İletişim Kuramları Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Nicel araştırmalar Dünyaya hangi tarihte ve hangi kuramsal altyapı araştırmalarıyla yayılmıştır?
1950-Etki araştırmaları |
1980-Aktif izleyici araştırmaları |
1970-Kullanımlar ve Doyumlar araştırmaları |
1930-Etki araştırmaları |
1900-Kullanımlar ve Doyumlar araştırmaları |
Niceliksel araştırmalar dünyaya 1970’lerde “Kullanımlar ve Doyumlar” araştırmalarıyla yayılmıştır. McLuhan’ın niteliksel teknolojik determinist (belirleyicilik) çalışmaları ve 1980’lerde de “Gündem Belirleme” araştırmaları eklenmiş ve ardından 1990larda “gündem birleştirme/kaynaştırma” araştırmalarıyla geliştirilmiştir
2.Soru
Doğa bilimlerinde, evrende bütün olup bitenlerin nedensellik bağlantısı içinde
belirlendiğini öne süren görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Teknolojik üstünlük |
Belirleyicilik |
Örgütlenme |
Egemen güçler |
Algı yönetimi |
evrendeki olay ve olguları nedensellik içinde inceleyen belirleyiciliktir.
3.Soru
İlk olarak Thomas McPhail'in 1981'de yayınlanan kitabında kullandığı ve iletişim donanımı ve dışarıda üretilen yazılımın ithali yoluyla kurumlaşan bağımlılık ilişkisini tanımadığı kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Kültürel madencilik |
Elektronik sömürgecilik |
Medya emperyalizmi |
Yoğunlaşma |
Kültür endüstrisi |
Elektronik sömürgecilik kavramı ilk olarak Thomas McPhail'in 1981'de yayınlanan "Electronic Colonialism: The Future of International Broadcasting and Communication" adlı kitabında kullanılmıştır. McPhail, elektronik sömürgeciliği mühendisler, teknisyenler ve ilgili enformasyon protokolleri ile birlikte iletişim donanımının dışarıda üretilen yazılımın ithali yoluyla kurumlaşan bağımlılık ilişkisi olarak tanımlar.
4.Soru
Bir olayı, durumu ya da niteliğin varlığını öneren bir şey; bir fikir, arzu, enformasyon ya da emir iletmek için kullanılan jest ya da eylem; enformasyon, yön tayini ya da reklam için çevreye konan poster, levha ve benzerleri; bir kelime, aygıt ya da şekil; bir şeyin işareti, belirtisidir.
Yukarıda tanımı yapılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Bir olayı, durumu ya da niteliğin varlığını öneren bir şey; bir fikir, arzu, enformasyon ya da emir iletmek için kullanılan jest ya da eylem; enformasyon, yön tayini ya da reklam için çevreye konan poster, levha ve benzerleri; bir kelime, aygıt ya da şekil; bir şeyin işareti, belirtisidir.
Yukarıda tanımı yapılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Söylem |
İmge |
Gösterge |
Kitle |
Kültür |
“gösterge” kavramı; bir olayı, durumu ya da niteliğin varlığını öneren bir şey; bir fikir, arzu, enformasyon ya da emir iletmek için kullanılan jest ya da eylem; enformasyon, yön tayini ya da reklam için çevreye konan poster, levha ve benzerleri; bir kelime, aygıt ya da şekil; bir şeyin işareti, belirtisidir.
Doğru cevap c'dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Jacobson' ın iletişim gruplamasındaki kavramlardan değildir?
Gönderen |
Bağlam |
İleti |
Alıcı |
Simge |
Gönderen |
Bağlam İleti Temas Kod |
Alıcı |
Jakobson iletişim sürecini öne çıkaran, doğrusal iletişim modeline karşı bir modelleme geliştirmiştir. Jakobson, “gönderen-ileti-alıcı” şeklindeki doğrusal modele, göstergebilimsel kavramlar eklemiştir. Jakobson’un doğrusal iletişim modeline eklediği kavramlar; bağlam, temas ve kod’dur.
6.Soru
McLuhan’a göre, sıcak iletişim araçlarının egemenliğindeki çağ “mekanik çağ”dır. Mekanik çağın özellikleri içinde aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
karakteristik aracı kitap |
anti-demokratik |
tek yönlü |
demokratik |
baskıcı ve güdümleyici |
Sıcak ve soğuk araçlar betimlemesi içinde sıcak araçlara ilişkin özellikleri sıralamaktadır
7.Soru
Pierce düşüncesinde, yerine geçtiği nesne ya da canlıyı nitelemesi konusunda, toplumların üstünde anlaşmış oldukları işaretlere ne denir?
İkon |
Simge |
İndeks |
Yapı |
Belirtisel gösterge |
Simge’de ise, gösterge ve nesne arasında ne bağlantı ne de benzerlik vardır. Simgenin anlaşılmasını sağlayan tek neden, simgenin yerine geçtiği nesne ya da canlıyı nitelemesi konusunda, toplumların üstünde anlaşmış olmalarıdır. En çok bilinen simge, sözcüklerdir. Kullandığımız tüm sözcükler belli bir anlaşmaya dayalıdır. Pierce’deki anlaşma kavramı ile Saussure’ün uzlaşma kavramı arasında benzerlik vardır. Rakamlar da çok bilinen simgelerdendir. Beyaz güvercin ve zeytin dalı da evrensel ve çok bilinen simgelerdendir ve bilindiği gibi barışı simgelerler. Zafer işareti, sıkılmış yumruk yine çok bilinen simgeler arasındadır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kitle iletişim araçları ile yapılan anaakım çalışmaları belirleyen yönelimlerden biri değildir?
Eleştirel yaklaşım |
Pozitivist yaklaşım |
Deneysel yaklaşım |
Yapısal-işlevselci yaklaşım |
Davranışçı yaklaşım |
Eleştirel yaklaşımlar, kitle iletişimini anlama ve incelemede anaakım yaklaşımlardan farklı seçenekler
sunan çok sayıda çalışmayı içerir. Kitle iletişimiyle ilgili araştırmalarda; pozitivist, deneysel, davranışçı, yapısal-işlevselci yönelimlerle belirlenen anaakım iletişim çalışmalarının toplumsal olguları soyutlayan, var olan sistemin dengesini sürdürme yollarını araştıran mantığına ve hipotezlerine karşı gelişen araştırmaların bütününe “eleştirel yaklaşımlar” adı verilmektedir. Doğru yanıt E'dir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Marx’ın düşüncelerini doğru ifade etmemiştir?
Toplumsal yaşamın temelini üretim süreci oluşturur. |
Üretim sürecinin temel öğesi işgücüdür. |
Üretim sürecinde kullanılan hammadde ve doğal kaynaklarla araç gereçlere üretim ilişkileri denir. |
İşgücü ve üretim araçları toplumun üretim güçlerini oluştururlar. |
Üretim ilişkileri ve üretim güçleri bir bütün olarak toplumdaki üretim biçimini belirler. |
Üretim sürecinde kullanılan hammadde ve doğal kaynaklarla araç ve gereçler de üretim araçlarını oluştururlar. İşgücü ve üretim araçları da toplumun üretim güçlerini oluştururlar. Üretim güçleri, üretim sürecinin yalnızca bir yanıdır. Öteki yanı da üretim ilişkileridir. Üretim ilişkileri, üretim süreci sırasında, toplumun bireyleri arasında, mülkiyet ilişkileri çerçevesinde gelişen toplumsal ilişkileri kapsar.
10.Soru
Özellikle pazarlama, işletme ve kamu yönetimi, propaganda ve siyasal kampanyalar için gerekli olan ve insanları yönetmenin nasıl yapılacağıyla ve yapıldığıyla ilgili fikir veren bilgi türü hangisidir?
Özellikle pazarlama, işletme ve kamu yönetimi, propaganda ve siyasal kampanyalar için gerekli olan ve insanları yönetmenin nasıl yapılacağıyla ve yapıldığıyla ilgili fikir veren bilgi türü hangisidir?
Teknolojik bilgi |
Yönetim bilgisi |
Kurumsal bilgi |
Kitlesel bilgi |
Deneyimsel bilgi |
İkinci Tür Bilgi: Yönetme/Yönetim Bilgisi
Bu tür bilgi özellikle pazarlama, işletme ve kamu yönetimi, propaganda ve siyasal kampanyalar için gerekli olan ve insanları yönetmenin nasıl yapılacağıyla ve yapıldığıyla ilgili bilmeyi içerir. Bu tür bilgi üretimi toplumsal yönetim politikaları ve uygulamalarıyla ilgili araştırmalarla üretilir: Bu türdeki bilgi de gerekli görülmedikçe paylaşılmaz, çünkü yönetmek için kullanılır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özellikle ampirik araştırmalarda araştırmayı geçersiz yapacak ciddi sorunlardan birisidir?
Tasarım |
Düzen |
Konu |
Örnekler |
Referanslar |
Dünyada 2007’nin başı ile 2011’in ortalarına kadar Social Science Citation Index kapsamındaki iletişimle ilgili 77 dergide 10.104 makale yer almıştır. Makalelerin sadece yüzde 20 kadarı akademik karakter taşımaktadır ve çoğu endüstriyel ve kurumsal çıkarlara hizmet için tasarlanmıştır. Araştırmaların çoğunda (özellikle ampirik araştırmalarda) araştırmayı geçersiz yapacak ciddi tasarım sorunları vardır.
12.Soru
"Çağdaş mitler” olarak adlandırdığı popüler kültüre ait göstergeleri, yapısalcı bir düşünür olarak inceleyen ve bu mitleri, ideolojik, sınıfsal ve kapitalist sistemi meşrulaştırıcı olarak gören kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Saussure |
Lacan |
Althusser |
Foucault |
Barthes |
Levi-Strauss ilkel mitlerin ortak yapılarıyla ilgilenirken, aynı yıllarda Roland Barthes, “çağdaş mitler” olarak adlandırdığı popüler kültüre ait göstergeleri, yapısalcı bir düşünür olarak incelemiştir. Barthes’a göre çağdaş mitler ideolojiktir, sınıfsaldır ve kapitalist sistemi meşrulaştırıcı olarak işlev görür. “
13.Soru
Türkiye'de iletişimsel araştırma ve eğitim amacıyla kurulan ilk okul olan Siyasal Bilgiler Fakültesi (SBF) bünyesinde Basın Yayın Yüksek Okulu (BYYO) kaç yılında kurulmuştur?
1923 |
1945 |
1965 |
1974 |
1980 |
Dört yıllık eğitim veren okul 1965 yılında Siyasal Bilgiler Fakültesi (SBF) bünyesinde Basın Yayın Yüksek Okulu (BYYO) adıyla kurulmuştur.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yeniliklerin yayılmasıyla ilgili Türkiye'deki ilk kapsamlı araştırmayı yapan Aysel Aziz tarafından kaleme alınmıştır?
Toplumsallaşma ve Kitlesel İletişim |
Geleneksel Toplumun Çöküşü |
Medya Yasaları |
Yeniliklerin Yayılımı |
Gelişmekte Olan Ülkelerde İletişim ve Değişim |
Yeniliklerin yayılmasıyla ilgili Türkiye’deki ilk kapsamlı araştırma Aysel Aziz tarafından yapılmıştır. Aziz, 1982’de Toplumsallaşma ve Kitlesel İletişim adlı çalışmayı yayınlamıştır. Doğru yanıt A seçeneğidir.
15.Soru
Gösterge ne demektir?
Bir kavramı işaret eden ses imgesidir |
Zihnimizde nesne ile ilgili toplum tarafından üzerinde uzlaşılmış imajdır |
Ses imgesi ve bir kavramı işaret eden sözcüktür |
Dilin herhangi bir dilsel bir topluluk tarafından kullanılan dilin, herhangi bir zaman dilimindeki durumunun analizidir |
Dilsel sistemde zaman içinde ortaya çıkan değişimlerin analiz edilmesidir. |
Gösterge kavramı işaret olarak da isimlendirilir. Saussure’de gösterge, ses imgesi ve bir kavramı işaret eden sözcükten oluşur.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi enformasyon toplumunun tanımlanmasında söylenemez?
Bilimsel bilginin özel konumu |
Karşılıklı bağımlılık |
Mesaj ve mesajları taşıyan kanal sayısındaki artış |
Enformasyon ekonomisimnin gelişmesi |
Enformasyon alanında işgücünün olmaması |
Enformasyon alanında çalışan işgücü artmıştır. Doğru yanıt E seçeneğidir.
17.Soru
Saussure’ün kullandığı, bireylerde oluşan farklı anlamları ifade eden kavram hangisidir?
Gönderge |
Gösterge |
Yapı |
Gösteren |
Gösterilen |
Saussure’ün kullandığı ancak geliştirmediği bir kavram da gönderge (referent) kavramıdır. Gönderge, kedi örneğindeki tüylü, yumuşak hayvan yerine daha farklı anlamların oluşmasıdır: kötü bakışlı hayvan, tiksinç hayvan, muhteşem güzel hayvan, vefalı hayvan gibi… Burada gönderge kavramıyla, bireylerde oluşan farklı anlamlar ifade edilmektedir. Gönderge kavramı daha yakın zamanlarda postyapısalcı çalışmalar tarafından geliştirilmiştir ve farklı okumalara işaret etmektedir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hadley Cantril'in, CBS radyo kanalında yayınlanan Dünyalar Savaşı oyunu sonrası yaptığı çalışmalar sonucunda ulaşılan sonuçlardan değildir?
Eğitim seviyesi düştükçe radyo tiyatrosunun gerçek gibi kabul edilmesi de artmıştır. |
Çalışma, seçici etki yaklaşımının gelişmesine neden olmuştur. |
Dinleyicilerin sahip olduğu farklı demografik ve karakter özellikleri olaya verdikleri tepkiyi farklılaştırmıştır. |
Panik yapmayan insanlar içsel ve dışsal kontrol yapanlar olarak iki kategoriye ayrılmıştır. |
Yayında bazı özel olayların ve gerçek yer isimlerinin kullanılması inandırıcılığına etki etmiştir. |
Cantril, panik yaşamayanları 4 kategoride inceler: 1. İçsel kontrol yapanlar 2. Dışsal kontrol yapanlar 3. Anonsun doğruluğunu farklı kaynaklarla kıyaslayanlar 4. Bilgiyi kontrol etme yoluna gitmeyenler. Doğru cevap D seçeneğidir.
19.Soru
Barthes’ın Fransa’da yaptığı çalışmaların en önemli yanı aşağıdakilerden hangisidir?
Dilin yapısını ayırarak çözümlemesi |
Anlam oluşumuna yoğunlaşması |
Toplumsal göstergeleri analiz etmesi |
Çocukların dil bozukluklarını çalışması |
Doğrusal iletişim modelini güncellemesi |
Roland Barthes, “çağdaş mitler” olarak adlandırdığı popüler kültüre ait göstergeleri, yapısalcı bir düşünür olarak incelemiştir. Barthes’a göre çağdaş mitler ideolojiktir, sınıfsaldır ve kapitalist sistemi meşrulaştırıcı olarak işlev görür. “Mitler” (Mythologies) (1952) çalışmasında Barthes, Fransız toplumundaki yeme içme alışkanlıkları, tatil ritüelleri, reklam metinleri gibi popüler kültür ürünlerini; burjuva sınıfının değerlerini gündelik hayatta temsil eden ve doğallaştıran mitler ve gösterge sistemleri olarak çalışmıştır. Barthes’ın Fransız toplumunun popüler kültür göstergelerini incelediği “Mitler” çalışması, “dil dışı göstergelerin” ve dolayısıyla toplumsal göstergelerin ve görsel imajların, göstergebilimsel analizi açısından alanda çok önemli bir çalışmadır.
20.Soru
Bilimin aşağıdaki amaçlarından hangisi olgunluk safhası olarak yorumlanmaktadır?
Anlama |
Açıklama |
Öngörü |
Kontrol |
Sistemlilik |
Kontrol aşaması, bilimin olgunluk safhası olarak yorumlanır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ