İş Sağlığı Ve Güvenliği Mevzuatı Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Toplumsal sınıf olarak işçi sınıfı ne zaman ortaya çıkmıştır?
İlkel göçebe toplumlar ile |
Tarım toplumu ile |
Buharın keşfi ve fabrikaların ortaya çıkması ile |
Bilgi toplumu ile |
Sembollerin kullanılmaya başlaması ile |
Buharın keşfi ve fabrikaların ortaya çıkmasıyla birlikte bir yandan üretimin yapısı değişirken, diğer taraftan yeni bir toplumsal sınıf olarak işçi sınıfı ortaya çıkmıştır?
2.Soru
Kanunlara ve Anayasa değişikliklerine karşı şekil bozukluğuna dayalı iptal davası açma süresi kaç gündür?
30 gün |
21 gün |
15 gün |
10 gün |
7 gün |
Kanunlara ve Anayasa değişikliklerine karşı şekil bozukluğuna dayalı iptal davası açma süresi on gündür
3.Soru
Bir gıda fabrikası lojistik işlemlerini yürütmek için A firması ile bir alt işveren sözleşmesi yapmıştır. Lojistik faaliyetlerini bu kanalla yürüten fabrika, bu çalışma şeklinin daha karlı olduğunu düşünmüş ve işçi ücretlerinin maliyeti artırdığını fark ederek B firması ile bir alt işveren sözleşmesi yaparak lojistik faaliyetleri dışında çalışan tüm işçilerini bu firma üzerinden tekrar işe almıştır. Bir süre bu şekilde çalıştırdığı işçilerin ücretlerinde yeterince düşüş olmadığını düşünerek bu kez bir ihale daha yapmış ve C firması adı altında işçilerini yine işe almıştır. A firması ile lojistik faaliyetlerini yürüten gıda fabrikasının sözleşmesi bittiğinde bu kez lojistik faaliyetlerini D firması ile yürütme kararı almıştır. Lojistik faaliyetleri dışında kalan diğer çalışanlar, yıllardır aynı işyerinde aynı işi yaptıkları halde yeterince ücret artışı olmadığı ve sosyal haklardan mahrum bırakıldıkları tazminat davası açmışlar ve mahkemede işçileri haklı bulmuştur. Bu durumda gıda fabrikası çalışanlarının ücretlendirme politikası hangi firma üzerinden yapılacaktır?
A firması |
B firması |
C firması |
D firması |
Gıda fabrikası |
Uygulamada tarafların gerçek iradelerini, yani işçi temini (iş aracılığı) sözleşmelerini, asıl işveren alt işveren işçisi gibi
göstererek, alt işveren işçisi gibi gösterdikleri işçileri daha düşük ücret ve çalışma koşullarında çalıştırma yoluna gittikleri görülmektedir. Yine göstermelik ihalelerle arka arkaya iş verilen alt işverenler değişmesine rağmen, işçiler hep aynı kalmakta; işyerinde çalışmaya devam etmektedir.Muvazaalı bir asıl işveren-alt işveren ilişkisinde işçi başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi olarak işlem görür (İK m.2, f.8). Bu takdirde taraflar muvazaalı alt işverenlik ilişkisi ile ulaşmak istedikleri amacı elde edemeyecekler, bu şekilde çalıştırılan işçiler başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi olarak kabul edilecektir. Doğru yanıt E seçeneğidir.
4.Soru
Uzaktan çalışmaya dayalı iş sözleşmesinde aşağıdakilerden hangileri yer almalıdır?
I-İşin tanımı ve yapılma şekli
II-İşin süresi ve yeri
III- Ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar
IV-İşveren tarafından sağlanan ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler
V-İşverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümler
I ve III
|
II ve III |
II ve IV |
I, II, III ve V |
I, II, III, IV ve V |
Uzaktan çalışma; işçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçlarıyla işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisidir. Uzaktan çalışmaya dayalı iş sözleşmesinde; işin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümler yer alır. Doğru cevap E’dir.
5.Soru
İş sözleşmesi ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Belirli veya belirsiz bir süre içinde işçi ve işverene hak ve borçlar yükler. |
Taraflar arasında kişisel ilişkiler kurar. |
İki taraflıdır. |
Sürekli borç ilişkisi doğuran bir özel hukuk sözleşmesidir. |
Taraflar arasında kişisel ilişki kurmaz. |
İş sözleşmesi, belirli veya belirsiz bir süre içinde işçi ve işverene hak ve borçlar yükleyen, taraflar arasında kişisel ilişkiler kuran, iki taraflı ve sürekli borç ilişkisi doğuran bir özel hukuk sözleşmesidir.İş sözleşmesi, bir özel hukuk sözleşmesidir. İş sözleşmesi tarafların serbest iradelerine dayanır. İşçi tarafı daima bir gerçek kişidir. İşveren tarafı ise gerçek veya tüzel kişi hatta tüzel kişiliği olmayan kurum veya kuruluş olabilir. İş sözleşmesi, satış ve kira sözleşmesi gibi sözleşme
ilişkilerinden farklı olarak taraflar arasında kişisel ilişki kurar.
6.Soru
Bir failin bir fiilden sorumlu tutulabilmesi için “kusurlu bir şekilde hareket etmeye ehil” olması durumuna ne denmektedir?
Kast |
Taksir |
Mücbir sebep |
İsnat Yeteneği |
İkrah |
İsnat yeteneği; kişinin kendi hareketlerinin anlamını kavrayabilme ve bunları yapmayı isteme gücüne sahip olması demektir.
7.Soru
İşveren vekili ile ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi veya hangileri doğrudur?
I) İşveren adına hareket eder.
II) İşin, iş yerinin ve işletmenin yönetiminde görev alır.
III) İşveren vekili aynı zamanda işçidir.
IV) İşçi ücretlerinin kasten ödemeyen ve geç ödeyen işveren ve vekili için idari para cezası uygulanır.
I ve II |
II ve III |
I ve III |
I, II ve II |
I, II, III ve IV |
İş sözleşmesinden kaynaklanan emir ve talimat verme yetkisini işveren kendisi kullanabileceği gibi bu yetkiyi işyerinde çalışan diğer işçilere de verebilir. İşveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alan kişilere işveren vekili denir (İK m.2, f.5). Bir kişinin işveren vekili sıfatı taşıması için iki niteliği bir arada taşıması gerekir; • İşveren adına hareket etme, • İşin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alma. İşveren vekili olan kişi ile işveren arasında bir temsil ilişkisi vardır. İşveren vekili, işveren adına emir ve talimatlarla işyerinin yönetiminde görev alır. İşçiye emir ve talimat verme yetkisinin işverene ait olduğu dikkate alınırsa işveren vekili sayılan bir başka kişinin emir ve talimat verme yetkisi ancak temsil yetkisi ile açıklanabilir. Öte yandan, işvereni temsilen, işveren adına hareket ettiği için işveren vekilinin işçilere karşı eylem ve işlemlerinden doğan yükümlülüklerden doğrudan işveren sorumludur (İK m.2, f.5). Örneğin fabrika müdürü işveren vekili fazla çalışma kararı almış olsa da fazla çalışma ücretlerinden işveren sorumludur. İşveren vekili olan kişi ile işveren arasındaki hukuki ilişki bir iş sözleşmesidir. Dolayısıyla işveren vekili, aynı zamanda işçidir. Bu nedenle işveren vekilliği sıfatı, işçilere tanınan hak ve yükümlülükleri ortadan kaldırmaz (İK m.2, f.5). İşveren vekili olan bir kişi de İş Kanunu’ndan doğan tüm haklarını diğer işçiler gibi talep edebilir. İşveren vekillerinin yapmış oldukları eylem ve işlemlerden doğan hukuki sorumluluk, bir başka deyişle haklar ve borçlar işverene ait olmakla beraber, işveren vekilleri görev ve yetkileri çerçevesinde ortaya çıkacak hukuka aykırılıklardan kaynaklanan idari sorumluluğu taşırlar. Örneğin işçi ücretlerinin geç ödenmesi veya eksik ödenmesi hâlinde kanunda bir idari para cezası yaptırımı düzenlenmiş olup İş Kanunu; kanundan, toplu iş sözleşmesinden veya iş sözleşmesinden doğan ücret ödemelerini süresi içinde kasten ödemeyen veya eksik ödeyen işveren ve işveren vekili için idari para cezası öngörmüştür (İK m.102, f.1/a). O hâlde kanundaki idari para cezasının muhatabı muhasebeci konumundaki işveren vekili de olabilir. Ancak ücretin ödenmesi sözleşmeden doğan bir borç olduğundan ücretin ödenmemesinden doğan hukuki sorumluluk sadece işverene aittir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunudur?
6331 Sayılı Kanun |
2863 Sayılı Kanun |
6098 Sayılı Kanun |
4857 Sayılı Kanun |
5580 Sayılı Kanun |
6331 Sayılı kanun İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunudur. Doğru yanıt A seçeneğidir.
9.Soru
Mevsim ve kampanya işlerinde sıklıkla görülür Sözleşmenin tarafları işveren ve bir kılavuzdur Bu sözleşme yapıldığı anda kılavuzla işveren arasında sözleşme doğar İşveren ile diğer işçiler arasında ancak diğer işçiler işe başladığında bir sözleşme doğar Tüm işçilerin ücretleri işveren veya vekili tarafından tek tek işçilere ödenmek zorundadır Yukarıda özellikleri sayılan sözleşme türü hangisidir?
Deneme süreli olan iş sözleşmesi |
Deneme süresiz iş sözleşmesi |
Tam süreli iş sözleşmesi |
Takım sözleşmesi |
Kısmı süreli iş sözleşmesi |
Uygulamada özellikle inşaat ve limanlarda yapılan yük taşıma işlerinde veya tarım kesiminde görüldüğü üzere mevsim ve kampanya işlerinde sıklıkla karşılaşılan takım sözleşmesi, birden çok işçinin meydana getirdiği bir takımı temsilen bu işçilerden birinin, takım kılavuzu sıfatıyla işverenle yaptığı bir sözleşmedir. Takım sözleşmesinde, sözleşmenin tarafları işveren ile takımı oluşturan işçileri temsilen takım kılavuzudur. Takım sözleşmesi yapıldığı anda takım kılavuzu ile işveren arasında iş sözleşmesi meydana gelir. Ancak, diğer işçilerle işveren arasında iş sözleşmesinin kurulması sözleşmede ismi yazılı işçilerden her birinin işe başlamasıyla gerçekleşir. İşe başlamasıyla iş sözleşmesi kurulan işçilerin her birine ücretlerini işveren veya işveren vekili ayrı ayrı ödemek zorundadır. Doğru yanıt D seçeneğidir.
10.Soru
Cumhuriyet Dönemi öncesinde yapılan hangi sözleşme ile çalışan sınıfın hakları, ülke yönetimine karşı yazılı metinle güvence altına alınmıştır?
Lonca Teşkilatı Sözleşmesi |
Fincancılar Esnafı Anlaşması |
Sanaatkarlar Sözleşmesi |
Ahilik Esnaf Dayanışması |
Beyoğlu Anlaşması |
Cumhuriyet Dönemi öncesinde: 1766 yılında, Kütahya’da imzalanan ve Fincancılar Esnafı
Anlaşması olarak isimlendirilen sözleşme ile çalışan sınıfın hakları, ülke yönetimine karşı yazılı metinle güvence altına alınmış ve yapılan iş karşılığı ödenecek ücret bu sözleşme ile belirlenmiştir. Söz konusu anlaşma, dünya tarihindeki ilk toplu sözleşme vasfını kazanmıştır. Doğru yanıt B seçeneğidir.
11.Soru
Stajerlik ile ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi veya hangileri doğrudur?
I) Stajyerler teorik bilgiye sahip oldukları mesleğin bir uygulamasını izleyerek o mesleğin uygulamasını öğrenmek üzere iş yerlerinde bulunan kişilerdir.
II) Stajerler ekonomik bir değer yaratmak üzere bulunurlar.
III) Stajyerlere ödenmesi gereken ücret miktarları çıraklarla aynıdır.
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
İşçi benzeri bir diğer grup, stajyerlerdir. Stajyerler, teorik bilgilere sahip oldukları bir mesleğin uygulamasını izleyerek o mesleğin uygulamasını öğrenmek üzere işyerinde bulunan kişilerdir. Stajyerler ekonomik bir değer yaratmak üzere işyerinde bulunmadığından işçiden, mesleğin teorik bilgisine sahip oldukları için de çıraklardan ayrılır. Mesleki Eğitim Kanununun 25. maddesi uyarınca stajyerlere ödenmesi gereken ücret miktarı da çıraklardan farklıdır. Kanun uyarınca işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında staj veya tamamlayıcı eğitim gören öğrencilere asgari ücretin net tutarının; yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işyerlerinde yüzde otuzundan, yirmiden az personel çalıştıran işyerlerinde yüzde onbeşinden aşağı ücret ödenemez. Uygulamada bu haller dışında da stajyerlere ücret ödeyebilmektedir. Ücret ödenmesi stajyerin işçi sayılmasını gerektirmez. Stajyerler iş sözleşmesi ile çalışmadıkları için iş mevzuatı dışında kalırlar. Ancak işyerlerinde bulundukları sırada iş kazaları ve meslek hastalıkları riskine maruzdurlar. Bu nedenle stajyerler de İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun kapsamına alınmıştır (İSGK m.2).
12.Soru
4857 sayılı İş Kanunu’nun hangi maddesinin ilk fıkrası ile Türk Borçlar Kanunu’nun hangi maddesinin ilk fıkrasında iş sözleşmesi tanımlanmıştır?
|
5. Madde, 393. madde |
8. Madde, 300. Madde |
8. Madde, 393. Madde |
10. Madde, 393. Madde |
4857 sayılı İş Kanunu’nun 8. maddesinin ilk fıkrası ile Türk Borçlar Kanunu’nun 393. maddesinin ilk fıkrasında iş sözleşmesi tanımlanmıştır
13.Soru
Çıraklar bir yılda ne kadar izin kullanma hakkına sahiptirler?
Çıraklar mazeret bildirerek 2 gün mazeret izni kullanabilirler |
Ancak hastalandıklarında 1 hafta hastalık izni alabilirler |
1 hafta ücretsiz izin kullanabilirler |
Tatil aylarında 1 ay ücretli izin alabilirler |
Herhangi bir dönemde 1 ay ücretli izin kullanabilirler |
İşveren çırağa her yıl tatil aylarında bir ay ücretli izin vermekle de yükümlüdür. Doğru yanıt D seçeneğidir.
14.Soru
Uluslararası Çalışma Örgütü seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir?
WHO |
AİHM |
ILO |
DSÖ |
NUI/NUTEC |
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) sözleşmelerinin ana temalarından olmuştur
ILO sözleşmelerinin yanında sosyal hakları güvence altına alan bir dizi uluslararası sözleşme sağlık hakkı, yaşama hakkı, örgütlenme hakkı üzerinden iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin hükümler getirmiştir.
15.Soru
İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlarla işçinin sürekli biçimde örgütlendiği birime .............. denir?
Yukarıdaki tanımı İş Kanuna göre aşağıdakilerden hangisi doğru olarak tanımlamaktadır?
Fabrika |
Dükkan |
Büro |
Atölye |
İşyeri |
(İK m.2, f.1)göre işyerinin tanımı şöyledir: İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlarla işçinin sürekli biçimde örgütlendiği birime işyeri denir. Diğer seçenekte verilenler işyerlerinin yapılan işe göre aldığı adlarıdır. Bu nedenle doğru yanıt E seçeneğidir.
16.Soru
Seçeneklerden hangisi İş Hukukunun temel ilkeleri arasında sayılmaz?
İşçinin Korunması |
İşverenin Korunması |
Sözleşme Serbestinin Sınırlanması |
Yararlılık veya İşçi Lehine Şart |
Kendi Kendine Yardım |
İş Hukukunun İlkeleri;
İşçinin Korunması
Sözleşme Serbestinin Sınırlanması
Yararlılık veya İşçi Lehine Şart
Kendi Kendine Yardım
17.Soru
Normlar hiyerarşisinde en üst sırayı işgal eden, kanunlardan farklı ve daha zor bir usulle konulup değiştirilebilen hukuk kurallarının bütünü neyi tanımlamaktadır?
Maddi Anayasa |
Şekli Anayasa |
Anayasa Mahkemesi Norm Denetimi |
Laik Devlet İlkesi |
Sosyal Devlet İlkesi |
Şekli Anayasa: “Şekli anlamda anayasa”, normlar hiyerarşisinde en üst sırayı işgal eden, kanunlardan farklı ve daha zor bir usulle konulup değiştirilebilen hukuk kurallarının bütünü olarak tanımlanmaktadır. Bu anlamda bir kuralın anayasa kuralı olup olmadığına, onun içeriğine bakılmaksızın, o kuralın bulunduğu yere ve yapılış veya değiştirilme şekline bakılarak karar verilir. Eğer bu kural normlar hiyerarşisinde en üst basamakta yer alıyorsa ve kanunlardan daha zor bir usulle değiştirilebiliyor o kural, içerik olarak neye ilişkin olursa olsun bir anayasa kuralıdır.
18.Soru
Aşağıdaki kurumlardan hangisi asıl işin herhangi bir sınırlamaya tabi olmaksızın alt işverenlere veremez?
Devlet Üniversitesi |
Maliye Bakanlığı |
Özel banka |
Sermayesinin %51 üniversiteye ait vakıf |
Kültür Müdürlüğü |
Asıl işin alt işverene verilmesine ilişkin bu sınırlama sadece özel sektör işverenleri için geçerli olup, 01.07.2006 tarih ve 5538 sayılı kanunla 2. maddeye eklenen bir düzenleme ile kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan kamu kurum ve kuruluşları ile bunların doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin en az yüzde ellisine sahip oldukları ortaklıklarda asıl işin herhangi bir sınırlamaya tabi olmaksızın alt işverenlere verilebileceği kabul edilmiştir. Doğru yanıt C seçeneğidir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi uzaktan çalışma ilişkisiyle iş verdiği çalışanına karşı işverenin yükümlülüklerinden biri değildir?
İş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmek
|
Gerekli eğitimi vermek |
Sağlık gözetimini sağlamak |
Sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği tedbirlerini almak |
Gerekli olduğu durumlarda ilk yardım müdahalesinde bulunmak |
Uzaktan çalışma; işçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçlarıyla işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisidir. İşveren, uzaktan çalışma ilişkisiyle iş verdiği çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmek, gerekli eğitimi vermek, sağlık gözetimini sağlamak ve sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlüdür. Doğru cevap E’dir.
20.Soru
Toplum içindeki çalışma ilişkileri bağımlı ve bağımsız çalışma olarak iki ana gruba ayrılır. Aşağıdakilerden hangisi bağımsız çalışmaya örnektir?
SGK memuru |
Fabrika İşçisi |
Terzi |
Market çalışanları |
İnşaat işçisi |
Bağımlı ve bağımsız çalışma tipi arasındaki temel farklılık, kişinin çalışma ilişkisinde sahip olduğu özerkliktir. Bağımlı çalışanlar, bir başkasının emir ve talimatı altında çalışan kişilerdir. Terzi, kendi işini özerk biçimde yapan bağımsız çalışma tipindedir. Doğru yanıt C seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ