Kent Sosyolojisi Final 20. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I. Ekonomilerinin tarıma dayalı olması
II. Kalelerle çevrilmiş olmaları
III. Siyasi yönden başka kentlere bağımlı olmaları
IV. İdari özerkliğe sahip olmaları
Yukarıdakilerden hangileri Ortaçağda kentin ayırıcı özellikleri arasında yer almaktadır?
I ve II |
I ve III |
II ve III |
II ve IV |
III ve IV |
Ortaçağda kentin ayırıcı özellikleri kalelerle çevrilmiş olması, ekonomilerinin ticarete ve alışverişe dayanması ve siyasi ve idari özerkliğe sahip olmalarıdır. Buna göre II ve IV numaralı önermelerde verilen ifadeler doğru diğerleri yanlıştır. Doğru yanıt D'dir.
2.Soru
Çoğulcu paradigmaya göre, "devlet" tartışması hangi kavram çerçevesinde ele alınmalıdır?
Bürokrasi |
Demokrasi |
Kapitalizm |
Sosyalizm |
Cumhuriyet |
Çoğulcu paradigmaya göre, modern toplumlarda devleti anlamak için bireyler ve birey temelli grupların devleti etkilemek için verdikleri mücadelelere odaklanmamız gerekir. Kaçınılmaz sonuç, devlet tartışmasının demokrasi sorunuyla birlikte ele alınmasıdır.Doğru cevap B'dir.
3.Soru
Charles Murray'in refah devleti politikalarını eleştirmesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Refah devleti politikalarının yoksulluğun nedenlerinin net olarak anlaşılmadan geliştirilmesi |
Refah devleti politikalarının ülkenin her bir köşesine ulaşamaması |
Refah devleti politikalarının sosyal programlar aracılığıyla yoksulları uyuşturması ve bu yolla onların yoksulluklarından kurtulabilmesi için harekete geçmelerini engellemesi |
Refah devleti politikalarının siyasi çıkarların geri planında kalması |
Refah devleti politikalarının ekonomik anlamda yeteri kadar desteklenememesi |
Murray’a göre refah devleti politikaları sadece yoksulların
rasyonel bir biçimde refah sistemini sömürmelerine yol açar. Çözüm ise, sosyal programları ortadan kaldırarak yoksulların çalışmaya başlamalarını ve sorumluluk almaları ve böylece kendilerini yoksulluktan kurtarmalarını sağlamak olmalıdır. Doğru yanıt C seçeneğidir.
4.Soru
I. Kişinin bir iş sahibi olamaması
II. Yeterli gelir elde edememesi
III. Niteliksiz eğitim ve sağlık sorunları nedeniyle çocukların öğrenme güçlükleri çekmesi
IV. İzole edilmişlik ve güçsüzlük duygularının yaşanması
Yukarıdakilerden hangisi kent yoksullarının sağlık olanaklarına ulaşamamasının etkileri arasındadır?
Yalnız I |
I ve II |
II ve IV |
I, II ve III |
Yalnız IV |
• Kişini bir iş sahibi olamaması,
• Yeterli gelir elde edememesi,
• Niteliksiz eğitim ve sağlık sorunları nedeniyle çocukların öğrenme güçlükleri çekmesi, kent yoksullarının sağlık olanaklarına ulaşamamasının etkileri arasındadır. İzole edilmişlik ve güçsüzlük duygularının yaşanması ise, kent yoksullarının güçlendirilmesi konusundaki eksikliklerin etkileri arasındadır. Doğru cevap D'dir.
5.Soru
I. İşsizlik ve gereği kadar kazanç sağlayamama
II. Erkeklerin karılarına dayak atmaları
III. Çocukların çalıştırılması
IV. Düşünceden çok hareket
Yukarıdakilerden hangisi yoksulluk kültürünün ekonomik özellikleri arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve IV |
I, II ve IV |
İşsizlik ve gereği kadar kazanç sağlayamama ve çocukların çalıştırılması yoksulluk kültürünün ekonomik özellikleri arasındadır. Erkeklerin karılarına dayak atmaları aile içi ilişkiler, düşünceden çok hareket ise bireysel özellikler arasındadır. Doğru cevap C'dir.
6.Soru
Aşağıdaki hangi seçenekte yerel devleti kapitalist devlet aygıtının bir parçası olarak gören iki araştırmacı birlikte doğru olarak verilmiştir?
Cockburn - Pahl
|
Friedman - Cohen
|
Castells - Cockburn
|
Pahl - Aron |
Aron - Castells |
Cockburn gibi, Castells için de, yerel devlet kapitalist devlet aygıtının bir parçasıdır. Ancak Castells, yerel devleti sermayenin ya da merkezi otoritenin sıradan bir uzantısı olarak görmez. Bununla birlikte, Castells, yerel devletin kurumsal yapısına yoğunlaşmaz.
7.Soru
Osmanlı şehirlerinde, görevli-iş bölümü/sorumluluk alanı düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangi eşleşme yanlıştır?
Subaşı-Asayişi sağlama
|
Mütevelliler-Vergi toplama
|
Muhtesipler-İktisadi ve mali işler
|
İmamlar-Mahalleler ve cemaatler |
Kethüdalar-Esnaf örgütleri |
Osmanlı şehirlerinde, güçler ayrılığı ya da kurumların birbirini denetlemesine benzer bir iş bölümü¨ vardı. Subaşı ve benzeri statüdeki görevliler asayişi, eminler- muhtesipler iktisadi-mali isleri, kethüdalar esnaf örgütlerini, imamlar ve diğer din görevlileri mahalleleri ve cemaatleri, mütevelliler vakıfları sevk ve idare ederlerdi. Ancak tüm bu idari görevlerin ve yürütmenin denetleyicisi ve herhangi bir anlaşmazlıkta karar merci kadı ve mahkemesiydi.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tarihsel süreçte var olmuş sosyoekonomik örgütlenme biçimlerinden birisi değildir?
İlkel kolektif tarım
|
Feodal tarım
|
Aile tipi tarım
|
Kapitalist tarım |
Modern tarım |
Tarihsel süreçte beş farklı sosyoekonomik örgütlenme biçimi var olmuştur. Bunlar; ilkel kolektif tarım, feodal tarım, aile tipi tarım köylü tarımı-küçük meta üretimi, kapitalist tarım ve sosyalist tarımdır.
9.Soru
Osmanlı şehirlerindeki iktisadi-mali işleri kimler idare ederdi?
Kethüdalar |
Subaşılar |
Muhtesipler |
Mütevelliler |
İmamlar |
Osmanlı şehirlerinde kadılar, şehirlerin tüm işlerinin tek idarecisi değildi. Güçler ayrılığı ya da kurumların birbirini denetlemesine benzer bir işbölümü vardı. Subaşı ve benzeri statüdeki gör,evliler asayişi, eminler- muhtesipler iktisadi-mali işleri, kethüdalar esnaf örgütlerini, imamlar ve diğer din görevlileri mahalleleri ve cemaatleri, mütevelliler vakıfları sevk ve idare ederlerdi. Ancak tüm bu idari görevlerin ve yürütmenin denetleyicisi ve herhangi bir anlaşmazlıkta karar merci kadı ve mahkemesiydi.
10.Soru
- Halkın seçimiyle oluşması
- Kendi bütçesi ve kamu tüzel kişiliği bulunması
- Yerel düzeyde faliyet göstermesi
- Birey temelli grupların ön plana çıktığı yönetim sistemi olması
Yukarıda verilenlerden yerel yönetim birimlerinden olan belediyeler için söylenebilir?
I-IV |
II-III |
II-IV |
III-IV |
I-II |
Cevap E
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Lewis'in “La Vida” (İşte Hayat), “Sançez’in Çocukları” ve “Beş Aile” adlı çalışmalarında yoksulluk kültürünün özelliklerini açıkladığı "toplumsal ve psikolojik özellikler" alt kategorisine ait bir örnektir?
Kişilerin yetenekleri olmayan iş dallarında talihlerini denemeleri |
Çok zor yaşam koşullarının gerçeklerine dayanan bir tevekkül |
Kavgaların sık sık korkunç şekillere dönüştürülmesi |
Kent merkezinde yaşadıkları halde kabuğuna çekilmiş bir hayat |
Ana ve çocukların babaları tarafından terk edilme oranlarının yüksekliği |
Kavgaların sık sık korkunç şekillere dönüştürülmesi, Lewis'in “La Vida” (İşte Hayat), “Sançez’in Çocukları” ve “Beş Aile” adlı çalışmalarında yoksulluk kültürünün özelliklerini açıkladığı "toplumsal ve psikolojik özellikler" alt kategorisine ait bir örnektir. Doğru cevap C'dir.
12.Soru
Güven ortamı ile fethin ilk aşaması tamamlandıktan sonra ikinci aşama olarak yerel âdetlerin ve demografik bilgilerin öğrenilmesine ne ad verilir?
Tahkikat |
Tehcir |
Tehir |
Tahrir |
Tahkir |
Güven ortamı ile fethin ilk aşaması tamamlandıktan sonra ikinci aşama olarak yerel âdetlerin ve demografik bilgilerin öğrenilmesine "tahrir" adı verilir.
13.Soru
Göç ve hızlı kentleşme dönemi hangi yıllar arasını kapsamaktadır?
1923-1950 |
1950-1960 |
1960-1980 |
1980-2000 |
2000-2010 |
1. Erken Cumhuriyet Dönemi: 1923-1950
2. Göç ve Hızlı Kentleşme Dönemi:1950-1960
3. Planlı Kalkınma Dönemi: 1960-1980
4. Neoliberal Kentleşme Dönemi: 1980-2000 yıllarını kapsamaktadır.
14.Soru
Kıymetli madeni ve tekstil ürünlerinin alınıp satıldığı, şehirdeki sayısı bir ya da ikiyi geçmeyen mimari yerleşimin adı aşağıdakilerden hangisidir?
Han |
Kervansaray |
Külliye |
Bedesten |
Kapalı çarşı |
Bedesten ya da Bezzâzistan kıymetli madeni ve tekstil ürünlerinin alınıp satıldığı, şehirdeki sayısı bir ya da ikiyi geçmeyen, mimari biçimleri hanlardan oldukça farklı üstü açık olmayan kârgir, korunaklı-güvenli mekânlardır. Doğru yanıt D seçeneğidir.
15.Soru
"Kentsel sorunların çözümünü sağlayan ve değişime uğrayan bir bölgenin ekonomik, fiziksel, sosyal ve çevresel koşullarına kalıcı bir çözüm sağlamayaçalışan kapsamlı bir vizyon ve eylem” tanımı aşağıdaki terimlerden hangisini tanımlar?
Kentsel dönüşüm |
Kentsel gelişim |
Yeniden inşa |
Yeniden canlandırma |
Yeniden geliştirme |
Kentsel dönüşüm kavramı kentsel yeniden yapılanmaların tarihselliğine göre farklı uygulamaprogramlarının “şemsiye” kavramı olmuştur. Bu kavram, “kentsel sorunların çözümünü sağlayan ve değişime uğrayan bir bölgenin ekonomik, fiziksel, sosyal ve çevresel koşullarına kalıcı bir çözüm sağlamaya çalışan kapsamlı bir vizyon ve eylem” olarak tanımlanmaktadır (S.Thomas, 2003’tan Aktaran Turok, 2004:25).
16.Soru
1930 yılında çıkarılan 1580 sayılı Belediyeler Yasası'na göre bir yerleşim yerinde belediye kurulması için nüfusun en az kaç olması gerekiyordu?
1000 |
2000 |
3000 |
4000 |
5000 |
Yarı-çevrede yer alan Türkiye için, bu süreç çok daha geç başlamış, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde başlayan merkezileşme çabaları
cumhuriyetin ilanından sonra daha belirgin bir hedef haline gelmiştir. Merkezi yönetimin yerel güçlerle oluşturduğu çoğunlukla kurumsallaşmamış
ittifakların yerine kurumsallaşmış yapıların ikame edilmesi amaçlanmış, 1930 yılında çıkarılan 1580 sayılı Belediyeler Yasası’yla da nüfusu 2000’in
üzerinde olan tüm kentlerde belediyeler kurulması zorunlu hale getirilmiştir.
17.Soru
Türkiye tarımında neoliberal politikalar hangi yıllardan itibaren etkili olmaya başlamıştır?
1940'lı yıllar |
1950'li yıllar |
1960'lı yıllar |
1970'li yıllar |
1980'li yıllar |
1980’li yıllarda iktisadi olarak ulusal düzeydeki merkezi sermayenin uluslar arası bir nitelik kazanarak çok uluslu şirketler aracılığıyla egemenliğini artırmasına dayalı olarak başlayan dönüşüm süreci giderek neo liberal politikaların gelişmişlik farkına bakılmaksızın tüm ülkelerde yaygınlaşması eğilimini beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda 1980-2000 dönemi, küçük meta üreticiliğine olan devlet desteğinin azaltıldığı ve küçük üreticilerin çeşitli direnç mekanizmalarını devreye sokmak zorunda kaldığı dönem olarak tanımlanabilir. Doğru cevap E'dir.
18.Soru
Türkiye’de hangi tarihte çok partili sisteme geçilmiştir?
1944 |
1945
|
1946
|
1947 |
1948 |
1946 yılında çok partili sisteme geçilmiş¸ ve 1950 yılındaki seçimlerde Demokrat Parti iktidara gelmiştir. Bu anlamda Cumhuriyet rejimi, önemli siyasal ve ekonomik dönüşümler yaşadığı yeni bir döneme girmiştir.
19.Soru
1990-2000 döneminin tarımsal destekleme politikaları açısından daha istikrarsız geçmesine sebep olan ekonomik krize dayalı 1994-1995 istikrarsızlığı hangi dönem adıyla anılmaktadır?
Tarımsal desteklemede genişleme dönemi |
Yeniden genişleme dönemi |
Daralma dönemi |
Yeniden daralma dönemi |
Yeniden genişleme dönemi |
Ekonomik Krizi, 1990-2000 döneminde tarımsal destekleme politikaları açısından daha istikrarsız olarak ifade edilebilecek politikaları beraberinde getirmiştir. İstikrarsızlık dönemi aşağıdaki alt dönemler itibariyle şöyle ifade edilebilir:
1. 1991-1993 tarımsal desteklemede genişleme dönemi
2. 1994-1995 daralma dönemi
3. 1997-1998 yeniden genişleme dönemi
4. 1999-2000 yeniden daralma dönemi
Doğru yanıt C seçeneğidir.
20.Soru
Kentin özel karakterinin onların kalelerle kuvvetlendirilmiş yerler oldukları kadar, varlıklarının ticaret ve alışverişe dayanması, şehrin bir pazar yerleşim yeri olmasıdır görüşü aşağıdaki bilim adamlarından hangisine aittir?
Max Weber |
Georg Simmel |
Friedrich Engels |
Ferdinand Tönnies |
Henry Pirenne |
Max Weber’in ortaçağ kentlerine olan ilgisi, özellikle antik toplumların feodalizme ve ardından kapitalizme geçişine olan ilgisine dayanmaktadır. Weber’e göre, kentin özel karakteri onların kalelerle kuvvetlendirilmiş yerler oldukları kadar, varlıklarının ticaret ve alışverişe dayanması, şehrin bir pazar yerleşim yeri olmasıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ