İkili karşılaştırmalarda ulaşılan yargıların temel ölçek yardımıyla dönüştürülen sayısal değerleri bir matrise girilerek ikili karşılaştırmalar matrisi elde edilir.

Belirsizlik, doğal durumların ortaya çıkışlarına ilişkin karar vericinin herhangi bir olasılık değerine sahip olmadığı durum

En büyük olasılık ölçütünde, karar problemi kazanç yapılı ise, en yüksek olasılığa sahip doğal durum için karar alternatiflerinin sonuç değerlerinden en yükseğini veren karar alternatifi, en iyi karar olarak kabul edilir. Karar problemi maliyet yapılı ise, en yüksek olasılığa sahip doğal durum sonuçları içinde en küçük değeri veren karar alternatifi, en iyi karar olarak benimsenir.

İyi bir kararda bulunması gereken nitelikler;

Karar etkili, verimli. rasyonel, uygulanabilir, zamanında alınmış olmalıdır.

Bitiş Noktası: İlgili dal için nihai sonucun belirtildiği kısımdır. Strateji matrisinin hücrelerinde yer alan sonuçlar olan kârlar (faydalar) ya da zararlar (maliyetler) bu noktalara yazılır.

Karar probleminde yer alan ögeler, karar verici, amaç, hedefler ve kriterler, seçenekler, çevresel faktörler, olasılıklar ve sonuçlar biçiminde sıralanabilir. Doğru cevap E'dir.

Belirsizlik ortamında karar verme durumu ile karşı karşıya kalan karar vericinin benimseyebileceği iki uç durumu daha önce bahsedilen iyimserlik ve kötümserlik ölçütleri temsil etmektedir. Hurwicz, karar probleminin doğasına ve karar vericinin içinde bulunduğu psikolojik duruma ilişkin daha esnek davranması amacı ile iyimserlik ve kötümserlik öl- çütlerini karar vericinin bir arada kullanmasına imkân tanıyan bir ölçüt önermiştir. Uzlaş- ma ölçütü adı verilen bu ölçütte karar vericinin iyimserlik düzeyini belirleyen bir katsayı bulunur. Karar vericinin iyimserlik düzeyi a ile gösterilir ve a’nın 0 ile 1 aralığında değerler aldığı varsayılır. a 1’e eşit olduğunda karar verici iyimser, 0’a eşit olduğunda ise karar verici kötümserdir. Doğru cevap D'dir.

Karar verme sürecinin ilk adımı problemin tanımlanmasıdır. Bu adımda karar verici öncelikle karar vermeyi gerektiren bir durum olduğunun farkına varmalıdır. Fark edilen durumun, çözülmesi gereken bir problem olduğu kabul edildikten sonra problemi tanımlamayı sağlayacak tüm bilgiler toplanarak problem ayrıntılı ve net biçimde tanımlanmalıdır. Problemin doğru tanımlanması karar verme sürecinin diğer adımları için temel oluşturur. Sonraki adımlar mükemmel biçimde uygulansa da eğer problem yanlış tanımlandıysa elde edilecek sonuç gerçek problemi ortadan kaldırmayacaktır. Herhangi bir problemin varlığı birtakım belirtilerin ortaya çıkmasıyla gözlenir. Belirtilerin ortadan kaldırılması çabası problem çözme çabasıyla aynı anlama gelmez. Çözüm için belirtilerin değil problemin kendisinin ortadan kaldırılması gerekir. Bu nedenle de belirtilerin, problemin tanımı olmayıp problemin varlığının farkına varılmasında etkili olan faktörler olduğu bilinmelidir. Örneğin; işletmenin satışlarının düşmesi bir problemin varlığının belirtisidir. Asıl problem bu belirtiye neyin yol açtığıdır. Satışların düşme nedeni, üretilen ürünün kalite eksikliğinden, rakip işletmelerin uyguladığı birtakım yeniliklerden, tüketici tercihlerinde ortaya çıkan değişikliklerden, yüksek fiyat politikasından, dağıtım kanallarında oluşan sıkıntılardan kaynaklanıyor olabilir. Problem tanımlanırken bu biçimde bir analiz yapılarak gerçek problemin ortaya konması etkili çözüm için hayati önem taşır. Bu bilgilerden de anlaşıldığı gibi doğru cevap E’dir. “İşletmenin Satışlarının Düşmesi” bir problemin varlığının belirtisidir, problem tanımlanması değildir.

Benzeşim modeli, gerçek sistemde var olan bir özelliğin modelde kolay anlaşılabilen başka bir özellikle temsil edildiği model türüdür. Bu tür modellere örnek olarak, veri akış şemaları, PERT ve CPM gibi çizge modelleri verilebilir. Doğru cevap E'dir.

Kötümserlik ölçütüne göre karar vericinin benimseyeceği karar alternatifi strateji mat- risine göre, kazanç yapılı problemlerde, EnBüyük{EnKüçük(sij)} işlemi ile tespit edilirken, maliyet yapılı problemlerde ise EnKüçük{EnBüyük(sij)} işlemi ile tespit edilir. Bu işlemlere göre, karar verici kazanç yapılı bir problem üzerinde çalıştığında, her bir karar alternatifi için önce strateji matrisinin satırlarında yer alan en düşük değerleri seçer daha sonra bu değerler arasından en büyüğüne sahip değeri olan karar alternatifini en iyi karar olarak benimser. Karar verici maliyet yapılı bir problem üzerinde çalıştığında ise her bir karar alternatifi için strateji matrisinin satırlarında yer alan en büyük değerleri seçer ve bu değerler arasından en küçüğüne sahip değeri veren karar alternatifini en iyi karar olarak belirler.

tek aşamalı karar

Birden fazla niteliğin aynı anda en iyi değerleri alabilmesi çabası çok kriterli karar verme tekniklerinin geliştirilmesine neden olmuştur. Doğru cevap C'dir.

Sezgisel Karar Verme: Bu yaklaşım daha çok küçük ölçekli işletmelerde tercih edilir. Karar problemine ilişkin ayrıntılı bir araştırma, veri toplama ve bilimsel bir analiz gerçekleştirilmez. Analiz karar vericinin zihninde, sezgileri ve duyguları temel alınarak yapılır. Doğru cevap D'dir.

Bu durumun bir yansıması olarak karar analizinde birbiriyle yarışan seçeneklerin bilimsel karar verme tekniklerinden yararlanılarak değerlendirildiğini ve karara varıldığını görüyoruz. Gerçek hayatta karşılaşılan karar problemleri oldukça karmaşık yapıdadır.

Lokasyon C için maliyet değeri en düşük olduğu için Lokasyon olarak C seçilmelidir. 

Karar kavramı bir sonucu ifade eder. Karar verme kavramı ise  bu sonuca ulaştıran süreci ifade eder.  Karar verme durumundan söz edebilmek için en az iki seçeneğin bulunması gerekir.

Analitik hiyerarşi sürecinde sentez çözüm adımlarının sonuncusudur. Sentez; problemin bütünü içinde, amacı gerçekleştirme açısından seçeneklerin bütünsel (global) önem değerinin (ağırlığının) belirlenmesidir. Bu işlem her bir seçenek için; ilgili seçeneğin bir kriterden aldığı göreli önem değeri ile ilgili kriterin göreli önem değerinin çarpımının tüm kriterler için yapılarak çarpımların toplanmasından oluşur

AHP (Analytic Hierarchy Process) Thomas L. Saaty tarafından geliştirilmiş, çok kriterli karar problemlerinin modellenmesi ve çözümlenmesinde kullanılan bir tekniktir. AHP’ye Türkçe kaynaklarda, tekniğin adının Türkçe “Analitik Hiyerarşi Süreci” biçimindeki tercümesinden kısaltılarak AHS de denilmektedir. Teknik karar vermede grup veya bireyin önceliklerini dikkate alarak, nicel ve nitel kriterleri birleştirerek değerlendirme olanağı sağlamaktadır.

Tecrübeler, sezgiler ve duygular karar vermede gerekli ve önemlidir. Bununla birlikte her zaman yeterli olamazlar. Bilimsel yaklaşım, her karar problemi için önceki kesimde açıklanan karar verme sürecini uygulayarak, karar problemini analitik bir bakış açısıyla ele alan ve uygun teknikler yardımıyla çözüm sağlayan yaklaşımdır. Bu yaklaşımda probleme ilişkin veriler belirli bir düzen içinde ve sistematik olarak toplanır. Karar problemindeki kontrol edilebilen ve edilemeyen değişkenler ile problemde yer alan tüm faktörler arasındaki ilişkiler de belirlenir. Karar verme sürecinde bilimsel yaklaşım; çözümle elde edilen sonuçlara objektif değerlendirme yapan herkes tarafından ulaşılmasını, bu amaçla çözümün olabildiğince sayısal değerlere dayandırılmasını ve tüm verilerin, varsayımların ve hesaplamaların açık olarak belirtilmesini gerektirir. Bilimsel yaklaşıma getirilen eleştiri, yaklaşımın sezgi, duygu ve tecrübeleri dikkate almayarak karar sürecini mekanik bir süreç olarak kabul ettiği yönündedir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta, bu süreci insanların yönettiği ve değerlendirdiğidir. Bu nedenle bu eleştiri çok yerinde değildir. Ayrıca bilimsel yaklaşımla karar vermeyi sağlayan karar verme sürecinde nitel (kalitatif) teknikler ve nicel (kantitatif) teknikler uygun bir biçimde bir arada kullanılabilir. Bu açıklamalardan da anlaşıldığı gibi doğru cevap D’dir, “Geçmişte benzer problemler nasıl çözümlendi ise aynı yol izlenerek çözüme ulaşılmaya çalışılması” ise deneyimsel karar verme sürecine ilişkindir.