Günümüz Fıkıh Problemleri Final 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Temel hak ve özgürlüklerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Gayrimüslimlerin temel hak ve özgürlüklerini garanti eden düzenleme, zimmet sözleşmesidir. |
İslam, farklı dinlere mensup insanlarla insanî ilişkileri kesmeyi emreder. |
İslam hukuku, yaşama hakkının dokunulmazlığı konusunda İslam ülkesinde yaşayan Müslüman ve gayrimüslimler arasında bir fark gözetmemektedir. |
İslâm hukukçuları İslam ülkesinde yaşayan herkesin mülkiyet hakkı ve dokunulmazlığı konusunda eşit haklara sahip olduğunu kabul etmişlerdir. |
İslam’a göre, haram olduğu için hukuk nazarında mal sayılmayan şeyler, gayrimüslimlerin dinlerince helal ise onlar için mal sayılır. |
İslam farklı dinlere mensup insanlarla insanî ilişkileri kesmeyi veya onların temel insan haklarını ihlâl etmeyi hoş görmemektedir. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
"Bu kelime esas olarak iki taraf arasında birinin emir ve hâkimiyeti, diğerinin teslimiyet ve boyun eğmesine dayalı karşılıklı ilişkiyi ifade eder."
Yukarıda bahsi geçen kelime aşağıdakilerden hangisidir?
Fıkıh |
Hayat |
Zaman |
Din |
Emir |
Din sözcüğünün kökeninde biri hâkimiyet ve mülkiyet, diğeri itaat ve boyun eğme şeklinde zıt yönlü iki anlam vardır. Kelime esas olarak iki taraf arasında birinin emir ve hâkimiyeti, diğerinin teslimiyet ve boyun eğmesine dayalı karşılıklı ilişkiyi ifade eder. Bu ilişki İslâm kültüründe ulûhiyet ve ubûdiyet kavramlarıyla ifade edilmiştir.
3.Soru
“Yahudilerin dinleri kendilerine, Müslümanların dinleri de kendilerinedir” hükmünü içeren Medine Sözleşmesi maddesi aşağıdakilerden hangisidir?
21. madde |
22. madde |
23. madde |
24. madde |
25. madde |
Hz. Peygamber, Kur'ân’daki din özgürlüğünün nasıl anlaşılması gerektiğini uygulamalarıyla göstermiştir. Örneğin, Medine Sözleşmesi'nin 25. maddesinde yer alan “Yahudilerin dinleri kendilerine, Müslümanların dinleri de kendilerinedir” hükmü, bunun sözlü bir ifadesidir. Doğru cevap E’dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslam devleti ile vatandaşlık sözleşmesi yapan gayrimüslimlerden ehl-i kitabı ifade eder?
Harbi |
Sabii |
Zimmi |
Mürted |
Müşrik |
Gayrimüslimler de kendi içinde zimmîler ve müste’menler şeklinde iki grupta değerlendirilmektedir. Zimmî, İslam devleti ile vatandaşlık sözleşmesi yapan ehl-i kitab demektir. Doğru cevap C'dir.
5.Soru
Eğlence karşılığı olarak Arapça’da kullanılan en yaygın terim aşağıdakilerden hangisidir?
Marasim |
Lehv |
Munafasa |
Sur |
Musiqaa |
Eğlence karşılığı olarak Arapça’da kullanılan en yaygın terim “lehv”dir.
6.Soru
Kur’ân’da canlı varlıkların tasvirleriyle ilgili ayeti kerîmeler vardır. “Ey inananlar, şarap, kumar, dikili taşlar ve fal okları şeytan işi pisliklerdir. Bunlardan sakının ki kurtuluşa eresiniz.”
Yukarıdaki ayet aşağıdaki surelerden hangisindedir?
Tebbet Suresi |
Maide Suresi |
Tekasür Suresi |
Kaaria Suresi |
Tin Suresi |
Kur’ân’da canlı varlıkların tasvirleriyle ilgili ayeti kerîmeler vardır. “Ey inananlar, şarap, kumar, dikili taşlar ve fal okları şeytan işi pisliklerdir. Bunlardan sakının ki kurtuluşa eresiniz.” (el-Mâide, 5/93) Bu ayetteki dikili taşlar’ın anlamlarından biri ibadet için yapılmış olan putlardır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, vade farkının caiz olmadığını öne sürenlerin delilleri arasında yer almaz?
Aynı cins iki malın birbiri ile takasında karşılıksız fazlalık faizdir; vade farkı buna benzer. |
Bir satış içinde birden fazla satış yasaktır. |
Meşrû kazanç yalnızca emeğin mahsulü değildir. |
Peşin fiyatın üzerindeki bir fiyat, vadeye bağlı karşılıksız bir fazlalıktır. |
Bir malın “Peşin şu fiyata, veresiye şu fiyata” denilerek satılmasında belirsizlik vardır. |
A, B, D ve E seçeneklerindeki deliller, vade farkının caiz olmadığını ortaya koyan deliller arasındadır. Ancak C seçeneği, vade farkını caiz gören bir delildir. Bu delili öne sürenlere göre; tarlasını, evini, dükkânını kiraya veren, sermayesini şirkete yatıran kişiler, hiçbir emek sarf etmeden kazanç ve kâr sağlarlar. Malını veresiye veren tüccar, bir müddet o malın bedelini alamayacak, onunla mal alıp satamayacak, bu nedenle yeni bir kazançtan mahrum kalacaktır. Başka sebeplerle bu paraya ihtiyaç duyduğunda onu elinde hazır bulamayacaktır. Bu mahrumiyet de uygun bir kâr farkının meşrû sebebi olabilir. Doğru cevap C seçeneğidir.
8.Soru
I. Hz. Peygamber dönemi düğün eğlencelerinde halkın üzerine şeker ve hurma serpilirdi.
II. Hz. Peygamber dönemi düğün eğlencelerinde şarkılarla eğlenilirdi.
III. Peygamberimizin zamanında bayramlar, bayram namazında özel günlerinde oldukları için namaz kılamayan hanımlar hariç yaşlı, genç, çocuk, bayan, erkek bütün Müslümanların namazgâhta toplanmalarıyla başlardı.
Hz. Peygamber dönemindeki eğlence faaliyetleriyle ilgili olarak yukarıda söylenenlerden hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
I ve III |
I, II ve III |
Hz. Peygamber, evliliğin etrafa duyurulacak şekilde yapılmasını istemiştir. Bu evliliğin duyulması ve bilinmesi içindir. Bu nedenle O, düğünlerin herkesin duyacağı şekilde, tefler eşliğinde şarkılar söylenerek yapılmasını ve düğün ziyafeti verilmesini istemiştir. “Her kim düğün yemeğine davet edilirse davete katılsın” buyurarak Müslümanların birbirinin sevinçli günlerini de paylaşmalarını istemiştir. Düğün eğlencelerinin merkezinde ziyafet vardır. Şeker ve hurma gibi şeylerin halkın üzerine serpilmesi, gurup oyunları ve şarkılarla eğlenilmesi Hz. Peygamber döneminin yaygın uygulamalarındandır.
Müslümanlara iki dini bayram meşru kılınmıştır. Bunlar Kurban ve Ramazan bayramlarıdır. Peygamberimizin zamanında bayramlar, bayram namazında yaşlı, genç, çocuk, bayan, erkek bütün Müslümanların namazgâhta toplanmalarıyla başlardı. Hz. Peygamber, namaz için toplanılan yere, özel günlerinde oldukları için namaz kılamayan hanımların da gelmesini istemiştir. Bu durum, toplumun bütün kesimlerinin bayram coşkusuna katılmasının istendiğini ve katıldığını gösterir. Doğru cevap C şıkkıdır.
9.Soru
- Ergenlik çağına gelmiş bir kız, rızası olmadıkça evlendirilemez. Allah
Resûlü’nün (s.a.), “Rızası olmadan bekar kız evlendirilemez” (Buhârî,
“Nikâh”, 40-41; Müslim, “Nikâh”, 64) şeklindeki beyanı bu hükmün
dayanağını oluşturur. - Kızın din ve dünya hayatı bakımından dengi olan birisiyle evlilik kararına, hukuken geçerli bir sebebe dayanmasa da, velisi itirazda bulunabilir.
- Meşru nikâh akdi içinde evlilik hayatı yaşamış olan dul bir kadın, eşini
seçme konusunda tek başına yetkili değildir.
Resûlü’nün (s.a.), “Rızası olmadan bekar kız evlendirilemez” (Buhârî,
“Nikâh”, 40-41; Müslim, “Nikâh”, 64) şeklindeki beyanı bu hükmün
dayanağını oluşturur.
seçme konusunda tek başına yetkili değildir.
Yukarıda eş seçimi ve velinin rolü ile ilgili verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
Yalnız II |
II ve III |
Yalnız III |
Çağdaş İslam bilginlerinin görüş ve değerlendirmeleri ışığında sonuç
olarak şunları ifade etmek mümkündür:
? Ergenlik çağına gelmiş bir kız, rızası olmadıkça evlendirilemez. Allah Resûlü’nün (s.a.), “Rızası olmadan bekar kız evlendirilemez” (Buhârî, “Nikâh”, 40-41; Müslim, “Nikâh”, 64) şeklindeki beyanı bu hükmün dayanağını oluşturur.
? Kızın din ve dünya hayatı bakımından dengi olan birisiyle evlilik kararına, hukuken geçerli bir sebebe dayanmadıkça, velisi itirazda bulunmamalıdır.
? Meşru nikâh akdi içinde evlilik hayatı yaşamış olan dul bir kadın, eşini seçme konusunda tek başına yetkilidir. Onun, din ve ahlak bakımından meşru olan eş tercihine, şu ya da bu sebeple babası, dedesi, çocukları, kardeşleri de dahil herhangi bir şahsın müdahale etmemesi gerekir.
10.Soru
"İntifa senedi" aşağıdakilerden hangisidir?
Vadesi bir yıldan az olan devlet iç borçlanma senetleridir. |
Kamu kuruluşları veya özel şirketlerin ödünç para (kredi) bulmak için çıkardıkları bir yıldan uzun vadeli olan borç senetleridir. |
Bir anonim şirketin sermayesinin eşit paylara bölünmesi sonrasında bu paylardan her birini temsil eden kıymetli evraktır. |
Anonim şirketlerin kâr ve zararda ortak olmak üzere finansman ihtiyaçlarını karşılam ve yurt dışında satılmak üzere çıkardıkları kıymetlerdir. |
Belli bir kamu altyapı tesisinin belli bir süre içindeki gelirinin belli bir oranındaki karşılık gösterilen, kamu ortaklığı idaresi tarafından çıkarılan menkul kıymettir. |
Belli bir kamu altyapı tesisinin belli bir süre içindeki gelirinin belli bir oranındaki karşılık gösterilen, kamu ortaklığı idaresi tarafından çıkarılan menkul kıymettir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hz. Peygamber’in “Ödüllü Müsâbakalar” olarak naklettiği müsabakalardandır?
Köpek Yarışları |
Keçi Yarışları |
Koyun Yarışları |
At Yarışları |
Kedi Yarışları |
Hz. Peygamber döneminde düşmanla mücadelenin başlıca araçları binek hayvanları ve atıcılıktır. Bu nedenle Hz. Peygamber’in “Ödüllü müsâbakalar ancak at ve deve yarışları ile atıcılıkta olur” buyurduğu nakledilir.
12.Soru
Katılım bankacılığı kurumlarına katılım hesabı yoluyla para yatıranlar, belirlenen süre sonunda kâra veya zarara ortak olduklarını bilmekte, katılım bankası da bu sermayeyi borç olarak değil ortaklık sermayesi olarak kabul etmektedir. Dolayısıyla kurum ile hesap sahibi arasındaki ilişki ortaklık ilişkisidir. Bu tür ortaklıklara Fıkıhta ne denir?
Mudarebe |
Mudarebe |
Mevduat |
Müşareke |
Mukaraza |
Mudarebe: emek sermaye ortaklığı ile birlikte kar-zarar ortaklığını ifade eder. dolayısıyla doğru cevabımız A şıkkıdır.
13.Soru
"Senedi kırdıranın maksadı onu satmak değil borç almak, bankanın amacı ise faizli kredi vermek olduğundan, senet kırdrma faizli kredi işlemidir."
Senet kırdırmayla ilgili verilmiş olan hükme göre senet kırdırmanın durumu nedir?
Caizdir. |
Mübahtır. |
Müstehaptır. |
Caiz değildir. |
Mekruhtur. |
Senedi kırdıranın maksadı onu satmak değil borç almak, bankanın amacı ise faizli kredi vermek olduğundan, senet kırdrma faizli kredi işlemidir.
Buna göre, bankanın senet sahibine verdiği borç miktarıyla, senedi yazan kişiden aldığı miktarın farklı oluşu ve bu farkın vadeden kaynaklanması, alınan fazlalığın faiz olması sonucunu doğurur.
14.Soru
Peşin satın alınan malı belli bir kâr ilave ederek vadeli satmak aşağıdakilerden hangisine denir?
Mudarebe |
Murabaha |
Mevduat |
Öz Sermaye |
Cari Hesap |
Murâbaha, peşin satın alınan malı belli bir kâr ilave ederek vadeli satmak demektir. Bu tür satım akdinde, malın alış fiyatı ve üzerine konulan kâr miktarının bilgisi müşteriye verilir ve anlaşma sağlanır. Bu nedenle murâbaha akdi fıkıhta güvene dayalı satış (buyû’u’l-emânât) türlerinden sayılır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi faizsiz bankacılıkta sermayeyi işletme yöntemlerinden değildir?
bir malın üstüne kar koyup vadeli satmak |
emek-sermaye ortaklığı |
sermaye ortaklığı |
kar ortaklığı |
finansal kiralama (leasing) |
Faizsiz bankacılıkta sermayeyi işletme yöntemleri şunlardır: Murâbaha, ortaklıklar ve kiralama. a şıkkı murabahayı açıklar, b ve c şıkları mudarebe ve müşarekeyi açıklar. e şıkkı ise kiralama yöntemidir. zarara değil de sadece kar ortaklığına katılım bankaları girmez bu bakımdan doğru cevap d şıkkıdır.
16.Soru
Sigara içmenin dini hükmü konusunda son dönemde ortaya çıkan üç farklı görüş aşağıdakilerden hangisinde doğru bir biçimde verilmiştir?
Mübah-Mekruh-Helal |
Helal-Mekruh-Günah |
Mübah-Mekruh-Haram |
Vacip-Helal-Haram |
Mekruh-Vacip-Helal |
Son dönem fıkıh bilginleri ise, sigara içmenin dinî hükmü konusunda üç farklı görüş ortaya koymuşlardır.
1. Sigara içmek mübahtır. Sigara içmeyle ilgili âyet ve hadislerde açık bir
yasak bulunmamaktadır. Yasaklayıcı bir bildirimin bulunmadığı maddeler
hakkında, insan sağlığı açısından açık ve kesin zararlı etkisi bulunmadığı
sürece, mübah oluş temel kuraldır.
2. Sigara içmek mekruhtur. Sigara içmek, hem aktif hem de pasif içiciler
bakımından zararlıdır. Malî açıdan da israftır. Sağlığa zararı ve mal israfı göz
önünde bulundurulduğunda, sigara içmenin mübah olduğunu söylemek
mümkün değildir. Fakat sigara içmeyle ilgili yasak hükmü getiren bir âyet
veya hadis bulunmadığından, hükmünün haram olduğu da söylenemez. Şu
halde sigara içmenin hükmü, mekruh olmasıdır. Mekruh ise, dinin uzak
durulmasını istediği fakat bu talebin kesin ve bağlayıcı biçimde ortaya
konulmadığı hüküm demektir.
3. Sigara içmek haramdır. Çünkü sigara içmek, kesin olarak sağlığa
zararlıdır ve bunun için harcanan para israftır. Ayrıca nafaka
yükümlülüğünün ihlaline sebep olmaktadır. Bu gerekçelerden hareketle
günümüz İslam bilginlerinin çoğunluğu, sigaranın haram olduğu görüşünü
benimsemektedir.
17.Soru
I. Hisse denedi
II. Çek
III. Hazine bonosu
IV. Kâr zarar ortaklığı belgesi
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri faizli borç kapsamına girer?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
Yalnız III |
I, II ve IV |
Hazine bonosu faizli borçlar arasındadır.
18.Soru
İslam bilginlerinden hangisi din ayrılığını bir miras engeli olarak görmez?
Zahiriler |
Ahmed b. Hanbel |
Ebu Hanife |
Şafiiler |
Said İbnü'l Müseyyeb |
Söz konusu tabiinden imam din ayrılığını miras engeli olarak görmez
19.Soru
I-Riba, II-Karzı Hasen, III-Çeşitli Ortaklıklar Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri İslamdaki meşru borçlanma durumlarındandır?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
İslam’da faizle borçlanma meşru olmadığından, kredi bulma imkânı karzı hasen denilen borç/ödünç, kredili satışlar ya da çeşitli ortaklıklar kurma yollarından biriyle gerçekleştirilmiştir.Faiz kavramı Kur’ân ve Sünnette “ ribâ” kelimesi ile ifade edilir. Ribâ, sözlükte "fazlalık, artma ve çoğalma” gibi anlamlara gelir.
20.Soru
İslam Konferansı Teşkilatı’na bağlı İslam Fıkıh Akademisi’nin 1992 yılında yaptığı toplantıda hisse senetlerinin kâr ve zarara iştirak etmesi sebebiyle kural olarak helal olduğu, fakat şerî hükmünün bunu çıkaran şirketin ticari işlem ve amaçlarının meşrû oluşuna bağlı olduğu belirtilmiştir. Bu toplantı nerede yapılmıştır?
Cidde |
Mekke |
Medine |
Kahire |
İstanbul |
Bahsedilen toplantı Cidde'de yapılmıştır
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ