Haberciliğin Temel Kavramları Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Okuyucunun habere ilgi düzeylerine aşağıdakilerden hangisi uymamaktadır?
Okuyucunun olaya alışkanlığı, yakınlığı
|
Okuyucunun okuma düzeyi
|
Olayın önemi
|
Okuyucunun hayatıyla, işleriyle olan benzerliği
|
Haberin iyi ve anlaşılır şekilde yazılmış olması
|
2.Soru
Sözü, şekillenmiş ve ortak anlam üretecek şekilde çizgilerle gösterme sistemine ne ad verilir?
Sözcük
|
Piktogram
|
Yazı
|
Vinyet
|
Düşünce
|
3.Soru
Avrupa’da hareketli harfleri kullanan matbaanın yaygınlaşmasından sonra gazeteciliğin ivme kazandığı 1900’lerin başında, monarşi rejimlerinin iktidarda olduğu dönemde basında hakim olan anlayış aşağıdakilerden hangisidir?
Liberal anlayış
|
Derebeylik anlayışı
|
Otoriter anlayış
|
Orta çağ anlayışı
|
Serbest basın anlayışı
|
4.Soru
Konular ya da haberler arasındaki önemlilik sıralamasına yayın organlarında verilen ad nedir?
Gündem |
Habercilik |
Yayın |
Yayın akışı |
Bomba haber |
Gazeteciler için en zor işlerden biri her gün meydana gelen milyonlarca olay ve bunlara ilişkin yazılan binlerce haber arasından belli sayıda haberi seçerek ve bunları belirli bir hiyerarşik sıra içerisinde düzenleyerek halka sunmaktır. Yayın organları her gün halka ülkede ve dünyada yaşanan en önemli olayların hangileri olduğunu ve hangi sorunların çözüm beklediğini sunarlar. Hangi sorunların daha önemli ve acil çözüm beklediğinden başlayarak daha az önemli konulara doğru uzanan bir sıralamadır bu. Konular ya da haberler arasındaki önemlilik sıralamasına yayın organlarında “gündem” adı verilir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi arşiv taramasına bağlı olarak daha önce yayınlanmış bilgi ve belgeler ışığında oluşturan daha çok bilgilendirmeyi amaçlayan haberlerdir?
Derleme haberler
|
Öyküleyici haberler
|
Araştırma haberler
|
Özel haberler
|
Karmaşık haberler
|
6.Soru
Hangisi 5 n 1 k'dan biri değildir?
Ne |
Kim |
Nerede |
Kaç tane |
Neden |
Kaç tane sorusu 5 n 1 k'dan biri değildir.
7.Soru
Eksik haber nedir?
Uzun bir haberi yer ya da zaman darlığı nedeniyle daha kısa hale getirmektir. |
Haberi daha önce yazılmış pek çok unsurunu saf dışı bırakarak gereğinden fazla kısaltılmaktır. |
Haber hakkında bilgi sahibi olmamak ya da haberi zamanında yayınlayamamaktır. |
Haber henüz yazılmadan başka yayın organında aynı haberin yayımlanmasıdır. |
Bir haberde haber öğelerinden kim, ne, nerede, nasıl, ne zaman, neden sorularının biri ya da birkaçının cevabı bulunmayan haber. |
Haber öğeleri şöyle tanımlanabilir:
- Ne: Bir trafik kazası
- Kim: Abdullah G., Abdulgani Ö., Muhammed Eymen, Halime G. ve iki kişi
- Nerede: Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesinde, Viranşehir-Ceylanpınar karayolunun 5’inci kilometresinde
- Ne zaman: Dün sabah saat 10 sularında (yaklaşık olarak saat 10 civarında)
- Neden: Henüz belli değil
- Nasıl: Karşı yönlerden gelen iki otomobilin kafa kafaya çarpışmasıyla…
Bu örnek haberde tüm haber öğelerine ilişkin sorulara bir şekilde yanıt verilmiştir. Ancak kimi zaman bu öğelerin tamamı karşılığını bulmaz. Bir haberde haber öğelerinden biri ya da birkaçı bulunmuyorsa bu tür haberlere “eksik haber” adı verilir.
8.Soru
Bir haberin hızlı verilmesi ve yeni olması hangi haber değeri ile nitelendirilir?
Doğruluk
|
İlginçlik
|
Yakınlık
|
Zamanlılık
|
Önemlilik
|
9.Soru
Sözü, şekillenmiş ve ortak anlam üretecek şekilde çizgilerle gösterme sistemine ne ad verilir?
yazı |
çizim |
pitogram |
kelime |
iletişim |
Yazı kavramı, “sözü, şekillenmiş ve ortak anlam üretecek şekilde çizgilerle gösterme sistemi” anlamındadır.
10.Soru
“Belediye başkanı ‘Yol yapım çalışmaları iki hafta daha uzayacak.’ diye konuştu.”
Yukarıda verilen örnek cümle hangi anlatım türünde gerçekleştirilmiştir?
Olay Anlatımı |
Doğrudan Anlatım |
Dolaylı Anlatım |
Konu Anlatımı |
Kişisel Anlatım |
Doğrudan Anlatım:
Diğer cümle ve yüklem türü ise haber kaynağının sözlerinin kelimesi kelimesine; yani olduğu gibi aktarılmasına dayanan, aktarılan sözlerin aktaran kişinin adı belirtilerek tırnak içinde yazıldığı “doğrudan anlatım” tekniğine dayanır. Bu teknikte kullanılan yüklemler daha çok şunlardır: “dedi”, “şunları söyledi”, “şöyle konuştu”, “diye konuştu”, “diye kaydetti”, “şu açıklamada bulundu”, “ifadesini kullandı”. Yüklemlerin koyu olarak yazıldığı şu cümleler incelenebilir:
- Belediye başkanı “Yol yapım çalışmaları iki hafta daha uzayacak.” diye konuştu.
11.Soru
Habere ilişkin en önemli ve en can alıcı unsurların ön plana çıkartıldığı, ikinci ve üçüncü derecedeki önemli unsurların birbirini izleyen bir sırada verildiği haber yazma tekniği aşağıdakilerden hangisidir?
Ters piramit
|
Konuşma dili
|
Serbest yazım
|
5N1K
|
Kronolojik dizi
|
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haberin temel özelliklerinden birisi değildir?
Haber günceldir
|
Haber sistematik değildir
|
Haber dayanıksızdır
|
Haber olay meydana gelmeden verilebilir
|
Haberde reklam içerikleri bulunabilir
|
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özgürlükçü anlayışın temel ilkelerinden serbest-özel girişim ilkesinin özelliklerden birisidir?
Gazeteciler ya da medya çalışanları, sadece kendi medya organizasyonları içinde bağımsızdırlar.
|
İletişim alanında meslek seçenlerin meslek okullarından (İletişim Fakülteleri) yetişme zorunluluğu ön koşul olmalıdır.
|
Medya, yerleşik siyasi güce her zaman bağlı olmalıdır.
|
Üçüncü kişilerin (örneğin hükûmetlerin) ön denetim ya da sansür uygulamaya hakkı olmalıdır.
|
İletişim/yayın kuruluşları herhangi bir ön izin/yetki belgesi alma koşuluna bağlı olmaksızın kurulabilmelidir.
|
14.Soru
Genel olarak medyanın nasıl olması gerektiğine ilişkin farklı anlayışları ortaya koyan açıklamaları aşağıdakilerden hangisi tanımlamaktadır?
Medya yasaları
|
Medya etiği
|
Medya denetimi
|
Medya sistemleri
|
Medya mevzuatı
|
15.Soru
Gazetelerde yazı yanında resim basma olanağı hangi yılda doğmuştur?
1842
|
1852
|
1862
|
1872
|
1882
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gelişmeci kuramın ilkelerinden değildir?
Medya, milli politikayla aynı çizgide pozitif gelişme görevlerini kabul etmeli ve yerine getirmelidir.
|
Medyanın özgürlüğü ekonomik önceliklere ve toplumun gelişme ihtiyaçlarına uygun olarak kısıtlanmaya açık olmalıdır.
|
Gazeteciler ve diğer medya çalışanları bilgi toplama ve yaymada özgürlüğe olduğu kadar sorumluluklara da sahiptir.
|
Medya özel mülkiyet altında olmamalıdır.
|
Medya içerilerinde toplumsal kültüre ve dile öncelik verilmelidir.
|
17.Soru
Aşağıda kavramlardan hangisi sözün şekillenmiş ve ortak anlam üretecek şekilde çizgilerle gösterme sistemini tanımlar?
Piktogram
|
İşaret
|
Resim
|
Sembol
|
Yazı
|
18.Soru
Bir gazete sayfası genellikle aralarında yaklaşık yarım santimetre ya da daha az boşluk bulunan dikey, yukarıdan aşağıya doğru uzanan bölümler ne olarak adlandırılır?
Kapak |
Kısım |
Manşet |
Punto |
Kolon |
Bir gazete sayfası genellikle aralarında yaklaşık yarım santimetre ya da daha az boşluk bulunan dikey, yukarıdan aşağıya doğru uzanan bölümler kolondur.
19.Soru
Aşağıdaki kitle iletişim araçlarından hangisinde sunulan haberler konuşma dili yapısına sahiptir?
Dergi
|
İnternet
|
Bulvar gazetesi
|
Televizyon
|
Magazin gazetesi
|
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haber kavramı için yapılan ifadelerden birisi değildir?
Var olan her şey haberdir |
Dün bilmediğimiz ama bugün öğrendiğimiz şeylerdir |
Bir olayın raporudur, özetidir |
Yarının tarihidir |
Bugünün tarihidir |
Haber; Var olan her şey haberdi. Dün bilmediğimiz ama bugün öğrendiğimiz şeylerdir. Okuyucunun okumak, izleyicinin izlemek istediği ve ona ilginç gelen şeylerdi. Bir olayın raporudur, özetidir. Yarının tarihidir. Doğru cevap E seçeneğidir
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ