Hijyen ve Sanitasyon Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Kulak temizliği için aşağıdakilerden hangisi yapılmalıdır?
Banyo esnasında kulağa su kaçmaması için yıkanmamalıdır. |
Kulakların sadece arkası ve kepçesi yıkanmalı. |
Banyo sonrasında sadece dış kulak yolu temizlenmelidir. |
Banyo sonrasında sadece kulak kepçesi temizlenmelidir. |
Banyo sırasında gerekirse vazelinli pamuktan tıkaç kullanılmalıdır. |
Kulak sağlığının korunması ve temizliği için yapılması gerekenler; banyo esnasında kulak kepçesi, dış kulak yolu ve kulak arkası iyice yıkanmalı, kulağa su kaçırılmamalı, banyo sırasında gerekirse vazelinli pamuktan tıkaç kullanılmalıdır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Temel Sağlık Hizmetleri Bildirgesi’nde vurgulanan en az bakım kavramlarından birisi değildir?
Toplumun sağlık eğitimi |
Yeterli beslenmenin sağlanması |
Temiz su sağlanması ve Sanitasyon |
Aile planlaması |
Doktor sayısının arttırılması |
Doktor sayısının artması önemli olmakla birlikte bu bildirgedeki kavramlardan biri değildir.
3.Soru
Dezenfeksiyon işlemlerinde en yaygın kullanılan dezenfeksiyon şekli aşağıdakilerden hangisidir?
Isıyla dezenfeksiyon |
Radyasyonla dezenfeksiyon |
Suyla dezenfeksiyon |
Makineyle dezenfeksiyon |
Kimyasal dezenfeksiyon |
Dezenfeksiyon işlemleri üç farklı şekilde yapılabilir.
1. Isıyla Dezenfeksiyon
2. Radyasyonla Dezenfeksiyon
3. Kimyasal Dezenfeksiyon; En yaygın kullanılan dezenfeksiyon seklidir. Dezenfekte edilmek istenen ortama kimyasal dezenfektan maddeler uygulanır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi katı atıkların zararları arasında yer almaz?
Doğrudan doğruya temasla hastalık durumu söz konusudur. |
Kötü koku ve hoş olmayan görüntüye sebep olurlar. |
Sinek, böcek gibi haşereler, fare gibi kemiriciler için uygun olmayan yaşam ortamlarıdır. |
Toprakta biriken ve kalıntı hâline gelen kimyasal maddeler topraktan bitkilere bulaşır. |
Uygunsuz ortam ve kaplarda biriktirilmeleri sonucunda sızan suları, yüzey sularına karışarak kirletir. |
Katı atıkların zararları aşağıda bildirilmiştir:
-Kontrolsüz biriktirilmeleri nedeniyle depolandıkları yerlerde meydana getirdikleri gazlar atmosfere geçerek havayı kirletir.
-Uygunsuz ortam ve kaplarda biriktirilmeleri sonucunda sızan suları, yüzey sularına karışarak kirletir.
-Uygun olamayan mekânlarda biriktirilen atıklara ait tozların rüzgârla etrafa saçılması riski vardır.
-Toprakta biriken ve kalıntı hâline gelen kimyasal maddeler topraktan bitkilere bulaşır.
-Doğrudan doğruya temasla hastalık durumu söz konusudur.
-Sinek, böcek gibi haşereler, fare gibi kemiriciler için uygun yaşam ortamlarıdır.
-Kötü koku ve hoş olmayan görüntüye sebep olurlar.
-Özellikle tıbbi ve organik özellikteki atıkların kontrolsüz ve uygun olmayan şartlarda biriktirilmesi mikroorganizmalar için uygun bir besi yeri olur ve bulaşıcı hastalıklara sebep olur.
-Düzenli veya düzensiz depolanma alanlarından açığa çıkan metan (CH4), nitroz oksit (N2O) ve karbondioksit (CO2) gazları (sera gazları) iklim değişikliği ve küresel ısınmaya neden olurlar.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangileri iyi bir dezenfektanda olması gereken özellikler arasında yer alır?
I. Pahalı olmalıdır.
II. Yüzey dezenfektanları yavaş etki etmelidir.
III. Organik maddelerin olduğu ortamlarda da etkili olabilmelidir.
IV. Etkilediği mikroorganizma alanı geniş olmalıdır.
I ve II |
III ve IV |
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
İyi bir dezenfektanda olması gereken özellikleri şu şekilde sıralamak mümkündür.
-Etkilediği mikroorganizma alanı geniş olmalıdır.
-Güçlü bakterisid, antiprotozoer, virusid, fungusid etkisi olmalıdır.
-Bakterilerin sporlarına, protozoonların kistlerine etki etmelidir.
-Yüzey dezenfektanları hızlı etki etmeli ve kalıcı olmalıdır.
-Kullanıldığı ortamda yüksek sayıda mikroorganizma bulunduğunda etkinliği azalmamalıdır.
-Organik maddelerin olduğu ortamlarda da etkili olabilmelidir.
-Vücutta kullanılan dezenfektanlar, dokulardaki çatlaklara kadar etki etmeli, ter ve yağ bezlerinin yapısını bozmamalıdır.
-Isı değişikliklerinden olumsuz etkilenmemelidir.
-Ucuz olmalıdır.
-Kokusu hoş olmalıdır.
-Takı, saat, yüzük gibi kişisel eşyalar ile kullanıldıkları yüzeyleri kalıcı bir şekilde boyamamalıdır.
-Alerjik etkisi olmamalıdır.
-Kullanıldığı yüzey veya aletlerde zararlı, çevreye toksik olmamalı, ciltte tahriş edici etkisi olmamalıdır.
6.Soru
Aşağıdaki tanımlamalardan hangisi inorganik kirlerdir?
Canlı vücudunda üretilebilen maddelerin oluşturduğu kirlerdir. |
Bulundukları ortama ve yüzeye yapışmayan kolaylıkla giderilebilen kirlerdir. |
Bitkisel ve hayvansal yağlar, cila, boya, çiklet, katran ve çeşitli yapıştırıcılardan oluşan kirlerdir. |
Virüs, bakteri, parazit ve mantarların oluşturduğu kirlerdir. |
Canlı organizma tarafından üretilmeyen, endüstriyel üretim esnasında oluşan her türlü madde, toz ve partikül kirlerdir. |
İnorganik Kirler; canlı organizma tarafından üretilmeyen, endüstriyel üretim esnasında oluşan, atmosfere de yayılabilen ve kirlilik oluşturan her türlü madde, toz ve partikül inorganik kirdir. İnorganik kirlere metal ve ağır metaller, fabrika artıkları, kireç, tuz kalıntıları, pas ve yakıt artıkları örnek verilebilir.
7.Soru
Derimiz vücudumuzda kaç m2 lik yer kaplar?
1 |
1.5 |
2 |
2.5 |
3 |
Ellerimizle birlikte vücudumuzu saran derimiz vücudumuzda yaklaşık 1.5 m2 alana sahiptir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi organik katı atıktır?
Cam |
Kil |
Taş |
Plastik |
Porselen |
Organik Katı Atıklar: Bitkisel, hayvansal kökenli maddeler, tekstil ürünleri ve kâğıt gibi yanabilen ve çürüyebilen karakterdeki organik atıklar ile deri, odun, ahşap, lastik, naylon, kemik, plastik gibi biyokimyasal olarak ayrıştırılmaları zor veya imkânsız olan maddelerdir.
9.Soru
Sularda kimyasal kirliliğe neden olamayan hatta vücut tarafından alınması istenen kimyasal madde aşağıdakilerden hangisidir?
Arsenik |
Kurşun |
Krom |
İyot |
Alüminyum |
Vücut için gerekli olan Lityum, çinko, kalsiyum, bakır, magnezyum, demir, iyot ve flor gibi bazı kimyasal maddeler için su önemli bir kaynaktır. Ancak bunların da suda belirli düzeylerde olmasına dikkat edilmelidir.
10.Soru
Hastalığın kaynağını bulabilmek amacıyla yapılan geriye dönük yapılan araştırmalar ve çalışmalara ne ad verilir?
Operasyon |
Filyasyon |
Otomasyon |
Organizasyon |
Realizasyon |
Hastalık kaynağını bulmak için yapılan çalışmalara Filyasyon denilir.
11.Soru
Ülkemizde Primer su kullanım oranı ne kadardır?
% 11 |
% 74 |
% 15 |
% 23 |
% 69 |
Primer kullanım, suyun içme suyu olarak, kişisel temizlik, yiyecek ve içeceklerin hazırlanması ve yıkanmasında kullanılmasıdır. Ülkemizde ise kullanılan suyun %74’ü tarımda, %11’i endüstride ve %15’i içme ve kullanma suyu olarak evlerde tüketilmektedir.
12.Soru
Yeterli suyu olan ülkelerde kişi başına düşen su miktarı ne kadardır?
10000 m3’den fazla |
3000-10000 m3 |
1000-3000 m3 |
1000-500 m3 |
500 m3’den az |
Su Zengini 10.000 m3’ten fazla, Yeterli Suyu Olan 3000-10.000 m3, Su Sıkıntısı Olan 1000-3000 m3, Su Fakiri 1000 m3’ten az
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi içme-kullanma suyu fiziksel dezenfeksiyon yöntemlerinden biridir?
Brom |
İyot |
Kaynatma |
Bakırlı dezenfektanlar |
Klor ve klorlu bileşikler |
İçme–Kullanma Suyu Dezenfeksiyon Yöntemleri:
-Fiziksel Dezenfeksiyon Yöntemleri: Kaynatma, Basınçlı Isı, Ultraviyole Radyasyon (ışıma).
-Kimyasal Dezenfeksiyon Yöntemleri: Klor ve klorlu bileşikler, Ozon, İyot, Brom, Bakırlı dezenfektanlar.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gende değişiklik yaparak ve DNA zincir kırıkları oluşturarak hasarlar meydana getiren etmenlerden değildir?
AIDS |
Radyoaktif madde |
Herbisitler |
Toksoplasmosis |
Kızamıkçık aşısı |
Genotoksikler ve radyasyon gibi etmenler kromozom ve DNA yapısında hasar meydana getiren maddelerdir. Bu maddeler gende değişiklik yaparak, DNA zincir kırıkları oluşturarak hasarlar meydana getirirler. Bitkilerde kullanılan kimyasal ilaçlar; herbisitler,. tedavi amacıyla kullanılan ilaçlar, uyuşturucu maddeler ve alkol, radyasyon, enfeksiyonlar (Toksoplasmosis, kızamık, kızamıkçık, AIDS), annede beslenme bozuklukları, annedeki hormonal bozukluklar bu sorunlara neden olabilir. Oysa, Kızamık aşısı, kızamık enfeksiyonuna engel olmak için kullanılmaktadır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “sanitasyon” kavramı ile ilgili değildir?
Hijyenik koşulların oluşturulması, iyileştirilmesi ve devamlılığının sağlanması amacıyla alınan her türlü¨ önlem ve yapılacak işlemler sanitasyon olarak tanımlanır. |
Sağlığa zararlı olabilecek her türlü¨ etkenin ortamdan uzaklaştırılmasıdır. |
Hijyen kavramı ile aynı anlama gelir. |
Halk sağlığını korumak ve hastalıkları engellemek amacıyla alınan tedbirlerin uygulanması anlamında kullanılmaktadır. |
Latincede “Sanitas” kelimesi sağlıklıma anlamına gelmektedir. |
Hijyenik koşulların oluşturulması, iyileştirilmesi ve devamlılığının sağlanması amacıyla alınan her türlü önlem ve yapılacak işlemler sanitasyon olarak tanımlanır. Latincede “Sanitas” kelimesi sağlıklıma anlamına gelmektedir. Sanitasyon kelimesi de Fransızcadan dilimize yerleşen bir tıp bilimidir. Halk sağlığını korumak ve hastalıkları engellemek amacıyla alınan tedbirlerin uygulanması anlamında kullanılmaktadır. Sağlığa zararlı olabilecek her türlü¨ etkenin ortamdan uzaklaştırılmasıdır. Genellikle hijyen kavramı ile karıştırılır.
16.Soru
Yunanlı hekim Hipokrat’ın hijyen bilimi ile ilgili ilk yazılı eseri aşağıdakilerden hangisidir?
İlaçlar Bilgisi |
Kalbin Damarları |
İlimlerin Sayımı |
Doğa Tarihi |
Havalar, Sular ve Yerler |
MÖ 5. yüzyılda yasayan ve gözleme dayalı tıbbın kurucusu olarak kabul edilen Yunanlı hekim Hipokrat, hijyen bilimi ile ilgili Havalar, Sular ve Yerler isimli kitabı ile ilk yazılı eseri ortaya çıkaran kişi olmuştur.
17.Soru
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde su kirliliği ile ilgili başlıca sorunlar toplu olarak verilmiştir?
- Su havzalarının yapılaşmaya ve kentleşmeye açılması
- İklim değişikliğine ve küresel ısınmaya bağlı kuraklık
- Yüzey ve yeraltı sularının tarımsal faaliyetlerden, sanayi ve kanalizasyon atıklarından, çöplüklerden vb. nedenlerden kirlenmesi
- İnsani faaliyetler nedeniyle aşırı su kullanılmasına bağlı olarak yeraltı sularının seviyelerinin düşmesi
- Yeraltı sularının değişik katmanlardan ve jeolojik yapılardan geçerken bazı kimyasal maddeleri çözerek bünyesine alması
I ve II |
II, III ve IV |
I, II ve III |
II, III, IV ve V |
I, II, III, IV ve V |
Su kirliliği ile ilgili olarak başlıca sorunlar şunlardır: 1. Su kaynaklarının ve havzalarının korunmasında sorunlar yaşanması 2. Su havzalarının yapılaşmaya ve kentleşmeye açılması 3. Yüzey ve yeraltı sularının tarımsal faaliyetlerden, sanayi ve kanalizasyon atıklarından, çöplüklerden vb. nedenlerden kirlenmesi, 4. İklim değişikliğine ve küresel ısınmaya bağlı kuraklık (kirleticilerin yoğunlaşmasına neden olur) veya aşırı yağışların (havadaki kirleticilerin yerüstüne getirilmesi, toprakta ve sudaki kirleticilerin doğada taşınması vb.) görülmesi, 5. İnsani faaliyetler nedeniyle aşırı su kullanılmasına bağlı olarak yeraltı sularının seviyelerinin düşmesi, 6. Yeraltı sularının değişik katmanlardan ve jeolojik yapılardan geçerken bazı kimyasal maddeleri çözerek bünyesine alması
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi vücudu dışardan gelecek zararlı etkenlere karşı koruyan savunma mekanizmaları dışındadır?
Burnumuzda bulunan kıllar ve sümük |
Kulaklarımızdaki kıllar ve kulak kiri |
Gözyaşı, göz kapakları ve kirpikler |
Kafa derisi ve kıllar |
Alyuvarlar |
Derimiz dış ortamla devamlı etkileşim hâlinde bulunan, dokunma duyusunun algılanmasında görevi olan organımız olması nedeniyle en çok kirlenen organlarımızdandır. Ayrıca burnumuzda bulunan kıllar ve sümük, kulaklarımızdaki kıllar ve kulak kiri (buşon), gözyaşı, göz kapakları ve kirpikler hep vücudu dışardan gelecek zararlı etkenlere karşı koruyan savunma mekanizmalarıdır. Kafa derisi ve saçlar kafanın soğuktan etkilenmesini engeller. İdrar, dış etmen değildir.
19.Soru
Alman Sertlik Derece Sınıflamalarına Göre 9 hangi sertliğe karşılık gelir?
Çok yumuşak |
Yumuşak |
Orta Sert |
Oldukça Sert |
Sert |
Alman Sertlik Derece Sınıflamalarına Göre 9 Orta Sert derecesine karşılık gelir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi su kesintisi olduğunda sağlık için alınması gereken bireysel önlemdir?
Su depoları da kesintilerden etkilenir. Bu nedenle su depoları bu dönemde temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir. |
Su kesintisi uygulanan dönemlerde sudaki serbest klor düzenli olarak günde en az iki kez takip edilmelidir. |
Su kesintisine gidilmemesi için tüm alternatifler değerlendirilmeli, güvenli su kaynakları saptanmalı ve değerlendirilmelidir. |
Şebeke sistemleri sıralı değil, paralel hatlarla (örümcek ağı yapısı gibi) oluşturulmalıdır. |
Su kesintisinden sonra sular yeniden geldiğinde 3-5 dakika ilk gelen su içilmemelidir. |
Su kesintilerinden mümkün olduğunca kaçınılmalı, alınan bütün önlemlere rağmen su kesintisi olduğunda da sağlık için alınması gereken önlemler bilinmeli ve topluma bildirilmelidir.
Yerel Yönetimlerin Alması Gereken Önlemler:
-Su kesintisine gidilmemesi için tüm alternatifler değerlendirilmeli, güvenli su kaynakları saptanmalı ve değerlendirilmelidir.
-Şebeke sistemleri sıralı değil, paralel hatlarla (örümcek ağı yapısı gibi) oluşturulmalıdır. Böylece şebeke sistemlerinde hasarlanma, bakım ve onarım yapılacaksa, tüm hatta su kesilmemiş olur.
-Su kesintilerinin yaşandığı dönemlerde bireyler su temini için kişisel olarak su depolamaya çalışacaklardır. Bu durumda bireyler sağlık açısından kaynağı bilinmeyen sulara yönelebilirler. Yerel yönetimlerce bireylerin su temin edebilecekleri güvenli su kaynağı gösterilmeli veya ulaştırılmalıdır.
-Su tankerleri ile su temin edilecekse bu konu ile ilgili Sağlık Bakanlığı’nın, İl Halk Sağlığı Müdürlükleri’nin ve Toplum Sağlığı Merkezleri’nin görüsü alınmalıdır.
-Su depoları da kesintilerden etkilenir. Bu nedenle su depoları bu dönemde temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
-Su kesintisi uygulanan dönemlerde sudaki serbest klor düzenli olarak günde en az iki kez takip edilmelidir. Normalde son kullanımda muslukta serbest klor miktarının 0.5 ppm (mg/L) olması istenmekle birlikte su kesintilerinin yaşandığı yerlerde ve özelikle sıcaklığın yüksek olduğu yaz aylarında sudaki serbest klor düzeyi 1 ppm olmalıdır.
Bireysel Önlemler:
-Su kesintilerinin sık yaşandığı yerlerde kişiler tarafından sıklıkla aşırı miktarda su depolanmakta ve depolanan suların bir kısmı kullanılmadan önce uzun süre beklemektedir. Uzun süre bekleyen sularda zaman içerisinde mikrop sayısı önemli derecede artacağından ihtiyaç fazlası suyu depolamak uygun değildir. Bu durumda sular geldiğinde öncelikle depolanmış suyu tüketip yeniden taze su depolanmalıdır.
-Su kesintisinden sonra sular yeniden geldiğinde 3-5 dakika ilk gelen su içilmemelidir. Ancak bu su boşa akıtılıp israf edilmemeli, tuvalet, genel yerlerin temizliği gibi işlerde kullanmalıdır.
-Kişisel olarak içme suları klor tabletleri ile (üzerlerinde yazan dozajlama talimatına göre) klorlama yapılmalıdır.
-Su kesintilerinin yaşandığı dönemlerde içme amacıyla kullanılacak sular, klorlanamıyorsa kaynatılarak kullanılmalıdır.
-Kontrolsüz ve denetimsiz su kaynaklarından su temin edilmemelidir.
-Kullanımı sınırlı olmakla birlikte sağlık açısından kontrolleri yapılmış ambalajlı sular kullanılabilir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ