İnsan Davranışı Ve Sosyal Çevre 1 Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Yaşlılığı tarihsel ekonomik, sosyal, kültürel ve teknolojik gel ismeler ışığında ele alan kuram hangisidir?
Aktivite Kuramı |
Yaşamdan Geri Çekilme Kuramı |
Modernleşme Kuramı |
Süreklilik Kuramı |
Rol Kaybetme Kuramı |
Modernleşme Kuramı ise yaşlılığı tarihsel ekonomik, sosyal, kültürel ve teknolojik gelişmeler ışığında ele alır. Avcı-toplayıcı toplumlarda yaşlı bireylerin işlevselliği asgari düzeydedir. Tarım toplumlarıyla birlikte değeri artan yaşlılar, sanayi toplumlarıyla birlikte kazandığı statüyü tekrar kaybetmiştir. Teknoloji çağında ise yaşlı bireyler teknolojiye ayak uydurabildiği derecede topluma katkıda bulunabilirler. Teknolojik gelişmelere ayak uy-duramayan yaşlı bireylerin güvenlik, sevgi, saygı, ait olma, benimsenme ihtiyaçları tehdit altına girer ve durum yaşlı bireylerde bunalım, huzursuzluk, öz güven kaybı ve depresyon gibi sorunlara yol açabilir.
2.Soru
I. Kaygı
II. Sinirlilik
III. Çocuksu davranışlar
IV. Aşırı talepkarlık
V. Bedenle ilgili yakınmalar
Yaşlılıkta depresyonun gizli belirtileri olan yukarıdaki seçeneklerden hangileri diğerlerine göre daha çok ön plandadır?
I-II |
II-III |
III-IV |
IV-V |
I-V |
Depresyonda duygu durum belirtileri olan hüzün, elem, üzüntü gibi belirtiler yaşlılıkta ön planda olmayabilir. Kaygı, sinirlilik, huzursuzluk, çocuksu davranışlar, sızlanma, aşırı talepkarlık, inatçılık, sürekli yakınma da depresyonun gizli belirtileridir (Schulman, 1989). Bu belirtileri taşıyan yaslı bireyler depresyonda olduklarını kabul etmeyebilirler; ancak depresyon yaşlı bireylerin işlevselliklerini azalttığı için acil olarak tedavi edilmeleri şarttır. Yaşlı bireylerde görülen depresyonda bedenle ilgili yakınmalar ve kaygılar diğer belirtilere göre daha ön plandadır.
3.Soru
- Genç yetişkinin daha pragmatik (faydacı) olduğunu ileri sürer.
- Ona göre genç yetişkin kararlı olmada, özelleştirerek düşünmede ve enerjiyi kanalize etmede daha yetkindir.
- Karmaşık iş ve sosyal problemlerin çözümünde ergene göre daha başarılıdır.
Yukarıda verilen görüşler kime aittir?
Piaget |
William Perry |
Warner Schaie |
Erikson |
Gisele Lobouvie |
Verilen görüşler Gisele Lobouvie' e aittir. Doğru cevap E'dir.
4.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi gelişim döneminde evrensel nitelik taşıyan ödevlerden biridir?
Yakın dostluklar kurmak |
Bir mesleğe hazırlanma ve öğrenimini tamamlama |
Eş seçme ve bir aile kurma |
Diş çıkarma |
Evin yönetimine katılma ve sorumluluklar üstlenebilme |
Diş çıkarma, gelişim dönemindeki gelişim ödevlerinin evrensel nitelik taşıyan boyutuna girmekte olup, diğer seçeneklerdeki cevaplar ise toplumdan topluma ve kültürden kültüre değişiklikler gösterebilen durumlardır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tanner’a göre genç yetişkinlik dönemimin özelliklerindendir?
I. Kimlik arama
II. Değişkenlik
III. Kişinin kendine en çok odaklanması
IV. Olanaklar
V. Yeni değerler ve amaçlar gerçekleştirme
I-II-III-V |
I-III-IV-V |
II-III-IV-V |
I-II-III-V |
I-II-III-IV |
Tanner’a göre genç yetişkinlik dönemi; yeni bir ya-şam dönemini temsil etmekte ve yalnızca döneme ait özelliklerle tanımlanmakla kalmayıp daha önceki ve daha sonraki gelişim dönemleriyle ilişkilendirilmelidir. Bu bağlamda beliren yetişkinlik dönemi hem ergenlikten hem de yetişkinlikten farklıdır ve bu dönemdeki bireylerin kendilerine özgü özellikleri vardır. Bu özellikler:
Kimlik arama dönemidir.
Değişkenlik dönemidir.
Kişinin kendine en çok odaklandığı dönemdir.
Olanaklar dönemidir.
Ergenlik ve yetişkinlikte bir geçiş ve ara dönemdir.
6.Soru
Kohlberg’in ahlak gelişimi alanına en önemli katkısı olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
Ahlak gelişimini Piaget’in bilişsel gelişim alanında ortaya koyduğu aşamalar üstüne kurmasıdır. |
Ahlak gelişimini Freud’un psikoseksüel gelişim alanında ortaya koyduğu aşamalar üstüne kurmasıdır. |
Ahlak gelişimini Aristoteles’in erdem ahlakı alanında ortaya koyduğu aşamalar üzerine kurmasıdır. |
Ahlak gelişimini Marx’ın diyalektik materyalizm alanında ortaya koyduğu aşamalar üzerine kurmasıdır. |
Ahlak gelişimini Marcia’nın psikososyal gelişim alanında ortaya koyduğu aşamalar üzerine kurmasıdır. |
Kohlberg’in ahlak gelişimi alanına en önemli katkısı, ahlak gelişimini Piaget’in bilişsel gelişim alanında ortaya koyduğu aşamalar üstüne kurmasıdır. Doğru Cevap A’dır.
7.Soru
Yetişkinlikteki bilişsel dönemlerle ilgili olarak
Başarma Evresi,Sorumluluk Evresi, Yönetim Evresi, Yeniden Bütünleştirme Evresi sınıflaması kim tarafından ortaya konmuştur?
K. Warner Schai |
Santrock |
Keating |
Perry |
Piaget |
K. Warner Schai (1977) yetişkinlikteki bilişsel gelişim evrelerine dair bir teori geliştirmiştir. Genel kabul gören Piaget’in bilişsel kuramının sadece ergenlerin yeni bilgiyi işleme yaklaşımını açıkladığını düşünmektedir. Schai’ye göre ise yetişkinler bilginin ve aklın kullanımı konusunda Piaget’nin önerdiği formal işlemler döneminden daha fazlasını yaptıklarını düşünmektedir. Schai yetişkinlikteki bilişsel dönemlerle ilgili bazı evreler ortaya koymuştur. Bunlar; Başarma Evresi, Sorumluluk Evresi, Yönetim Evresi, Yeniden Bütünleştirme Evresidir.
8.Soru
I. Duygularının yoğunluğunda artış vardır.
II. Karşı cinse ilgi duyar.
III. Sürekli hayal kurar.
IV. Grupla olma isteği vardır.
V. Ders çalışmaya karşı isteksizdir.
VI. Duyguları tutarlıdır.
Yukarıda ergenlik döneminde yaşanan “duygusal” özelliklere ve değişimlere örnek öncüller verilmiştir. Bu öncüllerden hangisi ya da hangileri hatalıdır?
Yalnız IV |
III-V |
IV-VI |
I-II-V |
II-III-VI |
IV nolu öncül hatalıdır; ergenlikte her iki cins de yalnız kalmak ister. Ebeveynlerinin ve arkadaşlarının birlikte olma isteğine karşı gelip içe dönebilir. Yalnız kalıp kendisindeki değişiklikleri düşünüp, yeni durumuna alışmak ister. VI nolu öncül de hatalıdır. Duygularda ani iniş çıkışlar olduğu gibi istikrarsızlık da vardır. Ergen, aynı olaya farklı zamanlarda değişik tepkiler gösterebilir. Çabuk öfkelenir, çabuk sevinir, çabuk sinirlenir. Tepkiler önceden kestirilemez.
9.Soru
Ülkemizdeki istatistiklere göre özellikle hangi yaş üstü bireylerde intihar hızlı diğer yaş gruplarına göre daha yüksektir?
65 |
60 |
50 |
55 |
|
Ülkemizdeki istatistikler özellikle 65 yaş üstü bireylerde intihar hızlarının diğer yaş gruplarına göre yüksek olduğuna işaret etmektedir.
10.Soru
Erken ergenlik evresi hangi yaşlarda görülür?
10-12 yaş arası |
10-14 yaş arası |
12-16 yaş arası |
14-16 yaş arası |
12-14 yaş arası |
Erken Ergenlik (12-14 yas): Ergenlik (büluğ-puberte) bedensel gelişimin yaşandığı evredir. Bu evrede boy uzaması, kilo artısı, iç organlarda gelişme ve bunlara bağlı fiziksel kapasite artısı görülür.
11.Soru
Aşağıda verilen Alzheimer Hastalığına ilişkin belirtilerden hangileri bilişsel rahatsızlıklar kapsamındadır?
I-Dil rahatsızlıkları
II-Motor becerilerde kayıp
III- Bellek kayıpları
IV-Objeleri ya da kişileri tanıyama
V-Yönetsel işlevlerde bozukluk
I-III-V |
I-II-III |
II-IV-V |
I-II-IV-V |
I-II-III-IV-V |
Bilişsel rahatsızlıklar
i. Dil rahatsızlıkları
ii. Motor becerilerde kayıp
iv. Objeleri ya da kişileri tanıyamama
v. Yönetsel işlevlerde bozukluk (ör. planlama, organizasyon)
12.Soru
- Sağlık Durumu
- Beslenme
- Sigara-Alkol Kullanımı
- Uyku
- Ekonomik Durum
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri gençlik döneminde fiziksel gelişim ile ilgilidir?
III, IV, V |
I, II, V |
II, III, IV |
I, II, III |
II, III, V |
I, II, III numaralı olanlar doğrudur. Doğru cevap D'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 'mesleki döngü' ögeleri dışındadır?
Seçim ve başlama |
Uyum |
Devam |
İşten ayrılma |
Emeklilik |
Bir mesleğe başlama ve emekliliğe kadar geçen süreye “mesleki döngü” adı verilir. Bunlar:
a. Seçim ve başlama
b. Uyum
c. Devam
d. Emeklilik aşamalarıdır.
14.Soru
Anne ve bebek arasında kurulan duygusal, fiziksel ve psikolojik bağı ilk olarak ifade eden, bağlanma kuramının temsilcisi bilim adamı kimdir?
Freud |
Skinner |
Bowlby |
Ainsworth |
Pavlov |
Bağlanma kavramını ilk olarak İngiliz bilim insanı John Bowlby ele almıştır. En kısa tanımıyla bağlanma anne ve bebek arasında kurulan duygusal bağlılık ilişkisidir.
Doğru yanıt C'dir.
15.Soru
"C¸ocukların sağlıklı yetişebilmesi için maddi olarak barınma, beslenme olanakları ve duygusal açıdan zenginleştirilmiş bir çevre ve aile gereklidir. Anne, baba ve/veya bakım veren çocuğun ihtiyaçlarına sevgi, ilgi ve şefkat ile karşılık vermelidir." diyen bir kişi aşağıdakilerden hangisini savunmuş olur?
"C¸ocukların sağlıklı yetişebilmesi için maddi olarak barınma, beslenme olanakları ve duygusal açıdan zenginleştirilmiş bir çevre ve aile gereklidir. Anne, baba ve/veya bakım veren çocuğun ihtiyaçlarına sevgi, ilgi ve şefkat ile karşılık vermelidir." diyen bir kişi aşağıdakilerden hangisini savunmuş olur?
Piaget- İşlemler Dönemi |
Erikson-6. Aşama |
Levinson-Yaşam Yapısı Kuramı |
Bowlby-Bağlanma Kuramı |
Gould-Dönüşüm Kuramı |
Bowlby’ye göre bağlanma yeni doğan bebeğin hayatta kalmasını ve “normal” gelişimini sağlamak için biyolojik olarak kurgulanmış olan anne (ya da bakan kişi) ve bebek arasındaki güçlü duygusal bağdır. Bağlanma kuramına göre çocukların güvenli bağlanma geliştirmeleri onları büyüten ebeveynlerin sunduğu bakımın kalitesine ve çocuğun ihtiyaçlarına karşı duyarlı olmalarına bağlıdır. Geleneksel olarak bebekler ve birinci bakım verenler arasındaki duygusal bağı tanımlamak için kullanılan bu terim ergenlik ve yetişkinlik gibi diğer gelişim dönemlerini kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Doğru cevap D'dir.
16.Soru
Karar verme ve uygulamadaki yavaşlık yaşlı bireylerin daha çok kaza geçirmelerine sebep olabilmektedir. Bu durum yaşlılıktaki fizyolojik değişim unsurlarından hangisine örnektir?
Psiko-Motor beceriler |
Cinsellik |
Homeostaz |
Kalp ve Damar Sistemi |
Duyular |
Yaşlılıkla beraber merkezi sinir sisteminin bilgiyi işlemesinde yavaşlama görülür. Bu yüzden yaşlı bireyler gençlerin yapabilecekleri her türlü fiziksel aktiviteyi daha yavaş yaparlar. Yeni bilgileri hafızaya almak ve eski bilgilere ulaşmak yaşlılar için daha zor bir hâle gelebilir. Bilgilerin yavaş işlenmesi yaşlılar için tehlikeli durumlar oluşturabilir. Örneğin, Psiko-motor becerilerde kayıp yaşadıkları için karar verme ve uygulamadaki yavaşlık yaşlı bireylerin daha çok kaza geçirmelerine sebep olabilmektedir. Doğru cevap A'dır.
17.Soru
Erikson’un Kuramına göre altıncı aşama olarak bilinen genç yetişkinliği içeren dönem aşağıdakilerden hangisidir?
Yalıtılmışlığa karşı yakınlık |
Başarıya karşı aşağılık duygusu |
Kimlik kazanımına karşı rol karmaşası |
Benlik bütünlüğüne karşı umutsuzluk |
Özerkliğe karşı kuşku ve utanç |
Erikson’un Kuramına göre altıncı aşama olarak bilinen genç yetişkinliği içeren dönem “Yalıtılmışlığa karşı yakınlık” tır.
18.Soru
Yaşlılık döneminde ortaya çıkan hastalıklar ile ilgilenen, yaşlılıktan kaynaklanan
hastalıkların koruyucu, tedavi ve rehabilite edici yönleriyle ilgilenen tıp dalına ne ad verilir?
Nöroloji |
Geriatri |
Endokrinoloji |
Gastroentoloji |
Hematoloji |
Geriatri: Yaşlılık döneminde ortaya çıkan hastalıklar ile ilgilenen, yaşlılıktan kaynaklanan hastalıkların koruyucu, tedavi ve rehabilite edici yönleriyle ilgilenen
bir tıp dalı.
19.Soru
Aşağıdaki kuramlardan hangisine göre insanların yaşam yapıları, birbiriyle çakışan dört dönemde biçimlenir?
Aşağıdaki kuramlardan hangisine göre insanların yaşam yapıları, birbiriyle çakışan dört dönemde biçimlenir?
Levinson-Yaşam Yapısı Kuramı |
Erikson-Psikososyal Gelişim Kuramı |
Erikson-Ahlak Gelişim Kuramı |
Levinson-Dönüşüm Kuramı |
Gould-Dönüşüm Kuramı |
Levinson’ın kuramının merkezinde «yaşam yapısı” kavramı yer alır. Bu kavram “bir kişinin yaşamının bir döneminde altta yatan örüntü ya da tasarım” olarak tanımlanır. Bir kişinin yaşam yapısı kişinin çevresiyle karşılıklı etkileşimini şekil- lendirir ve onun tarafından da şekillendirilir. İnsan ömrü hep bir yapı kurmak ve yapı değiştirmek gibi süreçlerden ibarettir. Hayat yapısı oluşturmak ve hayatımızı onun içerisi- ne koymak, yapı kurma yapı değiştirme dizisidir. Yaşam yapısının bileşenleri arasında in- sanlar, kurumlar, yerler, düşler, değerler ve duygular yer alır.
Levinson’a göre, yaşam çocukluğun özgürlüğünden okula girmeye; okuldan iş dünya- sına; bir aşk ilişkisinden ayrılmaya ya da evlenmeye; evlenmeden boşanmaya uzanan bir dizi geçişsel yaşantıyı içerir. Levinson insanların yaşam yapılarının, birbiriyle çakışan, (her birinin uzunluğu 20 ila 30 yıl arasında değişen) dört dönemde biçimlendiğini ileri sürer. Doğru cevap A'dır.
20.Soru
I. Vücudun denge mekanizmasının etkinliği azalır.
II. Uzun süreli fizyolojik aktivitelerden sonra nefes düzeni normale dönmesi zaman alır.
III. Yaraların ve morlukların iyileşmesi zaman alır.
IV. Troid bezleri küçülmeye başlar.
V. Durum bazal metobolizmayı yavaşlatır.
Yukarıdaki bilgiler aşağıdaki seçeneklerden hangisiyle ilgilidir?
Sindirim sistemi |
Homeostaz (Dengeleşim) |
Solunum sistemi |
Psiko-motor beceriler |
Parkinson |
Cevap sindirim sistemi değildir. Yaşla beraber enzimlerde, mide öz suyunda ve tükürük salgılarında azalma görülür. Bu durum sindirimin zorlasmasına, mide ağrısı gibi şikâyetlerin ortaya çıkmasına sebep olur. Bu yüzden yaşlı bireyin beslenmesine ve diyetine daha çok dikkat etmesi gerekebilir. Cevap solunum sistemi de değildir. Solunum sistemi de yaşlılıkla beraber fonksiyonel değisiklige ugrayan bir sistemdir. İnsanlar yaşlandıkça akciğerlerin boyutu küçülür ve bu nedenle oksijen kullanımı azalır. Hava keseciklerinin lifli dokularla yer değiştirmesi gazların akciğerdeki degiş tokuşunu engelleyebilmektedir. Psiko-motor beceriler de değildir. Yaşlılıkla beraber merkezi sinir sisteminin bilgiyi islemesinde yavaşlama görülür. Bu yüzden yaşlı bireyler gençlerin yapabilecekleri her türlü fiziksel aktiviteyi daha yavaş yaparlar. Yeni bilgileri hafızaya almak ve eski bilgilere ulasmak yaslılar için daha zor bir hâle gelebi-lir (Zastrow, 2014). Parkinson da değildir. Parkinson hastalığı yetişkinlerde Alzheimer hastalığından sonra ikinci sıklıkta görülen ve sinir hücre harabiyeti sonucunda gelişen bir hastalıktır. Beklenen yaşam süresinin uzaması ve nüfus içinde yaşlı nüfusunun artması Parkinson hastalarının sayısında da artışa yol açmaktadır. Yaşlılıkla birlikte fizyolojik degişime uğrayan bir başka sistemse sindirim sistemidir. Yaşla beraber enzimlerde, mide öz suyunda ve tükürük salgılarında azalma görülür. Bu durum sindirimin zorlaşmasına, mide ağrısı gibi şikâyetlerin ortaya çıkmasına sebep olur. Bu yüzden yaşlı bireyin beslenmesine ve diyetine daha çok dikkat etmesi gerekebilir Homeostaz (Dengelesim) Öncelikle, sağlık açısından vücudun dengeli bir biçimde çalışması gerekmektedir. Homeostaz (dengelesim) adlı mekanizma, karsılastıgı hastalık durumlarında ve olağan dışı durumlarda vücudun dengesini sağlamaya çalışır. Yaş ilerledikçe bu mekanizmanın çalışması etkinliği azalır. Birey, fizyolojik olarak kendini farklı durumlara adapte etmekte zorlanır. Örneğin uzun süreli bir fiziksel aktiviteden sonra nefes düzeninin ve kalp ritminin normale dönmesi eskiye oranla daha uzun sürer. Yaraların ve morlukların iyileşmesi daha uzun zaman almaya başlar. Tiroid bezleri küçülmeye başlar ve durum bazal metabolizmayı yavaşlatır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ