1876 Kanun-ı Esasîsi’nde devlette istihdam olunmanın koşulu devletin resmî dili olan Türkçeyi bilmek olarak kabul edilmiştir; “Tebaai Osmaniyenin hidematı Devlette istihdam olunmak için devletin lisan-ı resmisi olan Türkçeyi bilmeleri şarttır”. Doğru cevap A seçeneğidir.

Diğer kamu kurum ve kuruluşlarına atanmak üzere Devlet Personel Başkanlığına bildirilen memurların 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında bulunan kamu kurum ve kuruluşlarının boş kadrolarından Devlet Personel Başkanlığınca tespit edilen kadroya, bu Başkanlık tarafından 45 gün içinde ataması teklif edilir. Devlet Personel Başkanlığı tarafından gönderilen atama teklif yazısının atamayı yapacak kamu kurum ve kuruluşuna intikalinden itibaren 30 gün içinde bu kurum ve kuruluş tarafından atama işlemlerinin yapılması zorunludur. Cevabımız B seçeneğidir.

Devletin sevk ve idaresinde görevli üst kademe yöneticileri hakkında bilgi toplamak, sicil özetlerini ve biyografilerini tutmak Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğünün uhdesindedir. Doğru cevap E'dir. 

Yasanın temel ilkeleri, aynı zamanda memurluğun temel niteliklerine denk gelmektedir. Yasa’da memurluğun üç temel niteliği sayılmıştır (madde 3); sınıflandırma, kariyer, liyakat.

İlk defa kamu hizmetine atacaklar hakkında, güvenlik soruşturması ve/veya ar- şiv araştırması yapılmak zorundadır. 2016 yılında Devlet Memurları Kanununa eklenen hükümle, ilk defa kamu hizmetine atanacaklar hakkında, ilgili kamu idarelerinin, Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğinde belirlenen esas ve usuller çerçevesinde güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yaptırması gereklidir. Doğru cevap C'dir.

Devlet Memurları Kanunu’nun Ek 20. maddesinde yer alan, memurların görev yaptıkları kurumların ve hizmet birimlerinin bulunduğu yerleşme merkezlerinde ikamet etmek mecburiyeti, 2011 yılında 6111 sayılı Yasa’nın 117/g. maddesi ile kaldırılmıştır. Doğru cevap D'dir.

Osmanlıdan, 1960 yılına kadar kamu personel rejiminin yönetiminde etkili kurum Maliye Bakanlığıdır. Doğru cevap D'dir. 

Devlet Memurları Kanunu’nun “Tarafsızlık ve devlete bağlılık” başlıklı 7. maddesi: Devlet memurları siyasi partiye üye olamazlar, herhangi bir siyasi parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan bir davranışta bulunamazlar; görevlerini yerine getirirlerken dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep gibi ayırım yapamazlar; hiçbir şekilde siyasi ve ideolojik amaçlı beyanda ve eylemde bulunamazlar ve bu eylemlere katılamazlar. Devlet memurları her durumda Devletin menfaatlerini korumak mecburiyetindedirler. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına aykırı olan, memleketin bağımsızlığını ve bütünlüğünü bozan Türkiye Cumhuriyetinin güvenliğini tehlikeye düşüren herhangi bir faaliyette bulunamazlar. Aynı nitelikte faaliyet gösteren herhangi bir harekete, gruplaşmaya, teşekküle veya derneğe katılamazlar, bunlara yardım edemezler.”

Yukarıdaki açıklamalar ışığında ‘’ Devlet memurları herhangi bir siyasi partiye üye olabilirler fakat siyasi partinin, kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan bir davranışta bulunamazlar ifadesi yanlış olduğundan doğru cevap C’dir.

Şikâyette bulunan ve şikâyet edilen memurlar, yetkili amirlerce verilen kararlara karşı bir kez, kararın kendilerine tebliğini izleyen 10 gün içinde bir üst mercie itiraz edebilirler. İlgili Yönetmelik’e göre, şikâyet haklarını kullanan memurlara şikâyetlerinden dolayı bir ceza verilemez. Cevabımız D seçeneğidir.

1961

Memurların genel haklarını üç kümede toplamak mümkündür. Birinci kümedeki haklar, memurun, memurluk statüsü dolayısıyla sahip olduğu haklardır (güvence hakkı, istifa hakkı gibi). İkinci kümedekiler, vatandaşlara tanınan hakların bir tekrarıdır (şikâyet ve dava açma hakkı gibi). Üçüncü kümedeki haklar ise vatandaşlara tanınana hakların kısıtlanmış biçimleridir (seçme ve seçilme hakkı gibi). Doğru cevap C'dir.

Memurların hizmet sınıflarının nicel görünümüne baktığımızda en büyük ilk üç sınıfın, Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı (% 35,6), Genel İdare Hizmetleri Sınıfı (22,0) ve Sağlık ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı (% 16,8) olduğunu görüyoruz. Doğru cevap D'dir.

I-III

Memurların genel hakları: Statü Kurallarının Uygulanmasını İstemek Hakkı, Güvence (Güvenlik) Hakkı, Emeklilik Hakkı, Çekilme (İstifa) Hakkı, Müracaat, Şika^yet ve Dava Açma Hakkı, Kovuşturma ve Yargılama Usulünün Özel Hükümlere Bağlı Olması Hakkı, İsnat ve İftiralara Karşı Korunma Hakkı, Sendika Kurma Hakkı, Toplu Sözleşme Hakkı, Dernek-Vakıf Kurma ve Üye Olma Hakkı, Seçme ve Seçilme Hakkı, İzin Hakkı, Öğrenim ve Burslardan Yararlanma Hakkı.

‘’İşe Alınma Hakkı’’ memurların genel hakları arasında yer almaz ve yanlıştır. Doğru cevap A’dır.

1881 tarihli Memûrîni Mülkiyye Terakkî ve Tekâüd Kararnamesi, genel personel ve bu personelin emeklilik yasası niteliğine sahip olmuştur. Bu doğrultuda yasa, memurluğu esas istihdam biçimi olarak kabul etmiştir. Yasa ile memurların nitelikleri, hizmete alınmaları, davranışı, sicili, disiplini, cezalandırılması, ilerlemesi, hizmetle ilişkisinin kesilmesine ilişkin hükümleri içermiştir. Yasa’nın ikinci
ana bölümünde, emeklilik rejimi düzenlenmiştir. Doğru cevap C'dir.

Devlet Memurları Kanunu’na göre memur olmak için en az ortaokul mezunu olmak gerekir (madde 41). Ancak, ortaokul mezunlarından istekli bulunmadı- ğı takdirde ilkokulu bitirenler de hizmete alınabilir. Doğru cevap D'dir.

Yardımcılar, memurlar kategorisinin tersine, geçici, belirli süreli, kuraldışı, eğreti istihdam biçimlerini içerir. Dolayısıyla, sürekli bir istihdam değildir. İkinci olarak bu istihdam biçimleri, işin aslî değil, tali parçalarını yürütürler. Yardımcılar, istihdam biçimi açısından “geçicilik”, yaptıkları işini niteliği itibarıyle “tâlî” görevleri yürütmek özelliklerini barındırırlar. Bu kategori içerisinde, sözleşmeli personel; ve işçiler yer alır. Doğru cevap E'dir.