İdare Hukukuna Giriş Final 9. Deneme Sınavı

Kamu hizmetinin dört önemli öğesi bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, kamu hizmetini sunan (organik öğe), ikincisi kamu hizmetinin sunulduğu kişiler, üçüncüsü kamu yararı, dördüncüsü de kamu hizmetine yönelik faaliyetlerdir.

Eşitlik ve genellik, bütün kamu hizmetlerinden tüm kişilerin yararlanması anlamına gelmemektedir. Bunun anlamı, kamu hizmetinden önceden belirlenen kurallarına uygun olan herkesin yararlanabileceğidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Kamu hizmetlerinin kurulmuş olması yetmez. Herkese ve her zaman aynı biçimde ve yoğunlukta hizmet sunulması da gerekir. Bu, kamu hizmetinin sunulmasında düzenlilik ilkesinin bir sonucudur. Doğru cevap E'dir.

Re’sen İcra, idârenin bazı durumlarda uygulayabildiği, kendiliğinden davranarak kamu düzenini tehdit eden eylemleri önlemek ve bozulanı geri getirmek yetkisidir.Yasayla yetki verilmesi durumunda, kamu düzenini bozma eğilimi gösteren olaylar karşısında idârî kolluk kendiliğinden harekete geçer, kamu düzenini sağlar ve bozulmasını önler.. Doğru cevap C seçeneğidir.

Devlet veya diğer kamu tüzel kişilerinin, özel kişilerden ödünç para almak için imzaladıkları sözleşmelere, istikraz sözleşmeleri veya “kamu istikraz sözleşmeleri” denmektedir (Özay, 1996, s.413). Bu tür sözleşmelerin konusu olan senedin (tahvil veya bononun), haczedilmemek veya bazı durumlarda para yerine geçmek gibi kamu gücü ayrıcalıkları bulunmaktadır.

Sözleşmenin yapımı esnasında idarenin tek yanlı irade açıklamasıyla yaptığı işlemlerden kaynaklanan davalar idari yargıda çözülürken sözleşme sonrası çıkan uyuşmazlıklar ise adli yargıda çözülür. Doğru cevap B' dir.

Kamu hizmetinin dört önemli öğesi bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, kamu hizmetini sunan (organik öğe), ikincisi kamu hizmetinin sunulduğu kişiler, üçüncüsü kamu yararı, dördüncüsü de kamu hizmetine yönelik faaliyetlerdir.

İdâre hukuku öğretisinde, kamu hizmeti için çeşitli tanımlar yapılmıştır. Duran’a göre kamu hizmeti, “... devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin toplum ya da toplulukların genel ortak ihtiyaçlarını gereği gibi karşılamak amacıyla ele alıp doğrudan ya da buyruğu ve sorumluluğu altında başkalarına yaptırdığı türlü faaliyetlerdir...” diye tanımlanabilir. (Duran, 1982, s.307).

Bir kamusal ihtiyacın doğması üzerine ilk defa kurulan veya kamu yararı gereğince devletleştirme yöntemiyle kamu hizmeti hâline gelen idârî faaliyetler, kamusal ihtiyacın ortadan kalkmasıyla yetki ve usulde paralellik ilkesi çerçevesinde veya özelleştirme yöntemine uygun biçimde kaldırılır (AkyılmazSezginer-Kaya, 2009, s.459).

İdarenin özel hukuka göre yaptığı sözleşme türleri beş tanedir. Bunlar; 1. Kamu ihale sözleşmeleri, 2. Abonman sözleşmeleri (su, elektrik, gaz, telefon abonelikleri), 3. 1999’dan itibaren yapılan yap-işlet-devret sözleşmeleri, 4. 2006’dan itibaren yapılan yap-işlet sözleşmeleri, 5. Diğer özel hukuk sözleşmeleri olarak sayılabilirler. Abonman sözleşmeleri idarenin özel hukuka göre yaptığı sözleşme türleri arasında yer almaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

İdare hukuku alanında idarenin tek yanlı irade açıklaması ile hukuksal sonuç doğuran, hukuk düzeninde değişiklik yapan kamu hukuku işlemlerine idari işlem denir. Doğru cevap "D" şıkkıdır.

Toplum için hayati bir değer ve önem taşıyan bazı faaliyetlerin kâr amacı gözetilmeksizin, idârece yürütülmek suretiyle toplumun bu hizmetlerden faydalandırılmasına kamu yararı denir. Doğru cevap B seçeneğidir.

İdare, kamu düzenini korumak için öncelikle düzenleyici işlemler (kural işlemler) yapar. Düzenleyici kolluk işlemleri, bireylerin kolluk makamlarının iradesinden önceden haberdar olmalarını sağlayarak davranışlarını ayarlayabilme imkânı sağlar. Düzenleyici işlem yapma yetkisi, belirli kolluk makamlarına aittir. Kolluk alanında yapılan düzenleyici işlemler, tüzükler, yönetmelikler, adsız düzenleyici işlemler ve genel emirlerdir. Doğru cevap A'dır.

imtiyaz sözleşmesi

Kolluk türleri, organik açıdan ele alınıp incelenmelidir. Organik açıdan kolluk, idâre tarafından yürütülen kolluk ve özel sektör tarafından yürütülen kolluk (özel güvenlik) olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Virtüel Kamu Hizmetleri; ortak gereksinimleri karşılamaya yönelik
bir özel girişim faaliyeti kamusal mallar üzerinde yürütülüyorsa, bu faaliyet “virtüel kamu hizmeti” olarak kabul edilebilir ve kamu hizmetlerinin hukuki rejimine tabi olabilir.

İdari kolluk; bir idârî makama tanınmış, kamu düzeninin sağlanması amacıyla icrai kararlar alma ve bunların uygulanması için gerekli maddi işlemleri yapma ayrıcalığı olarak tanımlanmaktadır.

Kolluk yetkisinin kullanılışındaki ilkeler arasında olağanüstü hal şeklinde bir ilke bulunmaz. Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.

Hizmet kusurunda kusur ile hizmet birbirinden 'ayırt edilemez' niteliktedir.

Hizmetin devlet idâresi dışından diğer kamu tüzel kişileri tarafından görülmesine emanet usulü denilmektedir (Özay, 1996, s.250-252; Duran, 1982, s.328). Emanet, idâre hukukunda teknik bir terim olarak kamu hizmetinin bir kamu tüzel kişisi tarafından kendi örgüt, araç-gereç, personel ve malvarlığıyla görülmesini anlamak için kullanılır.