sonucu oluşan embriyonun kadının rahmine yerleştirilmesi, eşlerden alınan yumurta ve sperm hücrelerinin dışarıda döllenmesi sonucu oluşan emriyonun, gebe kalmaya gönüllü bir başka taşıyıcı kadının rahmine yerleştirilmesi, yabancı bir erkeğin spermi ile yabancı bir kadının yumurta hücresinin dışarıda döllendirilmesi ve embriyonun kadının rahmine yerleştirilmesi, kocanın spermi ile karısının yumurtasının dışarıda döllendirilmesiyle oluşan emriyonun, kocanın diğer karısının rahmine yerleştirilmesidir. Kocanın spermi ve karısının yumurtası alınarak dışarıda döllendirilmesi ve oluşan embriyonun aynı kadının rahmine yerleştirilmesi ve kocanın sperminin alınarak mikroenjeksiyon yöntemi ile karısının döl yatağı veya rahminde uygun bir yere yerleştirilmesi caiz olan uygulamalardır. Doğru cevap E seçeneğidir.
12.Soru
.....................: hayvansal veya bitkisel bir ürünün bir halden başka bir hale geçmesi demektir. Bunun somut göstergesi ise, şekil ve isim değişikliğidir. Yiyecek ve içecekler söz konusu olduğunda .............., haram olan gıdanın şekil ve
mahiyet değişikliğine uğramasını ifade eder.
yukarıda Fıkhi bir ıstılahın tanımına yer verilmiştir. söz konusu ıstılahın ismi cümledeki boş bırakılmıştır. aşağıdakilerden hangisi cümledeki boşluğu dolduracak terimdir?
mübadele |
Tağyir |
Tahvil |
İstihale |
İstihare |
İstihâle, hayvansal veya bitkisel bir ürünün bir halden başka bir hale geçmesi demektir. Bunun somut göstergesi ise, şekil ve isim değişikliğidir. Yiyecek ve içecekler söz konusu olduğunda istihâle, haram olan gıdanın şekil ve mahiyet değişikliğine uğramasını ifade eder.
13.Soru
İslamda Nikah akdi yapılırken kaç şahit gerekli görülmüştür?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Aile bireylerinin haklarını hukukî güvenceye kavuşturmayı amaçlayan
tedbirlerden birisi, evliliğe iki şahidin tanıklık etmesidir. Şahit şartı, akde
açıklık kazandırma fonksiyonu yanında, tarafların hak ve sorumluluklarının
hukukî güvenceye bağlanması gibi son derece önemli bir fonksiyona da
sahiptir.
14.Soru
Kurban kesmenin öncelikli amacı nedir?
Et elde etmek. |
Allah’ın emrine itaat etmek. |
Kan akıtmak. |
İhtiyaç sahiplerine et dağıtmak ya da ikram etmek. |
Sosyal dayanışma sağlamak. |
Kan akıtmak kurbanının rüknü olarak kabul edilmektedir Çünkü kurban kesmenin öncelikli amacı et elde etmek, onu ikram etmek veya ihtiyaç sahiplerine et dağıtmak değildir. Bunlar sonuçlardır. Temel hedef Allah’ın emrine itaatin bir göstergesi olarak belirli niteliklere sahip olan hayvanı kesmektir. İhtiyaç sahiplerine yardım, senenin her anını kuşatabilecek bir sosyal yardımlaşma biçimi iken, kurban sadece belirli zaman dilimi içerisinde yerine getirilebilecek bir kulluk görevidir.
15.Soru
Namazların cem edilmesine cevaz verenler dahi hangi namazın cem edilemeyeceğini söylerler?
Sabah |
Öğle |
İkindi |
Akşam |
Yatsı |
Namazların cem edilmesine cevaz verenler, makul bir gerekçe olmadan bunun keyfi olarak uygulanmasına ve adet haline getirilmesine karşı çıkmaktadır. Cemin sadece zorunlu sebeplerle yapılması ve bunun insanlardan bir sıkıntıyı ve zorluğu gidermesi beklenmektedir. Öte yandan cem belirli kurallara uyularak yapılmalıdır. Bu kurallardan bazıları şunlardır:
? Namazları cem etmeye niyet edilmelidir.
? Takdim ceminde önce vakti girmiş olan namaz, daha sonra sünnetleri kılmadan diğeri kılınmalıdır.
? Sabah namazı hiçbir namazla cem edilemez. Cem sadece öğle ile ikindi ve akşam ile yatsı namazları arasında olabilir.
? Tehir ceminde önce vaktinde kılınamayan, ardından sünnet namaz kılınmadan vakti girmiş olan namaz kılınmalıdır. Şafiîlere göre önce vakti giren namaz kılınırsa diğeri eda değil kaza olur.
? Cem edilecek namazlar için bir ezan, iki kamet getirilmelidir.
? İki namaz arasında uzun fasıla verilmemelidir.
16.Soru
Kadınlar özel hallerinde tavaf yapma durumunda kalırlarsa, farzı terk etmediklerinden hacları tamam olur. Ancak vacibi terk etmekten dolayı aşağıdaki hangi hayvanı kurban etmeleri gerekir?
Tavuk |
Koyun |
Keçi |
Sığır |
Domuz |
Kadınlar özel hallerinde tavaf yapma durumunda kalırlarsa, farzı terk etmediklerinden hacları tamam olur. Ancak vacibi terk etmekten dolayı büyük baş hayvan kurban (deve veya sığır) etmeleri gerekir. Ancak temizlendikten sonra ziyaret tavafını yapma imkânı bulan kadınların kurban kesmeleri gerekmez.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hâciyât adı verilen değerler kapsamına girmektedir?
Alışveriş |
Kiralama |
Evlenme |
Temizlik |
Boşanma |
İkinci sırada temel ihtiyaçlar anlamında hâciyât yer almaktadır. Bunlar olmadığında toplum düzeni bozulmaz, ama düzgün olarak da yürümez. İnsanlar hayatlarını kolaylık içinde sıkıntıya düşmeden sürdürebilmek için bunlara ihtiyaç duyarlar. Alışveriş, kiralama, evlenme, boşanma gibi işlemlerin çoğu bu kategoridedir.
18.Soru
Geçmişte zararlı olduğu için haram olarak bilinen bir yiyeceğin gelişen teknolojiyle zararın giderildiği bir durumda bu yiyeceğin hükmü ne olur?
Haram |
Helal |
Müstehap |
Mekruh |
Vacip |
Bunun bir sonucu olmak üzere, dinin haram kabul ettiği bir gıda maddesinden, zararlı olduğu düşünülen unsurların ayıklanması, o maddeye ilişkin haramlık hükmünü etkilemez.
19.Soru
Dünya İslam Birliği Fıkıh Akademisi 10-17 Şubat 1990 tarihli 12. dönemtoplantısında kürtaj için bazı şartlar dahilinde karar vermiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu şartlardan biri değildir?
120 günden önce olması |
Uzman hekimlerden oluşan bir heyet tarafından ceninin önemli bir sakatlığının belirlenmesi |
Bebeğin tedavisinin imkânsız olduğu tespit edilmesi |
Çocuğun babasının isteği üzerine aldırılabileceğini |
Hem çocuğun hem ailesinin çok zor ve acılar içinde bir hayat geçireceği anlaşılırsa |
Bazı bilginler ise 120 günden önce uzman hekimlerden oluşan bir heyet tarafından ceninin önemli bir sakatlığının bulunduğu ve tedavisinin de imkânsız olduğu tespit edilirse, ayrıca doğması halinde hem çocuğun hem ailesinin çok zor ve acılar içinde bir hayat geçireceği anlaşılırsa, bu çocuğun anne ve babasının isteği üzerine aldırılabileceğini söylemektedirler. Dünya İslam Birliği Fıkıh Akademisi de 10-17 Şubat 1990 tarihli 12. dönem toplantısında bu yönde bir karar vermiştir. D seçeneğinde Anne ve Babasının isteği üzerine aldırılabileceği değil sadece babasının isteği ifade edilmiştir.
20.Soru
66' enleminden itibaren sadece yatsı ve imsak vakitleri değil, diğer namazların
vakitleri de oluşmamaktadır. Kutuplara yaklaştıkça güneşin batmadığı
ya da doğmadığı gün sayısı artmaktadır. Buralarda 24 saat içinde güneş
doğup batmamakta, aksine uzun süre gündüz veya gece yaşanmaktadır. Uzun
gecelerin yaşandığı bölgelerde, günlerce gündüz namazlarının vakti, uzun
gündüzlerin yaşandığı bölgelerde de gece namazlarının vakti oluşmamaktadır.
Bu sorun için İslam alimlerinin yani uzmanların önerdiği çözüm nedir?
Bu bölgelerde yaşayan insanlardan namaz sorumluluğu düşer |
Bu bölgelerde “takdir” yöntemi uygulanır |
Farz olan bu vakit namazları uygun zamanlarda kaza edilir |
Farz namazlar vaktinden önce kılınamaz |
Farz namazlar vakti çıktıktan sonra kılmakla eda edilmiş sayılmaz |
Bu problemin farkına varılmasından itibaren konuyu tartışan İslam
âlimlerinin çoğu ve Brüksel’de gerçekleşen seminere katılan çağdaş
araştırmacıların tamamına yakını “takdir” yöntemini önermektedir. Takdir,
hakiki namaz vaktinin gerçekleşmediği ya da yatsı namazının çok geç
oluştuğu yerlerde namaz vaktinin güneşin doğuşu ve batışı dışında farklı
yöntemlerle belirlenmesini ifade etmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ