Klasik Mantık Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Beş Tümel”e girmez?
Cins
|
Ayrım
|
Kaplam
|
Özgülük ve ilinti
|
Tür
|
2.Soru
Bir akıl yürütmenin başında bir terime verilen anlam ne ise o akıl yürütme boyunca o terimin hep aynı anlamı ifade etmesi aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilir?
Özdeşlik
|
Çelişmezlik
|
Üçüncü halin imkansızlığı
|
Yeterli neden
|
Tümden gelim
|
Bir akıl yürütmenin başında bir terime verilen anlam ne ise o akıl yürütme boyunca o terimin hep aynı anlamı ifade etmesine özdeşlik ilkesi denir.
3.Soru
“Hiçbir hayvan akıllı değildir.” önermesinin düz döndürmesi aşağıdakilerden hangisidir?
Bazı akıllı olmayanlar hayvandır.
|
Bazı hayvanlar akıllı değildir.
|
Hiçbir akıllı hayvan değildir.
|
Hiçbir akıllı olmayan hayvan değildir.
|
Bütün hayvanlar akıllıdır.
|
Bir önermenin olumlu ve olumsuzluğuna ve doğruluk değerine dokunmadan yüklemini özne, öznesini yüklem yapmaktır. Tümel olumsuzun düz döndürmesi tümel olumsuz olur. Soruda verilen “Hiçbir hayvan akıllı değildir.” önermesi tümel olumsuz olduğundan düz döndürmesi “Hiçbir akıllı hayvan değildir.” şeklinde ifade edilen tümel olumsuz olur.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kavramların birbirleriyle ilişkilerine göre yapılmış bir ayrımdır?
Tümel, Tekil ve Tikel Kavramlar |
Somut ve Soyut Kavramlar |
Özlük ve İlintilik Kavramlar |
Kollektif ve Distribütif Kavramlar |
Olumlu ve Olumsuz Kavramlar |
Özlük ve İlintilik Kavramlar ayrımı kavramların birbirleriyle olan ilişkilerine göre bir ayrımdır. Diğer seçeneklerdeki ayrımlar, kavramların tek tek ele alınışlarına göre yapılmıştır. Doğru yanıt C seçeneğidir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi basit önermelerden biridir?
Sınırlandırıcı Önermeler
|
Çıkarmalı Önermeler
|
Nedenli Önermeler
|
Özgülü Önermeler
|
Karşılaştırmalı Önermeler
|
Nedenli önermeler basit önermelerdendir.
6.Soru
Seçeneklerden hangisi kavramların göstergelerinden biri değildir?
Nelik |
Gerçeklik |
Yoksunluk |
Kimlik |
Kaplam |
Yoksunluk
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi karşılaştırmalı önermedir?
Konya’ya iki aydır yağmur yağmıyor.
|
Mehmet ders çalışırsa üniversite sınavını kazanır.
|
En rahat yolculuk hava yolu ile yapılan yolculuklardır.
|
Ben haricinde herkes sınıfı geçti.
|
Kar yağışı nedeniyle okulular iki gündür tatil.
|
Hava yolu haricinde yapılan başka da yolculuklar vardır ancak en rahat olanı havayolu ile yapılan olduğu önermeden anlaşıldığından karşılaştırmalı önermedir.
8.Soru
Zihnin kanunları aynı zamanda varlığın da kanunlarıdır diyen Aristoteles'in mantığı aynı zamanda Aristoteles'in hangi alanıyla yakından ilgilidir?
Metafiziği |
Estetiği |
Etiği |
Retoriği |
Epistemolojisi |
Metafiziği
9.Soru
Aristoteles’in altı kitabına yine Aristoteles’in “Retorik” ve “Poetik” adlı eserlerini ekleyerek mantığın konularının sayısını artıran mantıkçı kimdir?
Porphyrios
|
Ammonius Saccas
|
Petrus Ramus
|
Bacon
|
Descartes
|
Üçüncü yüzyılda, Organon yorumcularından Ammonius Saccas, Aristoteles’in altı kitabına yine Aristoteles’in “Retorik” ve “Poetik” adlı eserleri ile Porphyrios’un beş tümeli konu alan “İsoloji” adlı eserini de eklemiştir. İlk defa Petrus Ramus (1515-1572), mantığı bölümlere ayırırken Terim, Önerme, Çıkarım (tasım) bölümlerine Metot konusunu ekledi. Bacon’ın ve Descartes’in metot sorunlarına dikkat çekmesinden sonra, bilimlerin metodu, mantığın en önemli konusu haline geldi. Bu durumda, Aristoteles’in altı kitabına yine Aristoteles’in “Retorik” ve “Poetik” adlı eserlerini ekleyerek mantığın konularının sayısını artıran mantıkçı Ammonius Saccas’dır.
10.Soru
Konunun bir kısmının dışarda tutularak konunun bütünü hakkında hüküm vermek suretiyle yapılan önermelere ne ad verilir?
Bağlantılı önerme
|
Özgülü önerme
|
Çıkarmalı önerme
|
Bileşik önerme
|
Ayrık koşullu önerme
|
Konunun bir kısmının dışarda tutularak konunun bütünü hakkında hüküm vermek suretiyle yapılan önermelere çıkarmalı önerme denir.
11.Soru
"Bir kavramın kaplamını belirlemek için yapılır." tanımı aşağıdakilerden hangisidir?
Özgülük |
Tanım |
Bölme |
Gerçek Tanım |
Tür |
Tanım, bir kavramın içlemini belirlemek üzere yapılıyordu. Bölme de bir kavramın kaplamını belirlemek için yapılır. Yani kaplamı belli kurallara göre parçalara ayırma işlemidir. Tanım ve bölme böylece birbirini bütünler.
12.Soru
Birden fazla yargıyı gerektiren önermeye ne ad verilir?
Olumlu önerme
|
Olumsuz önerme
|
Basit önerme
|
Bileşik önerme
|
Kipsel önerme
|
Birden fazla yargıyı gerektiren önermeye bileşik önerme denir.
13.Soru
"Polatlı şehir değildir" önermesi ne tür bir önermedir?
Tekil olumsuz |
Tekil olumlu |
Tümel olumlu |
Tümel olumsuz |
Tikel olumsuz |
Tekil olumsuz
14.Soru
I. Eğer tümel olumlu doğru ise, tümel olumsuz yanlış olur.
II. Eğer tümel olumlu yanlış ise, tümel olumsuz yanlış olur.
III. Eğer tümel olumsuz yanlış ise, tümel olumsuz doğru veya yanlış olur.Yukarıda karşıt önerme ile ilgili ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
I
|
III
|
I ve II
|
I ve III |
I, II, ve III |
Öznesi ve yüklemi aynı olan iki tümel önerme nitelik (olumlu-olumsuz) bakımından farklı ise buna karşıt önerme denir. Doğru bir tümel önermenin karşıtı, daima yanlıştır. Yanlış bir tümel önermenin karşıtı, bazen doğru bazen yanlıştır. Buna göre, eğer tümel olumlu doğru ise, tümel olumsuz yanlış olur; eğer tümel olumlu yanlış ise, tümel olumsuz doğru veya yanlış olabilir; eğer tümel olumsuz yanlış ise, tümel olumsuz doğru veya yanlış olur. Buna göre II de verilen eğer tümel olumlu yanlış ise, tümel olumsuz yanlış olur ifadesi yanlış olur.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mantığın ilkeleri arasında yer almamaktadır?
Özdeşlik
|
Üçüncü halin imkansızlığı
|
Analoji
|
Yeterli Neden
|
Çelişmezlik
|
Analoji akıl yürütme yöntemlerinden biridir.
16.Soru
Bir önerme ya doğrudur yada yanlıştır, bir önermenin doğruluğu ve yanlışlığı arasında başka bir durum olamaması mantığın ilkelerinden hangisi ile açıklanabilir.
Çelişmezlik
|
Üçüncü halin imkansızlığı
|
Yeterli Neden
|
Özdeşlik
|
Tümevarım |
Bir önermenin doğru ile yanlış arasında üçüncü bir durumun olamaması Üçüncü Halin İmkansızlığı ile ilgilidir.
17.Soru
“Anadolu Üniversitesinde okuyan arkadaşlarım var, bu arkadaşlarımın hepsi çok zekidir. O halde Anadolu Üniversitesinde okuyan öğrencilerin hepsi çok zekidir.”
Yukarıda akıl yürütme yöntemlerinden hangisi kullanılmıştır
Tümevarım
|
Tümdengelim
|
Analoji
|
Hipotez
|
Kıyas |
Öncüllerden genel bir yargı çıkardığından Tümevarımdır.
18.Soru
Kavramlardan biri, diğerinin hiçbir bireyini içine almaz ise bu kavramların arasında ne vardır?
Eşitlik |
Tam Girişimlik |
Ayrıklık |
Eksik Girişimlik |
Girişimlik |
Ayrıklık: Kavramlardan biri, diğerinin hiçbir bireyini içine almaz ise aralarında ayrıklık vardır. Doğru cevap C'dir.
19.Soru
Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
Ağaçtan düşen bir elma yere düşer. (Zorunlu kiplik) |
Dersine çalışırsan sınıfını geçersin. ( Koşulullu kiplik ) |
Güneş batıdan doğacak.( İmkansız kiplik ) |
Ahmet üniversite sınavını kazanır. (Mümkün kiplik) |
Yarasa memeli bir hayvandır. ( Yalın kiplik) |
Kiplik bir yargı üzerine verilen yargıdır, koşul anlamı içeren önermeler yargı anlamı üzerine verilen yargı olamayacağından koşullu kiplik diye bir önerme olamayacaktır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özgülü önermeye örnektir?
3 yıldır Eurovision’a katılmıyoruz
|
Hayvanların en büyüğü fildir
|
Sen hariç herkes ordaydı
|
Patlıcan hariç tüm sebzeleri severim
|
İçeride yalnız Murat kaldı
|
Özgülü önermelerde yüklemin yalnız bir konuya ait olduğu belirtilir. Bu yüzden ancak “ancak”, “yalnız” gibi kelimeler kullanılır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ