İktisadi Kalkınma Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İhtiyaç duyulan mal ve hizmetlerin üretimi için gereken üretim faktörlerinin organizasyonuna ne ad verilir?
Üretim |
Yayılma |
Teknoloji |
Kalkınma |
Buluş |
Farklı yaklaşımlarla tanımlanabilen teknoloji kavramı, iktisadi kalkınma yaklaşımı içerisinde ihtiyaç duyulan mal ve hizmetlerin üretimi için gereken üretim faktörlerinin organizasyonu olarak tanımlanmaktadır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi geleneksel iktisada dayalı yaklaşımlara göre, az gelişmiş ülkelerin gelişmelerinin önündeki engellerden biri değildir?
Arz-talep uyumsuzlukları |
Piyasaların darlığı |
Girişimci eksikliği |
Yüksek verimlilik |
Beşeri sermayedeki eksiklikler |
Geleneksel iktisada dayalı yaklaşımlara göre, az gelişmiş ülkelerin bazı tipik özellikleri gelişmelerinin önündeki en önemli engeldir. Arz-talep uyumsuzlukları, üretim faktörlerinin dağılımında görülen aksaklıklar, piyasaların darlığı, girişimci eksikliği, düşük verimlilik, gerekli üretim teknolojisinin yokluğu, beşeri sermayedeki eksiklikler bu tipik özellikler arasında sayılabilir.
3.Soru
Dış ticaret hadlerinin az gelişmiş ülkelerin aleyhine, gelişmekte olan ükelerin lehine değiştiğini savunan görüş aşağıdaki yaklaşımlardan hangisine aittir?
Klasik dış ticaret teorisi |
İkilik teorisi |
Kısır döngü teorisi |
Gelişme aşamaları teorisi |
Yapısalcı yaklaşım |
Klasik dış ticaret teorisine göre bir ülke kendi karşılaştırmalı üstünlüğünün olduğu alanlarda uzmanlaştığı ve uluslararası değişim oranına göre ticaret yaptığı takdirde, reel gelirinde bir artış olur. Bu görüşe göre gelişmiş ve az gelişmiş ekonomiler arasında, karşılaştırmalı üstünlüklere göre yapılan ticaret, taraflara yarar sağlayacaktır. Ancak yapısalcı yaklaşımı savunan Singer ve Prebisch, uzun dönemde dış ticaret hadlerinin hammadde ve tarım ürünleri gibi emek yoğun üretimde uzmanlaşan az gelişmiş ülkelerin aleyhine, sanayi ürünü ihraç eden gelişmiş ülkelerin ise lehine değişeceğini ifade etmektedirler. Doğru cevap E'dir.
4.Soru
Dış açığın genişlemesinde yatırımınların artması bir nedendir. aşağıdakilerden hangisi bu boyuru tanımlamaktadır?
Artan yatırımların doğurduğu ithalat harcamalarının, ihracat gelirleriyle karşılanamaması dış ticaret açığını doğurmaktadır. |
İktisadi kalkınmayla birlikte gelir düzeyinin yükselmesi, ülkelerin ithalat eğilimini de arttırmaktadır. |
Artan gelir, tüketim talebini hem arttırmakta hem de çeşitlendirmektedir. |
İktisadi kalkınmayla birlikte gelirin artması, yurt içi talebin artmasını |
Talebin büyük bir bölümünün ülkenin ihraç ettiği mallara yönelmesine ve dolayısıyla bunların yurt içinde tüketilmesine yol açarak ihracatı azaltır. |
Yatırımların artması: Gelişmekte olan ülkeler kalkınmalarını gerçekleştirebilmek için makine ve donanım gibi yatırım mallarını büyük ölçüde ithal etmek zorundadırlar. Artan yatırımların doğurduğu
ithalat harcamalarının, ihracat gelirleriyle karşılanamaması ise dış ticaret açığını doğurmaktadır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Gini katsayısına göre gelir dağılımı en bozuk olan ülkelerden birisi değildir?
Çek Cumhuriyeti |
Meksika |
Şili |
Güney Afrika |
ABD |
Gini Katsayısı dünya ülkelerinin herbirinde farklı değerler almaktadır.Tablo 1’de yer alan OECD ülkeleri arasında gelir dağılımı en eşit olan ülkeler Gini katsayısı en düşük olan İzlanda (0.244), Norveç (0.252) ve Çek Cumhuriyeti (0.262) olup gelir dağılımı en bozuk olan ülkeler Şili (0.465), Meksika (0.459) ve Güney Afrika (0.67) ve ABD (0.394)’dir.
6.Soru
Yüksek doğurganlık ve yüksek ölüm oranlarının hakim olduğu bir durumdan düşük doğurganlık ve ölüm oranlarına geçiş süreçlerinin tümü ne olarak adlandırılır?
Kalkınma süreci |
Büyüme süreci |
Demografik geçiş süreci |
Nüfus büyüme süreci |
Nüfun yapısı |
Yüksek doğurganlık ve yüksek ölüm oranlarının hakim olduğu bir durumdan düşük doğurganlık ve ölüm oranlarına geçiş süreçlerinin tümü demografik geçiş süreci olarak adlandırılır.
7.Soru
Teknolojik yenilik faaliyetleri AR-GE bağışları, krediler, vergi indirimi gibi araçlarla desteklenen ulusal yenilik sistemini oluşturan kuruluşlar aşağıdakilerden hangisidir?
Destek ve köpr, kuruluşlar |
Araştırma kuruluşları |
Politika geliştiren, uygulayan ve değerlendiren kuruluşlar |
Finansman kuruluşları |
Bilim sistemi |
Finansman kuruluşları: Teknolojik yenilik faaliyetlerinin finansmanı, diğer yatırım faaliyetlerinden farklı özelliklere sahiptir. Bu nedenden dolayı teknolojik yenilik faaliyetleri AR-GE bağışları, krediler, vergi indirimi gibi araçlarla desteklenmektedir.
8.Soru
Dünya ekonomisinde yaşanan ardışık krizler nedeniyle gelişmekte olan ülkelere net özel sermaye girişleri 2000 yılında 47.1 milyar dolara kadar gerilemiştir. Aşağıdaki ülkelerden hangisi bu ülkelerden birisi değildir?
Hollanda |
Rusya |
Türkiye |
Arjantin |
Brezilya |
Dünya ekonomisinde yaşanan ardışık krizler (1997’de Asya, 1998’de Rusya, 1999’da Brezilya, 2000’de Türkiye ve Arjantin) nedeniyle gelişmekte olan ülkelere net özel sermaye girişleri 2000 yılında 47.1 milyar dolara kadar gerilemiştir.
9.Soru
Bilgi ekonomisinin teknolojik güce dayalı küresel bir eşitsizliği daha da belirginleştireceğini ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Innovasyon farkı |
Pozitif dışsallık |
Dijital uçurum |
Negatif dışsallık |
Bilgi odaklı büyüme |
Bahsedilen kavram dijital (sayısal) uçurumdur. Buna göre bilginin üretimi ve kullanımında önde olan gelişmiş ülkeler ile gelişmemiş ülkeler arasındaki kalkınmışlık farkı artmaktadır.
10.Soru
"Bir ülkeninin dış açık vermesi kendi kaynakları ile yapabileceğinden daha fazla yatırım yapabilme olanağına sahip olması demektir. Bu nedenle dış açığa, ................ da denilmektedir."
Yukarıda boşluk olarak bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Dış Tasarruf |
Dış Regülasyon |
Dış Kalkınma |
Dış Ticaret |
Dış Plasman |
Bir ülkeninin dış açık vermesi kendi kaynakları ile yapabileceğinden daha fazla yatırım yapabilme olanağına sahip olması demektir. Bu nedenle dış açığa, dış tasarruf da denilmektedir.
11.Soru
İktisadi kalkınma ile birlikte dış açık aşağıdaki nedenlerden hangisi dolayısıyla genişler?
Yatırımların azalması |
İthalat Artışı |
İhracat artışı |
İhracatın olumlu etkisi |
Üretimin artması |
İktisadi kalkınma ile birlikte dış açık aşağıdaki nedenler dolayısıyla genişler:
Yatırımların artması: Gelişmekte olan ülkeler kalkınmalarını gerçekleştirebilmek için makine ve donanım gibi yatırım mallarını büyük ölçüde ithal etmek zorundadırlar. Artan yatırımların doğurduğu ithalat harcamalarının, ihracat gelirleriyle karşılanamaması ise dış ticaret açığını doğurmaktadır.
İthalat artışı: İktisadi kalkınmayla birlikte gelir düzeyinin yükselmesi, ülkelerin ithalat eğilimini de arttırmaktadır. Artan gelir, tüketim talebini hem arttırmakta hem de çeşitlendirmektedir. Özellikle gösteriş etkisiyle tüketim talebinin genişlemesi yatırım malları ithalatına eklenerek, dış açığın büyümesine neden olur.
İhracatın olumsuz etkisi: İktisadi kalkınmayla birlikte gelirin artması, yurt içi talebin artmasını sağlar. Bu durum, talebin büyük bir bölümünün ülkenin ihraç ettiği mallara yönelmesine ve dolayısıyla bunların yurt içinde tüketilmesine yol açarak ihracatı azaltır. Ayrıca ülkenin ihracatı arttıkça, ithalatı da artar. Çünkü ihracat artışı, gelir artışına yol açarak ithalat talebini arttırır. Bu da dış ticaret açığının büyümesi sonucunu doğurur
12.Soru
Toplumda yaratılan ortalama gelirin yarısını yoksulluk sınırının belirleyicisi olarak kullanan yoksulluk ölçümü yaklaşımı aşağıdakilerden hangisidir?
Açlık sınırı yaklaşımı |
Temel ihtiyaçlar yaklaşımı |
Gıda oranı yaklaşımı |
Medyan gelir yaklaşımı |
Öznel yaklaşım |
Medyan gelir yaklaşımına göre toplumda yaratılan ortalama gelirin (medyan gelirin) yarısı yoksulluk sınırı olarak belirlenir.
13.Soru
Demografik geçiş teorisiyle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
Bu aşamada doğum oranları yüksek düzeyini korurken ölüm oranları hızla düşer. |
Bu aşamada nüfus patlaması gerçekleşir. |
Bu aşama demografik armağan olarak adlandırılır. |
Bu aşamadaki toplumlarda dinsel ve kültürel etkinlikler çok çocuk sahip olayı teşvik eder. |
Bu aşamada tarımsal üretimdeki artışlar açlık sorununu azaltarak ölüm oranlarının düşürülmesinde etkili olmuştur. |
İkinci aşamada, doğum oranları yüksek düzeyini korurken ölüm oranları hızla düşer. Ölüm oranlarının hızla düşmesi ve bunun doğum oranlarında herhangi bir düşme meydana gelmeden önce başlaması, yüksek oranlı nüfus artışına yani “nüfus patlaması”na neden olmaktadır. Geleneksel toplumlarda ait olunan grubu genişletme ve sürdürme zorunluluğu, çocuğun geleceği güvence altına alan bir yatırım aracı olarak görülmesi ve bunun gelenek göreneklerle özendirilmesi az gelişmiş ülkelerdeki doğum oranlarını düşürmenin varsayıldığı kadar kolay olamayacağını düşündürtmektedir. Ayrıca bu toplumlarda dinsel ve kültürel etkenler de çok çocuk yapmayı teşvik etmektedir. Bir yandan doğum oranları düşürülemezken diğer yandan gelişmiş ülkelerden ithal edilen tıbbi teknolojiler, çocuk ölümlerini azaltan kamu sağlığıyla ilgili önemli ilerlemeler, temiz suya erişim koşullarında iyileşme, drenajlar/ kanalizasyonların tamamlanması, kişisel hijyen ve salgın hastalıklarla mücadele yöntemlerinin bulunması ölüm oranlarının azalmasında önemli rol oynamıştır. 18. yüzyılda tarımsal üretimindeki artışlar da açlık sorununu azaltarak ölüm oranlarının düşürülmesinde etkili olmuştur. Demografik geçiş sürecinin üçüncü ve dördüncü aşamalarında, nüfus artış hızı yavaşlarken çalışma çağındaki nüfusun artmaya devam ederek yüksek düzeylere ulaşması “Demografik Fırsat Penceresi” ya da “Demografik Armağan” olarak anılmaktadır.
14.Soru
Aşağıdaki formüllerden hangisi, Net kalkınma hızı'nı formüle etmektedir?
Net kalkınma hızı (kişi başına düşen gelir artışı) = Gelir artış hızı-Nüfus artış hızı |
Net kalkınma hızı (kişi başına düşen gelir artışı) = Gelir azalma hızı-Nüfus artış hızıdır. |
Net kalkınma hızı (kişi başına düşen gelir artışı) = Gelir artış hızı-Nüfus azalma hızı |
Net kalkınma hızı (kişi başına düşen gelir artışı) = Gelir azalma hızı-Nüfus azalma hızı |
Net kalkınma hızı (kişi başına düşen gelir artışı) = Gelir artış hızı-Ölüm oranı |
Net kalkınma hızı (kişi başına düşen gelir artışı) = Gelir artış hızı-Nüfus artış hızıdır.
Gelir artış hızı, nüfus artış hızından yüksekse net kalkınma hızı pozitif olur, kişi başına düşen gelir artar. Tersine nüfus artış hızı, gelir artış hızından yüksekse net kalkınma hızı negatif olur, kişi başına düşen gelir azalır.
15.Soru
Singer-Prebisch Tezi’nde, ticaret hadlerinin az gelişmiş ülkeler aleyhine gelişmesine neden olan faktörler, üç grupta ele alınmaktadır. Bunlar; arz, talep ve ekonominin esnekliği ile ilgili faktörlerdir. Aşağıdakilerden hangisi talep ile ilgili faktörler arasında değerlendirilmektedir?
Verimlilik Artışlarının Farklı Dağılımı |
Tarımsal Ürün Arzının Özellikleri |
Ekonomilerin Yapısal Esnekliği |
Piyasa Yapısındaki Farklılık |
İlkel Mal Gelir Esnekliğinin Düşük Olması |
Singer-Prebisch Tezi’nde, ticaret hadlerinin az gelişmiş
ülkeler aleyhine gelişmesine neden olan faktörler, üç grupta ele alınmaktadır. Bunlar; arz, talep ve ekonominin
esnekliği ile ilgili faktörlerdir.Talep ile ilgili faktörler arasında gelişmiş ülkelerin az gelişmiş ülkeler tarafından ihraç edilen gıda maddelerine
nispeten daha az talepte bulunması, az gelişmiş ülkelerin ihraç ettikleri doğal hammaddelerin yerine
sentetiklerinin geçmesi, gelişmiş ülkelerin kendi tarım kesimlerini korumak amacıyla aldıkları birtakım
önlemler sayılabilir. Bunlar; İlkel Mal Gelir Esnekliğinin Düşük Olması, Teknolojik Gelişmelerin Doğal Hammaddelerin Sentetik Maddelerle İkamesini Olanaklı
Kılması, Gelişmiş Ülkelerin Tarım Sektörünün Korunması ve Geliştirilmesine Yönelik Politikaları'dır.
16.Soru
Mac-Donalds, Burger King gibi fast food zincirlerinin dünyanın her yerine yayılması aşağıdakilerden hangisinden dolayı olmuştur?
Siyasi ve Hukuki Küreselleşme |
Sosyal ve Kültürel Küreselleşme |
Politik Küreselleşme |
Bilimsel ve Teknolojik Küreselleşme |
Finansal Küreselleşme |
Sosyal ve Kültürel Küreselleşme: Küreselleşme aynı zamanda ülkelerin birbirlerini sosyal ve kültürel olarak önemli ölçüde etkilediği bir süreçtir. Ulaşım olanaklarının yaygınlaşması, bilgi iletişim teknolojilerindeki hızlı gelişmeler, nüfus hareketleri, işgücü ve sermayenin sınırlararası akımı, insanların yaşadıkları çevreden çok uzaktaki olaylardan ve değerlerden etkilenmelerini kolaylaştırmaktadır. Sosyal ve kültürel küreselleşmenin farklı ülkelerdeki kişiler üzerine yansımaları, benzer tüketim kalıplarında, bilgi ve becerilerde, giyim tarzlarında, yeme içme alışkanlıklarında (Japon, İtalyan, Çin, Meksika mutfağının ülkemizde yaygınlaşması ya da Mac-Donalds, Burger King gibi fast food zincirlerinin dünyanın her yerine yayılması), sinema ve müzikte görülebilir. Küreselleşmeyle özellikle bilim ve teknolojide lider olan ülkeler diğer ülkeleri sosyal ve kültürel olarak derinden etkilemektedir.
17.Soru
Az gelişmişliğin nedenlerini ülke içi faktörlerle açıklayan model aşağıdakilerden hangisidir?
Bağımlılık yaklaşımı |
Geleneksel yaklaşım |
Yapısalcı yaklaşım |
Kalkınma stratejileri yaklaşımı |
Kültürel yaklaşım |
Yapısalcı yaklaşım, az gelişmişliğin nedenlerini ülke içi (içsel) faktörlerle açıklayan merkez-çevre modelidir.
18.Soru
Gelir dağılımı ile ilgili ilk teorik yaklaşımı hangi iktisatçılar geliştirmiştir?
Merkantilistler |
Klasik iktisatçılar |
Fizyokratlar |
Neo-Klasik iktisatçılar |
Keynesçi iktisatçılar |
Gelir dağılımı ile ilgili ilk teorik yaklaşımı Fizyokratlar
geliştirmiştir. Aslen Fizyokratlar tarafından
geliştirilen “İktisadi Tablo” ekonomide gelirin
ortaya çıkma süreci ile meydana gelen tarımsal ürü-
nün sınıflar arasında nasıl paylaşılacağının analizini
yapmaktadır.
19.Soru
Bir ekonomide bir işe sahip gibi görünen insanların aslında üretime katkılarının olmaması, verimliliklerinin çok düşük ya da sıfır olması hangi durumu göstermektedir?
Mevsimsel işsizlik |
Yapısal işsizlik |
Teknolojik işsizlik |
Konjonktürel İşsizlik |
Gizli işsizlik |
Bir ekonomide bir işe sahip gibi görünen insanların aslında üretime katkılarının olmaması, verimliliklerinin çok düşük ya da sıfır olması gizli işsizlik durumunu gösterir.
20.Soru
Devlet düşük gelir gruplarına gelir transferi yaptığında aşağıdakilerden hangisine müdahale etmiş olur?
Dikey gelir dağılımına |
Yatay gelir dağılımına |
Sektörel gelir dağılımına |
Bölgesel gelir dağılımına |
İkincil gelir dağılımına |
Bir toplumda üst ve alt gelir grupları arasında gelirin nasıl dağıldığı söz konusu olduğunda dikey gelir dağılımından, aynı toplum içindeki gelir dağılımı söz konusu olduğunda ise yatay gelir dağılımından bahsetmiş oluruz. Devlet düşük gelir gruplarına gelir transferi yaptığında dikey gelir dağılımına müdahale etmiş olmaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ