Halk Masalları Final 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk sinemasına uyarlanan masallardan değildir?
On Küçük Şeytan |
Şahmaran |
Malefiz |
Alaeddin’in Lambası |
Kül Kedisi |
Türk sinemasında masallardan uyarlanan birçok film
bulunmaktadır. Bu filmlerden bazıları şunlardır:
Prensesin Uykusu (2010),
Keloğlan Kara Prense Karşı (2005),
Kül Kedisi (2002),
Şahmaran (1993),
Ben Bir Garip Keloğlanım (1976),
Atını Seven Kovboy (1974),
Keloğlan ile Cankız (1972),
Alaeddin’in Lambası (1972),
Keloğlan Aramızda (1971),
Sinderella Kül Kedisi (1971),
Şehzade Sinbad Kaf Dağında (1971),
Ali Baba ve Kırk Haramiler (1971),
On Küçük Şeytan (1971),
Ayşecik ve Sihirli Cüceler Rüyalar Ülkesinde (1971),
Kül Kedisi (1971),
Keloğlan (1971),
Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler (1970),
Cilalı İbo Kırk Haramiler (1964),
Ayşecik Fakir Prenses (1963),
Kül Kedisi (1961),
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, masalların vesile olduğu kuramların özelliklerinden biri değildir?
Çoğu zaman evrensel çözümlemeler de sorun olabilecek bütünlüklü bir yapısı vardır. |
Belli bir dönemin dünya görüşünü yansıttıklarından yeniden yapılandırılmaya uygun bütündür. |
Bir metni anlamlandırıp analitik çözümlemeler yapabilmek için önemli veriler içerir. |
İçinde doğduğu ve aktarıldığı kültürün düşünsel, kültürel ve entelektüel altyapısını barındırır. |
Kuramsal düşünebilme becerisi analitik ve akademik çalışmaların da temelini oluşturur. |
Çoğu zaman kuramların evrensel çözümlemelere de yardımcı olabilecek bütünlüklü bir yapısı vardır. Bu nedenle kuram bilgisi önemlidir.
Kuramlar bir metni anlamlandırıp analitik çözümlemeler yapabilmek için önemli veriler içerir. Her kuram içinde; doğduğu, geliştirildiği ve aktarıldığı kültürün düşünsel, kültürel ve entelektüel altyapısını barındırır. Kuramlar, belli bir dönemin dünya görüşünü ve bilinç aşamasını yansıttıklarından eleştirilmeye, geliştirilmeye ve yeniden yapılandırılmaya uygun bütünlerdir. Ancak bu aşamadan evvel kuramlar hakkında derinlemesine incelemeler yapılmalıdır. Kuramsal ve eleştirel düşünebilme becerisi analitik ve akademik çalışmaların da temelini oluşturur.
3.Soru
Masallar Nebi Özdemir’in aktardığına göre kaçlı yıllardan beri Türk sinemacıları tarafından değerlendirilmeye başlanmıştır?
1945
|
1962
|
1950
|
1970
|
1939
|
Masalların endüstrileşmesine örnek olarak gösterilebilecek alanlardan biri de sinema sektörüdür. Masallar Nebi Özdemir’in aktardığına göre 1950’li yıllardan beri Türk sinemacıları tarafından değerlendirilmeye başlanmıştır.
4.Soru
Gazi Üniversitesi, Altındağ Belediyesi ve Ankara Kalkınma Ajansı ortaklığında hizmete açılan Ankara Somut Olmayan Kültürel Miras Müzesi hangi tarihte açılmıştır?
28 Mayıs 2013
|
23 Şubat 2014
|
14 Mart 2010
|
12 Mayıs 2015
|
13 Ekim 2013 |
28 Mayıs 2013 tarihinde Gazi Üniversitesi, Altındağ Belediyesi ve Ankara Kalkınma Ajansı ortaklığında hizmete açılan Ankara Somut Olmayan Kültürel Miras Müzesi, somut olmayan kültürel miras ürünlerinin yaşatılması ve gelecek kuşaklara aktarılmasına hizmet etmektedir.
5.Soru
Masallarda cadı fonksiyonunun sıkça kullanılması ve farklı kullanılmalar arasında benzerlikler olması aşağıdakilerden hangisini daha çok açıklamaktadır?
Masallar ile toplumsal cinsiyet rolleri arasında ilişki vardır
|
Masallarda iyiler ve kötüler arası geçişler belirsizdir
|
Masallar toplumun genelinin ihtiyaçlarına yöneliktir
|
Masalların eğitsel işlevi öne çıkmaktadır
|
Masallar ve mitler birbirinden ayrılamazlar
|
Masallarda kötü bir tipleme olarak cadılar görülmektedir. Cadılar da belirli rollere uymayan kadınlar arasından seçilmektedir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde Ankarada yer alan ve masal kahramalnarını içeren tema parkın ismi yer almaktadır?
Karacaoğlan
|
Evvel zaman
|
Harikalar diyarı
|
Sihirli halı
|
Perili köşk |
Ankara’da masal kahramanlarının yer aldığı temalı parkın ismi Harikalar Diyarıdır.
7.Soru
Kültürün ulusal ve uluslararası düzeyde bireylere ulaştırılması noktasında önemli bir görev de üstlenen, özellikle toplumsal hayatta bireylerin çeşitli sosyal ihtiyaçlarını gidermek için sık sık başvurdukları önemli kaynak aşağıdakilerden hangisidir?
CD |
İnternet |
Plak |
Gazete |
Kitap |
Kültürün ulusal ve uluslararası düzeyde bireylere ulaştırılması noktasında önemli bir
görev de üstlenen İnternet, özellikle toplumsal hayatta bireylerin çeşitli sosyal ihtiyaçlarını
gidermek için sık sık başvurdukları önemli bir kaynaktır
8.Soru
Hangisi Antti Aarne'nin masal sınıflandırmasında yer alan fıkraların ana başlıklarından biridir?
Yalan Masalları |
Vahşi Hayvanlar |
Tabiatüstü Eşya |
Aptal Dev Masalları |
Balıklar |
Aarne'nin masal sınıflandırması şöyledir:
1. Hayvan Masalları
Vahşi hayvanlar
Vahşi hayvanlar ve evcil hayvanlar
Vahşi hayvanlar ve insan
Evcil hayvanlar
Kuşlar
Balıklar
Öteki hayvanlar
2. Asıl Masallar
A. Sihir Masalları
Tabiatüstü rakip
Tabiatüstü veya sihirli zevce (zevç) veya diğer ilgili kimseler
Tabiatüstü vazife
Tabiatüstü yardımcı
Tabiatüstü eşya
Tabiatüstü muktedir olma hâli veya bilme
Diğer tabiatüstü hâller
B. Efsane Tarzındaki Masallar
C. Kısa Hikâye Tarzındaki Masallar
D. Aptal Dev Masalları
3. Fıkralar
Edepsizlik
Evli Kimselerin Lâtifeleri
Kahraman olan bir kızın (kadının) latifeleri
Kahraman olan bir erkeğin latifeleri
Kurnaz adam
Tesadüf suretiyle mutluluk
Aptal
Papazların latifeleri
Yalan masalları
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Axel Olrik’in, Tarihî-Coğrafi yöntemin genişlemesine ve özellikle de halk anlatılarının yapı çözümlemesine yönelişin ilk örneklerindendir?
Epik Yasaları |
Tip Kataloğu |
Motif İndeksi |
Mitlerin Özellikleri |
Halk Bilimi Yöntemi |
Tarihî-coğrafi yöntemin genişlemesine ve özellikle de halk anlatılarının yapı çözümlemesine yönelişin ilk örneklerinden biri de Axel Olrik’in “Epik Yasaları”dır.
Tarihî Coğrafi Kuramın temsilcilerinden Axel Olrik “ Halk Anlatmalarının Epik Yasaları”nı yayınlamıştır. Kaarle Krohn’un öğrencisi Antti Aarne “Masalların Tip Kataloğu”nu, Aarne’nin öğrencisi Stith Thompson ise “Masal Tip Kataloğu”nun daha yeni ve geliştirilmiş şekli yanında, “Halk Edebiyatının Motif İndeksi (The Motif-Index of Folk Literature)” adlı eserini bu yöntemin uzantısı olarak yayınlamıştır (Ekici, 2010: 62). Mircea Eliade Mitlerin Özellikleri adlı kitabında mitlerin kutsal bir öyküyü anlattığını, en eski zamanda, başlangıçtaki masallara özgü zamanda olup bitmiş bir olayı anlattığını belirtmiştir. Julius Krohn erken yaşta ölünce yerine oğlu Kaarle Krohn (1863-1933) çalışmaları devam ettirmiştir. Kaarle Krohn, “Halk Bilimi Yöntemi” 1926 çıkmıştır.
10.Soru
Tarihî Coğrafi Fin Kuramının kurucusu aşağıdakilerden hangisidir?
Max Müller |
Grimm Kardeşler |
Thedor Benfey |
Julius Krohn |
Jung |
Tarihî Coğrafi Fin Kuramının kurucusu Julius Krohn’dur. Julius Krohn kuramın yöntemi üzerinde çalışmaya başlamış ancak erken yaşta ölünce yerine oğlu Kaarle Krohn (1863-1933) çalışmaları devam ettirmiştir.Doğru yanıt D'dir.
11.Soru
Geleneksel masal anlatıcılarının ortak yönlerine dair aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Masala “bir varmış bir yokmuş” diyerek başlaması
|
Masalları yöresindeki örf ve adetlerle kısıtlaması
|
Masalına başlamadan önce tekerlemeler söylemesi
|
Anadolu’da masalları genelde ev içinde anlatması
|
Motiflerin uzunluklarını, kısalıklarını ayarlaması |
Geleneksel masal anlatıcısının belirli bir tipolojisi olmamakla birlikte bazı anlatım özellikleri bulmak mümkündür. Masalcı masalına ‘‘bir varmış bir yokmuş’’ diyerek bağladığında anlatacaklarının inandırma gayesi olmadığını hatta gerçek bile olmadıklarını anlatmak ister. Anadolu’da masallar genellikle ev içinde anlatılır. Masal anlatıcısı masalına başlamadan önce tekerlemeler söyler bu sayede masala başlayacağını haber verir ve sessizliği sağlamış olur. Masal anlatıcısı masalını anlatırken kendinden bir şeyler de masalına katar, böylelikle her masal bir önceki anlatılan masaldan farklı bir masala dönüşebilir. Anlatıcı ana çatıyı bozmayacak şekilde motiflerin uzunluklarını, kısalıklarını ayarlayabilir veya bir motif masaldan tamamen atabilir. Bu nedenle masal anlatıcısının masal başlamadan önce ve başladıktan sonra dinleyicilerle kurduğu iletişim son derece önemlidir. Bulunan ortamın koşullarına, taleplerine uygun olarak masalını şekillendirir ve adeta yeniden yaratır. Ayrıca masalcının kendi yöresinin örf ve adetlerinin masal metnine yansıması da doğal bir süreçtir. Masallar incelendiğinde masal kahramanlarının doğumundan kahramanın evlenmesine kadar birçok unsurun anlatıcının yöresindeki adetlerden izler taşıdığı görülür.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi William Bascom’a göre halk edebiyatı ürünlerinin işlevleri arasında sayılmaz?
Eğlenme, Eğlendirme ve Hoşça Vakit Geçirme İşlevi |
Toplumsal Kurumlara ve Törenlere Destek Verme İşlevi |
Bireyleri Cesaretlendirme İşlevi |
Eğitim ve Kültürün Genç Kuşaklara Aktarılması İşlevi |
Toplumsal ve Kişisel Baskılardan Kurtulma İşlevi |
William Bascom, halk edebiyatı ürünlerinin işlevleri şunlardır: eğlenme, eğlendirme ve hoşça vakit geçirme, toplumsal kurumlara ve törenlere destek verme, eğitim ve kültürün genç kuşaklara aktarılması, toplumsal ve kişisel baskılardan kurtulma. Doğru cevap C’dir.
13.Soru
Eski olanla tanıdık olanın sentezlenmesi ve ortaya çıkan ürünün, kimi zaman orijinal halk eserlerinde kopabilmesi durumu aşağıdaki kuramcıların hangisi tarafından ortaya konulmuştur?
Jung
|
Freud
|
Adorno
|
Grimm Kardeşler
|
Derrida
|
Eski olanın tanıdık olanla sentezlenmesi ve ortaya çıkan ürünün orijinal halk eserlerinde kopabilmesi durumu Adorno tarafından ortaya konmuştur.
14.Soru
Masal araştırmalarında en eski metnin en güvenilir olduğunu ve buradan yola çıkarak karşılaştırmalar yapılması gerektiğini savunan bir kimse aşağıdaki yaklaşımlardan hangisini benimsemiştir?
Mitolojik kuram
|
Antropoloji ekolü
|
Yapısalcı yaklaşım
|
Fin ekolü
|
Psikanalitik ekol
|
Fin ekolünde en eski metnin en doğru olduğu yaklaşımı ve bu yaklaşım doğrultusunda sistematik karşılaştırmalar yapılması uygulaması söz konusudur.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi masal anlatıcılığının yeniden canlandırılması için herkesin kolayca uygulayabileceği aşamalardan değildir?
Masalın Üzerinde Düşün |
Masalını Yaz |
Nasıl Anlatacaksın Karar Ver |
Tekerlemeni Seç |
Masal Kahramanlarını Belirle, Onlarla Tanış |
Masalın Üzerinde Düşün
Anlatacağı masalı belirledikten sonra Masalcı yapması gereken şeylerden biri de masalı üzerinde düşünmek olmalıdır. Masalcı masalın sevdiği noktalarını tespit etmeli ve bunun nedenini bulmalıdır. Masalcı öncelikle anlatacağı masalı özümsemeli ve üzerinde düşünmelidir. Bu aşama masalı anlatırken masalla dinleyiciler arasında bağ kurmasını sağlayacaktır.
Nasıl Anlatacaksın Karar Ver
Masalcı masalı nasıl anlatacağını belirlemelidir. Dinleyicilerle güçlü bir bağ kurabilmek için gerektiği zaman olayı birebir yaşıyormuş, kendi başından geçmiş gibi anlatma yoluna gidebilir. Kimi zaman olayları uzak bir geçmişte olmuş olaylar gibi anlatabilir. Kimi karakterlerin ses, beden ve mimiklerini taklit edebilir. Kapı gıcırtısı, rüzgâr sesi, çocuk kahkahası gibi efektleri taklit yöntemiyle masalın içine katabilir. Kimi karakterlerin şivelerini, beden hareketlerini taklit ederek o karaktere bürünür. Böylece dinleyicinin kendini masalın içinde hissetmesine yardım eder.
Tekerlemeni Seç
Türk masal anlatma geleneğinde, masalın başlangıcında, ortasında ve sonunda tekerleme ve formellere başvurmak geleneksel bir uygulamadır. Bu nedenle kendine bir tekerleme seçmelisin. Tekerleme, masalın uzun ya da kısa oluşuna göre seçilmeli ve dinleyicinin masaldan uzaklaşmasına neden olmamalıdır. Tekerleme, masalcı ve dinleyicileri birlikte çıkacakları yola hazırlayan bir araç olarak görülmeli ve işlevsel bir biçimde kullanılmalıdır.
Masal Kahramanlarını Belirle, Onlarla Tanış
Hangi masalı anlatacağına karar verdikten sonra seçtiğin masalda geçen tipleri belirle ve bir liste yap. Yaptığın bu liste üzerinde düşün. Hangi kahramanın ne giydiği, kaç yaşında olduğu, nerede yaşadığı, en sevdiği yemeğin hangisi olduğu gibi konular üzerinde düşün ve hayal kur ama bunları anlatırken paylaşma. Bu çalışma masalını anlatırken daha inandırıcı bir etki yaratmana yardım edecektir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bağlam merkezli kurama yönelik eleştirilerin öne çıkan nedenidir?
Arşivdeki halk yaratması ürünlere nasıl yaklaşılacağı |
Kaynak kişinin sosyo-kültürel yapısı ve ortaya koyduğu icraların geçmişi |
U¨rünün anlamı üzerinde kaynak kişinin yorumları |
Metni doğal çevresinden, metni icra eden kişiden ve onu dinleyenlerden ayırmayarak bütünsel bir ilişkiler ağı öngörmesi |
Bilimsel unsurların yaşayan kültürle de ilişkilendirmesi |
Bu kuramın araştırmacılar tarafından eleştirilmesinin öne çıkan nedeni arşivdeki halk yaratması ürünlerine nasıl yaklaşılacağı meselesidir. Kurama eleştiri getirenlerin çoğu bu ortak paydada birleşmektedir. Doğru cevap A’dır.
17.Soru
“Halk masalı her masal söyleyenden alınmaz. Çünkü¨ masalın kendine mahsus tabirleri, kendine mahsus lisanı vardır. Masalları hususi tabirleriyle, hususi şivesiyle nakleden ancak …………………………..dır. Masalcılar eski ozanlığın kadınlarda devam eden kısmıdır. Ozanlık, babadan oğula kaldığı gibi masalcılık da anadan kıza intikal eder. Erkek masalcılar varsa da, ekseriya masalcılar kadın cinsindendir. Masalcı, kendi sahasında bir nevi sanatkârdır. Ağzından çıkan her kelime yerinde kullanılmıştır.”
Ziya Gökalp’in sözünü ettiği masal anlatıcıları aşağıdakilerden hangisidir?
Aktarıcı masal anlatıcıları
|
Ocaktan yetişme masalcılar
|
Usta masalcılar
|
Yaratıcı masal anlatıcıları
|
Kadın masal anlatıcıları |
Ziya Gökalp’ın sözünü¨ ettiği “ocaktan gelme” masalcılardır. Gökalp bu konu hakkında şunları söylemektedir: “Halk masalı her masal söyleyenden alınmaz. Çünkü¨ masalın kendine mahsus tabirleri, kendine mahsus lisanı vardır. Masalları hususi tabirleriyle, hususi şivesiyle nakleden ancak ocaktan yetişme masalcılardır. Masalcılar eski ozanlığın kadınlarda devam eden kısmıdır. Ozanlık, babadan oğula kaldığı gibi masalcılık da anadan kıza intikal eder. Erkek masalcılar varsa da, ekseriya masalcılar kadın cinsindendir. Masalcı, kendi sahasında bir nevi sanatkârdır. Ağzından çıkan her kelime yerinde kullanılmıştır.”
18.Soru
Masalcı masalın sevdiği noktaları tespit etmeli ve bunun nedenini bulmalıdır. Masalcı öncelikle anlatacağı masalı özümsemelidir. Bu aşama masalı anlatırken masalla dinleyiciler arasında bağ kurmasını sağlayacaktır.
Yukarıda bahsi geçen modern masal anlatma tekniği aşaması aşağıdakilerden hangisidir?
Masalını seç
|
Nasıl anlatacaksın karar ver
|
Tekerlemeni seç
|
Yardımcılarını belirle, heybeni doldur
|
Masalın üzerinden düşün |
Anlatacağı masalı belirledikten sonra Masalcı yapması gereken şeylerden biri de masalı üzerinde düşünmek olmalıdır. Masalcı masalın sevdiği noktaları tespit etmeli ve bunun nedenini bulmalıdır. Masalcı öncelikle anlatacağı masalı özümsemeli ve üzerinde düşünmelidir. Bu aşama masalı anlatırken masalla dinleyiciler arasında bağ kurmasını sağlayacaktır.
19.Soru
Mitlerin Meteorolojik Gelişimi Teorisi'nin en büyük savunucusu kimdir?
Grimm Kardeşler |
Jung |
Max Müller |
Franz Felix Adalbert Albert Kuhn |
Thedor Benfey |
Mitlerin Meteorolojik Gelişimi Teorisi'nin en büyük savunucusu Franz Felix Adalbert Albert Kuhn'dur. Doğru yanıt D'dir.
20.Soru
Türkiye'deki halkbilim çalışmalarında psikanalitik yöntemin Türk Halk Edebiyatı yaratmalarına uygulanmasında öncü olan isimlerden biridir?
Metin Ekici |
Seyfi Karabaş |
Bilgin Saydam |
Oğuz Cebeci |
İlhan Başgöz |
Metin Ekici, Seyfi Karabaş'ın bu yöntemin Türk Halk Edebiyatı yaratmalarına uygulanmasında bir öncü olduğunu söyler. Cevap B şıkkıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ