Günümüz Fıkıh Problemleri Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Çekleri üzerinde yazılı değerden düşük değerle satmaya bankacılıkta ‘___________’, tüccar arasında ise ‘________’ veya ‘_________’ denir. Verilen boşluklara sırayla hangi ifadeler getirilmelidir?
Poliçe, çek ve senet kırdırma |
Bono, çek ve senet bozma |
İskonto, çek ve senet kırdırma |
Çek, tahvil ve senet bozma |
Hisse, çek ve senet kırdırma |
Bunları, üzerinde yazılı değerden düşük değerle satmaya bankacılıkta iskonto, tüccar arasında ise çek veya senet kırdırma denir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, fıkıh kurallarına göre bir satışın geçerli olması için gerekli şartlardan biri değildir?
İcab-kabul |
Akit mahallinin mevcut olması |
Akde konu olan şeyin biliniyor (malum) olması |
Akde konu olan şeyin tesliminin mümkün olması |
Akdin yazılı bir sözleşmeye dayanıyor olması |
Bir satış işleminde taraflar, icab-kabul, akit mahallinin mevcut olması; akde konu olan şeyin biliniyor (malum) olması, tesliminin mümkün olması ve akdin hükmünü uygulamaya müsait olması gibi şartların yerinde olması gerekmektedir.
Hz. Peygamber bir satışın yazıya geçirilmesini tavsiye etmiştir. Ancak bu tavsiye satışın geçerli olması için gerekli ve kat'i şartlar arasında yer almamaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.
3.Soru
Kumarı kesin olarak yasaklayan âyeti kerîme aşağıdakilerden hangisidir?
Lokman Sûresi, 6 |
el-Bakara, 2/219 |
es-Sebe, 34/10 |
(Lokman, 26/19 |
el-Mâide, 5/90-91 |
Kumar, Kur’ân ve Sünnet'teki açık delillerle yasaklanmıştır. Kur'ân-ı
Kerîm'de, "Sana şarap ve kumar hakkında soru soruyorlar: De ki: Her
ikisinde de büyük bir günah ve insanlar için birtakım faydalar vardır. Ancak
her ikisinin günahı/kötülüğü faydasından büyüktür" (el-Bakara, 2/219) âyeti
kerîmesi ile kumar kınanmakta, kabul edilemez olduğu vurgulanmaktadır. Bu
âyeti kerîme, daha sonra gelecek olan kesin kumar yasağına başlangıç
oluşturmaktadır. Kumarı kesin olarak yasaklayan âyeti kerîme ise şöyledir:
"Ey inananlar! Şarap, kumar, dikili taşlar (putlar) ve şans okları birer şeytan
işi pisliktir. Onlardan uzak durun ki kurtuluşa eresiniz. Şeytan, şarap ve
kumar yoluyla aranıza düşmanlık ve kin sokmak ve sizi Allah'ı anmaktan ve
namazdan alıkoymak ister. Artık -bunlardan- vazgeçtiniz değil mi? (el-Mâide,
5/90-91). Doğru yanıt E'dir.
4.Soru
..................... : Kişinin hesabında nakit para olmasa da bankanın tanıdığı limit ölçüsünde mal/hizmet alım imkanına sahip olur. Bu harcamalara belirlenen süre için faiz uygulanmaz.
Sorudaki boşluğa uyan kartın türü aşağıdakilerden hangisidir?
Debit Kart |
Charge kart |
Kredi kartı |
Mastercard |
Plastik kart |
charge card adı verilen kartlar hâmiline, hesabında nakit para olmasa da bankanın tanıdığı limit ölçüsünde mal/hizmet alım imkanı sunar. Bu harcamalara belirlenen süre için faiz uygulanmaz. Yani kart sahibi bir ay gibi bir süre için faizsiz kredi kullanmış olur. Ancak harcanan tutar süre sonunda (bir ay) bankaya ödenmek zorundadır. Bu tür kartlarda borç kredilendirilmez, yani ertelenmez.
5.Soru
Aşağıdakilerin hangisi tasvirin yasak olmasının nedenleri arasında yer almaz?
Tasvir, zamanla Allah’tan başkasına tapınmaya ve putçuluğa götürmektedir |
Tasvirde müşriklerin tutumuna benzeme vardır. |
Tasvirde bir nevi kutsama vardır. |
Bir rivayete göre, sûretin olduğu yere Cebrail girmemiştir. |
Alimlere göre iki boyutlu olan tasvir haramdır. |
Alimlere göre üç boyutlu olan tasvir haramdır. Ancak bütün organları tam değilse haramlık hükmü kalkar. Yani başı ve gövdesi gibi hayati organları olmayan heykelde bir sakınca yoktur. Ayrıca, dayanıksız malzemeden yapılan heykelde de bir sakınca görülmemiştir.
6.Soru
Borsadan kıymetli evrak satın almakla ilgili olarak caiz olmadığını düşünenlerin savunduğu bir düşünce değildir?
Tahvil, hazine bonosu gibi kıymetli evraklar faizli birer borç senedi olarak görülmesi |
Şirketin faiz, içki imali ve ticareti, karaborsacılık, hile, yalan ve aldatma gibi dinen haram yollarla kazanç sağlaması |
Borsada kıymetli evrakın fiyatları serbest iradelerle teşekkül etmemesi |
Borsada kurumlar arası bilgi sızdırmalar, hileli ve spekülatif davranışlar ve ekonomik krizler bu kıymetlerin reel değerlerin var olması |
Şirket, sermayesini belli hisselere ayırmakta ve isteyen bu hisselere sahip |
Hisse senedinin ihracının ve borsadan alınıp satılmasının caiz olduğunu
savunan bu araştırmacıların gerekçelerinden biri:
Şirket, sermayesini belli hisselere ayırmakta ve isteyen bu hisselere sahip
olmaktadır. Hisseler şirkete tabi olarak kâr ve zarara açıktır. Hisse
senedine dayalı şirket nevi klasik doktrinde “mudarebe” adı altında
mubah kılınmış olup, mudarebede de kâr ve zarara ortak olma esası
vardır.
7.Soru
Çalışma, emek ve sermaye ile kâr- zarar paylaşımı esası ile kurulan ortaklığa ne ad verilir?
Mudârebe |
Mevduat |
Murâbaha |
Öz Sermaye |
Cari Hesap |
Mudârebe, çalışma/emek bir taraftan ve sermaye de diğer taraftan olmak üzere, kâr-zarar paylaşımı esası ile kurulan ortaklıktır. Bu tür ortaklık, emeksermaye ortaklığı olarak da isimlendirilir. Bu uygulamanın tarihi çok daha eskilere uzanmakla beraber, Hz. Peygamber döneminde de uygulanmıştır. Mudârebe ortaklığı, zaman, mekan, ticaret yapılacak konular gibi hususlar bakımından tarafların anlaşmasına bağlıdır. Sermayeyi sağlayan taraf, sermayesinin işletileceği ticaret türlerini belirleyebilir ve sınırlayabilir. Mudârebe ortaklığında kazancın paylaşımı % (yüzde) olarak belirlenir. Eğer işletme sonunda zarar edilmişse çalışanın emeği boşa gitmiş, emeğinin karşılığını kaybetmiş olur. Sermayede meydana gelen zarar da sermaye sahibinin zararı olur.
8.Soru
Kamu kuruluşları veya özel şirketlerin ödünç para (kredi) bulmak için çıkardıkları bir yıldan uzun vadeli olan borç senetlerine ne ad verilir?
Bono |
Tahvil |
Hisse senedi |
Menkul kıymet |
Çek |
Tahvil: Kamu kuruluşları veya özel şirketlerin ödünç para (kredi) bulmak için çıkardıkları bir yıldan uzun vadeli olan borç senetleridir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi nikah akdiyle ilgili biçimsel bazı hususlardan birisi değildir?
Nikahın çevreye duyurulması |
Meşru çerçevede eğlence tertibi |
Misafirlerde ikramda bulunulması |
Şahitlerin bulunması |
Formalite icabı evlenilmesi |
Açıklığı sağlamanın bir gereği olmak üzere, diğer bütün akidlerden farklı
olarak nikâh akdiyle ilgili biçimsel bazı hususlar da söz konusudur.
Evlenmenin çevreye duyurulması, meşru çerçevede oyun ve eğlence tertip
edilmesi, misafirlere ikramda bulunulması, nikâhın mescitlerde akdedilmesi,
akde en az iki kişinin tanıklık etmesi gibi.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mübah eğlencenin özelliklerinden değildir?
İnsan haklarına aykırı olmaması |
İnsanların sorumluluklarını aksatmalarına sebep olmaması |
EĞlencenin içeriğinde kumarın da olması |
MAhremiyet kurallarını ihlal etmemesi |
Haram şeyler kullanarak eğlence yapılmaması |
Kumar haramdır. eğlence için kullanılmaz
11.Soru
I. Kira sözleşmesi devam ederken, kiracının iş yerini boşaltmasının istenmesi
II. Kiralanan iş yerinin sözleşme süresince kiracısı tarafından bir başkasına kiralanması
III. Kiracının kira sözleşmesinin sona ermesi ve karşılıklı olarak yenilenmemesi
Yukarıdaki durumlardan hangisinde, İslam fıkıhçılarına göre “hava parası” alınması uygundur?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
Kira müddeti devam ederken mal sahibinin kiracıdan kirada bulunduğu iş yerini boşaltmasını istemesi halinde, kiracının burayı boşaltmama hakkı vardır. Buna rağmen, bir miktar “hava parası” karşılığında boşaltmayı kabul ederse, buna karşılık alacağı hava parası kendisine helaldir. Çoğunluğun görüşüne göre, kiracı meşru olarak kiraladığı bir dükkân ya da işyerini bir başkasına daha fazla fiyatla kiraya verebilir, yani kiralık gayrimenkulün el değiştirmesi durumunda önceki kiracı sonradan kiralayacak olandan hava parası alabilir. Ancak, kiracının kira süresi bittiği halde, mal sahibinden bir şeyler koparabilmek için gayrimenkulü boşaltmaması doğru olmayıp, bunun karşılığında bir ücret talep etmesi caiz değildir. Dolayısıyla, doğru cevap D seçeneğidir.
12.Soru
Temel sınıflamanın yanısıra ehl-i kitap kavramının içeriğini oldukça genişleten fakihlere de rastlanmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi Mecusîleri de ehl-i kitap saymaktadır?
Hanife Sâbiîleri |
Ebu Ya’lâ |
Şafiî |
Hanbelî |
Ahmed bin Hanbel |
Bu temel sınıflamanın yanısıra ehl-i kitap kavramının içeriğini oldukça genişleten fakihlere de rastlanmaktadır. Mesela Ebu Hanife Sâbiîleri, İbn Hazm ise Mecusîleri ehl-i kitap saymaktadır. Doğru cevap A'dır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gaibler arasında akitleşmeye örnek değildir?
Elçi yoluyla akit yapmak |
Mektup yoluyla akit yapmak |
Kaset, disket gönderilmesi suretiyle sözleşme yapmak |
Telgraf, faks, gönderilmesi suretiyle sözleşme yapmak |
Dükkan sahibi ile işyerinde sözleşme yapmak |
Sözleşme yapan taraflar, karşılıklı olarak iradelerini beyan ederken genellikle aynı mekânda bulunmaktadırlar. Buna “hazırlar arasında akitleşme” denir. Bir de “gaibler arasında akitleşme” yapılmaktadır ki, bunda taraflar aynı mekânda buluşmayıp, bir aracı vasıtasıyla hükmen bir araya gelmektedirler. Geçmiş dönemlerde bu aracılar ya elçi veya mektupken, günümüzde bu aracılar telefon, faks, internet gibi elektronik aygıtlardır. Bunlarla yapılan ticarete e-ticaret veya elektronik ticaret ismi verilmektedir.
14.Soru
Normal bir şirketin hisse senetlerinin zekatı aşağıdaki oranlardan hangisine göre hesaplanmalıdır?
%10 |
%15 |
%2,5 |
%5 |
%1 |
% 2,5 olarak hesaplanmalıdır
15.Soru
Eğlence karşılığı olarak Arapça’da kullanılan en yaygın terim aşağıdakilerden hangisidir?
La'b |
Lağv |
Lehv |
Sefahat |
Raks |
Eğlence karşılığı olarak Arapça’da kullanılan en yaygın terim “lehv”dir.
16.Soru
Kuran- ı Kerim de hangi surede geçen ayetlerde faiz kesin olarak yasaklanmış, faizden vazgeçilirse anaparanın borç verene ait olduğu vurgulanmış ve anaparaya yapılacak az veya çok her türlü ilavenin faiz kapsamına gireceği ifade edilmiştir?
Yasin Suresi |
Fatiha Suresi |
Fussilet Suresi |
Tevbe Suresi |
Bakara Suresi |
Kuran-ı Kerim de Bakara Suresinde "Faiz yiyenler -kabirlerinden- şeytan çarpmış kimselerin cinnet nöbetinden ayılması gibi kalkarlar. Bu durum, onların, “alım satım da tıpkı faiz gibidir” demeleri yüzündendir. Halbuki Allah alım satımı helal, faizi haram kılmıştır. Bundan sonra kime Rabbinden bir öğüt gelir de faizden vazgeçerse geçmişte olan kendisinindir ve artık onun durumu Allah'a kalmıştır. Kim tekrar faize dönerse işte onlar cehennemliktir, orada devamlı kalırlar. Allah faizi tüketir (faiz karışan malın bereketini giderir ve kökünü 180 kurutur), sadakaları ise artırır. Allah küfürde ve günahta ısrar eden kimseleri sevmez. Ey iman edenler! Allah'tan korkun, eğer gerçekten inanıyorsanız mevcut faiz alacaklarınızı terk edin. Şayet böyle yapmazsanız Allah ve Resulü ile savaşa izin verdiğinizi bilin. Tövbe edip vazgeçerseniz anaparanız sizindir. Böylece ne haksızlık etmiş ne de haksızlığa uğramış olursunuz." buyrulmuştur.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi faizin yasaklanma sebeplerinden birisi değildir?
Sermaye sahiplerinin yatırıma yönelmesini önler |
Yatırım olmadığı için işsizlik artar |
Suni fiyat artışına yol açar |
Haksızlık tamamen alacaklı aleyhinedir |
Faizin bulaştığı toplumlarda değerler bozulur |
Tüketim amaçlı borçlanmalarda, haksızlık tamamen borçlu aleyhinde gelişir.
18.Soru
Hz. Peygamber döneminde heykelcilik ve resmin yasaklanmasının asıl amacı nedir?
Allah'ın yaratma sıfatının taklit edilmesini engelleme |
İbadetten uzaklaşmaların önüne geçme |
Putçuluk ve putperestliği engelleme |
Topluma faydası olmayan uğraşlardan kurtulma |
Diğer dinlerin kültürlerine özenilmesini durdurma |
İlâhî dinlerde resim ve heykel yapımına olumsuz yaklaşımın, putperestliği engelleme ile yakın bağlantısı vardır. Hz. Peygamber döneminde müşrikler, yüce yaratıcı olarak Allah Teâlâ’yı bilmekle ve kabul etmekle beraber, putları da tapılacak varlıklar olarak kabul ediyorlardı. Bu nedenle onun öğretisinde putlara karşı ciddi tedbirler alınmış, tevhid inancı öğretilmiş, yerleştirilmiş ve putçuluğa vesile olabilecek heykelcilik ve bu anlamdaki resim yasaklanmıştır. Doğru cevap C seçeneğidir.
19.Soru
Tahvilin üzerinde yazılı değer olan ve hiçbir zaman değişmeyen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Tahvil |
hazine bonosu |
Devlet tahvilleri |
Nominal değer |
İhraç değeri |
Tahvil: Kamu kuruluşları veya özel şirketlerin ödünç para (kredi) bulmak için çıkardıkları bir yıldan uzun vadeli olan borç senetleridir. Vadesi bir yıldan az olan devlet iç borçlanma senetlerine hazine bonosu denir.Devlet tahvilleri; Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan iç borçlanma tahvilleri ve hazine bonolarıdır. Nominal değer; tahvilin üzerinde yazılı değer olup hiçbir zaman değişmez.İhraç değeri; tahvilin ilk çıkarıldığı andaki satış değeridir.Piyasa değeri; tahvilin piyasada o gün itibariyle geçerli olan ve vadesine kadarki getirisine göre hesaplanan fiyatıdır.
20.Soru
Bir hadisişerifte şöyle buyurmuştur: “Nikâhı etrafa duyurun, onu mescitlerde yapın ve tefler çalın” (Tirmizî, “Nikâh”, 6).
Yukarıdaki hadisi şerife göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Bir hadisişerifte şöyle buyurmuştur: “Nikâhı etrafa duyurun, onu mescitlerde yapın ve tefler çalın” (Tirmizî, “Nikâh”, 6).
Yukarıdaki hadisi şerife göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Gençlerin nikahlanmasına teşvik ettiğini |
Mescitlerin eğlence yeri olmasını istediği |
Müziğin her yerde çalınabileceğini |
Hz. Peygamber’in düğünlerde müzik icrasını teşvik ettiği ve böylece düğünün topluma duyurulmasını amaçladığı |
Nikahın herkes tarafından bilinmesini istediği |
Hz. Peygambe’in düğünlerde müzik icrasını teşvik ettiği ve böylece düğünün topluma duyurulmasını amaçladığı bilinmektedir. Nitekim bir hadisişerifte şöyle buyurmuştur: “Nikâhı etrafa duyurun, onu mescitlerde yapın ve tefler çalın” (Tirmizî, “Nikâh”, 6). Konuyla ilgili diğer bir örnek şöyledir: Yetişmesi ve bakımıyla bizzat Peygamber ailesinin ilgilendiği bir genç kız evlendirilir. Hz. Peygamber, düğünde gelinle beraber şarkı söyleyecek birilerinin gönderilip gönderilmediğini sorar. Gönderilmediğini öğrenince, “keşke gönderseydiniz” der.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ