Schliemann tarafından yapılan ve Troia hazineleri olarak bilinen eserlerin bulunduğu Troia’daki ilk kazılar 1870’lerde yapılmıştır.

Akhalar’ın, yukarıda da değindiğimiz gibi, günümüz bilim adamları tarafından Linear B olarak adlandırılan ve soldan sağa doğru yazılan bir yazıları vardı.

Akropolis, bir kent-devletinde kamu binaları ile

tapınakların yer aldığı yüksek kesimdi.

Akha merkezlerinin Ege göçleri sonrasında ortadan kalkmasından sonra, Ege dünyasında Karanlık Çağ veya Yunan Orta Çağı adı verilen bir suskunluk dönemi yaşanmıştır. Bu dönem M.Ö. 1100-700 yılları arasında yaşanmıştır.

“Büyük” lâkaplı Pers kralı Kyros (M.Ö. 559-529), hakkında fazla bilgiye sahip olmadığımız Med Devleti’ne son vererek, Pers Krallığı’nın M.Ö.6. yüzyılda Önasya’nın en büyük gücü olmasını sağlamıştır. Pers Kralı Büyük Kyros, M.Ö. 546 yılında Lydia Kralı Kroisos’u yenilgiye uğratarak, krallığın başkenti Sardeis’i ele geçirmiştir. Böylece, Anadolu 200 yıl kadar sürecek olan Pers egemenliğine girmiştir. Kyros, yönetimde kolaylık olsun diye Anadolu’yu ve Indus Vadisi’ne kadar Yakın Doğu’yu ve biraz ötesini satraplıklara (bir tür yerel yönetim sistemi) ayırmıştı. Bu nedenle 'Med Devleti’ne son vererek Pers Krallığı’nı bölgenin en önemli gücü haline getirmesi', 'Lydia Kralı Kroisos’u yenilgiye uğratarak, krallığın başkenti Sardeis’i ele geçirmesi', 'Anadolu’nun 200 yıl kadar Pers egemenliğine girmesini sağlaması' ve 'Yönetimi kolaylaştırmak için Anadolu’yu satraplıklara ayırması' seçeneklerinde verilen bilgiler doğrudur. Ancak D seçeneğinde verilen bilginin tersine, Kyros Babil Krallığı’nı da yıkmıştır (M.Ö. 539/38). Böylece, tarihe “Babil Sürgünü / Esareti” olarak geçen trajedi de son bulmuştur.

Büyük İskender (III. Aleksandros), II. Philippos ile Olympias’ın oğlu idi. Plutarkhos, İskender’in doğum tarihini 6 Hekatombaion yaklaşık 20 Temmuz) olarak vermektedir. Babasının ölümünden sonra, M.Ö. 336’da 20 yaşında bir delikanlı iken Makedonya tahtına geçti.

Batı Anadolu’ya ilk gelen topluluk Aiollerdir. Yunanistan’daki Thessalia ve Boiotia bölgelerinden gelen Aioller, Lesbos Adası ile Batı Anadolu’nun kuzeydoğu kesimine (Edremit Körfezi ve civarı) yerleştirler.

Artemision ve Thermopylai’den galip ayrılan Persler, Salamis, Maraton, Plataia ve Mykale savaşlarından mağlup ayrılmışlardır.

Atina’da demokratik rejimin kurucusu olarak kabul edilen Kleisthenes, ayrıca, demokratik sürecin tiranlarca bir kez daha kesintiye uğratılmaması için Halk Meclisi’ne yetki vererek, onun yılda bir kez “Çanak Çömlek Mahkemesi” (ostrakophoria) olarak çalışmasına olanak sağlamıştır. Böylece yurttaşlar, aralarında tiranlığa heveslenen kişilerin adlarını çanak çömlek parçaları (ostrakon’lar) üzerine kazıyarak o kişinin deşifre olmasını sağlıyorlardı. Ostrakismos denen bu uygulamada, kuşkulu kişinin adı yeter çoğunluk olan 6000 yurttaşın büyük çoğunluğu tarafından yazılmış ise, o kişi herhangi bir varlık ve onur kaybına uğramaksızın 10 yıl için kent dışına sürülüyor; başkaca bir ceza verilmiyordu. Atinalı devlet adamı ve komutanlardan Themistokles, Kimon ve Alkibiades de bu mahkeme kararı ile Atina dışına sürgüne gönderilmişti. Atina agorası ve Kerameikos kazılarında çok sayıda ostrakon (çoğulu ostraka) bulunmuştur.

Maraton savaşından yaklaşık 10 yıl sonra, M.Ö. 480’de savaş yine Yunanistan’da cereyan etti; bu kez Persler Atinalıları ve müttefikleri Spartalıları Thermopylai’da yenilgiye uğrattılar ve Atina’yı yakıp yıktılar.

Protogeometrik Dönem, Karanlık Çağ’ın erken evresi yani M.Ö.1100 ve 900 arasına denk gelmektedir.

Akhalar’da halk damos olarak tanımlanmıştır. Dromos ise tholos olarak adlandırılan mezarlara  girişteki dar uzun koridorlardır. Akhalar’da kral, vanaks, yanında çalışan ve orduya komuta eden kişi ise lavagetas adını taşıyordu.

Batı Anadolu’daki Hellen kültürüne sahip kentleri Pers egemenliğinden kurtarmak Büyük İskender’in Anadolu’yla ilgili ilk hedefidir.

Akha merkezlerinin yıkılışının yanı sıra Ege ve Dor Göçlerinin damgasını vurduğu M.Ö. 12. yüzyılla birlikte Ege coğrafyasında Tunç Çağı sona ermiş, Demir Çağı’na geçilmiştir.

Ephesos ve Sardeis ile Susa arasındaki ünlü “Kral Yolu”nun Doğu-Batı ticaretinde önemli bir rolü vardı. Bu yol, Ankyra, Kappadokia, Yukarı Fırat ve Babylonia’dan geçerek Susa’ya ulaşıyordu.

Akha merkezlerinin Ege göçleri sonrasında ortadan kalkmasından sonra, Ege dünyasında Karanlık Çağ veya Yunan Orta Çağı adı verilen bir suskunluk dönemi yaşanmıştır. Bu dönem M.Ö. 1100-700 yılları arasında yaşanmıştır.

Peloponnesos ve Arginussia barış anlaşması değildir. Nikias Barışı daha önce Sparta’lılar ile Atinalı’lar arasında imzalanmıştır. Kallias ise Persler ile Atinalılar arasında imzalanmıştır. Yukarıda verilen maddeler ise Korinthos Savaşı’nın ardından Sparta’nın çabalarıyla Perslilerin aracılığında Atinalılar ile Spartalılar arasında imzalanan “Antialkidas” ya da “Kral Barışı”’na aittir.

Perslerle Büyük İskender arasındaki ilk karşılaşma Granikos (Biga Çayı) yakınında oldu. İskender’in savaşta uyguladığı taktik sonucu Persler kesin bir yenilgiye uğradılar (M.Ö. 334). Granikos Savaşı ile Anadolu’nun kapısı İskender’e açılmış oldu.

“Panhellenizm” tanımının kelime anlamı Hellenlerin birliğidir.