İkna Edici İletişim Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 14 Soru1.Soru
1983 yılında, Rodney Reynolds ve Michael Burgoon yaptıkları araştırmada hangi ilişkiyi doğrulamışlardır?
Kanıt göstermek, basit kıyaslar ileri sürmekten çok daha etkilidir. |
Sunulan kanıt ile tutum değişikliği arasında olumlu bir bağlantı vardır. |
Kaynağın sahip olduğu güvenirliliğe bakmaksızın, kanıt gösterilmesi, ikna başarısını etkilemektedir. |
Daha seçici olan kişiler, ikna olmak için daha fazla inandırıcı kanıt ve kaynak aramaktadırlar. |
Kanıt göstermek kanıt göstermemekten çok daha etkilidir. |
1983 yılında, Rodney Reynolds ve Michael Burgoon adlı iletişim uzmanları inanç süreci, nedensellik ve kanıt gösterme arasındaki bağlantıyı inceledikleri bir araştırma yapmışlardır. Bu araştırma sonucunda, olumsuz sonuçların farklı bakış açılarıyla tekrar yorumlanması gerektiğini tespit ettiler. Sunulan kanıt ile tutum değişikliği arasında olumlu bir bağlantı olduğunu buldular. İknacıya olan güven ve iknaya yol açan diğer unsurlar da göz önüne alındığında kanıt-ikna arasında, iknaya yol açan ve iknayı engelleyen ilişki olduğu söz konusu çalışma ile doğrulanmış oldu.
2.Soru
İletişimin etkinliği bir çeşit öğrenme türü olarak değerlendirildiğinde, aşağıdakilerden hangisi iletişimin etkilerini gösteren durumlar arasında yer almaz?
Alıcını kaynağı duyamaması
|
Alıcının bilgi düzeyindeki değişme
|
Alıcının tutumunda meydana gelen değişme
|
Alıcının açık davranışındaki değişme
|
Alıcının fikirlerindeki değişme
|
3.Soru
Aristo oluşturduğu kuramlarını uygulamada gözlemleyerek ortaya çıkarmıştır. Aşağıdakilerden hangisi Aristonun bu bağlamda insanları gözlemlediği mekanlardan biridir?
Mahkeme salonları |
Okullar |
İbadethaneler |
Nikah Salonları |
Konaklama Yerleri |
İkna konusunda ilk kuramcılardan birisi olan Aristo oluşturduğu kuramlarını iknacıları iş başında ya da bir başka deyişle uygulamada gözlemleyerek ortaya çıkarmıştır. Bu bağlamda Aristo’nun mahkeme salonlarında, pazar yerlerinde sürekli gözlemler yaptığı bilinmektedir.
4.Soru
Aşağılardan hangisi, çağdaş iknanın temellerinin atıldığı Antik Yunan’da yaşayan ve iknanın çağdaş dünyaya kadar uzanan hikayesinde en çok adı geçen, referans olarak gösterilen, en büyük ünlü düşünür ve araştırmacı kişidir?
Aristo |
Platon |
Sokrates |
Pisagor |
Decartes |
Antik Yunan’da yaşayan en büyük ve ünlü düşünür-araştırmacı ve ikonanın çağdaş dünyaya kadar uzanan hikayesinde en çok adı geçen ve referans olarak gösterilen Aristo'dur. Aristo’dan başlayarak “ikna” kavramı iletişim sürecinde vazgeçilmez bir yere sahip olmuştur.
5.Soru
Aristo'ya göre ikna kaç başlık altında incelenmektedir?
İki |
Üç |
Dört |
Beş |
Altı |
İkna kavramı ile ilgili ilk çalışmaların köklerine Antik Yunan’da rastlamaktayız. ‘İkna’nın kullanımı
Yunan düşünür, Aristoteles (Aristo) tarafından incelenmiş; sınıflandırılıp yorumlanarak söz konusu
çalışmaya “Retorik” adı verilmiştir. Aristo iknayı ethos, pathos ve logos olmak üzere üç başlık altında
incelenmektedir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Aristo’nun artistik kanıtlarından fazilet (Pathos) içeriğinde açık olarak yer almaz?
Adalet |
Sağduyu |
Cömertlik |
Hoşgörü |
İleri görüşlülük |
Aristo zamanının Pathos’u yani "fazilet" içeriği ile günümüzdeki arasında çok ciddi bir fark bulunmamaktadır. Bu içeriği oluşturan ögeler şöyle sıralanabilir: Adalet: Kanunlara saygıyı ve kişinin haklarını kapsar. Günümüzde bu erdemler sürekli olarak değişik yol ve biçimlerde kitle iletişim araçlarından topluma hatırlatılmaktadır. Sağduyu: Bireyin karşısındakilere verdiği tavsiyeler ve kullandığı doğru yargı ve kararlarla ilişkili bir yapı göstermektedir. Cömertlik: Bu öge sadece kurumlara ya da bireylere verilen para biçiminde ele alınmamalıdır. Aristo'ya göre cömertlik, birinin ihtiyacı olduğunda bencillik göstermeksizin ona verilen destek ve ümittir. Hoşgörü: Bu öge bağışlama, unutma, gönüllük gösterme ve dünyayı daha iyi hale getirecek yolları araştırma arzusu taşıma durumu olarak nitelendirilebilir. Bunun bir işareti de bir olaydan yenik çıkıldığında da bile hoşgörülü olabilme ve durumu bu bağlamda değerlendirebilme özelliğidir. İleri görüşlülük Aristo’nun fazilet içeriğinde açık olarak yer almaz.
7.Soru
Diğer bazı kuramların aksine tutumların değil çeşitli ikna edici değişkenlerin ölçülmesi gerektiğini savunan Martin Fishbein’e göre, örneğin, yeni bir markaya ilişkin tüketicileri tutumlarını ölçmek yerine neye odaklanılmalıdır?
İçgörüye
|
Markayı bilip bilmemeye
|
Markadan hoşlanıp hoşlanmamaya
|
Davranışsal niyete
|
Dürtülere
|
8.Soru
“Ateşle oynamayın!” gibi doğrudan bir hitap, “İş yerlerinde en çok hasar hangi kazalardan meydana gelir biliyor musunuz?” gibi merak uyandıran bir soru veya alıntı aşağıda verilen ikna edici bir konuşmanın özelliklerinden hangisine örnektir?
Canlılık |
Kısalık |
Paralel yapı |
Tasvirler |
Mizah |
Canlılık: İzleyicinin ilgisini yakalamak için parlak kelimeler seçin. Canlılığın abartılmasına rağmen sıkıcı ve ilginç¸ olmayan dilden yana çoğunlukla gözden kaçırılmıştır. Aşağıdakilerden hangisi parlaktır? Canlı ve renkli bir dil, ikna edici bir sunumu daha akılda kalıcı ve etkili yapmaya yardım eder. Örneğin, işletme veya sanayi tipi yangın alarm sistemi satışı için mesajın basında “Ateşle oynamayın!” gibi doğrudan bir hitap, “İşyerlerinde en çok hasar hangi kazalardan meydana gelir biliyor musunuz?” gibi merak uyandıran bir soru veya alıntı bir söz ya da olaydan bahsedilerek dikkat çekilebilir.
9.Soru
Pepsi markasının ‘Adına bakma tadına bak’ sloganı alıcılara hangi iletiyi gönderir?
Eğer böyleyseniz bunu kullanın |
Farkınızı gösterin |
Başarırsın, ama bununla |
Herkes bunu alıyor |
Alışkanlıklarınızdan vazgeçin |
İknanın ticari boyutunun sıkça karşılaşılan birçok şeklinde eğitim ve öğrenme, kasten kabul etmeme, reddetme ya da ayırım yapma olarak karşımıza çıkar ve bu da önemli bir boyutuyla rekabeti beraberinde getirir. Aslında seçilmiş üründe belli bir kesinlik sağlamaya çalışmak, diğer ürünlerin bir çeşit reddedilmesi olarak ortaya çıkar. Bir başka deyişle herhangi bir ürün yelpazesi içinden seçilen bir tek ürün söz konusuysa ve değişik neden ve etkilerle onu kullanmaya alışmışsak diğer ürünlerin tarafımızdan reddedildiğini söylemek mümkündür. Pepsi’nin sloganı ‘Alışkanlıklarınızdan vazgeçin’ iletisini vermektedir. Genellikle insanlar bu tür gazlı içeceklerde Coca Cola markasının içeceğini tercih eder.Buna benzer ikna çalışmalarını diğer birçok ürün reklamlarında da görmek mümkündür.
10.Soru
Birey için anlam taşıyan ve eğilim oluşturan, bir siyasal lider ya da bir deterjan tutum tanımında neye karşılık gelir?
Eylem
|
Yansıma
|
Psikolojik obje
|
İkna nesnesi
|
Atıf
|
11.Soru
İkna edici iletişim için “öncül”, Antik Yunan Dönemi’ndeki kadar günümüzde de iknanın temelini oluşturan yapı taşıdır. İkna edici öncüller, kitlenin konuyla ilgisi ile uyumlu olduğunda kanıtın ya da anlamın yeniden üretilerek, iknanın başarıya ulaşmasına hizmet etmektedirler. İknacı/lar ve ikna etmek istedikleri kişi/ler arasında yaratılan ortak alan/zemin sayesinde, ikna edici iletişimin gerçekleşmesi
mümkün olmaktadır. Aristo, söz konusu ortak alanın yaratılması için kullanılacak; argüman niteliği taşıyan kavramlara, konulara ve başlıklara ...... adını vermektedir.
Paragraftaki boşluğa aşağıdaki şıklardaki kavramlardan hangisi gelirse doğru olur?
Etos |
Patos |
Topoi |
Logos |
Retorik |
Sorunun doğru cevabı C şıkkıdır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kitle toplumunun özelliklerinden biri değildir?
Standartlaşma
|
Yabancılaşma
|
Toplumsal ilişkilerde dayanışma
|
Güdülenmeye açıklık
|
İdeolojileri benimsemeye açıklık
|
13.Soru
İkna kavramı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Aşırı heyecan problemi olan kişiler daha kolay ikna edilir. |
Reddetme oranı çok fazlalaşırsa, ikna kolaylaşır. |
Kabul ve bağımsızlık artarsa ikna o derece zorlaşır. |
Tutumlar, yeni bilgilerin öğrenilmesinde etkili değildir. |
Reddetme fazlalaştığında kendini savunma başlar. |
A, B, C ve D seçeneklerindeki ifadeler doğru değildir. Kişinin reddetmesi fazlalaştığında savunma mekanizması devreye girecektir.
14.Soru
Reklam ve propaganda benzer manipülasyonu kullanabilirler. Fakat manipülasyon içeren reklama propaganda denilmez.
Bunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Propaganda reklamın tersine olumsuz anlam taşır |
Reklam mesaj içerir propaganda bilgi verir |
Reklamı izleyen amacını bilirken propagandada bir amaç yoktur |
Reklam duygulara hitap ederken propaganda düşüncelere hitap eder |
Reklamlarda yanlış bilgi yer alır propagandada mutlak bilgi olur |
propaganda denilmez. Propaganda kelimesi reklamın tersine kuvvetli bir olumsuz anlam taşır. Propaganda zihinlere “yeni fikirler ve inançlar ekmek” için kullanılır. Bir markanın reklamlarında da aynı teknikler kullanılır; ama reklamla propagandanın temel farkı reklamı izlerken bize reklam yapıldığının bilincinde olmamızdır. Yapan da izleyen de reklamın amacını bilir. İzleyen isterse inanır istemezse inanmaz. Reklamda da propaganda teknikleri kullanılır, duygulara hitap edilir; ama reklam yalan üzerine inşa edilmez.