Hadis Tarihi ve Usulü Final 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İslâm tarihinin ilk dönemlerinden itibaren yapılan hadis nüshalarında ister istemez hatalar meydana gelmiş ve bu hataları düzeltmek için bazı uygulamalar yapılmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu hataların düzeltilmesi esnasında kullanılan uygulamalardan biridir?
Yazının bıçak gibi keskin bir aletle kazınması |
Mürekkebin ıslak parmak veya bez parçasıyla silinmesi |
Hatalı kısma “.” konulması |
Hatalı kısma “:” konulması |
Hatalı kısma “…” konulması |
Bu dönemlere ait nüshaların, kopya edilmesi esnasında meydana geldiği anlaşılan istinsah hatalarının düzeltilmesi hakkında tartışma bulunmamaktadır. Hatalar ister asıl nüshadan kaynaklansın, isterse yazım hatası olsun düzeltilme şekilleriyle ilgili farklı uygulamalar söz konusu olmuştur. E şıkkında hatalı kısma “…” konulması ise bu dönemde yapılan uygulamalardan biridir. C ve D seçeneklerinde verilen hatalı kısma “.” ve “:” konulması uygulaması bu dönemlerde yoktur. A ve B seçeneğindeki uygulamalara ise bu dönemlerde karşı çıkılmıştır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sema ve kıraat metotları için doğru tanımdır?
Hadis rivayetlerinde uyulması zorunlu prensiplerdir. |
Doğrudan hadis sahifelerinden yapılan rivayetlerdir. |
Hadislerin yetili bir hocadan doğrulanması usulüdür. |
Ehil olmayanların hadis rivayet etme yöntemleridir. |
Hıfza dayalı hadis rivayet etme yöntemine verilen attır. |
Muhaddisler, doğrudan hadis sahifelerinden yapılan rivayetleri geçersiz ilân etmekteydi. Yazılı hadis metinlerinin bir hocaya arz edilip edilmediğini sormaktaydı. Nihayet hadis talebelerine “getiriniz hataları tashih edelim, düzeltelim” şeklinde uyarılarda bulunulmaktaydı. Bu durum hadis talebelerini hadis metinlerini ehline arz etmeye zorlamıştı. Böylece yaklaşık birinci asrın sonuna doğru hadis rivayetinde uyulması gereken zorunlu prensipler olarak geliştirilen semâ ve kırâat metotları doğmuştur.
3.Soru
Aşağıdakilerden hadis öğrenme ve öğretme âdâbında, öğrenenin uyması gerekenler arasında yer almaz?
İhlâs ve İyi Niyet |
Öğrendiğiyle Amel Etmek |
Hadisi Ehlinden Almaya Çalışmak |
Hocaya Saygı Göstermek |
Kendisinden Üstün Olanlara Öncelik Vermek |
A,B,C,D seçeneklerinde öğrenenin uyması gerekenler verilmiş olmasına ragmen E seçeneği Öğretene aittir.
4.Soru
Metnin özelliklerine göre sınıflandırıldığında bir sahabiye ait olduğu söylenen söz ve işle ilgili hadislere ne denir?
Kudsî |
Merfû |
Mevkûf |
Maktû’ |
Muhkem |
Metnin özelliklerine göre sınıflandırıldığında bir sahabiye ait olduğu söylenen söz ve işle ilgili hadislere Mevkûf hadis denir.
5.Soru
Hadis öğrenmek amacıyla yapılan yolculuklara ne denir?
Errihle fi^ talebi’l-hadi^s |
Rahha^le |
Cevva^le |
Tavva^fü’l-eka^li^m |
Âlî isnadla |
Hadis öğrenmek amacıyla yapılan yolculuklara errihle fi^ talebi’l-hadi^s, bu maksatla çok yolculuk yapanlar ise çok seyahat eden anlamlarına gelen, rahha^le, cevva^le, tavva^fü’l-eka^li^m gibi ifadelerle anılmaktaydı.
6.Soru
Aşağıdaki alimlerden hangisi amellerin fazileti hakkında zayıf hadisle amel edilebileceği görüşündedir?
Yahya b. Ma‘în |
Ebû Dâvud |
Müslim |
İbn Hazm |
Ebû Bekir İbnü’l-Arabî |
Ebû Dâvud amellerin fazileti hakkında zayıf hadisle amel edilebileceğini düşünmektedir.
7.Soru
Tedlîsü’l-isnâd nedir?
Gizlenmek istenen kusur, senedde bir râvî atlanmış olduğu halde bunu belli etmemeye çalışma |
Hocanın meşhurluğu veya zayıflığı |
Hadisin muallel olması, râvîsinin zabt ve duruma göre bazen de adalet niteliklerinin eksikliğini veya yokluğunu |
Hadis ilminde, senedinde sahabeden sonra bir veya peşpeşe olmayarak, birkaç râvî atlanmış olan hadislerdir. |
Merdûd hadîsler |
Râvînin ya asıl hocasını veya kaynak kitabını yahut senedde bulunan zayıf bir râvîyi gizlemeye çalışması söz konusudur. Gizlenmek istenen kusur, senedde bir râvî atlanmış olduğu halde bunu belli etmemeye çalışma şeklinde olabilir. Buna tedlîsü’l-isnâd denir.
8.Soru
Fetihten sonra ilim ve kültür faaliyetlerini organize etmek üzere vahyin beşiği olan Mekke’ye muallim olarak gönderilen kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Muaz b. Cebel |
Ebu-l Hasan |
Ali bin Hüseyin |
Ali er-Rıza |
Muhammed Mehdi |
Fetihten sonra ilim ve kültür faaliyetlerini organize etmek üzere vahyin beşiği olan Mekke’ye muallim olarak gönderilen Muaz b. Cebel, buradaki müs-lümanlara gerekli dini bilgileri öğretti.
9.Soru
Tâbiûn hadis öğrenimi bakımından sahâbenin öğrencileri, hadis öğretimi bakımından etbâu’t-tâbiûnun hocaları konumundadır. Aşağıdakilerden hangisi bu dönemin âlimlerinden biridir?
Vecîhuddin el-Mâlikî |
İbn Şihâb ez-Zührî |
Ebu Cafer ed- Deybülî |
Ebu Cafer ed- Deybülî |
Seyyid Refîuddin es-Safevî eş-Şîrâzî |
Sahâbe döneminde büyük ölçüde şifâhî, kısmen de yazılı olarak korunan hadisler, İbn Şihâb ez-Zührî gibi muhaddisler öncülüğünde dağınık vaziyetten kurtularak toplanıp tedvin edilmiştir.
10.Soru
Yüce Allah’ın, Hz. Peygamber’e yüklediği tebliğ ve beyan görevini hakkıyla yerine getirebilmesi için onu hangi eğitimden geçirmiştir?
Tebliğ eğitimi |
Nübüvvet eğitimi |
Beyan eğitimi |
Muallimlik eğitimi |
Peygamberlik eğitimi |
Yüce Allah’ın, Hz. Peygamber’e yüklediği tebliğ ve beyan görevini hakkıyla yerine getirebilmesi için onu nübüvvet eğitiminden geçirmiştir.
11.Soru
Talebeye hadisleri yazdıran hocaya ne isim verilidi?
mümlî |
müstemlî |
mübelliğ |
emâlî |
imlâ’ meclisi |
Talebeye hadisleri yazdıran hocaya mümli isimi verilirdi.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ravi Tabakalarından değildir?
Sahabe |
Tabiun |
Ruvat |
Muhadramun |
Etbau’t-Tabiın |
Ruvat kelimesi Ravi kelimesinin çoğuludur.
13.Soru
Hadis uydurmada aşağıdakilerden hangisi başkalarının sözünü alarak bir hadis olarak sunulmasında genelde faydalanılan bir kaynak değildir?
Filozof |
Tabiin |
Sufi |
Tabip |
Hakim |
Hadis uydurmanın başlıca iki yöntemi olmuştur: Uyduranın bizzat kendisinin düzmesi veya başkasının sözünü alıp hadis diye ortaya sürme. Bu usullerden ikincisinde bilhassa filozof, sufi, tabip ve hakîmlerin sözlerinden istifade edildiği görülmektedir.
14.Soru
I. Tezkiye
II. Teyakkuz
III. Hıfz
IV. Kitabı Korumak
Yukarıdaki maddelerden hangileri zabtın unsurlarındandır?
Hepsi |
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, III ve IV |
I, II ve IV |
Tezkiye bir râvînin adâletini belirlemeye çalışılan yöntemlerden biridir.
15.Soru
Osmanlı Devletinde ilk darülhadis hangi devirde nerede kurulmuştur?
I. Murat, Erzurum |
I. Murat, İznik |
II. Murat, Edirne |
II. Murat, Sivas |
I. Murat, Edirne |
Osmanlı döneminde ilk dârulhadîs, I. Murat devrinde (1360-1389) Çandarlı Hayrettin Paşa tarafından İznik’ te yapılmıştır.
16.Soru
Tâbiûndan olan râvî, Hz. Peygamberle kendi arasındaki sahabeyi atlayarak hadisin kendisi ile Peygamber arasındaki bağını, bağlantısını ortadan kaldırdığını gösteren hadis çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
Sahih li-gayrih |
Mütevâtir |
Hasen Hadîs |
Sahîh |
Mürsel |
Mürsel Arapça’da ipi ve bağı çözülmüş, serbest bırakılmış, salıverilmiş, gönderilmiş gibi anlamlara gelir. Hadis ilmindeki anlamı sözlük anlamı ile yakından ilişkilidir. Tâbiînin doğrudan Hz.Peygamber’den -sallellahu aleyhi ve sellem- naklettiği hadis demektir. Tâbiûndan olan râvî, Hz. Peygamberle kendi arasındaki sahabeyi atlayarak hadisin kendisi ile Peygamber arasındaki bağını, bağlantısını ortadan kaldırdığı için bu şekilde isimlendirilmiştir.
17.Soru
İslâm alimleri zayıf hadisle amel konusunu genellikle ne açısından değerlendirdikleri söylenebilir?
Delil olma |
Sonuca etkisi |
Haramın tespiti |
İhtimalleri |
İttifak olma |
İslâm alimleri zayıf hadisle amel konusunu genellikle sonuca etkisi açısından
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hz. Peygamber’e –sallellahu aleyhi ve sellem- kesintisiz bir senedle nispet edilen hadisin ismidir?
Müsned |
Musahhaf |
Muharref |
Garîb |
Müdrec |
Soruda tanımlanan hadisin ismi A seçeneğindeki müsnedtir. B seçeneğindeki Musahhaf, sened veya metninden noktalama ve harekeleme hatası yapılmış olan hadistir. C seçeneğindeki Muharref, sened veya metninde harf hatası yapılmış olan hadistir. D seçeneğindeki Garîb, herhangi bir yönden farklılık gösteren veya tek kalan hadis demektir. E seçeneğindeki Müdrec, sened veya metnine, aslında bulunmayan bir şey eklenmiş olan
19.Soru
Hadis ilminde, birbirlerine zıt olmakla beraber birini diğerine tercih imkânı bulunmayan hadîslerden her birine verilen ad nedir?
Müdelles |
Muzdarib |
Mu‘dal |
Munkatı |
Mu‘allel |
Muzdarib Arapaça’da, problemli olup çözüme kavuşturulamayan, farklı şıklar arasında karara bağlanamayan, çelişkisi giderilemeyen, uzlaştırılamayan gibi anlamlar taşır. Hadis ilminde, birbirlerine zıt olmakla beraber birini diğerine tercih imkânı bulunmayan hadîslerden her birine verilen isimdir. Hadisler arasında görülebilen bu zıtlık, onların senedleri arasında ortaya çıkabildiği gibi metinleri arasında da görülebilmektedir.
20.Soru
el-Câmi” kimin eseridir?
Ma’mer b. Râşid |
İmam Mâlik |
İmam Muhammed |
Hatîb el-Bağdâdî |
İbnü’s-Salâh |
“el-Câmi” Ma’mer b. Râşid’in eseridir. “el-Muvatta” İmam Mâlik’in, “el-Âsâr” İmam Muhammed’in, “er-Rihle fî talebi’l-hadîs”Hatîb el-Bağdâdî’nin ve “Ulûmu’l-hadîs” İbnü’s-Salâh’ın eseridir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ