Halk Edebiyatına Giriş 2 Ara 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Baş kahramanı Keçel Pehlivan olan kukla türü aşağıdakilerden hangisidir?
Köy kuklası |
El kuklası |
Ayak kuklası |
İpli kukla |
Yer kuklası |
Daha çok Anadolu’da yaygın olan ayak kuklası tekniği, kuklacının iki ayak başparmağına taktığı kuklaları oynatmasına ve konuşturmasına dayanır. Ayak kuklasının baş kahramanına Keçel Pehlivan denilir.
2.Soru
Sultan Orhan devrinde Ulucami’nin yapımında demirci ustası Kambur Bâli Çelebi ile duvarcı ustası Halil Hacı İvaz çalışmaktadır. Mukallit tipler olan ikilinin arasında geçen nükteli konuşmalar diğer işçilerin dikkatini toplayıp, işlerini aksatmalarına sebep olur. Cami inşaatı yavaş ilerler. Durumu öğrenen padişah hiddetlenip her ikisini de idam ettirir.
Yukarıdaki öncülde anlatılan olaylardaki karakterlerden esinlenilerek oluşturulan Türk halk edebiyatı seyirlik oyunu aşağıdakilerden hangisidir?
Kavuklu ile Pişekar |
Karagöz |
Orta Oyunu |
Kukla |
Meddah |
Gölge oyunu karagöz, Türk halk tiyatrosunda da son derece önemli bir yere sahiptir. Oyununun kahramanları Karagöz ve Hacivat’ın kimliklerini araştırdığımızda çok yaygın anlatılan bir Bursa efsanesi ile karşılaşmaktayız. Sultan Orhan devrinde Ulucami’nin yapımında demirci ustası Kambur Bâli Çelebi ile duvarcı ustası Halil Hacı İvaz çalışmaktadır. Mukallit tipler olan ikilinin arasında geçen nükteli konuşmalar diğer işçilerin dikkatini toplayıp, işlerini aksatmalarına sebep olur. Cami inşaatı yavaş ilerler. Durumu öğrenen padişah hiddetlenip her ikisini de idam ettirir.
3.Soru
Türkülerin işlediği konulara göre tematik bir sınıflandırması mevcuttur. Buna göre aşağıda yer alan hangi seçenek bu sınıflandırdırmaya uymaz?
Gurbet Türküleri
|
Serhat Türküleri
|
Eşkıya Türküleri
|
Çocuk Türküleri
|
Paşa Türküleri
|
4.Soru
Türk halk şiirinde başta insanlar olmak üzere ölen canlılar (hayvanlar) ve kaybedilip uzağına düşülen özlenen mekânlar (sıla, yurt, memleket, vatan) için ağlatmak ve yas tutturmak anlatım tutumuyla söylenilen veya yazılan şiirlere verilen isim aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Destan |
Varsağı |
Semai |
Koşma |
Ağıt |
Türk halk şiirinde başta insanlar olmak üzere ölen canlılar (hayvanlar) ve kaybedilip uzağına düşülen özlenen mekânlar (sıla, yurt, memleket, vatan) için ağlatmak ve yas tutturmak anlatım tutumuyla söylenilen veya yazılan şiirlere “ağıt”
denilir
5.Soru
YAğıt kelimesinin eş anlamlısı aşağıdakilerden hangisidir?
Nakarat
|
Seci
|
Küy
|
Bent
|
Sığıt
|
6.Soru
I.İpli kuklanın yapımında en çok kullanılan malzeme ahşaptır. İpli kukla yapımında hem yumuşak ve hafif hem de dayanıklı olan ıhlamur gibi ağaçlar kullanılır.
II.İpli kukla yapımlarında, kol, el, bacak başta olmak üzere pek çok eklem yeri vardır.
III.Eklem kısımları için ahşaptan sonra, tel, levha ve metal malzeme de kullanılır.
Yukarıda ipli kukla için verilen öncüllerden hangisi veya hangileri doğrudur?
Yalnız I. |
Yalnız II. |
I. ve III. |
I. ve II. |
I. II. ve III. |
İpli kuklanın yapımında en çok kullanılan malzeme ahşaptır. İpli kukla yapımında hem yumuşak ve hafif hem de dayanıklı olan ıhlamur gibi ağaçlar kullanılır. İpli kukla yapımlarında, kol, el, bacak başta olmak üzere pek çok eklem yeri vardır. Bu kısımlar için ahşaptan sonra, tel, levha ve metal malzeme de kullanılır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk sözlü edebiyatında yer alan seyirlik türlerden değildir?
Meddah |
Karagöz |
Orta oyunu |
Kukla |
Bale |
Türk sözlü edebiyatında yer alan seyirlik türler Köy Seyirlik Oyunları, Meddah, Karagöz, Orta Oyunu ve Kukla şeklinde sıralanabilir.
8.Soru
Aşağıdaki malzemelerden hangisi kukla yapımında kullanılmamaktadır?
Bez |
Tahta |
Alçı |
Mukavva |
Metal |
Kukla yapımında kullanılan malzemeler ilk dört seçenekte verilmiştir. Ancak metal kukla yapımında kullanılmamaktadır.
9.Soru
Halk Edebiyatının en eski kaynaklarından olan Dîvânu Lugâti’t-Türk’te “ır” ve “yır” kelimeleriyle karşılanan türkü terimi yerine Başkurt Türkçesinde aşağıdakilerden hangisi kullanılır?
Halk yırı |
Halık cır |
Halk aydımı |
Mahnı |
Halk koşiği |
Halk Edebiyatının en eski kaynaklarından olan Dîvânu Lugâti’t-Türk’te “ır” ve “yır” kelimeleriyle karşılanan türkü terimi yerine Başkurt Türkçesinde “halk yırı” terimi kullanılmaktadır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mücerret fikirlerle ilgili oyunlardandır?
Köse-Gelin Oyunu |
Beylerin Kini Oyunu |
Saya Gezme Oyunu |
Koç Katımı Oyunu |
Cemalcik Oyunu |
Beylerin Kini Oyunu mücerret fikirlerle ilgili oyunlardandır. Doğru yanıt B’dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi konularına göre türkülerden değildir?
Gurbet türküleri |
Mizahi türküler |
Serhat türküleri |
Kahramanlık türküleri |
Dattiri türküleri |
Konularına Göre Türküler: Türkülerin işlediği konulara göre tematik bir sınıflandırması şu şekilde yapılabilir. Aşk ve sevda türküleri, Gurbet türküleri, Mizahi türküler, Serhat türküleri, Kahramanlık türküleri, Eşkiya türküleri, Tören türküleri, Esnaf türküleri, Çocuk ve Oyun türküleri, Askerlik türküleri, Çoban türküleri.
12.Soru
Aşağıdaki türkü türlerinden hangisi usullü ezgiler grubundandır?
Bozlak |
Koşma |
Garip |
Zeybek |
Hoyrat |
Türküler ezgileri bakımından “usulsüz ezgiler” ve “usullü ezgiler” olarak ikiye ayrılır.
Usulsüz ezgiler: Bunlar uzun havalardır ve “kayabaş”, “divan”, “maya”, “bozlak”, “koşma”, “garip”, “hoyrat”, “kerem”, “kesik kerem”, “müstezad”, “Türkmani”, ve “Çukurova”, “Aydos”, “Eğin” gibi çeşitleri vardır.
Usullü ezgiler: Genellikle oyun havaları olup bu tür ezgiler bölgelere göre değişik adlar alır: Ege’de “zeybek”, Karadeniz’de “horon” ya da “yalı havası”, Ordu, Giresun, Marmara ve Trakya’da “karşılama”, Erzurum yöresinde “Sümmani”, Harput yöresinde “şıkıltım”, Isparta ve yöresinde “dattiri”, Konya’da “oturak”, Şanlıurfa’daysa “kırık” adı verilir.
13.Soru
Hangisi Karagöz ustasına verilen addır?
Yardak |
Hamal |
Dayrezen |
Sandıkâr |
Hayalbaz |
Karagöz ustasına Hayalbaz veya Hayâli denir.
14.Soru
Köy seyirlik oyunlarında dindışı olarak kabul edilen oyunlar aşağıdakilerden hangileridir?
Yılın Değişmesiyle İlgili Oyunlar |
Mücerret Fikirlerle İlgili Oyunlar |
Bitki Kültüne Bağlı Oyunlar |
Hayvan Kültüne Bağlı Oyunlar |
Destanlara veya Âşıkların Hayatlarına Bağlı Oyunlar |
Din Dışı (Profan) Oyunlar: 1) Günlük Hayattan Alınan Oyunlar: Tarla Sınırı Oyunu 2) Masallara Bağlı Oyunlar: Keloğlan Oyunu 3) Destanlara veya Âşıkların Hayatlarına Bağlı Oyunlar: Göçebe Oyunu 4) Tarihî Olaylara Bağlı Oyunlar: İstiklâl Savaşı Oyunu 5) Hayvanları Taklit Edici Oyunlar: Kartal Oyunu: 6) Samıt veya Lâl Oyunu: Ali ile Fatoş Oyunu.
15.Soru
Boyluboyunca yere uzanarak ve baş ile bir kukla haline getirilmiş tek kolu dik tutarak kukla oynatma tekniği aşağıdakilerden hangisidir?
Canlı kukla |
Köy kuklası |
Yer kuklası |
El kuklası |
İpli kukla |
Soruda anlatılan teknik yer kuklasına aittir. Oynatıcının yere uzanarak baş ve bir kolunu kullanarak kukla oynatma tekniğidir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ağlatmak ve yas tutturmak anlatım tutumuyla söylenilen veya yazılan şiirdir?
Türkü.
|
Ağıt.
|
Ninni.
|
Mani.
|
Tuyuğ.
|
17.Soru
Tören ve tören dışı geleneksel icra ortamlarında, icracı tarafından dinleyicilere söyleme etkinliğine dayalı olarak meydana getirilen sözlü edebiyat yaratmalarına söylemelik türler adı verilmektedir. Aşağıdakilerden hangisi bahsedilen türlerden birisi değildir?
Ağıt |
Ninni |
Mâni |
Türkü |
Deyiş |
Tören ve tören dışı geleneksel icra ortamlarında, icracı tarafından dinleyicilere söyleme etkinliğine dayalı olarak meydana getirilen sözlü edebiyat yaratmalarına söylemelik türler adı verilmektedir. Türk Halk Edebiyatının söylemelik türleri olarak türküler, ağıtlar, mâniler ve ninniler bu ünitenin konusunu oluşturmaktadır.
18.Soru
Oyuncuların oynadığı yaklaşık 15x25 metrelik alana ne ad verilir?
Sandık odası |
Meydan |
Çalgıcıların yeri |
Dükkân |
Yenidünya |
Sandık Odası (Pusat Odası): Oyuncuların kostümlerinin bulunduğu ve giyinip soyundukları çadır ya da perdeyle kapatılmış bir yer. Çalgıcıların Yeri: Orta oyununda genellikle zurna ve çifte-nara gibi müzik aletlerini çalan müzisyenlerin oturduğu yer. Dükkan: Neredeyse bütün oyunlarda “Pişekâr”ın yardımıyla bir işe başlayan “Kavuklu”nun dükkan olarak kullandığı 70 cm yüksekliğinde iki kanatlı bir paravana. Yenidünya: Oyuna göre ev, hamam gibi mekânlar olarak kullanılan yaklaşık 1,5 m yüksekliğinde tahtadan yapılmış 2-4 kanatlı kafes veya paravanadır. Yenidünya’nın içinde 2-3 tane iskemle vardır. Meydan: Oyuncuların oynadığı yaklaşık 15x25 metrelik alan.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi usulsüz ezgidir?
Uzun Hava.
|
Koşma.
|
Mani.
|
Oyun Havası.
|
Serenat.
|
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk sözlü edebiyatında yer alan seyirlik türlerden biridir?
Orta oyunu
|
Mesnevi
|
Mani
|
Karşılama
|
Destan
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ