Havacılık Emniyeti Final 17. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi McGregor’un bahsettiği, etkili bir takımın sahip olması gereken belirli özelliklerden biri değildir?
Takımın işiyle ilgili ve o sınırlar içinde kalmak üzere hemen herkesin tartışmalara katılması
|
Hemen herkesin onaylayabildiği bir biçimde karar alınması ve buna uygun davranılması |
Lidere kişisel sebeplerle itiraz edilmemesi, gerektiğinde liderin hükmetme boyutunu kullanabilmesi
|
Eyleme, uygulamaya geçilmeden önce herşeyin açıkça ortaya konulması
|
Grup üyelerinin iş bilincine sahip olmaları |
McGregor, etkili bir takımın belirli özelliklerinin olması gerektiğinden bahsetmektedir. Bu özellikleri aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür (Varol, 1990, s.188):
- Rahat, yumuşak ve resmî olmayan bir iklim, • Takımın işiyle ilgili ve o sınırlar içinde kalmak üzere hemen herkesin tartışmalara katılması,
- Üyeler tarafından iyice anlaşılıp benimsenmiş grup hedeflerinin varlığı. Bu hedeflere ilişkin tartışmaların, herkesin benimseyebileceği bir formüle varıncaya kadar sürmesi,
- Her üyenin düşüncelerini çekinmeden söyleyebilmesi ve dinlenmesi,
- Anlaşmazlıkların baskıcı bir tutumla ele alınmayıp nedenlerinin araştırılarak çözümlenmeye çalışılması,
- Hemen herkesin onaylayabildiği bir biçimde karar alınması ve buna uygun davranılması,
- Eleştirilen açık ve rahat bir biçimde yapılabilmesi, saldırganlıktan kaçınılması,
- Eyleme, uygulamaya geçilmeden önce herşeyin açıkça ortaya konulması,
- Liderliğe gereksiz biçimde boyun eğiciliğin olmaması ve liderliğin hükmetme boyutunu kullanmaması, zaman zaman ve duruma göre el değiştirmesi. Kimin denetlendiğinden çok, işin yapılmış olmasının önem taşıması,
- Grup üyelerinin iş bilincine sahip olmaları.
“Lidere kişisel sebeplerle itiraz edilmemesi, gerektiğinde liderin hükmetme boyutunu kullanabilmesi” söz konusu özelliklerden biri değildir. Doğru cevap C’dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi uçuş eğitimi faaliyetlerine göre yüksek önem dereceli sonuç göstergelerine ait örneklerden biridir?
Uçuş saati başına bakımdan kaynaklanan hatalar nedeniyle uçuşta motor yangını sayısı |
Hizmet verilen uçak sayısı başına personelin yükleme kamyonunda düşmesi sayısı |
Hizmet verilen uçak sayısı başına merdivenin uçağa çarpması sayısı |
Uçuş saati başına pilotaj hatalarından kaynaklanan havada uçak-uçak çarpışması sayısı |
Kalkış sayısı başına pistte kara taşıtı uçak çarpışması sayısı |
Uçuş eğitimi faaliyetlerine göre yüksek önem dereceli sonuç gösterge örnekleri şunlardır:
Uçuş saati başına pilotaj hatalarından kaynaklanan havada uçak-uçak çarpışması sayısı
Uçuş saati başına kontrol veya çalışma sahası ihlali sayısı Kalkış sayısı başına pilotaj hatalarından kaynaklanan ölümcül kaza sayısı
3.Soru
Hangisi strese maruz kalan organizmada gözlemlenen fizyolojik etkilerdendir?
Sinirlilik |
Kızgınlık |
Zayıflık |
Huysuzluk |
Suçluluk |
Strese maruz kalan organizmada bazı hormonların harekete geçmesiyle birlikte fizyolojik ve psikolojik bir takım etkiler gözlemlenebilir. Kızgınlık, öfke, umutsuzluk, endişe, kaygı, tasa, huysuzluk, suçluluk, sinirlilik, korku gibi psikolojik etkiler strese bağlı olarak bireylerde görülebilir. Zayıflık (vücudun kilo kaybetmesi) ise strese bağlı olarak bireyin beslenememesinden kaynaklanan fizyolojik bir etkidir. Doğru yanıt C’ dir.
4.Soru
- Gösterge belirsizliğe yol açmayacak, yoruma açık olmayacak, kolayca anlaşılacak
ve paydaşlara kolayca iletilecek şekilde tasarlanmalı ve isimlendirilmelidir. - Göstergeler, havacılık örgütünün farklı bölümleri, farklı coğrafyalardaki birimleri
ve diğer örgütlerle karşılaştırma yapmaya uygun olmalıdır. - Göstergeler performans gelişimini sağlayacak eylemlerin belirlenmesine yardım
edecek özelliklere sahip olmalıdır.
ve paydaşlara kolayca iletilecek şekilde tasarlanmalı ve isimlendirilmelidir.
ve diğer örgütlerle karşılaştırma yapmaya uygun olmalıdır.
edecek özelliklere sahip olmalıdır.
Yukarıdaki emniyet performans göstergelerinin sahip olması gereken özelliklerden hangisi/hangileri nesnel olma niteliğindedir?
Yalnız, I |
Yalnız, II |
Yalnız, III |
I ve II |
II ve III |
Göstergenin belirsizliğe yol açmayacak, yoruma açık olmayacak, kolayca anlaşılacak ve paydaşlara kolayca iletilecek şekilde tasarlanması ve isimlendirilmesi nesnel olma niteliği taşır. Bu nedenle doğru cevap yanlız I olan A seçeneğidir.
5.Soru
Önlenmeye çalışılan istenmeyen olayların geçmişte ne kadar karşımıza çıktığı hakkında bilgi veren göstergelere na ad verilir?
Performans Göstergeleri |
Gecikmeli göstergeler |
Hız göstergeleri |
Yön göstergeleri |
Motor göstergeleri |
Gecikmeli göstergeler önlenmeye çalışılan istenmeyen olayların geçmişte ne kadar karşımıza çıktığı hakkında bilgi veren göstergelerdir.
6.Soru
Asgari uyaran olarak “Gece, açık havada 50 km öteden bakılan bir mum” şeklinde yazılan ifade Atkinson’un hangi duyu organı için verilmiştir?
Görme |
İşitme |
Tat |
Koku |
Dokunma |
Atkinson’un görme duyusu için asgari uyaranı “Gece, açık havada 50 km öteden bakılan bir mum” dur.
7.Soru
NOTECHS Kategorileri kapsamında değerlendirilen davranış biçimlerinden biri olan 'standartlardan sapma durumunda müdahale etmek' aşağıdaki kategorilerden hangisi ile ilişkilidir?
işbirliği |
karar verme |
durumsal farkındalık |
liderlik ve yönetsel beceriler |
etkili iletişim |
NOTECHS Kategorileri tablosunda görüldüğü gibi doğru cevap: D seçeceğidir.
8.Soru
Emniyet performans göstergelerinin sahip olması gereken diğer özellikler arasında değildir?
Emniyet performans göstergelerinin sahip olması gereken diğer özellikler arasında değildir?
Gösterge belirsizliğe yol açmayacak, yoruma açık olmayacak, kolayca anlaşılacakve paydaşlara kolayca iletilecek şekilde tasarlanmalı ve isimlendirilmelidir. |
Göstergelerin alacağı değerler için gerekli olan verilerin örgüt içindeki sistemdemevcut, kolayca toplanabiliyor ya da üretilebiliyor olması gerekir. |
Göstergenin vereceği değerlerin istatistiksel olarak anlamlı olabilmesi için yeterin- ce sayıda veri ortaya çıkıyor olabilmelidir. |
Göstergelerin herhangi bir değişim yaşandığında performans artışı ya da azalışınıalgılayacak kadar hassas ve duyarlı olması gerekir. |
Göstergeler geçmişte yapılan kazaları da kaydedebilmelidir. |
Emniyet performans göstergelerinin sahip olması gereken diğer özellikler aşağıda ve- rilmiştir (Hale, 2009; Step Change in Safety, 2003; Heavisides ve Thompson, 2011; Øien vd., 2010; Verstraeten vd., 2014):
-
Gösterge belirsizliğe yol açmayacak, yoruma açık olmayacak, kolayca anlaşılacakve paydaşlara kolayca iletilecek şekilde tasarlanmalı ve isimlendirilmelidir.
-
Göstergelerin alacağı değerler için gerekli olan verilerin örgüt içindeki sistemdemevcut, kolayca toplanabiliyor ya da üretilebiliyor olması gerekir.
-
Göstergelerin nicel verilerle ifade edilebilmesinde ve bunların birtakım istatistikselanalizlerde kullanılabilecek türde olmasında fayda vardır.
-
Göstergenin vereceği değerlerin istatistiksel olarak anlamlı olabilmesi için yeterin- ce sayıda veri ortaya çıkıyor olabilmelidir.
-
Göstergeler, havacılık örgütünün farklı bölümleri, farklı coğrafyalardaki birimlerive diğer örgütlerle karşılaştırma yapmaya uygun olmalıdır.
-
Göstergelerin herhangi bir değişim yaşandığında performans artışı ya da azalışınıalgılayacak kadar hassas ve duyarlı olması gerekir.
-
Göstergeler performans gelişimini sağlayacak eylemlerin belirlenmesine yardımedecek özelliklere sahip olmalıdır.
9.Soru
Hangi kontrol yönteminin sınırsı olduğu düşünülmektedir ?
Bilgi temelli kontrol |
Otomatik kontrol |
Kural temelli kontrol |
Muhtemel Problemler Hakkında Eğitim |
Bilinçli kontrol |
Otomatik kontrol seçeneği kapasitesinin sınırsız olduğu düşünülmektedir. Eylemleri bu yöntem kontrol ederken süreç çok daha hızlıdır ve kontrol işlemleri önemli bir çaba gerektirmez. Doğru cevap B şıkkıdır.
10.Soru
- Havacılık faaliyetlerinde bulunmak isteyen kuruluşların özellikleri,
- Havacılık faaliyetlerinde kullanılan girdilerin özellikleri,
- Havacılık faaliyetlerindeki süreçler,
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün teknik düzenlemelerindeki temel unsurlardır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
SHGM’nin teknik düzenlemelerine 3 temel unsurun konu olduğu söylenebilir:
-
Havacılık faaliyetlerinde bulunmak isteyen kuruluşların özellikleri,
-
Havacılık faaliyetlerinde kullanılan girdilerin özellikleri,
-
Havacılık faaliyetlerindeki süreçler.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1981 yılında United Havayolları tarafından daha kapsamlı olarak yapılan Kokpit Kaynak Yönetimi programında pilotların hangi özellikleri ön plana çıkarılmıştır?
Otoriterlik |
Liderlik |
Karar verme |
Girişkenlik |
İletişim |
Ekip Kaynak Yönetimi, 1979 yılında NASA’nın öncülüğünde düzenlenen ve “Kokpit Kaynak Yönetimi-KKY” adı altında yapılan ortak çalışmalara dayanmaktadır. Bu çalışmalar sonucunda “pilot hatalarını” azaltmak için kokpitte insan kaynağını en etkin şekilde kullanma amacını güden “Kokpit Kaynak Yönetimi (Cockpit Resource ManagementCRM)” uygulamaları oluşturulmuştur. KKY kapsamında özellikle kokpit ekibinin iletişim, karar verme ve liderlik becerilerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Diğer yandan, kapsamlı bir KKY programının geliştirilmesi ise ABD’deli United Havayolları tarafından 1981 yılında gerçekleşmiştir. Bu dönemde baskın ve otoriter liderlik yaklaşımlarının yarattığı olumsuzlukların kaptan pilotlara açıklanması ve kokpitte katılımcı liderlik tiplerinin benimsetilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca yardımcı pilotların “girişkenlik” özelliklerinin ön plana çıkarılması da bu dönemdeki KKY programlarının temel amaçları arasında yer almıştır. Doğru cevap D'dir.
12.Soru
I.Süreklidir, II.Değişmezdir, III.Dinamiktir, IV.Emredicidir, V.İnşa edicidir Yukarıda verilen maddelerden hangileri kültürün özellikleridir?
I,III,IV,V |
I,II,III |
III,IV,V |
I,II,III,IV,V |
I,II,V |
“kültür süreklidir, öğrenilir, paylaşılır, değişkendir, dinamiktir, emredicidir, inşa edicidir ve toplumsaldır” Doğru yanıt A'dır.
13.Soru
EYS'de öneylemciliğin başında ne gelir?
Potansiyel tehlikenin ortadan kaldırılması. |
Potansiyel tehlikenin tanımlanması. |
Potansiyel tehlikenin belirlenip en aza indirgenmesi. |
Potansiyel tehlikenin değerlendirilmesi ve rapor hazırlanması. |
Potansiyel tehlikenin ortaya konarak çözüm önerileriyle değerlendirilmesi. |
EYS’ye öneylemcilik kazandıran özelliklerin başında gelen potansiyel tehlikelerin
tanımlanması, süreklilik gösteren örgütsel bir süreç hâline getirilmelidir. Doğru cevap B'Dir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi risk yönetiminin temel aşamaları arasında ilk sırada yer almaktadır?
Potansiyel tehlikelerin muhtemel sonuçlarının gerçekten ortaya çıkması durumundaki etkinin ciddiyetini değerlendir |
İnsana, donanıma, yazılıma ya da çevreye ilişkin potansiyel tehlikeleri ve muhtemel sonuçlarını tespit et |
Potansiyel tehlikelerin muhtemel sonuçlarının ortaya çıkma olasılıklarını tespit et |
Tespit edilen riski analiz et, amaçlarla karşılaştır, fayda maliyet analizi yap |
Risk seviyesini belirle |
Risk yönetiminin ilk aşaması potansiyel tehlikelerin tanımlanmasıdır. Bu aşamada insana, donanıma, yazılıma ya da çevreye ilişkin potansiyel tehlikeler ve muhtemel sonuçları tespit edilmektedir. Doğru cevap B'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi güçlü emniyet kültürünün ayırt edici özelliklerinden biridir?
Örgütte hatalar hakkında rahatça konuşulmasını sağlayacak, hatalardan ve yeni ortaya çıkan tehlikelerden haberdar olunmasını sağlayacak açık iletişim ortamının bulunması |
Olumlu olarak emniyete bağlı olmaları, faaliyetlerini yürütürken sürekli olarak emniyetle ilgili değerlendirme yapabilmeleri, |
Çalışırken eylemlerinden kaynaklanan bilinmeyen tehlikeler olabileceğinin ve tanımlanmış risklerin bulunduğunun farkında olmaları, |
Emniyet konularıyla yüzleşirken kendilerini uyumlaştırabilmeleri ve buna istekli olmaları, |
Emniyeti korumak ve geliştirmek için sürekli bu şekilde davranmaya devam etmeleri |
Güçlü olumlu emniyet kültürünün ayırt edici özellikleri şunlardır:
• Emniyetle ilgili çalışmalara tüm seviyelerde çalışanların dâhil edilerek, tüm seviyelerde ve özellikle üst yönetimde önem veriliyor olması,
• Yakın ilgiye dayalı güven ortamının sağlanmış olması (tüm çalışanların dikkatli
şekilde ve bir diğerine yardımcı olacak şekilde emniyete destek olurken kaçınılmaz
hatalar ve acemiliklerle başa çıkılması),
• Örgütte hatalar hakkında rahatça konuşulmasını sağlayacak, hatalardan ve yeni
ortaya çıkan tehlikelerden haberdar olunmasını sağlayacak açık iletişim ortamının
bulunması,
• Çalışanların emniyeti geliştirmek üzere başvurulan yöntemlere inanması,
bütünleşmesi.
Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.
16.Soru
I. Pek çok kişi ölmüştür.
II. Donanım büyük ölçüde zarar görmüştür.
III. Emniyet ciddi derecede azalmıştır.
IV. Sonuçlar ihmal edilebilir.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri "Tehlikeli" olarak tanımlanmış sonuç şiddet derecelendirmesinin özelliklerindendir?
I-II |
III-IV |
I-IV |
II-III |
I-II-III |
17.Soru
Bireyin herhangi bir görevin yerine getirilmesinde zaman yetersizliği konusundaki algısına ne denir?
Stres |
Zaman baskısı |
Zaman yönetimi |
Gevşeme |
İletişim kurma |
Bireyin herhangi bir görevin yerine getirilmesinde zaman yetersizliği konusundaki algısına zaman baskısı denir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi akut stres tiplerinin özelliklerindendir?
Stresörlerin varlığı ve etkileri günlerce hatta haftalarca sürebilir. |
Kayak yapmak, hızlı araba sürmek gibi faaliyetler örnek olarak verilebilir. |
İnanışlar ya da ağır bir travma sonrası kronik stres gelişebilir. |
Kişi geleceğe karamsar bir bakış açısıyla bakıyordur ve umudu azalmaktadır. |
C¸ocukluk çağında yaşanan olumsuz bir olay sonrası kronik stres gelişebilir. |
Akut stres tipleri düşük seviyede heyecan verici stres tipini ifade etmektedir. Kayak yapmak, hızlı araba sürmek gibi faaliyetler akut stres tipine örnek olarak verilebilir. Ancak akut stresin de yüksek bir seviyede gerçekleşmesi insan performansını olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işitme duyusu için Atkinson’un saptadığı asgari uyarandır?
Gece, açık havada 50 km öteden bakılan bir mum |
Sessizlikte, 6 metre ötedeki bir kol saatinin sesi |
8 litre suda bir çay kaşığı şeker |
Altı odanın tümüne yayılmış bir damla parfüm |
Yanağınıza 1cm uzaklıktan geçen bir sineğin kanat çırpışları |
Atkinson’unişitme duyusu için asgari uyaranı “Sessizlikte, 6 metre ötedeki bir kol saatinin sesi” dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi emniyet performansının ulaşmasını istediğimiz seviyeye karşılık gelen değeri ifade eden terimdir?
Risk seviyesi |
Hedef seviyesi |
Alarm seviyesi |
Standart seviye |
Optimum seviye |
Hedef seviye, emniyet performansının ulaşmasını istediğimiz seviyeye karşılık gelen değerdir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ