Program geliştirme üç ana evreden oluşmaktadır. İlk aşamada, işgörenlerin eğitim gereksinimlerine dayalı olarak bu gereksinimleri karşılayacak taslak programın hazırlanması söz konusudur. Hazırlanan taslak programın ön denemelerinin yapılarak niteliğinin sınanması ikinci aşamayı oluşturur. Son aşamada ise, ön denemede elde edilen sonuçlara dayalı olarak program bütününde gerekli düzeltmelerin yapılması ve programın uygulamaya hazır hale getirilmesi söz konusudur.

Alanyazında “düzanlatım” ya da “anlatım” olarak adlandırılan bu yöntem çoğunlukla sözel bilgilerin
uzman bir eğitimci tarafından belirli bir hedef kitleye aktarılmasına dayanmaktadır. Tarihsel olarak
bakıldığında belki de en eski ve geleneksel yöntemdir.

Doğru cevap b'dir.

Buluş yoluyla öğretme stratejisi, öğreten konumundaki kişinin yol gösterici olduğu, öğrenme sorumluluğunu öğrenenlerin üstlendikleri ve bilgiyi kendilerinin keşfetmeleri esasına dayalı bir stratejidir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Nominal küme tekniğinde, uzlaşma amaçlı olarak gereksinimleri grup kararıyla önceliklendirme söz konusudur. Tipik uygulama şu şekildedir: Beyin fırtınası yoluyla olabildiğince çok gereksinim listelenir. Bunlar herkesin katılımıyla önem sırasına konur. Her seçeneğe ayrı bir harf verilir. Toplam madde sayısı en üst puan olarak alınır. Her madde için bireysel puanlar toplanır. En yüksek toplam puanı alan gereksinim en önemli görülen gereksinim olarak değerlendirilir. Bu teknik özellikle takım kararı vermenin zor ama uzlaşmanın gerekli olduğu durumlar için uygundur.

Özü itibariyle can alıcı, kritik ya da yaşamsal olay kavramına dayanan bu tür gereksinimler her zaman ortaya çıkmaz. Esasen ortaya çıkması da pek istenmez. Yaşamsal olaylar ender olarak oluşur ama oluştuğunda sonuçları çok yıkıcı olur. İşletme bünyesinde yaşanan büyük patlamalar, yangınlar, depremler, ölümlü kazalar, mali bunalımlar, zehirlenmeler, çalışanların işi bırakması, büyük miktarda ürün iadesi, müşteri şikâyetlerinin yoğunlaşması, piyasadan çekilen ürünler, pazar payının birden bire düşmesi vb. durumların her biri yaşamsal olay niteliğindedir.  Doğru cevap C'dir.

Eğitim ve geliştirme, işletmeler için 1920’lerden itibaren kullanılmaya başlayan bir kavram olmakla birlikte ancak 1940’larda profesyonel bir alan olmuştur. 1940’larda uygun eğitim içeriğinin ne olması gerektiği ve eğitimin değerlendirilmesinde hangi yöntemlerin kullanılacağı üzerinde durulmaya başlanmıştır. 1970’ler ile birlikte de literatürde eğitim ve geliştirmenin ayrımı üzerinde çalışılmaya başlandığı görülmüştür (Ford, 1997; Miller, 1996)

Eğitim ve geliştirme, işletmeler için 1920’lerden itibaren kullanılmaya başlayan bir kavram olmakla birlikte ancak 1940’larda profesyonel bir alan olmuştur.

Bu tanımda en az dört boyut bulunmaktadır. Birincisi, eğitim toplumsal hedefler doğrultusunda yapılan bir iştir. Öğrenme bireysel olabilir ama eğitimin mutlaka toplumsal bir yanı vardır. İşletmelerde düzenlenen kişisel gelişim, mesleki gelişim ve kurumsal gelişim amaçlı eğitimlerin tümü aslında toplumsal hedeflerin bir parçasıdır. İkincisi, eğitim bireyin gizil güçlerine ya da potansiyeline dayanmalıdır. Üçüncüsü, eğitim mutlaka bireyin gelişimine katkıda bulunan bir süreç olmalıdır. Dördüncüsü, yalnızca davranışı değiştirmek yetmez, davranışa kaynaklık eden tüm değerler sisteminin değiştirilmesi gerekir. Doğru yanıt E'dir.

Drama olarak da adlandırılan, özünde katılımcıların bir olayı kendi yaşantıları yoluyla canlandırmasına dayanan öğretim yöntemi rol oynamadır.

A, B, C ve D seçeneklerinde verilenler anketlerin geliştirilmesi ve uygulanması sırasında dikkat edilmesi gereken noktalardan biridir.  E seçeneğinde verilen ifadenin doğrusu özel sayılabilecek sorular varsa onları sona doğru sormak biçimindedir. Özel soruların başta sorulması yanıtlayıcıyı olumsuz yönde etkileyebilir. Buna göre doğru cevap E seçeneğidir.

Eğitim ve geliştirme kavramları, çalışanların işyerindeki becerilerini daha kapsamlı hale getirerek ya da yeni beceriler geliştirerek bireyin ve örgütün ilerlemesini sağlar. Performans hem bireysel hem de örgütsel olarak artırılmaya çalışılır. Ancak eğitim ve geliştirme yalnızca işletmedeki pozisyonları nitelikli çalışanlar ile karşılamaya yardımcı olmaz, aynı zamanda işletmedeki birimlerin ve dolayısıyla işletmelerin de geliştirilmesine neden olur.

İŞLETMELERDE EĞİTİM VE GELİŞTİRMENİN ÖNEMİ

Görüldüğü üzere eğitim ve geliştirmenin örgüt içi yararları oldukça fazladır ve örgütlerin hayatlarını

sürdürmeleri için de gerekli koşuldur. Bu anlamda eğitim ve geliştirme, yalnızca işletmeler için değil

çalışanlar için de bireysel olarak vazgeçilmez ve yararlıdır. Çalışanların bireysel olarak elde ettikleri

yararlar ise şu şekilde özetlenebilir (Geylan, 1999, s. 122):

• ? Terfi almaları kolaylaşır.
• ? Karar verme ve sorun çözme becerileri artar.
• ? Kendilerine güven ve başarı duygusu gelişir.
• ? İletişim yeteneği ve liderlik becerileri artar.
• ? İş tatminleri yükselir.

Alanyazında “gözlem gezisi”, “açık hava eğitimi” ve “yerinde öğrenme” gibi isimlerle de anılan inceleme gezisinde olayların gerçekleştiği kendi doğal ortamlarına gitmek ve katılımcıların doğrudan gözlem yapmasına olanak sağlanmaktadır. Eğitimin yapıldığı normal ortamda öğrenmeye konu olan olayları gözlemlemek olanaklı değilse, katılımcılar olayların olduğu, yaşandığı ya da gerçekleştiği yere götürülmektedir. Doğru yanıt E'dir.