Bağımsız İdari^ Otoritelerin Görev ve Yetkileri

Bilindiği gibi BİO’lar kamusal hayatta hassas sektörlerde düzenleme ve denetim gibi önemli işlevleri yerine getirirler. Bu kurumların sahip olduğu görev ve yetkiler ülkeler arasından farklılık gösterse de genel olarak bizim ülkemizde BİO’ların görev ve yetkileri aşağıdaki gibidir:

Düzenleme Yetkisi: BİO’ların kuruluş ve görevlerine ilişkin kanunlarda, görev alanları belirtildikten sonra ilgili kanunun uygulanmasını sağlamak amacıyla BİO’lara düzenleme yetkisi verilmiştir. BİO’lar buna dayanarak kendi görev alanlarında ilgili düzenleyici işlemler yapabilirler ve kurallar koyabilirler. Ancak BİO düzenleme yetkisini kullanarak yapacağı işlemlerle yasal düzenlemenin sınırını daraltamaz veya genişletemez.

İzleme ve Denetim Yetkileri: BİO’lar görev alanlarındaki durumu izlemek, bu nedenle ihtiyacı olan bilgi ve belgeleri ilgililerden istemek, ilgililerin bilgisine başvurmak ve gerektiği zaman yerinde incelemeler yapmak gibi yetkilere sahiptirler.

Yaptırım Uygulama Yetkileri: BİO’lar gözetim ve denetim yetkileri doğrultusunda hukuka aykırı bir durumla karşılaştıkları zaman doğrudan yaptırım uygulayabilirler. Bunun yanında yaptırım uygulama amacıyla yargı yoluna gitmeden önce ilgilileri uyarma, durumu kamuya açıklama ve durumlarını düzeltmeleri için gereken tedbirleri almalarını isteme yetkileri vardır.

Danışma Görevleri: BİO’ların kendi görev alanına giren konularda ilgili bakanlıklara ve benzer statüdeki diğer kuruluşlara görüş bildirme, danışmalık yapma gibi görevleri vardır.

Uyuşmazlık C¸özme Yetkisi: BİO’lar, daha çok teknik alanlarda faaliyet göstermektedirler. Bu alanlarda bir uyuşmazlık çıktığında yargı yoluna giderek söz konusu uyuşmazlığı çözmeye çalışmak uzun zaman alacağı için BİO’lara uyuşmazlıkları çözme yetkisi tanınmıştır.

Kamu Kurumu Niteliğindeki Mesleki Kuruluşların hangi kuruluşlar olduğuna ilişkin literatürde farklı yaklaşımlar olsa da Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü (TODAİE) kaldırılmadan önce TODAİE tarafından kamu kurumu niteliğindeki mesleki kuruluşlar ve kurumlar aşağıdaki gibi belirllenmişti: Türk Diş Hekimleri Birliği (TDB), Türk Eczacılar Birliği (TEB), Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK), Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), Türk Tabipleri Birliği (TTB), Türk Veteriner Hekimleri Birliği, Türkiye Barolar Birliği (TBB), Türkiye Noterler Birliği, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali^ Müşavirler ve Yeminli Mali^ Müşavirler Odaları Birliği (TU¨RMOB),Türkiye Sigorta ve Reasürans S¸irketleri Birliği, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TZOB), Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB), Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği, Türkiye Bankalar Birliği, Türkiye Tarım ve Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği.