Haber Yazma Teknikleri Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
“İlk röportaj yazarı” şeklinde gösterilen kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Thukydides |
Heredot |
Gezgin İbn’i Battuta |
Seydi Ali Reis |
Hoca Gıyasüddin Nakkaş |
Röportaj yazı türünün tarihinin milattan önceki döneme uzandığı söylenir. Kimi yazarlar, Heredot (M.Ö.484-430)’u kaleme aldığı gezi yazıları nedeniyle dönemin insanlarını günümüze taşıyan kişi olarak “ilk röportaj yazarı” şeklinde gösterir.
2.Soru
I Haber yazma tekniğinizin hangisi olacağına karar verin.
II Bir yazı planı çıkarın
III Elde ettiğiniz bütün bilgileri gözden geçirin.
IV Habere eşlik edecek görsel malzemelerin nasıl kullanılacağına karar verip, onlara ilişkin açıklama yazılarını yazın.
V Haberinize uygun birden fazla başlık önerin.
VI Haberde kullanılmasını düşündüğünüz alt konu ya da temaları belirleyin
VII. Haberde kullanılmasını düşündüğünüz alt konu ya da temaları belirleyin
II,III,I,V,VI,VII,IV |
III.II,I,VII,VI,V,IV |
III,V,VII,VI,IV,I,II |
II,III,V,VII,VI,IV,I |
I,III,II,IV,V,VI,VII |
Haber metnini yazma aşaması
Elde ettiğiniz bütün bilgileri gözden geçirin.
Bir yazı planı çıkarın
Haber yazma tekniğinizin hangisi olacağına karar verin.
.Haberde kullanılmasını düşündüğünüz alt konu ya da temaları belirleyin
Haberde kullanılmasını düşündüğünüz alt konu ya da temaları belirleyin
Haberinize uygun birden fazla başlık önerin
Habere eşlik edecek görsel malzemelerin nasıl kullanılacağına karar verip, onlara ilişkin açıklama yazılarını yazın.
3.Soru
"İnternetteki sayfalarda yer alan haberler, insan veya makine olarak bir etkileşim ortamı sunmaktadır. İnternet kullanıcıları, haberlere ilişkin yorum yazarak aktif etkileşim gösterebildikleri gibi, bir haberi kaç kişinin hangi yerden bağlanarak okuduğu ve ne kadar süre sayfada kaldığı, bu sayfadan hangi sayfaya geçtiği gibi sanal izler bırakarak pasif ve sistem dışı bir etkileşim de gösterebilmektedir."
Tanımı aşağıdakilerden hangisine denir?
etkileşimlilik |
çoklu ortam |
yöndeşme |
doğrusal olmayan yapı |
İsteğe göre değiştirmek ve kişiselleştirmek: |
Etkileşimlilik: İnternetteki sayfalarda yer alan haberler, insan veya makine olarak bir etkileşim ortamı sunmaktadır. İnternet kullanıcıları, haberlere ilişkin yorum yazarak aktif etkileşim gösterebildikleri gibi, bir haberi kaç kişinin hangi yerden bağlanarak okuduğu ve ne kadar süre sayfada kaldığı, bu sayfadan hangi sayfaya geçtiği gibi sanal izler bırakarak pasif ve sistem dışı bir etkileşim de gösterebilmektedir.
4.Soru
Dergi haberciliği nasıl bir habercilik türüdür?
zaman kısıtlılığı olmayan |
günlük |
öykü tarzında |
halkla ilişkiler |
ajans |
Dergi haberciliği, gazete ve televizyon haberciliğinden ayrı olarak, “zaman kısıtlılığı olmayan” bir habercilik türüdür.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi muhabir tarafından kaleme alınan haber metninin yeniden yazılmasını gerekli kılan başlıca nedenlerden biri değildir?
Kötü yazılmış haberler |
Uzun haberler |
Yanlış haber girişimleri |
Vakti gelmemiş haberler |
Eksik olgular |
Muhabir tarafından kaleme alınan haber metninin yeniden yazılmasını gerekli kılan başlıca nedenler şunlardır:
i. Kötü yazılmış haberler
ii. Uzun haberler
iii. Yanlış haber girişleri
iv. Profesyonelce olmayan haberler
v. Güncelleme gerektiren vakti geçmiş haberler
vi. Eksik olgular
Doğru yanıt D seçeneğidir.
6.Soru
Konserler, sanat sergileri, sinema, tiyatro gösterileri, yeni çıkan kitap, yeni çıkan albümler, en çok satan eserler, vizyona giren filmler, yeni sahnelenen tiyatro eserleri vb. konulardan oluşan habercilik türü aşağıdakilerden hangisidir?
Kültür ve Sanat Haberciliği |
Ekonomi Haberciliği |
Sağlık Haberciliği |
Adli Haberler |
Magazin Haberciliği |
Kültür ve sanatla ilgili haberler; konserler, sanat sergileri, sinema, tiyatro gösterileri, yeni çıkan kitap, yeni çıkan albümler, en çok satan eserler, vizyona giren filmler, yeni sahnelenen tiyatro eserleri, sanatçıların hayat öyküleri gibi konulardan oluşmaktadır. Bu tür haberler, gazetelerde, diğer haberlerden bağımsız sayfalarda verilirken, radyo ve televizyonda bültenlerinde, haberin önemine göre alt sıralarda yer bulabilmektedir. Ancak radyo ve televizyonlarda kültür ve sanatla ilgili bağımsız program kuşakları da yayınlanmaktadır.
7.Soru
Yazılan haberin üzerinde gerekli son redaksiyonu aşağıdakilerden kim hangisi yapar ?
Muhabir |
Editör |
Rejisör |
Yazman |
Yönetmen |
Yazılan haber üzerinde gerekli son düzenlemelerin yapılması; diğer bir deyişle, redaksiyonu, editör tarafından yapılır.
8.Soru
Okuyucudan gelen yayın içeriğine ilişkin şikayetleri yetkililere bildirmek ve tekrarlanmasını önlemek görevi ne şekilde adlandırılır?
Öz denetim |
Otosansür |
Meslek ahlakı |
Ombudsmanlık |
Etik kurul |
Ombudsmanlık bir öz denetim kurumudur. “Vatandaş koruyucusu” karşılığındaki bu sözcük, İsveççe kökenlidir. İsveç örneğinden yola çıkarak, ABD’de uygulama alanı bulan basındaki ombudsmanın görevi, okuyuculardan gelen yayın içeriklerine ilişkin şikâyetleri, yayın organının yetkililerine bildirmek ve bunların tekrarlanmasını önlemektir. Eş deyişle çalıştığı gazetenin gözlemciliğini ve eleştirmenliğini yapmaktır.
9.Soru
Standart bir basın bülteninin kelime sayısı hangi aralıktadır?
200 ile 600 |
300 ile 800 |
400 ile 900 |
500 ile 1000 |
1000 ile 1500 |
Genel olarak bir basın bülteni; başlık, giriş, gövde, görseller ve sonuç (kapanış)
bölümlerinden oluşan bir haber metnidir. Standart bir basın bülten 300 ile 800
arası kelime arasında uzunluğa sahiptir.
10.Soru
Radyo ve televizyon haberi yazımında ne olduğunun, duyulanın ya da görülenin aktarılabilmesi için izlenecek bir yol var mıdır?
Yoktur, |
Üzün cümlelerle haber yazmak, |
Konuşuyormuş gibi haber yazmak, |
Edilgen cümle kullanmamak, |
Haber metni uzun olmalıdır, |
Karşılıklı konuşur gibi âdeta ''senli-benli'' haber yazmak, gazetecilik uygulamaların rutin alışkanlıkları arasında ''aykırı'' bir durum yaratır. Bu nedenle radyo ve televizyonculuğun haber dili ''konuşma dili tekniği'' olarak ayrı biçimde ele alınarak incelenmelidir. Radyo ve televizyon haberciliğinde, haberlerin sesli olarak birine anlatılıyormuş gibi sunulduğundan, radyo ve televizyon haberlerinde kullanılan konuşma dili tekniği, karşıdaki insanlarla konuşuyormuş gibi haberi yazma temelini dayanır. Bu teknikte görüntü ve sesle haberi kamuoyuna aktarmak, izleyiciyi (dinleyiciyi) sıkmamak, merakını sağlamak ve duyduklarını anlaması için ona yardımcı olmak başlıca unsurlar arasındadır. Basit gibi görünsen de konuşur gibi yazmak, pek de kolay olmadığı gibi oldukça fazla yaratıcılık gerekir.
Haberlerin sesli olarak birine anlatıyormuş gibi sunulduğu radyo, televizyon haberlerinde kullanılan konuşma dili tekniği, karşıdaki insanlarla konuşuyormuş gibi haberi yazma temeline dayanır. Yazılan haber sesli olarak spiker tarafından izleyiciye (dinleyiciye) sunulur. Anahtar ilke, sunucuların izleyenleri (dinleyenleri) '' şimdi ne olduğunu duyduğu ya da gördüğünü aktarması esastır. Konuşma dilindeki gibi basit ve kısa cümlelerle yapılan bu anlatımda edilgen cümlelerden de yararlanılır. Bağlaç kullanımı ve dolaylı anlatım yaygındır. Bununla birlikte haberlerin anlaşılır kısalıkta olması gerekir. Kelimelerin zenginliği yerine, daha az kelimeyle daha çok bilgi aktarılmaya çalışılır. Açıklamalar ve geçmiş hakkındaki bilgilere yer verilmeyebilir.
Konuşma dilinde radyo ve televizyon haberi hazırlarken, dinleyici profili az çok biliniyorsa, genel olarak saptanılan ortalama dinleyicinin bir adım ötesinde bir hedefi tutturmak gereklidir. Haber sunulurken ne çok mesafesiz (popüler), ne de çok mesafeli (seçkinci) olunmalıdır.
11.Soru
Haber alanları kaç gruba ayrılır?
5 |
2 |
3 |
7 |
4 |
Haber ajanları genel olarak ulusal ve uluslararası olmak üzere iki gruba ayrılır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir radyo haber bülteninin özelliklerden biri değildir?
Bülteni spiker sunar. |
En önemli haber ilk olarak sunulmaz. |
Haberler ilgi çekme temeline dayanır. |
Açıklamadan çok bilgi önemlidir. |
Asıl olan hızlılıktır. |
İlk sunulan haber en önemli haberdir. Dolayısıyla doğru cevap B şıkkıdır.
13.Soru
“ABD’de uygulama alanı bulan mesleğin görevi, okuyuculardan gelen yayın içeriklerine ilişkin şikayetleri, yayın organının yetkililerine bildirmek ve bunların tekrarlanmasını önlemektir. Eş deyişle çalıştığı gazetenin gözlemciliğini ve eleştirmenliğini yapmaktır. Bu uygulama ilk kez Lousville Courrier Journal ve Louisville Times’ta (ABD) gerçekleştirilmiştir.” Bu örnek aşağıdaki seçeneklerde verilen hangi mesleği tanımlamaktadır?
Öz Denetim Koordinatörü |
Ombudsmanlık |
Gazeteci |
Muhabir |
Kontrol Müdürü |
Verilen örnekte vatandaş koruyucusu anlamına gelen İsveççeden türemiş ombudsmanlık mesleği anlatılmaktadır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yazılan haber metninin denetlenmesi ve doğrulanmasında “son okuma” aşamasından sonra gelen aşamadır?
Yazım yanlışlarının denetimi |
Okunurluk ve anlaşılabilirlik denetimi |
Yorumsuzluk/tarafsızlık denetimi |
Etik ve hukuk kurallarına uygunluk denetimi |
Geri bildirimin takip edilmesi |
Yazılan haber metninin denetlenmesi ve doğrulanmasında “son okuma” aşamasından sonra gelen aşama “geri bildirimin takip edilmesi” aşamasıdır. Bir muhabir için haberin yazılıp haber merkezine gönderilmesi ile haber yazma süreci tamamlanır ancak iletişim sürecinin tamamlanabilmesi için habere gelecek geri dönüş ya da tepkilerin de takip edilmesi gerekmektedir.
15.Soru
Dünya genelinde yaygın muhabir ağıyla haber toplayıp abonelerine servis eden kuruluşlar aşağıdakilerden hangisidir?
Ağ teknolojileri |
Sektör kuruluşları |
Ajans haberciliği |
İnternet haberciliği |
Uluslararası haber ajansları |
Uluslararası haber ajansları: Dünya genelinde yaygın muhabir ağıyla haber toplayıp abonelerine servis eden kuruluşlardır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haberde kullanılan olumlu imgelemlerdendir?
Sokak köpeklerinin hali içler acısı |
Boğazdaki gösteri nefes kesti |
Sel felaketi yüreklerimizi burktu |
Deprem can yaktı |
Pazarda her şey ateş pahası |
"Boğazdaki gösteri nefes kesti" olumlu bir imgelemdir. Gösterinin ne kadar keyif verdiğini ve görkemli olduğunu gösterir. Doğru cevap B'dir.
17.Soru
Aşağıdaki habercilik alanlarından hangisinde diğerlerine göre daha daha fazla yaratıcılık ve ekip çalışması gerekmektedir?
Gazeteler |
Televizyon haberciliği |
İnternet haberciliği |
Magazin dergileri |
Popüler dergiler |
Televizyon haberciliği diğer habercilik alanlarına göre daha fazla yaratıcılık ve ekip çalışması gerektirir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi radyo ve televizyonda dinleyicinin kendi içinde imgelem yaratabilmesi için en temel kuraldır?
Kısa, özlü ve açık ifadeler kullanılması |
Habere ayrılan zamanın uzun olması |
Göze hitap etmesi |
Habere yorum katmak |
Arşiv görüntülerinden yararlanmak |
Dinleyicinin kendi içinde imgelem yaratabilmesi için ise konuşma dilinin en
temel kuralı olan kısa, özlü ve açık ifadeler kullanılması gerekir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi noktalama işaretlerinin doğru kullanımına bir örnektir?
Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için nokta konulur. |
Cümle içinde ara sözleri ve ara cümleleri ayırmak için kesme işareti konur. |
Cümlenin sonuna nokta konur. |
Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için virgül konur. |
Unvanlardan sonra gelen ekler kesmeyle ayrılır. |
Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için virgül konulur. Cümle içinde ara sözleri ve ara cümleleri ayırmak için virgül kullanılır. Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılır. Unvanlardan sonra gelen ekler kesmeyle ayrılmaz.
20.Soru
ABD Profesyonel Gazeteciler Derneği etik ilkeleri hangi yıl kabul etmiştir?
1996 |
2000 |
2004 |
2008 |
2014 |
Amerika Birleşik Devletleri’nde Profesyonel Gazeteciler Derneğinin (Association of Professional Journalist) 1996 yılında kabul etmiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ