Hapis cezalarının infaz rejimi şu temel ilkelere dayalı olarak düzenlenir:

- Hükümlüler ceza infaz kurumlarında güvenli bir biçimde ve kaçmalarını önleyecek tedbirler alınarak düzen, güvenlik ve disiplin çerçevesinde tutulurlar.
- Ceza infaz kurumlarında hükümlülerin düzenli bir yaşam sürdürmeleri sağlanır. Hürriyeti bağlayıcı cezanın zorunlu kıldığı hürriyetten yoksunluk, insan onuruna saygının korunmasını sağlayan maddi ve manevi koşullar altında çektirilir. Hükümlülerin, Anayasada yer alan diğer hakları, infazın temel amaçları saklı kalmak üzere, bu Kanunda öngörülen kurallar uyarınca kısıtlanabilir.
- Cezanın infazında hükümlünün iyileştirilmesi hususunda mümkün olan araç ve olanaklar kullanılır. Hükümlünün kanun, tüzük ve yönetmeliklerle tanınmış haklarının dokunulmazlığını sağlamak üzere cezanın infazında ve iyileştirme çabalarında kanunilik ve hukuka uygunluk ilkeleri esas alınır.
- İyileştirmeye gereksinimleri olmadığı saptanan hükümlülere ilişkin infaz rejiminde, bu hükümlülerin kişilikleriyle orantılı bireyselleştirilmiş programlara yer verilmesine özen gösterilir ve bu hususlar yönetmeliklerde düzenlenir.
- Cezanın infazında adalet esaslarına uygun hareket edilir. Bu maksatla ceza infaz kurumları kanun, tüzük ve yönetmeliklerin verdiği yetkilere dayanarak nitelikli elemanlarca denetlenir.
- Ceza infaz kurumlarında hükümlülerin yaşam hakları ile beden ve ruh bütünlüklerini korumak üzere her türlü koruyucu tedbirin alınması zorunludur.

-  Hükümlünün infazın amacına uygun olarak kanun, tüzük ve yönetmeliklerin belirttiği hükümlere uyması zorunludur.
- Kanunlarda gösterilen tutum, davranış ve eylemler ile kurum düzenini ihlal edenler hakkında Kanunda belirtilen disiplin cezaları uygulanır. Cezalara, Kanunda belirtilen merciler, sürelerine uygun olarak hükmederler. Cezalara karsı savunma ve itirazlar da Kanunun gösterdiği mercilere yapılır.

Cezaevi Alt Kültürü ve Cezaevilileşme
Hiçbir ülkenin cezaevi yaşamı diğerine benzemez. Cezaevleri bulundukları toplumu ve
onun kültürünü yansıtır. Bununla birlikte cezaevlerine özgü, ayrı bir alt-kültürün varlığından da söz edilir. Gerçekten hükümlülük, cezaevlerinin kendine özgü koşulları nedeniyle bir alt kültür karşı düzeni, organizasyonu meydana getirir. Bu alt kültür, kendi âdet,
alışkanlık ve geleneklerinden hatta kendi dilinden oluşur.
Cezaevlerinde geçerli olan alt kültürün önemli kurallarının şunlar olduğu ifade edilir:
• Başkalarının işine karışma, kendi işinle ilgilen.
• Soğukkanlı ol ve duygusal açıdan kendini kontrol et.
• Diğer hükümlülerden çıkar sağlamaya çalışma.
• Katı, dayanıklı ve güçlü ol, “erkek” gibi davran.
• Cezaevi idaresine karşı mesafeli ol.

Bireyselleştirilmiş iyileştirme programlarında gözetilecek ölçütler şunlardır:
• Hükümlünün geçmişi,
• Suçluluk nedeni,
• Suç sicili,
• Fizik yeteneği ve ruhsal yapısı,
• Kişisel doğası,
• Taşıdığı tehlike hâlleri,
• Cezasının süresi,
• Salıverildikten sonraki beklentisi.

Her hükümlüye, elektrikli olmamak ve idarece belirlenen saatlerde kullanılmak koşuluyla vurgulu çalgılar dışında saz, ud, gitar, kemençe, keman, flüt, mızıka, ney, kanun gibi müzik aletlerinden birisi verilebilir.

Kurumlarda, odalar ve eklentilerinde, hükümlülerin üst ve eşyasında habersiz olarak her
zaman arama yapılabilir. Kurumun tamamında her ay bir kez mutlaka arama yapılır.

Zaman bakımından uygulamaya ilişkin üç ilkenin bulunduğu söylenmelidir: Geriye yürüme, ileriye yürüme ve hemen uygulama.

ceza infaz kurumuna alınan hükümlülerin;
• adı ve soyadı,
• işledikleri suç,
• cezalarının türü ve süresi,
• mahkûmiyet ilamının tarih ve numarası ve
• infaza başlandığı gün
“hükümlü defteri”ne kayıt olunur (m.21/2).

O hâlde cezanın kişiler üzerindeki genel önleme etkisi (amacı) iki şekilde gerçekleşir:

- Cezanın kanunda bulunması ve gerektiğinde uygulanması, böylece toplumun hukuk düzenine ve güveninin muhafazası ve artırılması (pozitif genel önleme),

- Cezanın infaz edilerek ileride suç işleyecekler için korkutucu bir etki yapması (negatif genel önleme).

Hapis cezaları, özgürlüğü bağlayıcı cezalardır. Bu cezalar, kişinin özgürlüğünün kısıtlanmasıb suretiyle yerine getirilirler. Bu çerçevede hapis cezası, failin işlediği suç karşılığı olarak kanunda öngörülen süre için özgürlüğünden yoksun bırakılması şeklinde tanımlanabilir. Hapis cezaları, ceza infaz kurumlarında infaz edilir.
5237 s. TCK hapis cezalarını
• ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası,
• müebbet hapis cezası ve
• süreli hapis cezası
olmak üzere üçe ayırmıştır.

Kapalı görüş, hükümlü ve tutuklular ile ziyaretçilerinin her türlü maddi temasının önlendiği, konuşulanların hazır bulunan görevli tarafından işitilebilecek şekilde izlenebildiği ve ceza infaz kurumu idaresinin bu iş için tahsis ettiği özel bölümde yapılan görüşmelerdir. Doğru cevap B’dır.

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükümlü olanlar 15 gün aralıklarla ziyaretçileri ile görüşme yapabilir. Doğru cevap C’dir.

ABD’nin Newyork kenti yakınlarında bulunan ve uygulandığı kurumun adıyla anılan bu
sistemde, hükümlüler hücrelerde yalnız bulunurlar fakat yemek ve çalışma alanlarında bir
arada olabilirlerdi. Ancak toplu olarak bulunulan yerlerde konuşmak yasaktı ve uymayanlara kırbaç cezası gibi ağır cezalar verilmekteydi. Doğru cevap A'dır.

A şıkkı yanlıştır. Cezanın mutlaka kanunda düzenlenmiş olmasına kanunilik ilkesi denir. B şıkkı yanlıştır. Cezanın sadece (o) suçu işleyen kişiye uygulanmasına cezaların şahsiliği ilkesi denir. C şıkkı yanlıştır. Ceza geri alınabilir ve düzeltilebilir olmalıdır. D şıkkı doğrudur. Ceza devlete az yük getirmelidir. E şıkkı yanlıştır. Ceza bireyselleştirilebilir olmalıdır.

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükümlü olanları; eşi, çocukları, torunları, torunlarının çocukları, annesi, babası, büyükannesi, büyükbabası, büyükannesi ve büyükbabasının anne ve babaları, kardeşleri ve vasisi dışında kimse ziyaret edemez (Hükümlü ve
Tutukluların Ziyaret Edilmeleri Hakkında Yönetmelik m.11).

Şüpheli durumda elle arama her durumda yapılır.

O hâlde hükümlüyü amca, dayı, hala ve teyzesi ziyaret edebilirken yenge veya eniştesi ziyaret edemez. Konu daha önce, artık yürürlükte olmayan İnfaz Tüzüğü’nde de düzenlenmiş olup yenge ve eniştenin listede yer almaması eleştirilmekteydi. Benzer eleştiri akraba sınırlamasına da getirilmekte ve böyle bir sınırlamanın yerinde olmadığı ifade edilmekteydi. Benzer eleştiriler, yeni düzenleme için de geçerlidir. Zira kişinin yaşamında öyle kişiler olabilir ki yukarıdaki hısımlık derecesinde olmamakla beraber bazen kardeşten daha yakındır ve hükümlü bu kişi/kişilerle görüşmeyi tercih edebilir. Yeniden toplumsallaştırmanın önemli bir unsuru olan ziyaretin hısımlık kriterine bağlanması bu yönüyle gerçekçi değildir

Cezaevilileşmenin kuvvetli olduğu sonucuna götüren koşullar ise şunlardır:
• Hapis cezasının uzunluğu ve onunla bağlantılı olarak cezaevi alt kültürünün uzun süren etkisi
• Sağlam olmayan bir kişilik, kişilik zayıflığı
• İnfaz kurumu dışındaki kişilerle olumlu ilişkiler sürdürmede eksiklik
• İnfaz kurumunda bulunan gruba/gruplara uyuma hazır olma ve yetenek
• Diğer hükümlü ve grupların kurallarını itirazsız kabul etme
• Benzer arayışlara sahip diğer hükümlülerle ilişki
• Normal olmayan cinsel davranışlar ile talih oyunlarına hazır olma

Cezaevilileşmenin etkisinin iki şekilde ortaya çıktığı söylenmektedir: Az cezaevilileşme ve kuvvetli cezaevilileşme. Hükümlülük sırasında olumlu sosyal ilişkilerin korunması cezaevilileşme etkisini azaltır.

Yeniden topluma kazandırma

hükümlünün yeniden suç işlemesini önlemeye yönelik olarak üretken olması teşvik etmemek