İlk Dönem İslam Tarihi Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İslâm âlimlerinin müslümanların içine düştüğü ilk büyük fitne olarak kabul ettiği kanlı fitne hareketinin başlangıcı aşağıdakilerden hangisinin oluşu-muyla meydana gelmiştir?
Hz. Ömer'in vefatı |
Refah düzeyinin düşmesi |
Fetihlerin yoğunluğu |
Muhalif hareketin baş göstermesi |
Valilerin birtakım icraatlarında şikayetlerin artması |
30 (650) yılında başlayan Karışıklık Dönemi’nde müslümanlar arasında ihtilaflar ortaya çıktı. Hz. Osman ve bilhassa valilerinin birtakım icraatları şikâyet konusu yapıldı ve eleştirildi. Yönetimden şikâyetler giderek arttı ve sonunda İslâm âlimlerinin müslümanların içine düştüğü ilk büyük fitne olarak kabul ettiği, etkilerini günümüze kadar sürdüren kanlı fitne hareketi yaşandı. Müslümanların gruplara bölünmesinin de temelini teşkil eden bu isyan hareketi, İslâm tarihinin en ihtilaflı meselesi olma özelliğini devam ettirmektedir. Çünkü Hz. Osman’ı hedef alan ve iç savaşlar dönemini başlatan bu karışıklıklar, İslam tarihi kaynaklarında çok teferruatlı ve bir o kadar da çelişkili bir şekilde anlatılmaktadır. Bu konuda aktarılan ilk rivayetler arasında, birbiriyle te’lifi mümkün olmayan önemli çelişkiler bulunmaktadır. Bu haberlerin önemli bir kısmı, yaşanan olayların, haberleri aktaranların fikrî yapılarına, siyasi tercihlerine, kabilevî ve dünyevî temayüllerine göre şekillenen bir mahiyet taşımaktadır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ridde olaylarının ana sebepleri arasında yer almamaktadır?
Yeni bir dine inanış yüzeysel boyutta kalmıştır. |
Arap kabilelerinin bir kısmının siyasi amaçla müslümanlığı seçmiş olmaları |
Arap Yarımadası’nda siyasî birlik sağlanmış olmakla birlikte, esas anlamıyla bir İslâmlaşma gerçekleşmemiş olması |
Kabilelerin İslâm’a girişleri üzerinden uzun bir süre geçmiş olması |
Gerçek bir İslâmlaşmadan ziyade, Medine’ye siyasî bağlılık anlaşması aşamasında kalınmış olması |
Hz. Peygamber’in vefatına kadar Arap Yarımadası’nda siyasî birlik sağlanmış olmakla birlikte, esas anlamıyla bir İslâmlaşma gerçekleşmemiştir. Çünkü, kabilelerin İslâm’a girişleri üzerinden çok az bir süre geçmiş, dolayısıyla onların yeni dine inanışları yüzeysel boyutta kalmıştır. Dolayısı ile D şıkkındaki uzun süre geçmiş olması ifadesi yanlıştır
3.Soru
İslam tarihindeki ilk müslüman kimdir?
Hz. Hatice |
Hz. Ali |
Hz. Aişe |
Hz. Ebubekir |
Hz. Hafsa |
Hz. Peygamber, hanımlarla sağlıklı ilişkiler geliştirmiş, bu da hanımların İslâm’ın yayılmasına büyük katkı sağlamalarına vesile olmuştur. Unutulmamalıdır ki, İslâm tarihinde ilk Müslüman, Hz. Peygamberin hanımı Hz. Hatice’dir. Doğru yanıt A'dır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hz. Âişe, Talha ve Zübeyr’in liderliğini yaptığı muhalefet grubuyla Hz. Ali’nin taraftarları arasında gerçekleşen savaştır?
Sıffın Savaşı |
Nehrevan Savaşı |
Cemel Savaşı |
Huneyn Savaşı |
Tebük Savaşı |
Hz. Âişe, Talha ve Zübeyr’in liderliğini yaptığı muhalefet grubuyla Hz. Ali’nin taraftarları arasında gerçekleşen savaş Cemel Savaşı/vakasıdır. Hz. Âişe’nin savaşı devesinin üzerindeki hevdecten komuta ettiği ve çarpışmalar onun devesinin etrafında yoğunlaştığı için bu savaşa Cemel (Deve) Vak‘ası denmiştir. Doğru cevap C’dir.
5.Soru
Hz. Peygamber, kamu görevi için aşırı istekli olmayı niçin uygun görmemiştir?
Görevi kötüye kullanmaya yol açabileceğinden |
Demokratik düşünceyi savunduğundan |
Göreve istekli kişilerin liyakatsiz olmasından |
Kamu görevlerinin Kureyş kabilesine ait olmasından |
Kamu görevinde bulunmanın takvaya aykırı olduğundan |
Hz. Peygamber’e göre halka ait işlerin yürütülmesi, sosyal bir sorumluluktur. Dolayısıyla görevliler, bu yükümlülüğün gereğini yerine getirecek bilgi ve ehliyete sahip olmalıdırlar. Nitekim Hz. Peygamber, Kur’an’da yer alan “emanetlerin ehline verilmesi” (Nisâ, 4/58) prensibini kamu görevlerinde önemle uygulamış, “İş ehil olmayana verildi mi kıyameti bekle!” buyurmuştur. (Müslim, “İmâre”, 16) Allah Resûlü, aynı şekilde kamu görevi için aşırı istekli olmayı uygun bulmamıştır. Çünkü ona göre ihtiras, kişinin görevini kötüye kullanmasına, rüşvete ve adam kayırmaya yol açabilirdi. Bu hususta şu talimatı vermiştir: “Bir devlet görevini ısrarla istemeyiniz. Zira ısrar ettiğin göreve getirilirsen, işin yürütülmesi esnasındaki yetersizliğinden dolayı sorumlu tutulursun. Şayet böyle bir görev ısrarın dışında sana verilirse yardım ve destek görürsün!” (Müslim, “İmâre”, 13; Ebû Dâvûd, “İmâre”, 2)
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Hz. Ömer’in Peygamber Efendimiz dönemindeki icaatlerinden biri değildir?
Müslüman olmasıyla birlikte Mekke’de Müslümanlar güç kazandı. |
Medine’de kadınlardan Hz. Peygamber adına biat aldı. |
Hudeybiye’de yapılan antlaşmanın iptal edilmesini sağladı. |
Hz. Peygamber önemli kararlar alacağında, görüşlerine başvurdu. |
Çok sayıda seriyyeye katıldı ve bunların bazısında komutan olarak görev yaptı. |
A, B, D ve E seçeneklerinde ifade edilenler, Hz. Ömer’in Peygamber Efendimiz dönemindeki yerini ve neler yaptığını anlatan doğru ifadelerdir. Ancak C seçeneğinde verilen bilgi, Hz. Ömer ile ilgili yanlış bir bilgidir. Çünkü Hudeybiye'de yapılan antlaşmanın müşrikler lehine görünen maddelerine karşı çıkmış olmasına rağmen, Hz. Peygamber’in ısrarı ve Hz. Ebû Bekir’in konuşmaları üzerine tavrını değiştirmiştir. Oysaki Hz. Ömer, bütün meselelere karşı net ve tavizsiz tavır koymakla tanınırdı. Dolayısıyla, doğru cevap C seçeneğidir.
7.Soru
Hangisi Hz.Peygamber'in kıymetlisi, Hz.Hatice'den doğan en küçük kızı Hz.Fatıma için kullanılan sıfatlardan değildir?
Betül |
Zehra |
Ümmü Ebiha |
Cennet ehli |
Dünya reyhanı |
Peygamber Efendimiz Fa^tıma’yı çok sever, kendisi henüz altı yaşındayken kaybettiği annesinin hasretini onunla gidermeye çalışırdı. Bu sebeple Fa^tıma “U¨mmü ebi^ha^” (babasının annesi) diye de anılmaktadır.
Ayrıca “beyaz,parlak ve aydınlık yüzlü kadın” anlamında Zehra^, “iffetli ve namuslu kadın” anlamında Betu^l lakaplarıyla da bilinir.
Peygamberimizin bildirdiğine göre “Fa^tıma, cennet ehli hanımların öncülerindendi. Fa^tıma onun yüreğinden bir parçaydı, Onu üzen Peygamberimizi üzmüş olurdu.
Peygamber Efendimiz, torunları Hz. Hasan ve Hüseyin’i çok severdi; onlar için “dünyada kokladığım reyhanlarım, çiçeklerim” derdi. Doğru yanıt E'dir.
8.Soru
Sıffin savaşındaki hakem olayına karşı çıkan gruba ne ad verilmiştir?
Şii |
Kurra |
Harici |
Mürteci |
Fevri |
Bu gruba İslam tarihinde Hariciler adı verilmiştir.
9.Soru
Bilal-i Habeşî ilk ezanı hangi namaz vaktinde okumuştur?
sabah |
öğle |
ikindi |
akşam |
yatsı |
Bilal-i Habeşî Neccâr oğullarına ait yüksek bir evin damına çıkarak ilk olarak sabah ezanını okudu.
10.Soru
Hz. Ebû Bekir’in halife seçilmesinde en önemli etken aşağıdakilerden hangidir?
Sa’d b. Ubâde’nin zayıf bir aday oluşu |
Mürtedlerin saldırı ihtimali |
Ridde olayları |
Fetih isteği |
Hz. Ebû Bekir’in Kureyş’ten olması |
Hz. Ebû Bekir’in halîfe seçilmesinde belirleyici unsur, o dönemin tarihî, siyasî ve sosyal gerçekleridir. Zamanın şartlarında Kureyş’ten başka bir kabilenin Arap toplumunu kuşatması mümkün değildi. Zira Kureyş kabilesinin gücü ve etkinliği, bütün topluluklar tarafından kabul edilmiş durumdaydı. Buna karşılık, Araplar nazarında Medineli ensârın etkisi son derece sınırlıydı. Ortaya çıkan bu gelişme, halifelik meselesinin konjonktürel, yani o dönemin sosyo-politik durumuna işaret eder. O günkü şartlarda Kureyş’in, diğer Arap kabilelerine göre daha güçlü, iktidara daha yakın ve yatkın olduğu, siyasî, içtimaî, iktisadî ve dinî yönden Kureyş’e rakip olabilecek bir kabilenin bulunmadığı açıktır. Ancak bu konumun sürekli böyle devam edeceği iddia edilemez; zaman geçip şartlar değiştiği takdirde pekalâ başka kabile veya milletlerin de aynı görevi üstlenmeleri mümkündür.
11.Soru
Hz. Ebû Bekir, “Arslanların gelip beni kapacaklarını bilsem, şehirde benden başka kimse kalmasa da orduyu göndereceğim. Zira Üsâme’nin gitmesini bizzat Resûlullâh emretmişti” diyerek yapılan teklifi kesin bir şekilde geri çevirmesi yönetim anlayışının hangi özelliğini gösterir?
İstişare |
Hoşgörü |
Ehliyet |
İnsan haklarına saygı |
Kararlılık |
Hz. Ebû Bekir’in idaredeki kararlılığını Üsâme ordusunun harekete geçirilmesi ve ridde savaşlarındaki tutumunda açıkça görmek mümkündür: Yukarıda anlatıldığı gibi Üsâme ordusunu göndermekten vazgeçmesini isteyenlere Hz. Ebû Bekir, “Arslanların gelip beni kapacaklarını bilsem, şehirde benden başka kimse kalmasa da orduyu göndereceğim. Zira Üsâme’nin gitmesini bizzat Resûlullâh emretmişti” diyerek yapılan teklifi kesin bir şekilde geri çevirdi. Doğru cevap E dir.
12.Soru
Raşid Halifeler döneminde ordu komutanlarına ne deniliyordu?
Harac memuru |
Emîr |
Emîrü’l-ceyş |
Âmil |
Ahdâs |
Raşid Halifeler döneminde Hz. Peygamber devrinde olduğu gibi ordu komutanlarına “emîrü’l-ceyş” veya “emîrü’l-cünd” adı veriliyor, vilayetlerin idaresini yürüten valilere de çok defa “emîr” ve bazen “âmil” deniliyordu.
13.Soru
I- İslamlaşma hareketlerinin tamamen gerçekleşmemiş olması.
II- Kabilecilik düşüncesi ve asabiyeti.
III- Yeni peygamberlerin gelmesi.
Yukarıdakilerden hangisi Ridde olaylarının ana nedenlerinden birisidir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I, II |
I, III |
I,II,III |
Hz. Peygamber’in vefatına kadar Arap Yarımadası’nda siyasî birlik sağlanmış olmakla birlikte, esas anlamıyla bir İslâmlaşma gerçekleşmemiştir ve Arap Yarımadası’ndaki kabileler başlangıçtan beri siyasî bağımsızlık içinde yaşamışlar, hiçbir dönemde başka milletlerin hegemonyası altına girmemişlerdir. Bu yüzden doğru cevap C'dir.
14.Soru
Hz. Ebû Bekir’in, Irak fetihleri sırasında hangi bölgede tanıdığı haklar, çevre bölgelerde yaşayan başka kabileleri de harekete geçirdi ve aynı şartlarda Müslümanların idaresine girmek istediklerini bildirdiler?
Übülle |
Hübeyre |
Hîre |
Enbâr |
Bârusmâ |
Hz. Ebû Bekir’in, Hîrelilere tanıdığı haklar, çevre bölgelerde yaşayan başka kabileleri de harekete geçirdi ve aynı şartlarda Müslümanların idaresine girmek istediklerini bildirdiler.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Nehrevân Savaşı’nın sonuçlarından biridir?
Hâricîler’in Muâviye ile işbirliği yapması
|
Hz. Ali’nin Muâviye’ye karşı güçlenmesi
|
Hâricîlerin tamamen ortadan kaldırılması
|
Hz. Ali’nin ordusunun büyük bir zayiat vermesi
|
Hâricîler ile Hz. Ali arasındaki bağların tamamen kopması
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Hz. Ali’nin ilk icraatları arasında yer almaz?
Hz. Osman’ın valilerini görevden azletmek. |
Hz. Osman’ın katillerini cezalandırmak. |
Hz. Osman dönemindeki mali uygulamaların bir kısmına son vermek. |
Atıyyeleri (yıllık maaş) eşit bir şekilde dağıtmak. |
Hz. Osman’ın bazı şahıslara tahsis ettiği arazileri geri almak. |
A, C, D ve E seçeneklerinde yer bulan uygulamalar, Hz. Ali’nin ilk icraatları arasında yer almaktadır. Halife olduktan sonra Hz. Ali’ye yönelik önemli taleplerden biri de, Hz. Osman’ın katillerini cezalandırmasıydı. Ancak Hz. Ali halife olduktan sonra bu hususta arzu edilen adımları atamadı. Zira Hz. Osman’ın öldürülmesinde etkisi olan ya da öldürülmesine taraftar olan bazı insanların siyasî etkisini kıramıyordu. Bu durum Hz. Ali’ye karşı yükselen sesleri artırıyordu. Hz. Ali ise Hz. Osman’ın öldürülmesi meselesinin siyasî istikrar sağlanamadan ele alınmasının mümkün olmadığı kanaatindeydi. Dolayısıyla, doğru cevap B seçeneğidir.
17.Soru
Hudeybiye Antlaşmasını kim kaleme almıştır?
Hz. Osman |
Sad bin Ubade |
Ubeyde bin Cerrah |
Sad bin Ebu Vakkas |
Hz. Ali |
Bu anylaşma iki nüsha olarak iki tarafın şahitleri tarafından imzalanmıştır. kaleme alan ise Hz. Ali'dir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hz. Muhammed’in Peygamberlik öncesi hayatında doğruluk ve güvenilirlik özelliğini ifade eder?
Ebü’l-Kâsım
|
Hilfü’l-fudûl
|
El-Emîn
|
Şakk-ı sadr
|
Tâcir
|
19.Soru
Peygamber Efendimizin fizikî özelliklerine, bunların anlatıldığı edebî eser ve levhalara ne ad verilmektedir?
Sünnet |
Şemail |
Tablo |
Hilye |
Şerif |
Peygamber Efendimizin fizikî özelliklerine, bunların anlatıldığı edebî eser ve levhalara hilye denilmektedir. Onun fizikî görünüşü yanında ahlâkî özelliklerine ve bu konuda yazılan eserlere de Şemâil adı verilmektedir.
20.Soru
Arabistan’da kurulan panayırlar içinde hem ekonomik hemde kültürel bakımdan önemi olan panayır aşağıdakilerden hangisidir?
Ukâz
|
Mecenne
|
Hubâşe
|
Zülmecâz
|
Debâ
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ