İktisadi Kalkınma Ara 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Gelişme aşamaları teorisine yapılan eleştiriler aşağıdakilerden hangileridir?
1. Aşamalar arasında kesin ve açık bir yarım bulunmamaktadır.
2. Bir aşamaya ait olan özellikler bir başka aşamayı tanımlamak için de kullanılmaktadır.
3. Az gelişmişlik kendi içerisinde açıklanmaya çalışılmaktadır.
4. Modelde kullanılan faktörler arasındaki ilişki tek yönlüdür.
5. Bir değişken kendisinden önce gelen değişken ile açıklanmaktadır.
1,3 ve 5 |
2,3,4 ve 5 |
1 ve 2 |
1, 2 ve 3 |
1,2,3 ve 4 |
Gelişme aşamalarına yöneltilen eleştiriler aşamalar arasında açık ve kesin bir ayrımın olmadığı ve bir aşamayı tanımlayan özelliklerin diğer aşamaları da tanımlamakta olduğudur. 2, 3 ve 4 ise kısır döngü teorisine yöneltilen eleştirilerdir.
2.Soru
Demokratikleşememe ve mutlak gücün kötüye kullanımı gibi özellikler az gelişmişliğin hangi boyutunu ifade eder?
Sektörel |
Makroekonomik |
Siyasal ve yönetsel |
Sosyal |
Demografik |
Az gelişmiş ülkelerin en önemli siyasal ve yönetsel özellikleri arasında demokratikleşememe, siyasi istikrarsızlık, politik yozlaşma, mutlak gücün kötüye kullanımı, oy ticareti ve rant kollama gelmektedir.
3.Soru
Bilginin sahibi veya işletmenin bu bilginin başka kişi veya işletmeler tarafından kullanılmasının kolayca engelleyememesi bilginin aşağıdaki hangi özelliklerinden hangisidir?
Bilginin yayılımı |
Mülkiyet hakları |
Birikimlilik |
Dışlanamazlık |
Rekabate konu olamama |
Bilginin sahibi veya işletmenin bu bilginin başka kişi veya işletmeler tarafından kullanılmasının kolayca engelleyememesi bilginin dışlanamazlık özelliğidir.
4.Soru
Vadesi bir yıldan fazla olan devlet iç borçlanma senetlerine ne denir?
Hazine bonosu |
Dış borç |
İç borç |
Devlet tahvili |
Vergi |
Vadesi bir yıldan fazla olan devlet iç borçlanma senetlerine Devlet Tahvili adı verilir.
5.Soru
Geleneksel iktisada dayalı yaklaşımlara göre ülkelerin az gelişmişliğin nedeni nedir?
Üretim faktörlerinin dağılımındaki çarpıklık ve girişimcilerin eksiliği |
Ülkelerin ekonomik ve sosyal alanda gerekli olan dönüşümü gerçekleştirememiş olmaları |
Piyasaların darlığı ve düşük verimli üretim |
Gerekli üretim teknolojilerinin eksikliği |
Beşeri sermayedeki eksiklikler |
Ülkelerin kalkınma için gerekli olan ekonomik ve sosyal dönüşümleri gerçekleştirememiş olmaları kalkınmanın önündeki engeldir.Diğerleri az gelişmiş ekonomilerin özellikleridir.
6.Soru
Kişi başına düşen gelir artışı sağlık harcamalarını artıracağından ölüm oranını azaltır. Ölüm oranındaki azalış sonucunda artan nüfus, kişi başına düşen gelirin azalmasına neden olur. şeklinde örneklendirilebilecek yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Sanayisizleşme |
Orta gelir tuzağı |
Düşük gelir tuzağı |
Büyük itiş modeli |
Kalkınma kutupları |
Leibenstein’ın gelişme iktisadına yaptığı ikinci katkısı ise kritik minimum çaba tezidir. “düşük gelir tuzağı” adını verdiği kısır döngüdür. Kişi başına gelirin geçimlik düzeyde bulunduğu düşük gelir tuzağında, kişi başına gelirdeki küçük artışlar, geliri eski düzeyine döndürecek etkenleri harekete geçirerek, geliri kısa sürede tekrar eski düzeyine döndürür.
7.Soru
- Kapitalist kesim kârlarını sermaye birikimini artıracak biçimde tekrar yatırıma yöneltmeli
- Tarımsal reel ücretin ve tarımsal ürün fiyatlarının yükselmesi geciktirilmeli, böylece en az (asgari) geçim ücretinin yükselmesi önlenmeli
- Teknolojik ilerleme, emek kullanımını artırıcı yönde olmalı
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri sınırsız emek arzı ile kalkınmanın mükemmel bir biçimde gerçekleştirilebilmesi için gerekli koşul/koşullardır?
Yalnız I |
Yalnız II |
II ve III |
I ve III |
Hepsi |
Sınırsız emek arzı ile kalkınmanın mükemmel bir biçimde gerçekleştirilebilmesi için gerekli koşullar şu şekilde sıralanabilir:
- Kapitalist kesim kârlarını sermaye birikimini artıracak biçimde tekrar yatırıma yöneltmeli;
- Tarımsal reel ücretin ve tarımsal ürün fiyatlarının yükselmesi geciktirilmeli, böylece en az (asgari) geçim ücretinin yükselmesi önlenmeli;
- Teknolojik ilerleme, emek kullanımını artırıcı yönde olmalıdır.
8.Soru
İnsani gelişim endeksiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Endeks değeri 0 ile 1 arasında değişmektedir. |
Bir ülkenin endeks değeri 1' e ne kadar yakınsa o ülkede insani gelişme o kadar yüksektir. |
İnsani gelişme endeksi mutlak değil göreceli bir endekstir. |
Türkiye'nin insani gelişim endeks değeri 1'dir. |
Düşük insani gelişim endeks değerine sahip ülkelerin ortalama eğitim seviyesi daha düşüktür. |
Türkiye'nin ortalama insani gelişme endeks değeri 0.75'dır. Tablo 1.8'den veriler kontrol edilebilir.
9.Soru
Bağımlılık yaklaşımı neden eleştirilmiştir?
Etkenlerin bir diğer etkeni etkilediği döngüsel bir model olması nedeni ile |
Dünya ekonomik düzenine fonksiyonel olan bir alternatif düzen oluşturmakta başarısız olmuştur. |
Merkez ve çevre olarak sadece iki grup ile modelin kurulmuş olması |
Az gelişmiş ülkeleri homojen bir yapı olarak ele alması ile |
Sömürgecilik faaliyetlerinin etkisi göz ardı edilmiştir. |
Dünya ekonomik düzenini açıklamakta başarılı olsa da bu düzen alternatif olabilecek fonksiyonel bir düzen ortaya koymadığı için eleştirilmiştir. Etkenlerin birbirini döngüsel olarak etkilediği model kısır döngü modelidir Merkez ve çevre olarak iki grup yerine merkez, yakın çevre ve çevre olarak ayrım Dünya Teorisi, Modelinde yer verilmiştir. Homojen olmayan yapılar olarak modelleme ve sömürge faaliyetleri ise ikilik teorisinde yer almıştır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi görüş dengeli kalkınma stratejileri ile ilgilidir?
David’in görüşleri |
Hirschman’ın görüşleri |
Perroux’un görüşleri |
Streeten’in görüşleri |
Leibenstein’in görüşleri |
Dengeli kalkınma, kıt kaynakların dağılımında ve kullanımında kesimler arası uyumu ve tamamlamayı esas alan dolayısıyla kalkınmayı “planlama” yoluyla gerçekleştirmeyi hedefleyen kalkınma şeklidir. Harvey Leibenstein planlama yoluyla dengeli bir kalkınmayı savunan bir teorisyendir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir ülkenin dış tasarruf emme kapasitesini belirleyen unsurlardan biri değildir?
Beşeri sermayesi |
Toplam altyapı yatırımlarının miktar ve kalitesi |
Çevresel özellikleri |
Toplumun yeniliklere açıklık derecesi |
Kültürel özellikleri |
Dış tasarruf kullanımında dengeyi yakalayamayan ülkelerde ekonomik istikrarsızlıkla karşılaşılır. Burada dengeden kastedilen aslında her ülke ekonomisinin dış tasarruf kullanımının bir sınırı olmasıdır. Bu sınıra “dış tasarruf emme kapasitesi” adı verilir. Bir ülkenin beşeri sermayesi, toplam altyapı yatırımlarının miktar ve kalitesi, yönetim becerisi, toplumun yeniliklere açıklık derecesi, kültürel özellikleri ve sektörler arası bağlantıların gücü dış tasarruf emme kapasitesini belirleyen unsurlardır.
12.Soru
Aşağıdaki hangi kuruluş tarafından 1990 yılında hazırlanan İnsani Gelişme Raporu’nda milli gelir artışının insani kalkınma için gerekli bir koşul olmasına rağmen yeterli olmadığı vurgulanmıştır?
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı |
Dünya Bankası |
IMF |
UNESCO |
Uluslararası Çalışma Örgütü |
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) 1990 yılında hazırlanan İnsani Gelişme Raporu’nda milli gelir artışının insani kalkınma için gerekli bir koşul olmasına rağmen yeterli olmadığı vurgulanmaktadır.
13.Soru
- Hammaddeye yakınlık
- Vasıflı işgücüne yakınlık
- Altyapının var olması
- İklim koşulları
Yukarıdakilerden hangileri sanayi kuruluşlarının belli bölgelerde toplanmasına neden olmaktadır?
I,II ve III |
I,II ve IV |
I,III ve IV |
II,III ve IV |
Hepsi |
Sanayi kuruluşlarının belirli bölgelerde toplanıp bölgesel farklılaşmaya yani kutuplaşmaya neden olmasının altında yatan unsurları şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Hammaddeye yakınlık
- Satış ya da tüketim merkezlerine yakınlık
- Ulaşım olanaklarına (örneğin limana) yakınlık
- Vasıflı işgücüne yakınlık
- Altyapının var olması
14.Soru
Bu yaklaşımı savunan iktisatçılar kullandıkları kavramsal araçların önemli bir kısmı Marksist kuramdan almışlardır. Bu yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
İkilik yaklaşımı |
Gelişme Aşamaları Teorisi |
Sınırsız Emek Arzıyla Kalkınma Teorisi |
Bağımlılık Yaklaşımı |
Yapısalcı Yaklaşım |
Bağımlılık yaklaşımını savunanların kullandığı kavramsal araçların önemli bir kısmı Marksist kuramdan alınmıştır. Bu nedenle bağımlılık yaklaşımı, ilk ya da erken
Neo-Marksist teoriler arasında yer almaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.
15.Soru
Nüfusun hızla artması ve bunun büyük bölümünün geleneksel kesimde ve en az geçim düzeyinde bir ücrete razı olması varsayımına dayalı olarak ortaya atılan teori aşağıdakilerden hangisidir?
Basit Aşama Teorisi |
Düalizm Teorisi |
Geçiş Aşamaları Teorisi |
Sınırsız Emek Arzı İle Kalkınma Teorisi |
Kısır Döngü Teorisi |
Sınırsız emek arzı İle kalkınma teorisi nüfusun hızla artması ve bunun büyük bölümünün geleneksel kesimde ve en az geçim düzeyinde bir ücrete razı olması varsayımına dayalı olarak ortaya atılan teoridir.
16.Soru
Aşağıdaki teorilerden hangisi az gelişmiş ülkelerin gelişmiş ülkelerin izlemiş olduğu yolu aynen izleyerek gelişebileceklerini öne sürmektedir?
İkilik Teorisi |
Basit Aşama Teorisi |
Kısır Döngü Teorisi |
Yapısalcı Yaklaşım |
Bağımlılık Yaklaşımı |
İkilik teorisi, az gelişmiş ülkelerin gelişmiş ülkelerin izlemiş olduğu yolu aynen izleyerek gelişebileceklerini öne sürmektedir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi az gelişmiş ülkelerin demografik özelliğidir?
Tarım sektörünün özellikleri |
Sanayi sektörünün özellikleri |
Hizmet sektörünün özellikleri |
İkili yapı özelliği |
Kırsal yaşam |
Az gelişmiş ülkelerin demografik özelliklerini şunlardır:
- Hızlı nüfus artışı,
- Yüksek bağımlılık oranı,
- Kırsal yaşamdır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir portföy yatırım aracı değildir?
Hisse senetleri |
Hazine bonoları |
Doğrudan yabancı yatırımlar |
Vadeli banka mevduatları |
Mevduat sertifikaları |
Doğrudan yabancı yatırımlar bir portföy yatırım aracı değildir.
19.Soru
Uluslararası ölçekte ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin karşılaştırılmasında kullanılan en önemli ölçütlerden birisi hangisidir?
GSYH |
Reel Gelir |
Nüfus |
GSMH |
Kişi başına düşen gelir |
Uluslararası ölçekte ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin karşılaştırılmasında kullanılan en önemli ölçütlerden biri kişi başına düşen gelirdir.
20.Soru
Vadesi bir yıldan az olan devlet iç borçlanma senetlerine ne ad verilir ?
Hazine Bonosu |
Devlet Tahvili |
Hisse Senedi |
Yatırım Fonu |
Varant |
Vadesi bir yıldan az olan devlet iç borçlanma senetlerine ‘hazine bonosu’, vadesi
bir yıldan fazla olan devlet iç borçlanma senetlerine ise ‘devlet tahvili’ adı verilmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ