İktisadi Düşünceler Tarihi Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Veblen'in iki gruba ayırdığı ekonomik kurumlar aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
İthalatçı-İhracatçı |
Teknolojik-Geleneksel |
İşgücüne dayalı-Teknolojiye dayalı |
Üretken-Açgözlü |
Paylaşımcı-Sömürücü |
Veblen, ekonominin konularını üretken ya da açgözlü bir amaca hizmet etmesine göre iki gruba ayırmaktadır.
2.Soru
Aşağıdaki isimlerden hangisi yeni klasik iktisadın İngiltere'deki temsilcilerindendir?
Robert Lucas Jr |
Thomas Sargent |
Patrick Minford |
Edward Prescott |
Neil Wallace |
Yeni klasik iktisadın öncüleri Amerikalı Robert Lucas Jr., Thomas Sargent, Edward Prescott ve Neil Wallace rasyonel beklentiler üzerine önemli çalışmalar yayımlamışlardır. Ayrıca, İngiltere’de Patrick Minford yeni klasik iktisat okulunun önde gelen isimleri olmuşlardır.
3.Soru
İktisadi değerlerin sahiplenebilme hakkının bireyler arasında değiştirilmesi ve bireylere özgü bu hakların uygulanabilmesi sırasında ortaya çıkan maliyete ne ad verilir?
Üretim maliyeti |
Amortisman |
İşlem maliyeti |
Tüketim maliyeti |
Katma değer maliyeti |
İşlem maliyetleri, iktisadi değerlerin sahiplenebilme hakkının bireyler arasında değiştirilmesi ve bireylere özgü bu hakların uygulanabilmesi sırasında ortaya çıkan maliyetlere denmektedir .
4.Soru
İsrafçı tüketimi inceleyen iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir?
Adam Smith |
David Ricardo |
Thortein Bunde Veblen |
Thomas Robert Malthus |
Jean Baptiste Say |
Kurumcu iktisatçı Thortein Bunde Veblen israfçı tüketim üzerinde durmuştur. Gösterişçi tüketimde bir mal veya hizmetin faydası, sahip olduğu niteliklerden değil, kişinin alım gücünün yüksekliğini yansıtarak başkalarına gösteriş yapmanın verdiği hazdan kaynaklanmaktadır. Tüketim türünde, malın niteliklerinin değil, onun pahalı olması, yani bir güç gösterisini sergilediği için pahalı olmanın bizzat kendisi bir değer ifade etmektedir. Tüketim üzerindeki bu etkiye literatürde “Veblen etkisi” denmektedir.
5.Soru
Keynes sanayi devriminin bütün ekonomik ve sosyal sonuçlarının ortaya çıktığı yıllarda yaşamıştır, ayrıca Marksist heterodoks yaklaşımın uygulanmasıyla görülen pek çok sonucu da gözlemlemiştir. Keynes’e göre batı ekonomilerinin bu dönemde sorunu nedir?
Batı dünyasının özel sektöre dayalı ekonomiler olması. |
Batı ekonomilerinin büyüme oranının hızla düşüyor olması. |
Nüfus oranlarının düşmesi ve Birinci dünya savaşının başlaması. |
Çoğu kısmı sömürgeleştirilmiş olan dünyada gelir getirecek alanın kalmamış olması. |
Sanat üretiminin artmaması, ticaretin bir türlü gelişmemesi ve ekonomide yeni kontrol yöntemlerinin bulunamaması. |
Keynes’in yaşadığı dönemde batı ekonomilerinde büyüme oranının hızla düşüyor olması, Keynes’i bu gibi konulara çözüm aramaya yönlendirmiştir. Batı dünyasının özel sektör girişimine dayalı ekonomileri Birinci Dünya Savaşı sonrasında savaş öncesine nazaran enerjisini kaybetmekteydi
6.Soru
Keynes'e göre sermayenin bir firmanın gelecekteki gelirlerine yapacağı katkı aşağıdakilerden hangisine veya hangilerine bağlıdır?
- Yeni sermayenin kullanımıyla birlikte ortaya çıkacak ücretlerdeki artış ve ham madde maliyeti
- Sermayenin üretkenliği
- Firmanın sattığı ürünün fiyatına yapacağı katkı
Yalnız III |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Sermayenin gelecekteki gelirlere yapacağı katkı üç unsura bağlıdır: • Sermayenin üretkenliği, • Firmanın sattığı ürünün fiyatına yapacağı katkı, • Yeni sermayenin kullanımıyla birlikte ortaya çıkacak ücretlerdeki artış ve ham madde maliyeti. Doğru cevap E'dir.
7.Soru
I- Rasyonellik II- Maksimizasyon ilkesi III- Tümdengelim yöntemi IV-Değerin nihai kaynağı IV- Emek - değer teorisi Yukarıda verilenlerden hangileri Neoklasik İktisadın esasları arasında yer alır?
I ve II |
II ve IV |
I, II ve III |
I, II ve IV |
II, III ve IV |
- Neoklasik iktisat iki temel aksiyom üzerine kurulmuştur. Bunlardan birisi maksimizasyon diğeri de rasyonellik ilkesidir.
- Marjinalizmle birlikte iktisatta, tümevarımdan ziyade tümdengelimsel yöntemler ağırlık kazanmaya başlamıştır.
- Marjinalistler bir malın üretimi sırasında geçmişte katlanılan büyük maliyetlerin zorunlu olarak o malın fiyatının yüksek olmasını gerektirmediğini ileri sürmektedirler. Bunlara göre bir malın değeri, sağladığı faydaya bağlıdır ve bu fayda da geçmişten değil, şimdi ve gelecekte yapılacak tüketimden kaynaklanmaktadır.
- Emek Değer teorisi ise Neo-Klasik iktisat tarafından değerin kaynağını açıklamakta yetersiz görülmekte, değerin kaynağı fayda ile açıklanmaktadır.
8.Soru
Emeğin sermaye ile ikamesi sonucu ortaya çıkan işsizliğe ne denir?
Geçici işsizlik |
Gizli işsizlik |
Teknolojik işsizlik |
Mevsimsel işsizlik |
Yapısal işsizlik |
Emeğin sermaye ile ikamesi sonucu ortaya çıkan işsizliğe “teknolojik işsizlik” denir. Klasik yaklaşım uzun dönemde teknolojik işsizliğin söz konusu olamayacağı görüşüne sahiptir. Marx ise teknolojik işsizliğin uzun dönemde de geçerli olacağını ortaya koyarak, “Say Kanunu” nu ve onun çıkarımı olan tam istihdam öngörüsünü reddetmiş olur.
9.Soru
Aşağıdaki iktisatçılardan hangisi eski kurumcu iktisadın kurucularındandır?
Marc Tool |
John K. Galbraith |
Paul D. Bush |
Waren J. Samuels |
Thorstein Veblen |
Eski kurumcu iktisat Thorstein Veblen ve John R. Commons'un görüşlerine dayanmaktadır. Doğru cevap E'dir.
10.Soru
İktisat teorisini; “tarihsel, iktisadi, siyasal ve sosyal olayların içgüdesel-alışkanlıklara bağlı insan davranışları tarafından biçimlenen grup özellikleri tarafından belirlenir” olarak tanımlayan iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir?
Gustav Schmoller |
John Bates Clark |
John Rogers Commons |
Ronald Coase |
Thortein Bunde Veblen |
İktisat teorisini; “tarihsel, iktisadi, siyasal ve sosyal olayların içgüdesel-alışkanlıklara bağlı insan davranışları tarafından biçimlenen grup özellikleri tarafından belirlenir ve en iyi bunlarla betimlenebilir” olarak tanımlayan Kurumcu iktisatçı Thorstein Bunde Veblen’dir (1857-1929).
11.Soru
Aşağıdaki iktisatçılardan hangisi Yeni Kurumcu İktisat ekolünün görüşlerini benimsemez?
John K. Galbraith |
Gunner Myrdal |
Marc R. Tool |
D. Bush |
Thorstein B. Veblen |
Çalışmalarını eski kurumculardan Thorstein B. Veblen, iş çevrimi kurumunu geliştiren Wesley C. Mitchell, ekonomide çarpan ve hızlandıran ilişkisinin öncülerinden John Maurice Clark ve John R. Commons’ın görüşlerinin çizdiği çerçevede sürdüren John K. Galbraith,Gunner Myrdal, Waren J. Samuels gibi düşünürlere neokurumcu da denmektedir. Aralarında R. Coase, Williamson, D. North, Posner gibi iktisatçıların bulunduğu ve yerleşik iktisadın kavramsal araçlarını kurumsal iktisadın inceleme konularına uyarlayarak yerleşik iktisadın alanını genişleten iktisatçılara da yeni kurumcular denmektedir.
12.Soru
Monetarizm kavramı ilk olarak hangi iktisatçı tarafından kullanılmıştır?
John Maynard Keynes |
Karl Brunner |
Milton Freidman |
John Fraser Muth |
Patrick Minford |
1968’de İsviçreli iktisatçı Karl Brunner (1926-1989)’in Federal Reserv Bank Saint Louis Review’de yayınlanan makalesinde “Monetarizm” kavramını ilk kez kullanılarak 1920’lerde bilinen ve sonra unutulan para prensiplerini başka bir deyişle klasiklerin miktar teorisini yeniden hatırlatmıştır.
13.Soru
Tam rekabet piyasası ve tekel piyasasının yanında yeni bir model olan Tekelci Rekabet Teorisi'ni ortaya atan ABD'li iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir?
Joan Robinson |
Knut Wicksell |
Irving Fisher |
Eugen Von Böhm-Bawerk |
Edward Hastings Chamberlin |
Chamberlin literatürde iki uç olan tam rekabet piyasası ile tekel piyasası arasında tanımlanabilecek tekelci rekabet adıyla yeni bir piyasa türünden bahseder. Bu piyasada firmalar, birbirinin aynısı olmayan ama tüketicinin aynı ihtiyacını karşılayan, yani birbiri yerine ikame edilebilir özellikler taşıyan ürünler üretirler. Firmalar, ürünlerini sanki rakip firmalarınkinden çok değişikmiş gibi farklılaştırır, tüketicinin kendi malları yerine diğer malları satın almaması için reklam ve tanıtım yaparlar. Bu yönüyle tekel gibidirler. Ama fiyatı yükselttiklerinde, bütün çabalarına rağmen, tüketicilerinin bir kısmının rakip firmaların ürünlerini almalarına da engel olamazlar. Yani her bir firmanın malına olan talep eğrileri, malın ikâme edilebilirliğine bağlı olarak, tekel ile tam rekabet piyasasının arasında bir eğimle, negatif eğimlidir.
14.Soru
Literatürde tam rekabet piyasası ile tekel piyasası arasında tanımlanabilecek bir piyasada firmalar, birbirinin aynısı olmayan ama tüketicinin aynı ihtiyacını karşılayan, yani birbiri yerine ikame edilebilir özellikler taşıyan ürünler üretirler ve ürünlerini sanki rakip firmalarınkinden çok değişikmiş gibi farklılaştırır, tüketicinin kendi malları yerine diğer malları satın almaması için reklam ve tanıtım yaparlar. Bu piyasa hangisidir?
Tekelci rekabet piyasası. |
Tam rekabet piyasası. |
Tekelci piyasa. |
Oligopol piyasası. |
Rekabetçi piyasa. |
Tekelci rekabet piyasası.
15.Soru
Ekonomik birimler doğru modeli ve onun parametrelerini bilirler; politika yapımcılarının bütün reaksiyonlarını hesaba katarlar.
Yukarıda sözü geçen hipotez aşağıdakilerden hangisidir?
Uyumcu Beklentiler Hipotezi |
Doğal İşsizlik Oranı Hipotezi |
Etkin Piyasa Hipotezi |
Rasyonel Beklentiler Hipotezi |
Yaşam Boyu Gelir Hipotezi |
Rasyonel Beklentiler Teorisi, monetaristlerden bir adım daha ileri giderek fertlerin uyumcu değil, rasyonel beklentiler içinde olduğunu ve bu nedenle iktisat politikaları karşısında hemen aktif bir tavır takınıp iktisat politikasını tamamen etkisiz hâle getirebildiğini ileri sürmektedir. Çünkü bütün ekonomik birimler doğru modeli ve onun parametrelerini bilirler; politika yapımcılarının bütün reaksiyonlarını hesaba katarlar. Bir tahmine varabilmek için de ekonomik model çerçevesi içindeki bütün bilgileri elde eder ve kullanırlar.
16.Soru
Ekonominin eksik istihdam ve potansiyel üretim seviyesinin altında olmasına karşılık genel fiyat seviyesinin yükseldiği duruma ne ad verilir?
Stagflasyon |
Enflasyon |
Spekülasyon |
Realizasyon |
Nominalizasyon |
Stagflasyon ekonominin eksik istihdam ve potansiyel üretim seviyesinin altında olmasına karşılık genel fiyat seviyesinin yükseldiği durumdur.
17.Soru
I- Tarihçi Okul, yerleşik iktisadın doğal düzen varsayımına dayalı olarak bütün toplumlarda benzer yasaların olduğu ve iktisat biliminin bu yasaları ortaya çıkarmakla görevli olduğu tezine karşı çıkar. II- Tarihçi Okula göre toplumsal kurallar zaman içinde değiştiği için, bütün zamanlarda geçerli toplumsal kuralları keşfetme gayreti doğru değildir. III- Öncüleri arasında W. Rosher, B. Hildebrand ve K. Knies gibi düşünürlerin bulunduğu Alman Tarihçi Okulunun en ünlü temsilcileri G. Schmoller ve W. Sombart'tır. IV- Tarihçi okulun mensupları eserlerinde "bırakınız yapsınlar" doktrininin savunusunu geliştirmişlerdir. Tarihçi Okul'a ilişkin olarak yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
II, III ve IV |
19. yüzyılda soyutlamacı ve neoklasik iktisada ilk tepkiler Tarihçi Okul tarafından verilmiştir. Tarihçiler, zaman ve mekândan bağımsız bir iktisadi açıklamanın olamayacağını ifade ederler. Tarihçilerin görüşleri, İngiltere ve Fransa’da da ilgi görse de Alman Tarihçi okulu iktisadi düşünce tarihinde daha çok temayüz etmiştir. Öncüleri arasında W. Rosher, B. Hildebrand ve K. Knies gibi düşünürlerin bulunduğu Alman Tarihçi Okulunun en ünlü temsilcileri G. Schmoller ve W. Sombarttır. Tarihçi Okul, esas olarak, yerleşik iktisadın doğal düzen varsayımına dayalı olarak bütün toplumlarda benzer yasaların olduğu ve iktisat biliminin bu yasaları ortaya çıkarmakla görevli olduğu tezine karşı çıkar. Tarihçi Okula göre toplumsal kurallar zaman içinde değiştiği için, bütün zamanlarda geçerli toplumsal kuralları keşfetme gayreti doğru değildir. Bütün toplumlar için geçerli kuralların olmaması, farklı toplumlarda farklı uygulamaların yapılmasına, böylece devletin ekonomiye müdahalesine kapı aralanıyordu.
18.Soru
Neoklasik iktisadın en önemli isimlerinden biri olan Irving Fisher'e göre dolaşımdaki para miktarındaki artış aşağıdakilerden hangisinde aynı oranda artışa yol açar?
Talep |
Enflasyon |
Arz |
Maliyet |
Ücret |
Fisher'e göre dolanımdaki para miktarındaki artış aynı oranda enflasyona yol açar.
19.Soru
Milton Friedman’ın geliştirdiği Monetarizm diğer adıyla "Modern Miktar Teorisi" parasal konulara eğilen bir yaklaşımdır bu yaklaşım parayı nasıl tanımlamıştır?
Piyasadaki para miktarı sabittir. |
Para bir problemdir ve miktar teorisi önemlidir. |
Bankacılık sistemi sebebiyle para miktarı sabittir. |
Fisher tipi yaklaşım para ve tahvil kavramlarını açıklar. |
Parasal büyüme ile reel büyüme arasında sonuçsalcı bir ilişki vardır. |
Friedman’a göre Chicago geleneği, 1930’lar ve 1940’lar boyunca parasal konulara ve para teorisine eğilen, paranın problem olduğunu öne süren ve miktar teorisini geliştiren bir yaklaşımdır; İlk kuşak Chicago Miktar Teorisinden farkı öncelikle, V sabit veya istikrarlı değildir. Piyasadaki para sabit kalsa bile banka sisteminin özellikleri nedeniyle para miktarı değişmektedir; bu nedenle hükümet V’deki değişmeleri dengelemek için M’yi ayarlamalıdır.
20.Soru
Firma davranışlarının çözümlenmesinde marjinal değerleri kullanan ve monopol teorisine ilk
önce katkıda bulunan iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir?
Johann H. Von Thünen |
F. Herman Gossen |
Jules Dupuit |
Augustin Cournot |
Stanley Jevons |
Firma davranışlarının çözümlenmesinde marjinal değerleri kullanan ve monopol teorisine ilk
önce katkıda bulunan Augustin Cournot adlı iktisatçıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ