Haber Toplama Teknikleri Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Basın "Temsili Demokrasi"de kaçıncı kuvvet olarak anılmaktadır?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Temsili demokraside devletin gücü yasama, yürütme ve yargı şeklinde birbirinden bağımsız olarak belli bir dengede dağıtılmıştır. Bu güçler arasında oluşabilecek dengesizlikleri göstermek, halkı bilgilendirmek, gerektiğinde uyarmak ve bu güçleri yaptığı yayınlar ile halk adına denetlemek özgür basının görevidir. Bu noktada basın dördüncü güç kuvvet olarak nitelendirilmektedir.
2.Soru
Birçok ortaklığın pay senetlerini elinde bulundurarak onları denetimi altında tutan sermaye yatırım ortaklığı, ana ortaklık aşağıdakilerden hangisidir?
KOBİ |
Halkla İlişkiler Ajansları |
Sendikalar |
e-posta |
Santraller |
Holding
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gazetecinin bir şehirdeki değişim, gelişim ve yönetsel kararlara ilişkin bilgileri elde edebileceği haber kaynaklarından biri değildir?
Kaymakam |
Üniversite rektörü |
Vali |
Belediye başkanı |
İl özel idareleri |
Bir şehirdeki her türlü değişimi, gelişmeyi ve yönetimsel kararları gazeteciler haber yapar. Gazeteci şehirde çarpık ya da yanlış giden şeylere karşı hem kamuoyunun hem de yöneticilerin dikkatini çekecek haberler kaleme alır. Bu sorunun nasıl çözüleceğine ilişkin görüş almak için haber kaynağı olarak vali, vali yardımcıları, valilik basın ve halkla ilişkiler müdürlüğü, kaymakam, belediye başkanları, belediye encümen üyeleri, belediye meclis üyeleri gibi konunun muhatabı kişilerle görüşüp haberini yazar. Valilik, kaymakamlık ve belediyeye bağlı çalışan tüm alt birimler de bu çerçevedeki haber kaynaklarını oluşturur. Ayrıca, il özel idareleri devlet tarafından yapılan yatırımları gerçekleştirip kontrol eden kuruluşlar olması nedeniyle gazetecilerin başvurdukları haber kaynakları arasında yer almaktadır. Doğru cevap B'dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haber kaynaklarının sınıflandırılması türlerinden biri değildir?
Üretim bakımından |
Coğrafi bakımından |
Yapı bakımından |
Uzmanlık bakımından |
Güvenirlik bakımından |
Doğru cevap E'dir. Güvenirlik, haber kaynaklarının sınıflandırılması türlerinden biri değildir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haberlere eşlik eden fotoğrafların varlık nedeni olan ‘Durağanlık’ maddesini açıklamaktadır?
Fotoğraflar mekanik bir anlatım aracı olduğu için çizim gibi diğer görüntü üretme tekniklerinden üstündür. |
Fotoğrafik görüntü, açıklamaya ya da başka ortamlara dönüştürmeye gerek duymaksızın gösterendir. |
Fotoğraflar, fotoğrafı çekilen şeyin ya da konunun gerçekten kendisi gibi algılanır. |
Fotoğraflar haberi tek bir karede özetleyerek konsantre duruma getirir. |
Fotoğraf gazete sayfasına görsel estetik katar ve nasıl algılanacağını doğrudan etkiler. |
Fotoğrafların haberi tek bir karede özetleyerek konsantre duruma getirmesi, haber fotoğrafındaki durağanlığı gösterir. Fotoğraflar durağan görüntülerdir. Fotoğrafın bu özelliği, çekim aşamasında fotoğrafçı için bir zorluk öğesi olmakla beraber, okuyucunun tek bir karelik görüntüyü aklında tutabilmesinin kolaylığı açısından da avantaj sağlar. Fotoğrafların mekanik bir anlatım aracı olduğu için çizim gibi diğer görüntü üretme tekniklerinden üstün olması tutarlılık bakımımından üstün olduğunu gösterir. Fotoğrafik görüntünün, açıklamaya ya da başka ortamlara dönüştürmeye gerek duymaksızın gösteren olması onun tanımlama özelliğinden kaynaklanır. Fotoğrafların, fotoğrafı çekilen şeyin ya da konunun gerçekten kendisi gibi algılanması onun inanırlığını güçlendirir. Fotoğrafın gazete sayfasına görsel estetik katması ve nasıl algılanacağını doğrudan etkilemesi ise onun biçemi ile ilgilidir.
6.Soru
"çapraz yoğunlaşma" neyi tanımlamak için kullanılır?
Habercinin yanlılığını |
Haberin çok fazla kişiyi etkilemesini |
Medya patronlarının kazançlarını |
Medya kuruluşunun aynı zamanda reklam veren kuruluşkara sahip olmasını |
Medya kuruluşunun çalışanlarının gelir düzeyini |
Bir şirketin farklı medya alanlarında ve aynı zamanda başka ticaret kollarında rekabeti önleyecek şekilde varlık göstermesi çapraz yoğunlaşma olarak adlandırılmaktadır. Bir şirketin hem gazete, televizyon ve radyo kanallarına, internet sağ layıcısına sahip olması hem de reklam veren başka ticari faaliyetleri ve yatırımları olması çapraz yoğ unlaş maya örnek oluş turmaktadır.
7.Soru
Fotoğrafçılıkta fotoğraf için "sonuca götüren an” tanımını yapan kişi kimdir?
Henri Cartier-Bresson |
John Szarkowski |
Howard Chapnik |
Edward Steichen |
William Henry Fox Talbot |
Tek bir anda çekilen bir haber fotoğrafı bütün olayı özetlemelidir. Daha da önemlisi bu anın tekrarı da yoktur. Fotoğrafçılıkta bu ana, Henri Cartier-Bresson tarafından “sonuca götüren an” adı verilmiştir.
8.Soru
Hangisi haberin özellikleri arasında yer almaz?
Bireye yaşadığı toplumu anlatır. |
Bireye yaşadığı siyaset ortamını anlatır. |
Bireye yaşadığı toplumun ekonomik koşullarını anlatır. |
Bireye hayatını yönlendirmesinde yardımcı olur. |
Bireye genellenebilir bilgiler sunar. |
Haber özünde okurun devam eden hayatında ona yaşadığı toplumu, siyaset ortamını, ekonomik koşulları anlatan, belli bir düzeyde de olsa hayatını yönlendirmede faydalı olan bilgidir. Haber, okurlara hemen iletilmesi gereken gecikildiği takdirde haberciler adına mesleki başarısızlıklara neden olabilen bilgidir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş dünyası ile ilgili haber yapan bir muhabirin kullanabileceği haber kaynaklarından biri değildir?
Sendikalar |
Halkla ilişkiler ajansları |
KOBİ |
Bilimsel kaynaklar |
Holdingler |
Holdingler, sendikalar, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ), halkla ilişkiler ajansları iş dünyasının önemli paydaşları arasında yer almaktadır. Dolayısıyla, iş dünyası ile ilgili haber yapan muhabirin kullanabileceği haber kaynaklarını oluştururlar. Doğru cevap D'dir.
10.Soru
Fotoğraf tarihçisi John Szarkowski fotoğrafçılıkta "nesnenin kendisi" kavramını nasıl tanımlamaktadır?
Fotoğraf nesnelerin gerçek bilgilerine eşittir. |
Fotoğraf, tasarlanmış değil, seçilmiş olandır. |
Fotoğraflar zaman kayıtlarıdır ve zamanın belirli bölümlerini tanımlar. |
Fotoğraflar dünyanın yeni görünümlerini sunar |
Fotoğraf gerçekte varolanı ele alır. |
John Szarkowski, fotoğrafı nesnenin kendisi olarak tanımlarken fotoğrafın gerçekte varolanı ele aldığına dikkat çekmektedir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yüz yüze söyleşinin yapılamadığı durumlarda başvurulan yöntemlerden biridir?
Basın odası söyleşisi |
Panel söyleşisi |
Telefon söyleşisi |
Sokak söyleşisi |
Basın Toplantısı Söyleşi |
Uzaktan yapılan röportajlar (telefon, uydu, kablo, dijital hatlar vb. yoluyla) genellikle yüz yüze görüşmenin mümkün olmadığı durumlarda tercih edilir. Telefon söyleşisi yüz yüze söyleşilerin yapılamadığı durumlarda başvurulan yöntemlerden biridir.
12.Soru
Diğer görevlerinin yanı sıra günlük gazeteleri dikkatlice takip edip, haberin satır aralarından geleceğe yönelik bilgi çıkaran, ilan ve reklamları haber özellikleriyle gözden geçiren kişi kimdir?
Genel yayın yönetmeni |
Yazı işleri müdürü |
Haber müdürü |
İstihbarat şefi |
Muhabir |
İstihbarat şefinin günlük gazeteleri okuma işi haber toplam süreci açısından önemlidir. Günlük gazeteleri okurken dikkat etmesi gereken beş kilit nokta vardır.
1- Diğer gazetelerde çıkan haberlerden istihbarat servisinin çalışmasını sınama
2- Haberin satır aralarından, geleceğe yönelik istihbarat çıkarma
3- İlan ve reklamları haber özellikleriyle okuma
4- Köşe yazarları
5-Gazetelerden sosyal gündemi algılama
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi'nin "Gazetecinin Temel Görevleri ve İlkeleri" bölümünün üçüncü maddesine göre gazetecinin sorumlulukları arasında yer almaz?
İnsanlığın evrensel değerlerini, çok sesliliği, farklılıklara saygıyı savunur |
Her türden şiddeti haklı gösterici, özendirici ve kışkırtan yayın yapamaz |
Gazeteci, bilgi, haber, fotoğraf, görüntü, ses, belge elde etmek için her türlü yöntemi kullanır |
İnsanlar, topluluklar ve uluslararasında nefreti, düşmanlığı körükleyici yayından kaçınır |
Bir ulusun, bir topluluğun ve bireylerin kültürel değerlerini ve inançlarını (veya inançsızlığını) doğrudan saldırı konusu yapamaz |
Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi'nin "Gazetecinin Temel Görevleri ve İlkeleri" bölümünün üçüncü maddesine göre gazeteci; başta barış, demokrasi ve insan hakları olmak üzere, insanlığın evrensel değerlerini, çok sesliliği, farklılıklara saygıyı savunur. Milliyet, ırk, etnisite, cinsiyet, dil, din, sınıf ve felsefi inanç ayrımcılığı yapmadan tüm ulusların, tüm halkların ve tüm bireylerin haklarını ve saygınlığını tanır. İnsanlar, topluluklar ve uluslar arasında nefreti, düşmanlığı körükleyici yayından kaçınır. Bir ulusun, bir topluluğun ve bireylerin kültürel değerlerini ve inançlarını (veya inançsızlığını) doğrudan saldırı konusu yapamaz. Gazeteci; her türden şiddeti haklı gösterici, özendirici ve kışkırtan yayın yapamaz. Bildirge'nin 6. maddesine göre, gazeteci, bilgi, haber, fotoğraf, görüntü, ses, belge elde etmek için yanıltıcı yöntemler kullanamaz. Doğru cevap C'dir.
14.Soru
Sırasıyla medyanın merkezi-siyasetin merkezi eşleştirmeleriden hangisi doğrudur?
İzmir-İstanbul |
Ankara-İstanbul |
İzmir-Ankara |
İstanbul-İzmir |
İstanbul-Ankara |
Türkiye’de medyanın merkezi İstanbul’dur. Televizyonların, gazetelerin ana merkezleri İstanbul’da olduğundan haber merkezleri de İstanbul’dadır. Siyaset halkın ilgisini çeken konuların başında yer almaktadır. Bu yüzden gazete ve televizyon siyasete ilişkin konulara büyük ölçüde yer vermektedir. Siyasetin merkezi de Ankara olduğundan, tüm medya
organizasyonlarının Ankara’da büroları bulunmaktadır.
15.Soru
"Selfie merakı yüzünden canından oluyordu"
"Dün akşam saatlerinde A.Ş. kadın Üsküdar'da oturduğu apartmanın altıncı katındaki dairenin balkonuna çıktı. Selfie çekmek için geri geri giderken balkon korkuluklarına çarpıp aşağı düştü. Büyük şans eseri binanın altında bulunan marketin tentelerine çarpan A.Ş kazayı hafif sıyrıklarla atlattı."
Yukarıdaki haberin haber değeri aşağıdakilerden hangisidir?
Önemlilik |
Güncellik |
Büyüklük |
Yakınlık |
Nadirlik |
İnsan hayatında dönem dönem rastlanan ancak pek sık olmayan ilginç olaylar nadirlik haber değeri altında değerlendirilir.
16.Soru
I-Optik
II-Kimyasal
III-Form
IV-Organik
YUkarıdakilerden hangileri fotoğrafik görüntü üretiminde yer alır?
I-II |
I-III |
II-III |
II-IV |
III-IV |
Fotoğrafik görüntü üretimindeki optik, mekanik, elektronik ve kimyasal süreçler, yaşanılan deneyimlerdeki gerçeğin, aslına uygun bir şekilde yansıtılmasını sağlar.
17.Soru
Howard Chapnick, “fotoğraf haberciliğine (photojournalism) önem vermemek, tarihe önem vermemektir” derken fotoğrafçının haber toplamadaki hangi rolünü vurgulamak istemektedir?
İnandırıcı olmak |
Analitik düşünme yetisi |
Görgü tanıklığı. |
Okuyucuyu bilgilendirme çabası |
İçgüdülerin gelişmesi |
Howard Chapnick, “fotoğraf haberciliğine (photojournalism) önem vermemek, tarihe önem vermemektir” derken haber fotoğrafçısının olaylara görgü tanıklığı yapmanın yanında tarihe de tanıklık ettiğini vurgulamak istemiştir.
18.Soru
Aşağıdaki haberlerde örgütsel etkilerin hangisi reklâm verenlerin geniş izleyici kitlelerine ulaşmak için yaptıkları baskının etkisiyle medyanın ticarileşmesinin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır?
Medya formatı |
İzleyici etkisi |
Zaman baskısı |
Tabloidleşme |
Yoğunlaşma |
Tabloidleşme reklâm verenlerin geniş izleyici kitlelerine ulaşmak için yaptıkları baskının etkisiyle medyanın ticarileşmesinin bir sonucu olarak doğmuştur.
19.Soru
Basın meslek ilkeleri hangi kuruluş tarafından yayınlanmıştır?
Çağdaş Gazeteciler Cemiyeti |
Radyo Televizyon Üst Kurulu |
Gazeteciler Cemiyeti |
Basın Konseyi |
Basın İlan Kurumu |
Basın Meslek İlkeleri, Basın Konseyi'nin yaptırımlarının hareket noktası olan metindir. Doğu cevap D'dir.
20.Soru
I. Açık uçlu sorular
II. Sık sorulan sorular
III. Kapalı uçlu sorular
IV. Yönlendirici sorular
Yukarıdakilerden hangileri söyleşilerde kullanılan soru tipi örneklerindendir?
I ve II |
I ve III |
I,II ve III |
I,III ve IV |
III ve IV |
söyleşilerde başvurulan soru tipleri açık uçlu, kapalı uçlu ve yönlendirici sorular olarak sıralanabilir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ