Guatemala City Protokolü’nü sadece 7 devlet onaylamıştır.

Varşova Konvansiyonu’nun tam ismi “Hava yolu ile Uluslararası Taşımalara İlişkin Bazı Kuralların Birleştirilmesi Hakkında Konvansiyon”dur. Konvansiyon 12 Ekim 1929 tarihinde Varşovada şu 23 Devlet temsilcilerince imzalanmıştır.

Hava hukukunun uluslararası kaynakları, uluslararası düzeyde havacılıkla ilgili hukuki ilişkileri düzenleyen hükümleri içeren kaynaklardır. Bunlar;
• Çok taraflı havacılık sözleşmeleri
• İkili hava ulaştırma anlaşmaları
• Bölgesel havacılık organizasyon ve anlaşmaları
• Uluslararası hukukun genel prensipleridir.

Paris Konvansiyonunu imzalamakla beraber onaylamayan devletler şunlardır: Amerika Birleşik Devletleri, Brezilya, Çin, Ekvador, Guatemala, Küba, Liberya, Nikaragua.

Türkiye’ de hava hukukuna ait ilk metin 1914 tarihli “Sefâin-i Havaiyeye ait Menâtık-ı Memnua Nizamnamesi” (Hava Gemilerine Ait Yasak Bölgeler Tüzüğü) dür. 19 maddeden oluşan bu Tüzük daha çok savunma düşünceleriyle yürürlüğe konulmuştur.

Bu trafik hakkı uygulamada kabotaj hakkı olarak bilinmektedir. Kabotaj hakkı, bir devletin bayrağını taşıyan hava yolu işletmelerinin, yabancı bir devletin ülkesi içindeki iki ulusal nokta arasında ticari amaçla yolcu, yük ve posta taşıma hakkıdır. Ancak sekizinci trafik hakkı söz konusu hava yolu işletmesinin bağlı olduğu devletin ülkesinde başlamalı ya da sona ermelidir. Bu nedenle bu hak bağlantılı kabotaj hakkı olarak adlandırılmaktadır.

Hava hukuku; havacılık hukuku, hava taşıma hukuku, hava seyrüsefer hukuku (Navigation Law) gibi adlarla da anılmaktadır. Cevap:A

Türkiye’ de hava özel hukuk ilişkileri 1983 tarihli Türk Sivil Havacılık Kanunu hükümlerine tabidir.

Şikago Konvansiyonu 4 Nisan 1947 tarihinde yürürlüğe girmiş ve Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı 'The International Civil Aviation Organization' (ICAO) resmen kurulmuştur. Bu nedenle doğru yanıt B seçeneğidir.

Hava yük senedi üç nüsha olarak düzenlenir. Birinci nüshaya “Taşıyıcı için” yazılır ve yükleten tarafından imzalanır. İkinci nüshaya “Gönderilen için” yazılır ve taşıyıcı ile yükleten tarafından imzalanır. Üçüncü nüsha, taşıyıcı tarafından imzalanarak, yükün teslim alınmasından sonra, yükletene verilir. Bu nüshaların birbirine uygunluk göstermemesi halinde hem yükletenin hem de taşıyıcının imzasını içeren ikinci nüshaya itibar edilmesi isabetli olacaktır.

Uluslararası Hava Hizmetleri Transit Sözleşmesi yalnız tarifeli uluslararası hava hizmetlerini düzenlemektedir. Sözleşme ile akit devletler tarifeli uluslararası hava hizmetlerinde kullanılan hava araçlarına iki önemli hak ve serbestiyi tanımaktadır. Bunlar: 1.ülkesi üzerinden yere inmeksizin uçup geçme hakkı, 2. teknik inişler yapabilme hakkıdır. Bu hakların kullanılması için sözleşmeye dahil devletlerde izin ve yetkiye gerek yoktur.

Havalarda devlet hâkimiyetini düzenleyen Şikago Konvansiyonu uluslararası hava hukukunun kamu hukuku kısmını oluştururken hava taşıma sözleşmesini düzenleyen Varşova Konvansiyonu ve Montreal Konvansiyonu hükümleri uluslararası hava hukukunun özel hukuk kısmını oluşturmaktadır.

Şikago Konvansiyonu Ek 14 havaalanları ile ilgili teknik düzenlemeleri içermektedir. Bu nedenle doğru yanıt D seçeneğidir.

Dry lease sözleşmesinde hava aracının gerek teknik (operational) gerek ticari (commercial) idaresi kiracıya bırakılır.

Türk Sivil Havacılık Kanunu’nda ise hem “devlet hava aracı”nın hem “Türk Sivil Hava Aracı”nın tanımı 3. maddede yapılmıştır. Buna göre, devlet hava aracı, devletin askerlik, güvenlik, gümrük ve orman yangınları ile mücadele hizmetlerinde kullandığı hava araçlarını ifade etmektedir. “Türk Sivil Hava Aracı” terimi ise devlet hava araçları tanımı dışında kalan ve mülkiyeti Türk Devletine veya kamu tüzel kişilerine veya Türk vatandaşlarına ait araçlar için kullanılmaktadır. 

Türk sivil havacılık kanunu

Hava hukukunun karşılığı olarak İtalya’ da “diritto aeronautico”, Fransa’ da “droit aèrien” terimi tercih edilmektedir. Almanya’ da “lurecht, lufahrtrecht, luverkehrsrecht” gibi çeşitli terimler kullanılmaktadır. İngiltere ve Amerika’ da hava hukukuna “air law”, “aviation law” denilmektedir. Türkiye’ de ise hava hukuku terimi yerleşmiştir.

Konvansiyonun içerdiği bazı hükümlerin eşitlik esasına aykırı olması dolayısıyla başlangıçta birçok devlet katılmada tereddüt yaşamıştır. Sonradan bu hükümler değiştirilmiştir. 13 Ekim 1919 tarihli Paris Konvansiyonu yapılan itirazlar üzerine dört kez değişikliğe uğramıştır.