Haber Yazma Teknikleri Ara 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Haber yazımının dördüncü aşaması aşağıdakilerden hangisidir?
Denetim ve doğrulama |
Başlığı belirleme |
Görselleri derleme |
Düşünme ve bir odak noktası bulma |
Bilgi toplama |
Haber yazımının dördüncü aşaması, bir haberin doğruluğuna verilen öneme de atfen "denetim ve doğrulama" şeklinde ifade edilebilir.
2.Soru
Gazetelerin ilk sayfasında, logonun hemen altında iri puntolu harflerle yazılan başlıklara ne ad verilir?
Başlık |
Ana başlık |
Üst başlık |
Manşet |
Sürmanşet |
Gazetelerin ilk sayfasında logonun hemen altında iri puntolu harflerle yazılan başlıklara “manşet” denir.
3.Soru
Ters piramit tekniğinin en önemli özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
Haber kısa ve öz yazılır. |
Detaylı bilgi önce verilir. |
Esas haber sona saklanır. |
Önemli bilgi başta verilir. |
Sonuç bölümü öne yazılır. |
Haber yazma kuralları içinde en eskisi ve en çok kullanılanı ters piramittir. Tekniğin bu uzun ömrünün ardında sihirli bir formül yatar. Çünkü bu teknikte habere yönelik bilgilerin, hedef kitlenin ilgisine göre, en önemliden daha az önemliye doğru sıralanması öngörülür. En can alıcı, en önemli bilgi en başta verilir ve ardından konunun ayrıntılarına değinilir.
4.Soru
Odak noktası haberin kamuoyu tarafından algılanan hangi boyutuna işaret etmektedir?
İlgi çekici – Bilgi verici |
Etkileyici – Dikkat çekici |
Şüpheli - Doğrulayıcı |
Gerçekçi - Anlaşılır |
Değerli - Önemli |
Odak noktası çoğunlukla haberin kamuoyu tarafından “değerli” ya da “önemli” olarak algılanan boyutuna işaret eder. Çünkü haberin tüketicisi kamuoyudur ve haber kamuoyunun ilgisi için yazılır. Kamuoyunun büyük çoğunluğunun bu haberleri fark etmesi, tercih etmesi ve seçip okuması beklenir. Doğru cevap E’dir.
5.Soru
Odak noktası haberin kamuoyu tarafından algılanan hangi boyutuna işaret etmektedir?
Kuşkucu |
İlginç |
Değerli |
Açıklayıcı |
Dikkat çekici |
Odak noktası çoğunlukla haberin kamuoyu tarafından “değerli” ya da “önemli” olarak algılanan boyutuna işaret eder. Çünkü haberin tüketicisi kamuoyudur ve haber kamuoyunun ilgisi için yazılır. Doğru cevap C’dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ters piramit tekniğinin avantajlarından biri değildir?
Hızlı ve özlü bir anlatım sunar. |
Daha kolay kısaltılabilir haberdir. |
Önemli ayrıntılara yer verir. |
Haber yazmayı kolaylaştırır. |
Olayı öyküleştirerek anlatır. |
Masalda olayın giriş, gelişme ve sonuç bölümleri bulunurken, haberde sonuç en başta yer alır. Olayın sonunda ne olmuşsa, o en başta söylenir. Özellikle ani gelişen olaylarda ilk beklenen şey, olayın ne olduğunun açıklanmasıdır. Ters piramit tekniğinin sağladığı bu hızlı ve özlü anlatım, gazeteye daha fazla haberin sığdırılmasını sağlar. Ters piramit tekniği ile yazılan haberlerde kısmen gereksiz ya da önemsiz detaylar yer almaz. Bu da haberlerin “yeterli” uzunlukta olması anlamına gelir. Böylece kazanılan yere daha fazla haber konulabilir. Haber yazmayı kolaylaştırma anlamında da ters piramit tekniği önemli bir avantaja sahiptir. Çünkü diğer tekniklere göre ters piramit tekniği ile haber yazmak daha pratiktir. Haber unsuru taşıyan en önemli bilgiler en başta verilecek, diğer bilgiler de daha sonra sıralanacaktır. Gazete sayfalarını hazırlayan editörlerin de işini kolaylaştırır. Çünkü sayfaya sığmayan uzun haberlerin kesilmesi gerektiğinde önemsiz ya da ayrıntı bilgilere yer verilen en alttaki paragrafları atarak ya da keserek haberi kısaltabilmek mümkündür.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haber yazmada dikkat edilmesi gereken temel kurallardan biri değildir?
Sözcük seçimi |
Cümle yapısı |
Haber dili |
Yazım kuralları |
Doğruluk |
Sözcük seçimi, cümle yapısı, haber dili, paragraf yapısı ve yazım kuralları haber yazımında dikkat edilmesi gerek kurallardır. Doğruluk ise bilgi toplama aşamasında dikkat edilmesi gereken noktalardan biri olarak tanımlanabilir.
8.Soru
Haberin değerini belirleyen zaman faktörü bazen bir olayın haberleştirilmesinde izlenecek yolun kendisi olur. Zamansal gelişimi takip ederek haberi aktarmaya ne denir?
Kronolojik Dizi Tekniği |
Listeleme tekniği |
Bölümleme tekniği |
Dörtgen tekniği |
Piramit tekniği |
5N 1K formülündeki sorulardan biri de “Ne zaman?” sorusudur. Zaman faktörü haberin belirleyici ögelerinden biridir. Haberin değerini belirleyen zaman faktörü bazen bir olayın haberleştirilmesinde izlenecek yolun kendisi olur. Zamansal gelişimi takip ederek haberi aktarmaya “Kronolojik Dizi Tekniği” denir. Farklı kaynaklarda bu tekniğe “Kum Saati Tekniği” de denilmektedir. Çünkü tekniğin anatomisi kum saatini andırmaktadır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi muhabirin listeleme tekniğiyle yazacağı haberleri yapmadan önce dikkat etmesi gereken hususlardan biri değildir?
Etkinliğe uygun kılık kıyafet önceden hazırlanmalıdır. |
Etkinliğin yapılacağı mekân hakkında bilgi edinmelidir. |
Olayı iyice çözümlemeli, önemli gördüğü detayları listelemelidir. |
Birlikte çalışacağı kameraman ya da fotoğrafçıyı önceden bilgilendirmeli, etkinlik sırasında uygulanacak strateji birlikte kararlaştırılmalıdır |
Katılımcıların habere konu edilmeye değer görevleri, sorumlulukları, ya da gündemdeki yerleri hakkında ön araştırma yapmalıdır |
Muhabir listeleme tekniğiyle yazacağı haberleri yapmadan önce şunlara dikkat
etmelidir:
• Resepsiyon ya da tören gibi bir etkinliği haberleştiriyorsa ön araştırma yaparak katılımcıların, davetlilerin listesini elde etmeye çalışmalıdır.
• Katılımcıların habere konu edilmeye değer görevleri, sorumlulukları, ya da gündemdeki yerleri hakkında ön araştırma yapmalıdır.
• Böylesi kalabalık ortamlarda yapılacak bir haberde kişileri daha hızlı bulmak ve takip edebilmek için muhabir erişilebiliyorsa fotoğrafları da inceleyerek görsel hafızasını tazelemelidir.
• Etkinliğin yapılacağı mekân hakkında bilgi edinmelidir.
• Bu tür etkinlikleri izleyebilmek için davetli olmak ya da akredite olmak gereklidir. O nedenle sorun çıkmaması için bürokratik işlemlerin önceden yapılması sağlanmalıdır.
• Birlikte çalışacağı kameraman ya da fotoğrafçıyı önceden bilgilendirmeli, etkinlik sırasında uygulanacak strateji birlikte kararlaştırılmalıdır.
• Etkinliğe uygun kılık kıyafet önceden hazırlanmalıdır.
10.Soru
Yazılmış bir metin üzerinde gereken düzeltmeleri yaparak yazıyı yayıma hazır duruma getiren kimse aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir ?
Redaktör |
Yazar |
Eşik bekçileri |
Künye |
Redaksiyon |
Yazılmış bir metin üzerinde gereken düzeltmeleri yaparak yazıyı yayıma hazır duruma getiren kimseye redaktör denir.
Doğru yanıt A seçeneğidir.
11.Soru
Haber yazma eyleminin son aşaması aşağıdakilerden hangisidir?
Odak noktası bulma |
Bilgi toplama |
Haberin denetlenmesi ve doğrulanması |
Haber metninin yazımı |
Haberin tasarımını yapma |
Haber yazım sürecinin son aşaması haberin denetlenmesi ve doğrulanmasıdır.
12.Soru
Geleneksel ters piramit tekniğini kullanan muhabir Aslı, mecliste çıkan bir kavgadaki milletvekili isimlerini, tekniğin anatomisine göre hangi bölümde verir?
Giriş |
Gövde |
Sonuç |
Geçmiş |
Detay |
Ter piramit tekniğinin anatomisine göre giriş paragrafında kim, ne, nerede, ne zaman sorularının cevapları verilir.
13.Soru
Bir kişiye, bir an'a ya da olaya odaklanan giriş cümlesiyle başlayan haber yazma tekniği hangisidir?
Piramit tekniği |
Wall Street Journal tekniği |
Listeleme Tekniği |
Renkli yazım tekniği |
Kronolojik dizi tekniği |
“Wall Street Journal Tekniği” olarak geçen bu haber yazma biçimi; bir kişiye, bir an’a ya da olaya odaklanan giriş cümlesiyle başlar.
14.Soru
Yukarıda verilen yangın haberinin giriş paragrafında aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı bulunmamaktadır?
Ne |
Nerede |
Ne zaman |
Neden |
Nasıl |
Yukarıdaki haber cümlesinin haber öğelerine ilişkin soruların yanıtları şu şekildedir:
Ne? Yangın
Nerede? Kurtuluş Mahallesi
Ne zaman? Salı gecesi
Neden? Dikkatsizlik
Nasıl sorusunu cevabı giriş cümlesinde bulunmamaktadır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haberin kamuoyu tarafından “değerli” ya da “önemli” olarak algılanan boyutuna işaret eder?
Aşağıdakilerden hangisi haberin kamuoyu tarafından “değerli” ya da “önemli” olarak algılanan boyutuna işaret eder?
Cümle yapısı |
Haber dili |
Haber kaynakları |
Haberin odak noktası |
Haberde yazım kuralları |
Bir haberi değerli ya da önemli kılmak için haber değeri taşıyan unsurun ne olduğuna odaklanmak gerekir. İşte bu noktaya; eş deyişle haber değeri taşıyan unsura, “haberin odak noktası” adı verilir.
16.Soru
Tek bir görüşe dayanarak yapılan haberlere ne ad verilir?
Tek bir görüşe dayanarak yapılan haberlere ne ad verilir?
Tek yönlü haberler |
Tek yönlü iletişim |
Çapraz kontrol |
Geribildirimli haberler |
Denetimli haberler |
Bir haberde ne kadar fazla farklı görüşe yer veriliyorsa, o haberin o kadar fazla nes- nelliğe yaklaştığı söylenebilir. Bir tek görüşe dayanarak yapılan haberler “tek bo- yutlu” ya da “tek yönlü” haberler olarak değerlendirmeye daha yakın haberlerdir.
17.Soru
".............. Gazetelerde logonun
altında en iri puntolu harflerle
yazılan başlıktır." Boşluğa ne gelmelidir?
Manşet |
sürmanşet |
banner |
logo |
alt başlık |
Manşet: Gazetelerde logonun
altında en iri puntolu harflerle
yazılan başlıktır.
18.Soru
Wall Street Journal tekniği aşağıdaki tekniklerden hangisiyle biçimsel benzerlik göstermektedir?
Kronolijik dizi tekniği |
Kare tekniği |
Listeleme tekniği |
Bölümleme tekniği |
Piramit tekniği |
Wall Street Journal tekniği, biçimsel olarak kare tekniğine benzer. Ancak anlatım dili ve bu biçime uygun olan olaylar, Wall Street Journal tekniğini kareden farklılaştırır. Bu teknikte tek bir olay incelenirken kare tekniğinde birden fazla, eş değer, olay dizisi ele alınır. Doğru cevap B'dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Wall Street Journal tekniği ile haber yazarken en son yazılan paragraftır?
Birinin sözlerini alıntılayarak yapılan paragraf |
Haberin açıklığa kavuştuğu paragraf |
Girişle bağlantılı anekdotlar |
Açıklamalar ve farklı bakış açıları |
Haberin detayları |
Wall Street Journal tekniğiyle yazılan bir haberin sonuç paragrafı ise mutlaka ilk paragrafa atıfta bulunan; yani girişle ilişki kurulmasını sağlayan bir yapıda olmalıdır.
20.Soru
- Açıklama
- Özet bilgi
- Geçmiş bilgi
- Sonuç
Yukarıdaki haber bölümleri hangi seçenekte ters piramit tekniğine uygun verilmiştir?
I-III-II-IV |
I-II-III-IV |
II-I-III-IV |
IV-I-II-III |
III-I-II-IV |
Ters piramit tekniğinde haberin bütün ağırlığı ya da haber değeri taşıyan en önemli bilgi; özet bir şekilde en başta, giriş bölümünde verilir. Bu nedenle ters piramit tekniği ile yazılmış haberlerin büyük çoğunluğunda özetleyici giriş tekniği kullanılır. Ardından da olayın ayrıntılarına değinilir. Konuyla ilgili yapılan açıklamalar, ileri sürülen deliller, ortaya çıkan durumlar, olayın geçmişine ilişkin bilgiler sıralanır. Bunlar da yine muhabirin karar vereceği önemlilik sıralaması içerisinde sunulur. Sonuçta ise bir haber sonlandırma ifadesi yer alır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ