Hukukun Temel Kavramları Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hukuk mahkemeleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Hukuk mahkemeleri, özel hukuk alanında ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözüldüğü ve karara bağlandığı adlî yargı ikinci derece mahkemeleridir. |
Hukuk mahkemeleri, genel ve özel mahkemeler olarak iki gruba ayrılabilir. |
Hukuk mahkemeleri her il merkezi ile bölgelerin coğrafi durumları ve iş yoğunluğu dikkate alınarak belirli ilçelerde kurulur. |
Mahkemelerin yargı çevresi bulundukları il veya ilçe merkezi ile bunlara adlî yönden bağlanan ilçelerin idarî sınırlarına göre belirlenir. |
Büyükşehir belediyesi bulunan illerde yer alan ve o ilin adıyla anılan sulh ve asliye hukuk mahkemelerinin yargı çevresi, il veya ilçenin yargı çevresine bakılmaksızın, Adalet Bakanlığı’nın önerisi ile Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenir. |
Hukuk mahkemeleri, özel hukuk alanında ortaya çıkan uyuşmazlıkların (örneğin boşanma, tazminat, alacak davası vb.) çözüldüğü ve karara bağlandığı adlî yargı ilk derece mahkemeleridir. Hukuk mahkemeleri, genel ve özel mahkemeler olarak iki gruba ayrılabilir. Genel mahkemeler, bakacakları dava ve işler belli kişi ya da uyuşmazlık türlerine göre sınırlandırılmamış olan ve özel mahkemelerin görevine girmeyen bütün uyuşmazlıkları çözmekle görevli mahkemelerdir. Bu bağlamda sulh hukuk ve asliye hukuk mahkemeleri genel mahkemelerdir. Sulh hukuk ve asliye hukuk mahkemeleri tek hâkimlidir (5235 s.K. m. 5, II). Özel kanunlarla kurulan diğer ilk derece mahkemelerinin kuruluşu hakkında ise özel hükümler bulunmaktadır. Hukuk mahkemeleri her il merkezi ile bölgelerin coğrafi durumları ve iş yoğunluğu dikkate alınarak belirli ilçelerde kurulur. Bu mahkemeler kuruldukları il ve ilçenin adı ile anılır (ör. Eskişehir Asliye Hukuk Mahkemesi veya Mihalıççık Sulh Hukuk Mahkemesi). Mahkemelerin yargı çevresi bulundukları il veya ilçe merkezi ile bunlara adlî yönden bağlanan ilçelerin idarî sınırlarına göre belirlenir. Büyükşehir belediyesi bulunan illerde yer alan ve o ilin adıyla anılan sulh ve asliye hukuk mahkemelerinin yargı çevresi, il veya ilçenin yargı çevresine bakılmaksızın, Adalet Bakanlığı’nın önerisi ile Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenir.
Doğru cevap A'dır çünkü "Hukuk mahkemeleri, özel hukuk alanında ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözüldüğü ve karara bağlandığı adlî yargı birinci derece mahkemeleridir," ikinci derece değil.
2.Soru
- Kamu idarelerinin mali faaliyet, karar ve işlemlerini denetlemek ve sonuçları hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisine raporlar sunmak
- Genel uygunluk bildirimini Türkiye Büyük Millet Meclisine sunmak
- Kanunlarla verilen diğer inceleme, denetleme işlerini yapmak
- Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin; gelir, gider ve mallarına ilişkin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygun olup olmadığını denetlemek ve kamu zararına yol açan hususları kesin hükme bağlamak
Yukarıdakilerden hangileri Sayıştay’ın denetim görevleri arsında bulunur?
I, II ve III |
I, II ve IV |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Sayıştay’ın denetim görevleri ve yargısal görevleri aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
• Denetim görevleri
-Kamu idarelerinin mali faaliyet, karar ve işlemlerini denetlemek ve sonuçları hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisine raporlar sunmak
-Genel uygunluk bildirimini Türkiye Büyük Millet Meclisine sunmak
-Kanunlarla verilen diğer inceleme, denetleme işlerini yapmak
• Yargısal görevleri
-Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin; gelir, gider ve mallarına ilişkin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygun olup olmadığını denetlemek ve kamu zararına yol açan hususları kesin hükme bağlamak
Doğru cevap A'dır çünkü madde IV Sayıştay'ın yargısal görevidir.
3.Soru
Sosyal düzen kuralları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Laikleşme hareketi ile birlikte, din kuralları kişinin uhrevi ilişkilerini ilgilendiren alanla sınırlı kalmıştır. |
Laikliği benimsemiş ülkelerde din kurallarına uymayan kişilere yönelik bir güç kullanımı ya da zorlama söz konusu değildir. |
Bir ahlak kuralı hukuk tarafından benimsenmişse o ahlak kuralına uymamak yalnızca manevi yaptırımı gerektirir. |
Hukuk kuralları genel ve soyut kurallardır. |
Hukuk kuralları maddi yaptırım içerirler. |
Ahlak kurallarına uymama hâlinde karşılaşılan yaptırımlar manevidir. Diğer bir ifade ile ahlak kurallarına uymayanlara herhangi bir maddi yaptırımın uygulanması söz konusu olmaz. Buna karşılık, bir ahlak kuralı hukuk tarafından benimsenmişse o ahlak kuralına uymamak aynı zamanda hukuk kuralının da ihlali anlamına geleceği için, maddi yaptırım söz konusu olabilir.
4.Soru
Asli görevi adli yargı ilk derece mahkemelerince verilen ve kesin olmayan hüküm ve kararlara karşı yapılacak istinaf başvurularını inceleyip karara bağlamak ve kanunlarla verilen diğer işleri yapmakla yükümlü olan mahkeme aşağıdakilerden hangisidir?
Asliye Hukuk Mahkemesi |
Asliye Ticaret Mahkemesi |
Sulh Hukuk Mahkemesi |
Bölge Adliye Mahkemesi |
Asliye Ceza Mahkemesi |
Bölge adliye mahkemelerinin aslî görevi, adlî yargı ilk derece mahkemelerince verilen ve kesin olmayan hüküm ve kararlara karşı yapılacak istinaf başvurularını inceleyip karara bağlamak ve kanunlarla verilen diğer işleri yapmaktır. Doğru cevap D seçeneğidir.
5.Soru
Mutlak butlan yaptırımına ilişkin olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Mutlak butlan herkesçe ileri sürülebilir.
|
Mutlak butlan iddiaları zaman aşımına uğramaz.
|
Mutlak butlan halini hakim kendiliğinden dikkate alır.
|
Sebep ortadan kalksa bile mutlak butlan yaptırımına tabi işlem geçerli hale gelmez.
|
Taraflar anlaşarak mutlak butlanla batıl işlemi geçerli hale getirebilirler. |
Taraflar anlaşarak mutlak butlanla batıl işlemi geçerli hale getiremezler.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mutlak butlanın özelliklerinden değildir?
Herkesçe ileri sürülebilir. |
Zamanaşımına uğramaz. |
Mutlak butlan halini hakim kendiliğinden dikkate alır. |
Taraflar anlaşarak mutlak butlanla batıl işlemi geçerli hale getirebilirler. |
Sebep ortadan kalksa bile mutlak butlan yaptırımına tabi işlem geçerli hale gelmez. |
Mutlak butlan herkesçe ileri sürülebilir, mutlak butlan iddiaları zamanaşımına uğramaz, mutlak butlan hâlini hâkim kendiliğinden dikkate alır; sebep ortadan kalksa bile mutlak butlan yaptırımına tâbi işlem geçerli hâle gelmez. Taraflar anlaşarak mutlak butlanla batıl işlemi geçerli hâle getiremezler.
7.Soru
Resmi belgede sahtecilik suçunun işlendiği iddiası ile açılan bir davada yetkili mahkeme aşağıdakilerden hangisidir?
Asliye Ceza Mahkemesi |
Ağır Ceza Mahkemesi |
Bölge Adliye Mahkemesi |
Sulh Ceza Mahkemesi |
Sulh Ceza Hakimliği |
Ağır ceza mahkemesi ise, kanunların ayrıca görevli kıldığı haller dışında, Türk Ceza Kanununda yer alan yağma (TCK m.148), irtikâp (TCK m. 250/1 ve 2), resmî belgede sahtecilik (TCK m. 204/2), nitelikli dolandırıcılık (TCK m. 158), hileli iflas (TCK m. 161) suçları, Türk Ceza Kanununun ikinci kitap dördüncü kısmının dört, beş, altı ve yedinci bölümünde tanımlanan suçlar (devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, 318, 319, 324, 325 ve 332’nci maddeler hariç) ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun kapsamına giren suçlar dolayısıyla açılan davalar ile ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis veya on yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlarla ilgili dava ve işlere bakmakla görevlidir.
8.Soru
Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığına ilişkin davalarla şahıs varlığına ilişkin davalara aşağıdaki mahkemelerden hangisi bakar?
Asliye Ceza Mahkemesi |
Asliye Ticaret Mahkemesi |
Asliye Hukuk Mahkemesi |
İş Mahkemesi |
Sulh Hukuk Mahkemesi |
Hukuk Muhakemeleri Kanununun 2. maddesinde tanımlanan davalara bakmakla görevli olan mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Doğru cevap C seçeneğidir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hukuki yaptırımlardan biri değildir?
Ceza |
İptal |
Tazminat |
Cebri icra |
Kınama |
Kınama hukuki yaptırımlardan biri değildir. Doğru cevap E'dir.
10.Soru
Tüketici Korunması Kanunu md. 56/2 “Garanti süresi malın teslim tarihinden itibaren başlamak üzere asgari iki yıldır.” Hükümünün garanti süresi malın teslimi ile başlıyorsa sigorta süresi de malın teslimi ile başlar yorumu yapılması ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Aksi ile kanıt yöntemi ile yorum yapılmıştır. |
Evleviyet yolu uygulanılmıştır. |
Kamu hukuku kuralı olduğu için yorum yapılamaz. |
Kıyas yolu ile yorumlama yapılmıştır. |
Tarihsel bir yorum yapılmıştır. |
Hukuk kurallarının yorumunda kullanılan mantık ilkelerinden ilki kıyastır. (Anologia). Kıyas, bir olay ile ilgili olarak hukukun öngördüğü çözümün, bu olaya benzer özellikler taşıyan başka bir olay bakımından da geçerli sayılmasıdır.
11.Soru
Bir olay ile ilgili olarak hukukun öngördüğü çözümün, bu olaya benzer özellikler taşıyan başka bir olay bakımından da geçerli sayılmasıdır. Hakkında çözüm bulunmayan bir konuda mevcut kuralın daraltılarak uygulanması, yani kuralıniçermediği hususların kural dışına çıkarılması niteliğindeki mantık ilkesidir. Hukuk kuralının yorumunda ve hukuki uyuşmazlığın çözümünde sosyal gerçekliğe, somut gerçekliğe ve eşyanın tabiatına önem ve öncelik veriliyorsa bu yorum metodu kullanılıyor demektir. Yukarıda sırasıyla hangi yorum metodları ve yorum ilkelerinin tanımı verilmiştir?
Evleviyet kuralı- lafzi yorum- aksi ile kanıt |
Kıyas-aksi ile kanıt-amaçsal yorum metodu |
Yasama yorumu-aksi ile kanıt-amaçsal yorum metodu |
Bilimsel yorum-kıyas- evleviyet kuralı |
Yasama yorumu-bilimsel yorum-kıyas |
I. Hukuk kurallarının yorumunda kullanılan mantık ilkelerinden ilki kıyastır. (Anologia). Kıyas, bir olay ile ilgili olarak hukukun öngördüğü çözümün, bu olaya benzer özellikler taşıyan başka bir olay bakımından da geçerli sayılmasıdır. Örneğin; sigara içmenin yasak olduğu bir yerde kıyas yolu ile pipo ya da nargile içmenin yasak olduğu sonucuna varılabilir.
II. Yorumda kullanılan mantık ilkelerinden ikincisi aksi ile kanıttır (Argumentum a Contrario). Aksi ile kanıt uygulaması kapsamı daraltmaktadır. Hakkında çözüm bulunmayan bir konuda mevcut kuralın daraltılarak uygulanması, yani kuralın içermediği hususların kural dışına çıkarılması niteliğindeki mantık ilkesidir. Örneğin; bir fiil suç ise aksi ile kanıt yöntemi dolayısıyla o fiilin aksi suç değildir.
III. Hukuk kuralının yorumunda ve hukuki uyuşmazlığın çözümünde sosyal gerçekliğe, somut gerçekliğe ve eşyanın tabiatına önem ve öncelik veriliyorsa amaçsal yorum metodu söz konusu olur. Bu yöntemde amaç toplumsal barış ve toplumun gerekleridir. Amaçsal yorum, çağdaş bir yorum yöntemidir. Doğru cevap B'dir.
12.Soru
- Hakimler, her bir sözleşmeci devlet için, o devlet tarafından gösterilen üç aday arasından Avrupa Parlamenterler Meclisi tarafından seçilir.
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, sözleşmeci devletlerin sayısına eşit sayıda hakimden oluşmaktadır.
- Mahkemede görev alan hakimler, kendi adlarına değil, mahkemeye geldikleri devlet adına katılırlar.
- Altı yıl görev yapmak üzere seçilen hakimler, daha sonra tekrar mahkeme üyeliğine seçilebilirler.
- Hakimlerin görev süresi yetmiş yaşında sona erer.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi hakimleri hakkında verilen yukarıdaki maddelerden hangisi yanlıştır?
I |
II |
III |
IV |
V |
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, sözleşmenin tarafı olan devletlerin sözleşmeye uymalarını sağlamak amacıyla görev yapan bir mahkemedir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, sözleşmeci devletlerin sayısına eşit sayıda hâkimden oluşmaktadır (AİHS m. 20). Hâkimler, her bir sözleşmeci devlet için, o devlet tarafından gösterilen üç aday arasından Avrupa Parlamenterler Meclisi tarafından seçilir. Mahkemede görev alan hâkimler, mahkemeye geldikleri devlet adına değil, kendi adlarına katılırlar. Altı yıl görev yapmak üzere seçilen hâkimler, daha sonra tekrar mahkeme üyeliğine seçilebilirler. Hâkimlerin görev süresi yetmiş yaşında sona erer.
13.Soru
- İlk derece mahkemeleri
- Bölge adliye mahkemeleri
- Yargıtay
- Danıştay
Yukarıdakilerden hangileri adlî yargı kolundaki yargılama sistemi bileşenleri arasında sayılabilir?
I ve II |
I, II ve IV |
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Adlî yargı, genel ve olağan yargı koludur, zira diğer yargı kollarının görev alanına girmeyen tüm dava ve yargısal işler adlî yargıda çözülür. Adlî yargı kolunda, ilk derece mahkemeleri, bölge adliye mahkemeleri ve Yargıtay olmak üzere üç dereceli bir yargılama sistemi kabul edilmiştir. Doğru cevap C'dir.
14.Soru
Romalı hukukçuların “herkese hakkı olan şeyi vermek konusundaki irade” olarak tanımladıkları ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Eşitlik |
Özgürlük |
Adalet |
İnsan hakları |
Sosyal düzen |
Romalı hukukçular adaleti “herkese hakkı olan şeyi vermek konusundaki irade” olarak tanımlamışlardır.
15.Soru
İdari yargının en üst merci aşağıdakilerden hangisidir?
İdare mahkemesi |
Yargıtay |
Danıştay |
Anayasa mahkemesi |
AİHM |
İdarî yargı kolunda görevli olan mahkemeler üç derece ayrılmıştır:
• İlk derece idare mahkemeleri ve vergi mahkemeleri
• İkinci derece bölge idare mahkemeleri
• İdarî yargının en üst yargı merci olan Danıştay
Danıştay, kanunun başka bir idarî yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme (temyiz) merci olup, kanunla gösterilen belli davalara da ilk ve son derece mahkemesi olarak bakar. Danıştay, kamu hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin imtiyaz sözleşmeleri hakkında görüş bildirmek, idarî uyuşmazlıkları çözmek ve kanunla gösterilen diğer işleri yapmakla da görevlidir. Buna göre, Danıştay hem temyiz merci olarak görev yapar hem de Anayasa ve kanunlarda öngörülen hallerde ilk derece mahkemesi sıfatıyla kendisine verilen dava ve işlere bakmak, görüş bildirmek ve karar vermekle yükümlüdür.
16.Soru
Anayasa Mahkemesinde doğrudan doğruya iptal davası açma hakkı, iptali istenen kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi veya içtüzüğün Resmi Gazetede yayımlanmasından başlayarak kaç gün sonra düşer?
30 |
60 |
90 |
120 |
40 |
Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün veya bunların belirli madde ve hükümlerinin şekil ve esas bakımından Anayasa’ya aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesinde doğrudan doğruya iptal davası açabilme hakkı, Cumhurbaşkanına, Türkiye Büyük Millet Meclisinde en fazla üyeye sahip iki siyasi parti grubuna ve üye tamsayısının en az beşte biri tutarındaki üyelere aittir (Ana. m. 150). Anayasa Mahkemesinde doğrudan doğruya iptal davası açma hakkı, iptali istenen kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi veya içtüzüğün Resmi Gazetede yayımlanmasından başlayarak altmış gün sonra düşer (Ana. m. 151).
17.Soru
Ayırt etme gücüne sahip bir küçüğün velisinin izni olmadan yaptığı sözleşmenin hukuki yaptırımı aşağıdakilerden hangisidir?
İptal |
Tek taraflı bağlamazlık |
Kısmi butlan |
Nispi butlan |
Yokluk |
Ayırt etme gücüne sahip bir küçüğün velisinin izni olmadan yaptığı sözleşme tek taraflı bağlamazlık yaptırımına tâbidir.
18.Soru
Sosyal düzen kurallarının üç (3) önemli özelliği aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Genel-sürekli-yaptırımlı |
Genel-sürekli-yaptırımsız |
Özel-sürekli-yaptırımlı |
Özel-süreksiz-yaptırımlı |
Genel-süreksiz-yaptırımlı |
Sosyal düzen kurallarının üç (3) önemli özelliği; genel,sürekli ve yaptırımlı olmasıdır. Doğru cevap A'dır.
19.Soru
İyilik-kötülük, doğruluk-yanlışlık gibi çeşitli konulardaki değer yargılarını içeren kurallara ne ad verilir?
Din kuralları |
Görgü kuralları |
Hukuk kuralları |
Ahlak kuralları |
Trafik kuralları |
Ahlak kuralları iyilik-kötülük, doğruluk-yanlışlık gibi çeşitli konulardaki değer yargılarıdır.
Ahlak kurallarının iki yönü bulunmaktadır: Nesnel (objektif, sosyal) Ahlak insanın diğer bireylere karşı olan ödevleri ile ilgilidir. Öznel (subjektif) Ahlak kişinin kendi şahsı ve iç dünyasına karşı ödevlerini ifade etmektedir.
20.Soru
- Genel ve olağan yargı koludur.
- Diğer yargı kollarının görev alanına girmeyen tüm dava ve yargısal işler bu yargıda çözülür.
- Bu yargı kolunda, üç dereceli bir yargılama sistemi kabul edilmiştir.
Yukarıdaki bilgiler aşağıdaki hangi yargı kolu ile ilgilidir?
İlk derece mahkemeleri |
Yargıtay |
Adlî yargı |
İdari yargı |
Danıştay |
Adlî yargı, genel ve olağan yargı koludur, zira diğer yargı kollarının görev alanına girmeyen tüm dava ve yargısal işler adlî yargıda çözülür. Adlî yargı kolunda, ilk derece mahkemeleri, bölge adliye mahkemeleri ve Yargıtay olmak üzere üç dereceli bir yargılama sistemi kabul edilmiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ