Kent Sosyolojisi Final 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
* Merkezi düzeyde büyük sermayenin çıkarlarını temsil eden korporatist özellikler gösteren bir temsiliyet biçimi vardır.
* Yerel düzeyde yerel eşraf ve küçük girişimciler olmak üzere küçük ölçekli, yerel çıkarların temsil edildiği bir temsiliyet yapısı vardır.
Aşağıdakilerden hangisinde devlet içinde ve etrafında birbiriyle belli ölçülerde eklemlenen ikili bir temsiliyet yapısının görüldüğü dönem verilmiştir.
Osmanlının son dönemi |
1950 sonrası dönem |
Cumhuriyetin ilk yılları |
1960-1970 yılları arası |
2000 li yılların başı |
Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren devlet içinde ve etrafında birbiriyle belli ölçülerde eklemlenen ikili bir temsiliyet yapısı oluşmuştur. Bir yanda, merkezi düzeyde, büyük sermayenin çıkarlarını temsil eden ve korporatist özellikler gösteren bir temsiliyet biçimi vardır. Diğer tarfta yani yerel düzeyde yerel eşraf ve küçük girişimciler olmak üzere küçük ölçekli, yerel çıkarların temsil edildiği bir temsiliyet yapısı bulunmaktadır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çok partili dönemde de belediye başkanlarının merkezi hükümetçe atanmasının gerekçelerinden biri değildir?
Merkezi yönetimin atadığı memurların siyasetten bağımsız hareket edebilmesi |
Merkezi hükümetin problemleri daha kolay kavrama olanağına sahip olması |
Merkezi yönetim belediyelere göre daha güçlü teknik kadro oluşturabilmesi |
Merkezi yönetimin siyaseten yerel yönetimleri kontrol altında tutmak istemesi |
Teknik bilgiye sahip olmasından dolayı merkezi yönetimin vesayet hakkı olması |
Çok partili dönemde de belediye başkanlarının merkezi hükümetçe atanmasının gerekçelerini Tekeli şu şekilde ortaya koyar:
1. Yerel yönetimlerde seçilmiş kişiler yerel siyasal etkilere açık olabilmektedir. Oysa merkezi hükümetçe atanmış memurlar seçilmiş olmadığı için siyasetten etkilenmemekte, tarafsız kalabilmekte ve ulusal çıkarları savunabilmektedir,
2. Belediyeler güçsüzdür, dolayısıyla güçlü teknik kadrolar kuramazlar, merkezi yönetim daha güçlü teknik kadro oluşturabildiği için, teknik bilgiye sahip olmaktan kaynaklanan bir vesayet hakkına sahiptir,
3. Merkezi yönetim ülkenin bütününü yönetmekten dolayı yerel yönetimlerin kavrayamayacağı problemleri kavrama olanağına sahiptir.
3.Soru
Hangi yıl çıkarılan 1580 sayılı Belediyeler Yasası’yla nüfusu 2000’in üzerinde olan tüm kentlerde belediyeler kurulması zorunlu hale getirilmiştir?
1930 |
1932 |
1934 |
1936 |
1938 |
1930 yılında çıkarılan 1580 sayılı Belediyeler Yasası’yla da nüfusu 2000’in üzerinde olan tüm kentlerde belediyeler kurulması zorunlu hale getirilmişti
4.Soru
Osmanlı şehirlerinde sadece hukuki İşlere bakmakla kalmayıp, şehrin gündelik yaşamını ve altyapısını takip eden, kurumların ve iktisadi hayatın adaletle, güvenle ve süreklilik çerçevesinde bir verimlilikle çalışmasını sağlayan, şehri idare eden görevli aşağıdakilerden hangisidir?
Kâtip
|
Subaşı
|
Müftü
|
Kadı |
Derbentçi |
Kadılar Osmanlı şehirlerinde sadece hukuki işlere bakmazlar, şehrin gündelik yaşamını ve altyapısını takip ederler, kurumların ve iktisadi hayatın (iaşe) adaletle, güvenle ve süreklilik çerçevesinde bir verimlilikle çalışmasını sağlar, şehri idare ederlerdi. Kadılar devletin şehirdeki görevlisi ve şehrin devlet nezdindeki temsilcisiydiler.
5.Soru
İyi bir kentsel yönetişimin sahip olması gereken ilkeler aşağıdakilerden hangisidir?
Hedef, Eşitlik, Katılım, Halkın sürece katılması ve Güvenlik ilkesidir |
Ekonemi, Eşitlik, Katılım, Halkın sürece katılması ve Güvenlik ilkesidir |
Kent, Eşitlik, Katılım, Halkın sürece katılması ve Güvenlik ilkesidir |
Etkilik, Eşitlik, Katılım, Halkın sürece katılması ve Güvenlik ilkesidir |
Mülk, Eşitlik, Katılım, Halkın sürece katılması ve Güvenlik ilkesidir |
Bu kavrama göre, iyi bir kentsel yönetişimin sahip olması gereken ilkeler şunlardır:Etkilik, Eşitlik, Katılım, Halkın sürece katılması ve Güvenlik ilkesidir (Thornley, 2005).
6.Soru
Aşağıdakilerin hangisinde azalan marjinal fayda ilkesinin tanımı doğru olarak yapılmıştır?
Azalan marjinal fayda ilkesi tüketicinin her maldan yıl boyunca kullandığı miktarları azaldıkça toplam faydasının artacağı ancak kullanılan her ilave birim malın sağladığı ek faydanın bir önceki birimin sağladığından daha düşük olması anlamına gelir. |
Azalan marjinal fayda ilkesi tüketicinin bir maldan belirli bir dönemde kullandığı miktarları arttıkça toplam faydasının artacağı ancak kullanılan her ilave birim malın sağladığı ek faydanın bir önceki birimin sağladığından daha düşük olması anlamına gelir. |
Azalan marjinal fayda ilkesi tüketicinin bir maldan belirli bir dönemde kullandığı miktarları arttıkça toplam faydasının artacağı bununla birlikte kullanılan her ilave birim malın sağladığı ek faydanın bir önceki birimin sağladığından daha yüksek olması anlamına gelir. |
Azalan marjinal fayda ilkesi tarım sektörü üretim organizasyonu ve bu organizasyon sonucunda gerçekleşen bölüşüm ilişkilerini açıklamaktadır. |
Azalan marjinal fayda ilkesi üretim sürecinin göreli uzunluğuna bağlı olarak süreç uzadıkça tarımsal üretime yatırılan sermayenin devir hızı düşmesi anlamına geşmektedir. |
Azalan marjinal fayda ilkesi tüketicinin bir maldan belirli bir dönemde kullandığı miktarları arttıkça toplam faydasının artacağı ancak kullanılan her ilave birim malın sağladığı ek faydanın bir önceki birimin sağladığından daha düşük olması anlamına gelir. Örneğin susamış olan bir kişi için susuzluğun giderilmesi için içilen her ilave bardak suyun marjinal faydası azalır-ikinci bardak suyun marjinal faydasının birinci bardak sudan daha az olması.
7.Soru
İthal ikameci politikalar hangi dönemde benimsenmiştir?
1940'lar |
1950'ler |
1960'lar |
1970'ler |
1980'ler |
1960’lı yıllarda ithal ikameci politikalar benimsenmiştir. Doğru yanıt C'dir.
8.Soru
Kötü çalışma koşullarında emeklerini kullanan, düşük ya da düzensiz ücret kazanan, sosyal güvenlik sisteminin dışında kalan toplumsal kesimi anlatmak için ............... ......... kavramı kullanılmaktadır.
Yukarıda boş bırakılan kısma aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
İşgücü Sömürüsü
|
Çalışan Yoksullar
|
Antropolojik yaklaşım
|
Kentsel Yoksulluk |
Yeni Kent Yoksulları |
1980 sonrası kullanılmaya başlayan yeni kent yoksulları çalışan yoksulları içermektedir. Çalışan yoksullar kavramı ise kötü çalışma koşullarında emeklerini kullanan, düşük ya da düzensiz ücret kazanan, sosyal güvenlik sisteminin dışında kalan toplumsal kesimi anlatmak için kullanılmaktadır.
9.Soru
Tüketim estetiğinden yoksun, kentin nimetlerinden yararlanan ve kent kültürünü yakalayamamış kişiler olarak kurgulanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Gecekondulu
|
Mahalleli
|
Varoşlu
|
Yoksul |
Gurbetçi |
Varoşlu, tüketim estetiğinden yoksun, kentin nimetlerinden yararlanan ve kent kültürünü yakalayamamış kişiler olarak kurgulanmaktadır.
10.Soru
Osmanlı döneminde şehirlerin imarı, ihyası, âbat edilmesi, nüfuslandırılması, huzur, güvenlik ve iaşesinin temini gibi şehircilik ve şehirleşme faaliyetleri aşağıdakilerden hangisidir?
Tahrir |
Tevarüs |
Şenlendirme |
İmaret |
Lonca |
Şenlendirme: Şehirlerin imarı, ihyası, âbat edilmesi, nüfuslandırılması, huzur ve güvenliğinin temini ve iaşesinin (gıda) temini gibi şehircilik ve şehirleşme faaliyetlerine denir.
11.Soru
- 1950-60 yılları arasında mahalleleşme başladı.
- 1960-70li yıllarda sosyal afet olarak görüldü
- 1976 yılında yasalaştı.
- 1970lerde yeşil ağırlıklı mahallelere dönüştü.
Yukarıdakilerden hangileri Türkiye'deki gecekondulaşma ile ilgili doğru ifadelerdir?
I-II-III |
II-III-IV |
I-III-IV |
I-IV |
II-IV |
Cevap D
12.Soru
I. Gecekondulara rant paylaşım hakkı verdi.
II. 1983-1988 yılları arasında birbiriyle ilişkili 5 tane af yasası çıkarıldı.
III. Gecekondu alanları hazineye devredildi.
Islah İmar Planı Kavramı ve Uygulaması ile ilgili yukarıdakilerden hangisi yanlıştır?
Yalnız I
|
Yalnız II
|
Yalnız III
|
I ve III |
II ve III |
Toplu Konut Yasaları, gecekondulara rant paylaşım hakkı veren ıslah imar planı kavramı ve uygulaması getirilmiştir. 1983–1988 yılları arasında çıkarılan beş¸ adet birbirleriyle ilişkili af yasaları ile gecekondu alanlarındaki mülkiyet sorunları çözülmüş ve gecekondu alanlarına hızla yasal statü¨ kazandırılmıştır.
13.Soru
11. ve 15. yüzyılda Avrupa'da yaşanan ticari canlanmanın temel nedeni nedir?
Merkezi otoritenin artması |
Uzun mesafeli deniz ticaretinin gelişmesi |
Kentlerin dışarıdan gelen istilalarla karşılaması |
Toprağa bağımlı köylü sınıfının güçlenmesi |
Kölelerin özgürleşerek kentlerde ticaret yapması |
11.yüzyıl ve 15.yüzyıl Avrupa’da ticari canlanma dönemidir. Bu canlanmanın arkasında yatan ivme dış ticaret ile bağlantısı olan uzun mesafeli deniz ticaretidir. Doğru yanıt B'dir.
14.Soru
Osmanlı şehirlerinde, genel olarak bedesten, han, arasta ve çarşılarda bulunan dükkânların mülkiyetinin tamamı aşağıdakilerden hangisine aittir?
Padişaha
|
Külliyeye
|
Mülk sahiplerine
|
Vakıflara |
Kadılara |
Osmanlı şehirlerinde, çarşıdaki bazı dükkânlar kişilerin özel mülkü¨ olsa da genel olarak bedesten, han, arasta ve çarşılarda bulunan dükkânların mülkiyetinin tamamı vakıflara aittir.
15.Soru
1945–1950 döneminde gecekondu kavramı yerine kullanılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Fakirhane
|
Lojman
|
Müstakil Ev
|
Baraka |
Hane |
Çözüm: Gecekondular 1945–1950 döneminde fakirlik ve sefaletin yaşandığı dağınık baraka özelliği göstermektedir. Bu dönemde gecekondu kavramı yerine baraka kavramı kullanılmaktadır
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Neo liberal politikaların temel belirleyenleri arasında sayılmamaktadır?
Devletin ekonomilerdeki rolü ve ağırlığının azaltılması
|
Devletin ekonomilerdeki rolü ve ağırlığının arttırılması
|
Üretim ve dağıtım amaçlı devlet kurum ve kuruluşlarının özelleştirilmesi |
Dar gelirli kesimlere olan devlet desteklerinin kademeli olarak azaltılması |
Kaynak dağılımının tamamen piyasa merkezli sağlanması |
Neo liberal politikaların temel belirleyenleri sosyal devlet olgusunu tehdit eder biçimde devletin ekonomilerdeki rolü ve ağırlığının azaltılması, üretim ve dağıtım amaçlı devlet kurum ve kuruluşlarının özelleştirilmesi, dar gelirli kesimlere olan devlet desteklerinin kademeli olarak azaltılması ve kaynak dağılımının tamamen piyasa merkezli sağlanması olarak sıralanabilir.
17.Soru
I. Tahrir defteri
II. Avârız kayıtları
III. Cizye kayıtları
IV. Temettuat kayıtları
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Osmanlı Devleti'nde nüfus ve iskân işlerinde kullanılmaktadır?
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Hepsi |
Osmanlı şehirciliğinin ilk boyutunda insan unsuru ile ilgili tanımlamalara bakılmalıdır. Fetihten hemen sonra yapılan nüfus ve tapu tahrir sayımlarında mevcut nüfus ve bu nüfusun yapısı tespit edilmektedir. Elimizde olan dört bin civarındaki tahrir defteri ve diğer nüfusla ilgili avârız, cizye ve temettuat kayıtları bize bu konularda çok ayrıntılı bilgiler sunmaktadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.
18.Soru
“Tarımsal gelişme ile kapitalist gelişme aynı süreci izlemez, birbirinden farklıdır, fakat kapitalizm ve KMU¨ birlikte olabilir ve bu birliktelik gereklidir. Çünkü¨ tarımda var olan küçük ve büyük işletmeler kaçınılmaz ve ilerlemeci olarak sürekli dönüşüm halindedirler.” düşüncesini savunan aşağıdakilerden hangisidir?
Gibbon
|
Friedmann
|
Kautsky
|
Lenin |
Chayanov |
Kautsky’ye göre, tarımsal gelişme ile kapitalist gelişme aynı süreci izlemez, birbirinden farklıdır, fakat kapitalizm ve KMU¨ birlikte olabilir ve bu birliktelik gereklidir. Çünkü¨ tarımda var olan küçük ve büyük işletmeler kaçınılmaz ve ilerlemeci olarak sürekli dönüşüm halindedirler.
19.Soru
... aynı bölgeden, aynı ilden, aynı ilçeden veya aynı köyden kente göç eden insanların kentte aynı mahalleye yerleşmeleri anlamına gelmektedir.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Gruplaşma |
Kümelenme |
Toplanma |
Mahalleleşme |
Hemşehri kurumu |
Büyük kentlerin gecekondu bölgelerinde kümelenme olgusuyla karşılaşılmaktadır. Kümelenme aynı bölgeden, aynı ilden, aynı ilçeden veya aynı köyden kente göç eden insanların kentte aynı mahalleye yerleşmeleri anlamına gelmektedir. Doğru yanıt B'dir.
20.Soru
1991’de yayımladığı “Küresel Kent: New York, Londra ve Tokyo (The Global City: New York, Londra, Tokyo) adlı kitabında küreselleşmeyle birlikte 1980’lerle gelişen ve yeni bir sürece giren dünya ekonomisinin büyük kentler ile olan etkileşimini ve söz konusu kentlerde ortaya çıkan değişimi gözlemleyerek yeni bir kent tipinin oluştuğunu savunan kuramcı aşağıdakilerden hangisidir?
Patrick Geddes |
Manuel Castells |
Saskie Sassen |
Janet Abu-Lughod |
Fernand Braudel |
1991’de yayımladığı “Küresel Kent: New York, Londra ve Tokyo (The Global City: New York, Londra, Tokyo) adlı kitabında Sassen, küreselleşmeyle birlikte 1980’lerle gelişen ve yeni bir sürece giren dünya ekonomisinin büyük kentler ile olan etkileşimini ve söz konusu kentlerde ortaya çıkan değişimi gözlemleyerek yeni bir kent tipinin oluştuğunu savunmuştur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ