Klasik Mantık Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi somut bir kavramdır?
Özgürlük |
Güzellik |
Dürüstlük |
Yiğitlik |
Erik |
Eğer kavram, bir varlığa veya nesneye işaret ediyorsa somut kavramdır; ağaç, insan, yeşil gibi. Eğer kavram, bir oluş tarzını ifade ediyorsa soyuttur; insanlık, dürüstlük, güzellik gibi. Erik bir varlığa işaret ettiği için somut bir kavramdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.
2.Soru
Düşünceleri bilinçli, tutarlı ve amaçlı bir biçimde birbirine bağlama işlemi hangi terimin tanımıdır?
Düşünme
|
Akıl yürütme
|
Genelleme
|
İspatlama
|
Doğrulama
|
Akıl yürütme, genel olarak, düşünceleri bilinçli, tutarlı ve amaçlı bir biçimde birbirine bağlama işlemidir. Öncül olarak alınan önermelerden mantıksal çıkarım kurallarına uygun bir tarzda sonuç çıkarma işlemidir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, bölmede dikkate alınır?
Kaplam dikkate alınır.
|
İçlem dikkate alınır.
|
Bütünün eşit bölünmesi dikkate alınır.
|
Parçanın eşit bölünmesi dikkate alınır.
|
Bütünün parçalara ayrılması dikkate alınır.
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tek tek ele alınışlarına göre incelenen kavram çeşitleri arasında değildir?
Tümel, Tekil ve Tikel Kavramlar |
Özlük ve İlintilik Kavramlar |
Soyut ve Somut Kavramlar |
Kollektif ve Distribütif Kavramlar |
Olumlu ve Olumsuz Kavramlar |
Tek tek ele alınışlarına göre kavramlar;
I. Tümel, Tekil ve Tikel Kavramlar
II. Soyut ve Somut Kavramlar
III. Kollektif ve Distribütif Kavramlar
IV. Olumlu ve Olumsuz Kavramlar
Özlük ve ilintilik kavramlar ise birbirleriyle ilintili kavramlar arasında yer almaktadır. Doğru cevap B'dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yargının kipliği bakımından bir önerme çeşidi değildir?
Olumsuz
|
Zorunlu
|
Mümkün
|
Olumsal
|
İmkansız
|
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, karşılaştırmalı önermedir?
Ayşe çalışkandır.
|
Üç gündür bu yol trafiğe kapalı.
|
Yalnız Ayşe ev ödevini yaptı.
|
Ayşe Ahmet’ten daha çalışkandır.
|
Filozoflar bilim adamıdır.
|
7.Soru
Gözlemleyebildiğimiz diğer kara kargalar sonucun doğru olma ihtimalini arttırır ama genellemeye hiçbir zaman kazandırmaz. Aşağıdakilerden hangisine örnek verilmiştir?
Tümevarım |
Benzeşim |
Tümdengelim |
Tasım |
Özdeşim |
Tümevarımda öncüllerden tümel veya tikel bir sonuca varılır. Yani sonuç, öncüllerle sınırlı kalmayarak, öncülleri aşan bir bilgiye bizi götürür.
8.Soru
Kavram nedir?
Kavram; bir şeyin, objenin zihindeki tasarımıdır. |
Kavram, imajın ayırıcı özellikleridir. |
Kavram, bir objenin dilsel ifadesidir. |
Kavram, bir hayalin tasvir edilmesidir. |
Kavram, bir objenin nitelikleridir. |
Kavram; bir şeyin, objenin zihindeki tasarımıdır.
9.Soru
“İzmir ve Van Türkiye’de iki şehirdir, ikisi de aynı enlemdedir. Van’da güneş erken doğar o halde İzmir’de de güneş erken doğar.” şeklindeki akıl yürütme aşağıdakilerden hangisidir?
Tümevarım
|
Tümdengelim
|
Analoji
|
Hipotez
|
Hiçbiri
|
Diyelim ki X ile Y gibi iki kişinin veya nesnenin, “a” gibi ortak bir özelliği var ve X’ in “b” gibi başka bir özelliği var. İki nesne arasındaki benzerliğe dayanarak Y’ nin de “b” özelliğine sahip olduğunu düşünmemiz, benzetiş veya analojinin temelini teşkil eder. Analojiye dayanan akıl yürütmelerde, bazı yönlerden benzeyen nesnelerin başka yönlerden de benzer olacağı gibi bir varsayım gizlidir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi önermedir?
Kömür siyahtır |
İnşallah tatile gidebilirim |
Yarın ders var mı? |
Eve gelirken yoğurt al |
Aman Allahım! |
Kömür siyahtır
11.Soru
A, A’ dır. Yani, bir nesne başka bir nesneye benzeyebilir ama onunla aynı olamaz şeklinde tanımlanan mantık ilkesi aşağıdakilerden hangisidir?
Özdeşlik İlkesi
|
Çelişmezlik İlkesi
|
Yeterli Neden İlkesi
|
Üçüncü Halin Olanaksızlığı İlkesi
|
Hipotez
|
12.Soru
Mantığın ilkelerinden hangisi yeterli neden olmadan hiçbir olgunun mevcut olamayacağını ifade eder.
Özdeşlik
|
Yeterli Neden
|
Çelişmezlik
|
Üçüncü Halin imkansızlığı
|
Tümdengelim |
13.Soru
Aşağıda tümevarım (indüktif akıl yürütme) ile ilgili ifadelerden hangisi yanlıştır?
Öncüllerden tümel veya tikel bir sonuca varılır.
|
Varılan sonuç gözlemleri aşan bir nitelik kazanır.
|
Öncüller sonuç için bir dayanak sağlar. |
Öncüller sonucu zorunlu kılmaz.
|
Öncüller doğruysa sonuç da doğru olur.
|
Tümevarımda ise öncüllerden tümel veya tikel bir sonuca varılır. Yani sonuç, öncüllerle sınırlı kalmayarak, öncülleri aşan bir bilgiye bizi götürür. Örneğin şimdiye kadar gözlemlediğim bütün kargalar, tüm kargaların belki de çok küçük bir bölümünü oluşturur. Bu gözlemlediğim kargalardaki bir özelliği tüm kargalara yükleyerek ve gözlemlediğimiz miktarı aşmakta ve mantıkça yeterli dayanağımız olmadan bir sonuca gitmekteyiz. Söylediklerimizi çıkarım biçimine getirecek olursak tümevarımı daha iyi anlayabiliriz.
Gözlediğim a1 kargadır ve karadır.
Gözlediğim a2 kargadır ve karadır.
Gözlediğim a3 kargadır ve karadır.
Gözlediğim a4 kargadır ve karadır.
Gözlediğim a5 kargadır ve karadır.
O halde, bütün kargalar karadır.
Buna göre verilen şıklardan A ve B şıkları doğru olur.
Tümevarımda varılan sonuç, gözlemleri aşan bir nitelik kazanmakta ancak öncüllere dayanmaktadır. Bu akıl yürütmede öncüller, sonuç için bir dayanak sağlamakta ama sonucu zorunlu kılmamaktadır. Buna göre C ve D şıkları da doğru olur.
Tümdengelimde öncüller doğruysa sonuç da doğru ve sonuç öncüllerden çıkarılıyorsa da geçerlidir. Tümevarımda ise bütün öncüller doğru olsa bile sonuç yanlış olabilir. Buna göre E şıkkında verilen ifade tümevarım için yanlış tümdengelim için doğrudur.
14.Soru
Bir önermenin niteliğini bozmadan yüklemini özne, öznesini yüklem yapmaya ne denir?
Olumlama
|
Döndürme
|
Kiplik
|
Ekleme
|
Değiştirme
|
Bir önermeyi döndürme, onun niteliğini bozmadan yüklemini özne, öznesini yüklem yapmaktır.
15.Soru
“Bir konuya aynı yüklem aynı zamanda ve aynı şartlar altında hem olumlu hem olumsuz yüklemez” fikri hangi mantık ilkesini anlatmaktadır?
Yeterli neden
|
Gerekli neden
|
Özdeşlik
|
Çelişmezlik
|
Üçüncü halin imkânsızlığı
|
Çelişmezlik ilkesi, “A, A olmayan değildir” ifadesi ile tanımlanır. Bir şey, aynı zamanda hem kendisi hem başka bir şey olamaz. Zihin, birbiri ile çelişik olan iki önermeden birini kabul ederse diğerini reddeder. Bir konuya aynı yüklem aynı zamanda ve aynı şartlar altında hem olumlu, hem olumsuz yüklenemez.
16.Soru
Seçeneklerden hangisi beş tümele göre tanım çeşitlerinden biri değildir?
Özle ilgili ilintili tanım |
Özle ilgili tam tanım |
Özle ilgili eksik tanım |
İlinti ile ilgili eksik tanım |
İlinti ile ilgili tam tanım |
Özle ilgili ilintili tanım
17.Soru
Yüklenen ile yüklenilen arasındaki bağ kaldırıldığında iki tarafta birer terim kaldığı önerme tipine ne ad verilir.
Olumlu önerme
|
Olumsuz önerme
|
Basit önerme
|
Bileşik önerme
|
Kipsel önerme
|
Yüklenen ile yüklenilen arasındaki bağ kaldırıldığında iki tarafta birer terim kaldığı önerme tipine basit önerme adı verilir
18.Soru
Kedi, insan, ağaç kavramları hangi tür kavramlar arasına girer?
Tümel |
Tikel |
Tekil |
Olumlu |
Olumsuz |
Tümel
19.Soru
Doğruluk, iyilik, güzellik kavramları hangi çeşit kavramlara örnektir?
Soyut |
Somut |
Tikel |
Kollektif |
Distribütif |
Soyut
20.Soru
İçlemle kaplam arasında, aşağıdaki ilişkilerden hangisi vardır?
Birbiriyle doğru orantılıdır.
|
Birbiriyle ters orantılıdır.
|
İçlem ve kaplam arasında bir ilişki yoktur.
|
İçlem ve kaplam birbirini tamamlar.
|
Döngüsel
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ